جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 14
تحلیل اندیشه معاصر زرتشتیان درباره منجی موعود
نویسنده:
پدیدآور: سید علیرضا حسینی ؛ استاد راهنما: سیدسعیدرضا منتظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
یکی از فراگیرترین اندیشه‌های بشر، اندیشه‌ی نجات و منجی موعود است. سراغ این باور و اندیشه را می‌توان همه جا از ادیان و مکاتب کهن تا جنبش‌های نوظهور دینی جدید گرفت که معمولاً در هر کجا نمونه‌ای از آن یافت می‌شود. البته موعود باوری در همه جا یکسان و واحد نیست و دارای صورت ها‌ی گوناگون و متنوعی است. آیین زرتشت نیز که از قدیمی‌ترین ادیان دنیا به حساب می‌آید به مسئله‌ی منجی دیدگاه خاصی را ارائه نموده است. زرتشتیان متقدم و منابع کهن و معتبر دین زرتشتی قائل به منجیان سه‌گانه‌اند که هر یک در هزاره‌ای خاص از سه هزار ساله‌ی پایانی جهان ظهور خواهند کرد. این منجیان سه‌گانه به ترتیب هوشیدر، هوشیدر ماه و سوشیانت هستند که هر سه منجی از فرزندان زرتشت از مادرانی باکره و در شرایطی خاص و عجیب به دنیا می‌آیند. سوشیانت به معنای سود رسان است و این نام چندین مرتبه در متون کهن اوستایی و در کاربرد‌های مختلف استفاده شده است. از نگاه متقدمین زرتشتی سوشیانت شخصی معین و خارق العاده است که در زمانی خاص و با شرایطی خاص پا به عرصه‌ی ظهور می‌گذارد. اما از دیدگاه معاصرین سوشیانت شخص خاص و معین و از پیش تعیین شده‌ای نیست و هر انسانی با عمل نیک و حرکت به سمت کمالات معنوی و سود‌رسانی و خدمت به موجودات و انسان‌های دیگر می‌تواند سوشیانت یا سودرسان زمان خود باشد. اینگونه است که بین دیدگاه متقدمین و معاصرین زرتشتی در زمینه‌ی باور به سوشیانت و کارکردهای آن تفاوت وجود دارد. این پژوهش بر آن است که به بررسی دیدگاه معاصرین زرتشتی به بحث منجی بپردازد.
کیفیت ارتباط مشیخه فقیه با اسناد آن
نویسنده:
سید علیرضا حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نقش باورهای کلامی در داوری های رجالی
نویسنده:
علیرضا حسینی، محمدتقی شاکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله تعیین میزان نقش باورهای کلامی در داوری های رجالی، با توجه به بازگویی اجمالی اصل وجود اختلاف مبانی کلامی و تأثیرگذاری این تفاوت نگرش‌ها در نحوه تعامل با راویان در بازکاوی کتاب‌های رجالی و روایی، نیازمند تبیینی روشن است. اهمیت این بررسی به نگاه اجتهاد ورزانه از ورای داوری های صورت‌ گرفته و با درک چرایی آن برای نوع تعامل با روایات کلامی، بازگشت دارد. نگاشته حاضر بر آن است که با نگرش روش‌شناختی و بر اساس تحلیل داده‌های رجالی و کلامی، جایگاه و میزان تأثیرگذاری اندیشه‌های عقیدتی در سنجش وثاقت یا تضعیف راوی را نمایان سازد. فرایند داده‌ها و تعمق نگاه در ریشه‌یابی مصادیق این گفتار، گویای اثرپذیری داوری های رجالی از باورهای کلامی است. این بررسی نشان‌دهنده آن است که حوزه این واکنش‌ ها در فروع اصول عقاید و به صورت مشخص در نگرش به مسائل ذیل اصل امامت رخ نمایانیده است، که می توان آن را واکنش‌های درون مذهبی در برابر کنش‌های عقیدتی در بستر ارزیابی رجالی دانست.
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
بررسی تعدد طرق کتب اصحاب ائمه (علیهم السلام) با تأکید بر تألیفات مربوط به امامت
نویسنده:
محمدمهدی کامیابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آن‌جا که حدیث شیعه از ابتدا با فرهنگ مکتوب همراه بوده است، روایاتی که امروزه به دست ما رسیده، ریشه در مکتوبات اولیه‌ای دارد که اصحاب ائمه (علیهم‌السلام) از فرمایشات ایشان می‌نگاشتند. این تألیفات در طی سال‌ها، دست به دست منتقل ‌شده تا به صاحبان کتب اربعه و محدّثین پس از آن‌ها رسیده است. لذا کتب اصحاب ائمه (علیهم‌السلام)، منبع اصلی حدیث شیعه است. امّا در این باره نظریه‌ای وجود دارد، مبنی بر این‌که مولَّفات مذکور، به‌جهت تقیّه و فشارهای حکومتی، با طریق واحد به طبقات بعدی و صاحبان کتب اربعه منتقل شده است و در آن شرایط، رسیدن روایات به مرز تواتر یا نزدیک به آن ممکن نیست. این مطلب، روایات شیعه را به کُنجِ انفراد برده و به‌‌طور طبیعی از اعتبار احادیث شیعه می‌کاهد.هم‌چنین عدّه‌ای به‌طور خاص، اصالت برخی روایات مربوط به امامت، را زیر سوال برده و می‌پندارند که این احادیث در میراث نخستین حدیث شیعه ـ که همان کتب اصحاب ائمه اند ـ جای نداشته است.در این پژوهش با مراجعه به کتب فهرست‌ اصلی شیعه، یعنی فهرست‌های نجاشی و شیخ‌طوسی، تعدّد طرق و شهرت کتب اصحاب ائمه (علیهم‌السلام)، خصوصاً در حوزه تألیفات امامت بررسی گشته و با قرائن روشنی، تعدد طرق حدّاکثری کتب اصحاب در طبقات بعد استنتاج شده است. به‌طوری‌که نجاشی، درباره بیش از 250 اثر، با عبارات بسیار صریحی مثل: «روى عنه هذا الکتاب جماعات من أصحابنا»، «یرویه عنه عدّه من اصحابنا»، «یرویه عنه جماعات من الناس»، «روى هذا الکتاب خَلقٌ من أصحابنا» و ... به تعدّد و بلکه کثرت طرق آن‌ها اشاره کرده است. به علاوه، با این‌که نجاشی به جهت اختصار فهرستش، قصد آن‌را نداشته که بیش از یک طریق برای کتب ذکر کند، در بسیاری از موارد، چند طریق را معرّفی می‌کند و طرفه آن‌که در مواضعی که نجاشی برای برخی کتب صرفاً یک طریق بیان کرده، شیخ‌طوسی برای همان کتب، طرق متفاوتی را ذکر کرده است، یا بالعکس.پس از تطبیق طرق دسترسی نجاشی و طوسی به کتب اصحاب و بررسی نمونه‌ی آماری از آن‌ها، نتیجتاً تعدد طرق بیش از 50% کتب اصحاب ائمه، مشخص گشت. البته این به معنای طریق واحد برای کتب باقی‌مانده نیست، بلکه باید گفت، طرق متعدّد بیش از نیمی از کتب اصحاب، امروزه برای ما شناخته‌شده است و برای دیگر تألیفات نیز امکان تعدّد طریق وجود دارد. زیرا هم‌چنان‌که گذشت، در بسیاری از موارد به دلایل مختلفی از قبیل اختصار فهرست نجاشی و ... از بیان طرق چندگانه‌ی کتب، به‌دست ما نرسیده است.هم‌چنین در فصلی مستقل با شناسایی تألیفات مربوط به امامت، مشخّص گشت که این کتب نیز از این قاعده مستثنا نبوده و اکثر آن‌ها، هم‌سنگ تألیفات حوزه‌های دیگر مثل فقه و ...، از تعدّد طرق برخوردارند؛ لذا میراث حدیثی امامت نیز، وام‌دار اصالت کلّی حدیث شیعه است و مانند دیگر موضوعات حدیثی شیعه مُتقن و مستحکم است.
باز پژوهی ملاک خطابات حکومی از غیرحکومی
نویسنده:
جعفر ناصری، علیرضا حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
ولایت فقیه به عنوان نظریه ای در جهت اقامه دین و توسعه پرستش خداوند از ساحت فردی به ساحت اجتماعی و حکومی، افق جدیدی را در علوم مختلف اسلامی و سیاسی گشوده است. در سال های اخیر ضرورت پرداختن به «فقه سیاسی» و مباحث مرتبط با ولایت فقیه برای پاسخ گویی به نظرات رقیب و روشن شدن بسیاری از مباحث، بیش از پیش احساس شده است. فقه شیعه در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود همواره با نعمت بسیار با ارزش اجتهاد توانسته مسائل فقهی را با توجه به نیازهای جامعه حل و از رهگذر اجتهاد برآمده از مکتب اهل بیت علیهم السلام پیوسته در حال تحول و نوآوری باشد. شگی نیست که در زمان های اخیر فقهای برجسته و ستون های استوار فقه و فقاهت فراوان بودند، ولی در میان آنها تنها افراد کمی به عنوان صاحب مکتب شناخته شدند. برای مثال، امام خمینی (ره) یکی از افرد صاحب مکتب در این زمینه است. نگارنده در این مقاله بر آن است ضمن اشاره به خطابات معظم له، به بررسی و بازپژوهی ملاک خطابات حکومی و غیرحکومی پرداخته، و با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از قرآن کریم، کتب مرجع فقهی و اصولی و... به شرح و توصیف آن بپردازد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 158
لذات معنوی
عنوان :
نویسنده:
سیدرضا هاشمی گلپایگانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از بالاترین عوامل و ریشه های جذب انسان‌ها به دین و رعایت دستورات الهی و احکام دینی و التزام به مبانی اعتقادی دینی، لذت بردن از دین‌داری است. بسیاری از دین گریزان و حتی دین ستیزان اگر بدانند که چه لذات غیر قابل توصیفی در دین داری واقعی نهفته است به دنبال التزام و عمل به دستورات دین خواهند رفت چرا که ریشه‌ی بسیاری از دین گریزی‌ها و زیر پا گذاشتن فرامین الهی لذتی است که از ترک واجب و انجام حرام می‌برند. در این نوشتار به بیان اقسام لذات معنوی پرداخته شده راه های کسب و تقویت آن توضیح داده شده است.
بررسی سندی و محتوایی روایات میرزا محمد مشهدی در تفسیر سوره حجرات
نویسنده:
زهراسادات موسوی حرجندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با موضوع بررسی سند و روایات موجود در تفسیر کنزالدقائق و بحر الغرائب، به هدف آشنایی هرچه بیش‎تر با این تفسیر گران‎قدر به عنوان یکی از مهم‎ترین تفاسیر اثری قرن دوازدهم، و نیز بررسی روایات تفسیری و اعتبارسنجی سند و محتوای آن‎ها در محدوده سوره حجرات می‎باشد.منابع مورد استفاده در این پژوهش، عمدتا در دو دسته منابع اصلی رجالی شیعه و منابع روایی و تفسیری، جای می‎گیرند. بررسی اسناد و محتوای 105 روایت ذیل تفسیر این سوره در دستور کار قرار گرفت. فصل‎بندی، بر اساس تقسیم آیات سوره بر حسب موضوعات آن بوده است. بر این اساس فصل دوم، روایات مربوط به آیات 1 تا 6، به موضوع پیشی نگرفتن بر خدا و رسول او است، فصل سوم، روایات ذیل آیات 6 تا 12، با محوریت آداب اجتماعی جامعه مسلمانان است؛ آدابی که باعث قوام و ثبات جامعه اسلامی می‎شود. فصل چهارم نیز در بردارنده روایات ذیل آیات 12 تا 18 است که به موضوع وحدت و اتحاد جامعه اسلامی می‎پردازد و سپس ایمان و اسلام و شاخصه‎های ایمان را معرفی می‎نماید.در مجموع در این پایان‎نامه روایات شان نزول، و تمام روایانی که مرحوم مشهدی در ذیل سوره حجرات گرد آورده مورد بررسی سندی و محتوایی قرار گرفته و سند روایات مرسل بازسازی شده‎اند.به طور کلی، از تحقیقات انجام شده این نتایج حاصل شد: مرحوم مشهدی تمام سعی خود را در جمع روایات ائمه اطهار?، به کار گرفته و دقت نظر فراوانی در این امر داشته است و روایاتی را که گرد آورده است‎، اگر چه برخی از حیث سندی ضعیفند؛ اما مضمون قابل قبولی دارند.با توجه به قرائن، ظاهرا مولف این تفسیر، مرحوم مشهدی، روایات این محدوده را از مهم‎ترین و اصلی‎ترین منبع روایی آن، یعنی تفسیر نور الثقلین نقل کرده است(اگر چه از از منابع دیگر نام برده). البته چند مورد انگشت شمار را از تاویل الآیات الظاهره، تفسیر فرات کوفی و اصول کافی نقل نموده است. در مورد اسناد روایات باید گفت که علی‎رغم آن‎که گفته شده این کتاب به جهت ذکر اسناد بر کتاب نور الثقلین مزیت دارد؛ اما در محدوده سوره حجرات حتی یک مورد یافت نشد که این سخن را تایید نماید، اسناد تمام روایات بدون تفاوت، همانند نور الثقلین بیان گردیده‎اند.منبع اصلی مولف تفسیر در شرح آیات، تفسیر انوار التنزیل بیضاوی بوده است و موارد اندکی در جمع اقوال تفسیری را از تفسیر مجمع البیان مرحوم طبرسی سود جسته است. در این بخش نیز، گویا ایشان به دلیل پذیرش آراء بیضاوی و علاقه به ایشان، دقیقا مطالب تفسیر ایشان را نفل نموده‎اند و تنها در یک مورد (در سبب نزول آیه ششم)، شاهد عبارتی کوتاه از مرحوم مشهدی در جمع بین دو روایت سبب نزول، هستیم که در جای خود از آن بحث شده است .
مقامات ائمه ع در  مدرسه حدیثی کلامی قم(با تکیه بر آراء صفار، ابن ولید و صدوق)
نویسنده:
جواد عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهاز مسائلی که بین دانشمندان شیعه در اندیشه‏ی امامت مورد اتفاق می‌باشد با تعبیر شرائط و ارکان امامت یاد می‌شود. اما فراتر از این مسائل مورد اتفاق، ویژگی‌هایی برای جایگاه ائمه? در برخی روایات و آثار علمای شیعه نقل شده که بعضی از بزرگان علمی جزئیاتی از این گونه مطالب را نپذیرفته‌ و به ظاهر محل اختلاف است. از این گونه ویژگی‌ها به مقامات و شئون ائمه? تعبیر می‌گردد. در بین اندیشمندان امامیه, صفار و شیخ صدوق با نقل روایات مسأله امامت و نظریه‌پردازی در آن، گام مهمی برداشتند. از بررسی کتب حدیثی این دو شخصیت و تبیین دامنه اشتراکات و اختلافات درباره شرایط و مقامات ائمه? دانسته می شود بین این دو اندیشمند تنها در بعضی از مقامات ائمه? برخی اختلافات وجود دارد.صفار نسبت به صدوق در مبحث علم امام، تعداد بیشتری روایت نقل کرده است و روایات مفصل و متعددی را ذیل عناوین ازدیاد علم, قذف، نقر و نکت علم, و نزول ملائکه در شب قدر نقل می‌نماید, اما صدوق گویا نسبت به نزول ملائک بر امام حساس بوده و به همین جهت روایاتی که بیان کننده این نوع ارتباط بین امام و ملائکه است، را نقل نمی‌کند.در بحث گستره علم امام، صفار و صدوق، آگاهی امام از علوم دینی را امری ضروری و جزء شرایط امامت می دانند اما در بقیه موارد، صدوق حساسیت کمتری نشان داده ولی صفار روایات متعددی را نقل نموده است. صدوق در آثار خود با نقل روایات متعدد و متنوع، مسأله عصمت را از جهات گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار داده و نظریه‌پردازی کرده است؛ اما صفار تنها به شکل گذرا چند روایت که به صورت صریح و یا به دلالت التزامی بر عصمت دلالت می‌کند را نقل می‌نماید, اگرچه زیربنای فکری خود را بر اساس عصمت ائمه? قرار داده و بر همین مبنا کتاب بصائر را تدوین نموده است.همچنین صدوق روایات سهوالنبی را در آثار خود نقل نموده و در ذیل آنها تحلیل خود را بیان می‌نماید؛ اما صفار این روایات را نقل نکرده زیرا در مقام بیان مسأله عصمت نبوده و یا در صحت صدور آنها تردید دارد.این دو شخصیت ضمن پذیرش ولایت تکوینی و تشریعی امامان اختلاف چشمگیری در این مسأله ندارند. واژگان کلیدی: مقامات ائمه، علم امام، عصمت امام ، ولایت تکوینی و تشریعی، صفار، شیخ صدوق
بستر تاریخی نقل احادیث شیعه
نویسنده:
احسان پورنعمان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
میراث حدیثی شیعه، مجموعه‌ای مستحکم و متقن و کارآمد است. یقین به این امر با ترسیم فضای صدور احادیث و بررسی بستر تاریخی نقل حدیث شیعه مسجّل می‌گردد. درمیان جامعه حدیثی و اکثر راویان، صفات والایی چون، کثرت زهد و عبادت، صداقت، دینداری، نیّت خالص و تلاش صادقانه در راه نشر معارف، مشهود بود. صفاتی که مددکار ویژگی اصلی روایت‌گری (امانت‌داری) بودند. این مهم از اعتماد امامان به راویان و تجلیلی که از آنان دارند هم، فهمید می‌شود. راویان به عنوان آخرین حلقه از زنجیره نشر معارف الهی در جامعه، با یقین به وراثت علم الهی، احادیث را گفتار خداوند متعال می‌دانستند. به همین سبب با وضع قوانین سخت‌گیرانه‌ای در فراگیری و آموزش دادن حدیث، راه را برغفلت‌ها بستند. نقطه اشتراک تمامی این قوانین، تلاش برای رسیدن به یقین، و پرهیز از شک و تساهل و تسامح بود. خصلتی که سبب می‌شد، تنها با یقین به صدور و صحّت حدیث، آن‌ را منتشر کنند. وجود اشتباهات ناخواسته راویان درست‌کار و برخی اقاویل منحرفان خطاکار درون و برون جامعه شیعی، سبب ساز پی‌ریزی جریان بالندهِ پالایشِ میراثِ حدیثی، توسط امامان? شد. پیگیری این جریان توسط راویان به طرد ضعفاء و روایاتشان از جامعه و میراث حدیثی شیعه انجامید. در دل این جریان، فرهنگ عمومی شیعه و کتب مشهور طایفه، تدوین گشت، که خود منبعی برای تالیف جوامع اولیه گردید. تنها ایرادی که ناواردان را به اشتباه می‌اندازد، تضعیفات فراوان رجال و حضور احادیث این افراد در مجامع معتبر شیعه است. رفع این شبهه بستگی به واکاوی معانی ضعف از دیدگاه رجالیان و قدماء دارد. طبق نظر ایشان وثاقت و ضعف دارای مراتب گوناگونی بوده، تعامل با هر دسته متفاوت خواهد بود. تبیین جرح و تعدیل‌های مندرج در کتب رجالی و پی‌جویی و شمارش دقیق موارد آن درجوامع حدیثی اثبات می‌نماید، حضور ضعفاء در میراث حدیثی شیعه، بارها کمتر از مقداری است که ناآگاهان داعیه آن را دارند. استحکام میراث حدیثی شیعه، سبب دل آرامی ما در هنگام رجوع به احادیث می‌گردد.
آراء و اندیشه های کلامی محمد بن علی ابوسمینه
نویسنده:
مظاهر ثامری ندافی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده :محمد‌بن‌علی‌أبو سمینه ازاصحاب امام رضا 7 است ،ازاو 386 روایت (بادرنظرگرفتن طرق مختلف سند) درموضوعات فقهی، عقیدتی واخلاقیدرکتب أربعهنقل شده است که وی را درزمر? راویان پرحدیث شیعه قرار می دهد0 ولی دانشمندان رجالی اورابه دروغ گوئی، غلو و فساد مذهب متهم کرده اند وبه مجرد حضور نامش در درسند حدیث، آن را ضعیف وغیر قابل استناد می‌ دانند0 درنگاه یک پژوهشگرحدیثی بین این نقل احادیث فراوان ازوی وتضعیف وی به دلیل غلو وفسادمذهب ناساز‌‌‌ گاری به نظرمی ‌رسد، از این رو بایسته است با استخراج اندیشه‌های کلامی واعتقادی او ازمیان روایاتی که ایشان نقل کرده به حل این تعارض بپردازیم0سعی می‌کنیمبادیدی واقع بینانه به شخصیت أبو‌سمینه بنگریم تا ضمن دست یابی به اندیشه های کلامی وی ودرستی اعتقادات او،زمینه پذیزش روایات وی فراهم شود0بابررسی روایات أبوسمینه ،آراء واندیشه های وی درموضوعات اعتقادیبه دست آمده وی درخداشناسی شناخت خداوند راممکن می داند وبه تشبیه وتجسیم وتعطیل معتقد نیست،درنظر وی امامت منصب الهی است و ازطریق نص مشخص می شود و زمین هیچ گاه از حجت خدا خالی نیست0 درفرجام شناسی به اصل معاد وپاداش وجزاء معتقد است 0 نتیجه این که با تحقیق انجام شده در احادیث اعتقادی ابو سمینه هیچ ناهماهنگی وناسازگاری با آراء مشهور واندیشه های کلامیی که ازطریق راویان ثقه به مارسیده دیده نشده است0 وبا ثبوت این مطلب که یکی از مهمترین آثارونتائج غلو اباحه گری است و باتوجه به روایات اخلاقی و فقهی أبو سمینه که اکثر آندرکتاب الصلاه ،الحج، النکاح والأطعمه والأشربه می باشد اساسا اتهام غلو به وی صحیح نیست، لذا برای اثبات اتهام غلووکذب او باید به دنبال دلیل دیگری بود0 درآخر با جمع بندی نتایج به دست آمده دراین پژوهش ، ضمن نشان دادن اندیشه های کلامی ابو سمینه درستی اعتقاداتش رانتیجه می گیریم 0
  • تعداد رکورد ها : 14