جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور پدیدآورندگان
>
نبوی , لطف اله (استاد گروه فلسفه و حکمت و منطق دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس تهران)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 107
عنوان :
اصل بستار علّی فیزیک، حلقه واسط طبیعتگرایی روششناختی و طبیعتگرایی متافیزیکی
نویسنده:
زهرا زرگر، ابراهیم آزادگان، لطف الله نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
چکیده :
مطابق طبیعتگرایی روششناختی تبیینهای علمی باید صرفاً از هویات و سازوکارهای طبیعی بهره ببرند و استفاده از هویات فراطبیعی یا گزارههای مبتنی بر وحی در تبیینهای علمی مجاز نیست. از سوی دیگر طبیعتگرایی متافیزیکی، رهیافتی وجودشناختی است که مطابق آن هویات موجود در جهان محدود به هویات طبیعی میشوند و باور به آن مستلزم انکار وجود هویات فراطبیعی است. گروهی از فلاسفه معتقدند پذیرش طبیعتگرایی روششناختی الزامی در باور به طبیعتگرایی متافیزیکی ایجاد نمیکند و این نظریه بهعنوان رهیافتی روششناختی، بهلحاظ متافیزیکی خنثی بوده و پایبندی به آن امکان مشارکت عمومی در علم را فراهم میکند؛ ولی گروه دیگر میان این دو نظریه رابطه نزدیکی میبینند و معتقدند میان باور به طبیعتگرایی روششناختی و متافیزیکی، رابطهای شبیه استلزام وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با ارائه استدلال جدیدی، که مبتنی بر تشریح و تدقیق پیشفرضهای طبیعتگرایی روششناختی از جمله «اصل بستار علّی فیزیک» و «معرفتشناسی قرینهگرایانه» است، نشان داده شود که پذیرش طبیعتگرایی روششناختی، باور به طبیعتگرایی متافیزیکی را اجتنابناپذیر میکند و محدود کردن روش علم به روش طبیعتگرایانه با باور دینداران و خداباوران ناسازگار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 231 تا 255
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه صدق تارسکی
نویسنده:
سیاوش احمدزاده ، لطفالله نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
نظریه سمانتیکی صدق تارسکی برای اولین بار در مقاله "مفهوم صدق در زبانهای صوری شده" معرفی شد. در این مقاله نظریه صدق تارسکی را با جزییات آن، براساس مقاله مذکور، معرفی خواهیم کرد و موضع تارسکی را در مقابل پرسشهای اساسیای که با آن روبهرو بود را روشن خواهیم ساخت. همچنین استدلال خواهیم کرد که پذیرش نظریه صدق تارسکی منتج به افلاطونگرایی در ریاضیات خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 159
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه های صدق عرفی فراسازگار و پارادوکس کری
نویسنده:
سیاوش احمدزاده اصل ، لطف الله نبوی
نوع منبع :
نمایه مقاله
زبان :
فارسی
چکیده :
صدق عرفی، T(x)، محمولی است که در خود زبان بر تمام جملههای زبان حمل میشود و در ضمن برای هر جملهی مانند A در زبان T(˹A˺)↔A نتیجه میشود. تارسکی برای اجتناب از پارادوکس دروغگو و تریویال شدن زبان (نظریه) مجبور شد از مفهوم عرفی صدق دست بکشد و صدق هر زبان را در یک فرازبان تعریف کند. طرفداران منطقهای فراسازگار ادعا دارند با پذیرش منطقهای فراسازگار میتوان محمول صدق عرفی را حفظ کرد. منطقهای فراسازگار به منطقهایی گفته میشود که در آنها از تناقض هر چیزی نتیجه گرفته نمیشود. اما پارادوکس دیگری به نام کری وجود دارد که مربوط به ادات شرطی است و بدون استفاده از قاعدهی انفجار میتواند نظریههای صدق عرفی را تریویال کند. در این مقاله استدلال خواهیم کرد با وجود این که اگر به منطقهای فراسازگار اصول حساب و محمول صدق عرفی را اضافه کنیم نظریهای غیرتریویال خواهیم داشت اما این نظریهها به دلیل قدرت استنتاجی پایین، از دست رفتن برخی خواص مورد انتظار از محمول صدق عرفی و همچنین نشت ناسازگاری به قسمتهای خالص حسابی موجه نخواهند بود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علیه پریست؛ در ماینونگگراییِ وجهی
نویسنده:
سید محمد علی حجتی ، حسن همتایی ، لطف الله نبوی
نوع منبع :
نمایه مقاله
زبان :
فارسی
چکیده :
بنا به ماینونگگراییِ وجهیِ پریست، متناظر با مطلقاً هر شرطِ قابل بیان که روی خاصیتها گذاشته شود، میتوان شیئی سرِشت که آن شرط را، حال در جهانِ واقع یا در جهانی دیگر، برآورده کند. تعهد به چنین نسخهی نامقیدی از اصل سرشتار (اصل فراگیر)، ماینونگگرایانِ رقیب را به پارادکس کلارک مبتلا میکند. نشان میدهیم که نشتِ میانجهانیِ اطلاعات در نظام پریست میتواند مشکلات مشابهی بیافریند. سپس با کاربست ظرفیتهای معناشناختیِ هیچگرا، راهکاری برای حصول نشتِ میانجهانیِ اطلاعات پیش مینهیم که فراتر از تناقض، به بیمایگی منجر میشود. پریست ناگزیر است اصل سرشتار را مقید کند. بنا به ماینونگگراییِ وجهیِ پریست، متناظر با مطلقاً هر شرطِ قابل بیان که روی خاصیتها گذاشته شود، میتوان شیئی سرِشت که آن شرط را، حال در جهانِ واقع یا در جهانی دیگر، برآورده کند. تعهد به چنین نسخهی نامقیدی از اصل سرشتار (اصل فراگیر)، ماینونگگرایانِ رقیب را به پارادکس کلارک مبتلا میکند. نشان میدهیم که نشتِ میانجهانیِ اطلاعات در نظام پریست میتواند مشکلات مشابهی بیافریند. سپس با کاربست ظرفیتهای معناشناختیِ هیچگرا، راهکاری برای حصول نشتِ میانجهانیِ اطلاعات پیش مینهیم که فراتر از تناقض، به بیمایگی منجر میشود. پریست ناگزیر است اصل سرشتار را مقید کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت در گزاره های رمزانشی
نویسنده:
حسن همتایی ، سید محمد علی حجتی ، لطف الله نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
چکیده: دربارهی گزارهها (ی متداول)، خانوادهای از مسئلهها وجود دارد که ذیل عنوان مسئلهی وحدت گزاره مطرح میشوند و از این میپرسند که چگونه یک گزاره، بازنمایاننده است؛ چگونه معنایی منسجم و واحد، فراتر از مجموع معانی دخیل در آن دارد و چگونه برخلاف اجزائش، قابل تصدیق و تکذیب است. در این مقاله، مسئله(ها)ی مشابهی دربارهی گزارههای رمزانشی –یعنی گزارههای حاوی حمل رمزانشی در برابر حمل متداول- مطرح خواهم کرد. فرض وجود این نوع حمل، ما را قادر میسازد تا عبارتهایی از این قبیل که "کوه طلا، کوه است" را بر خلاف تحلیلهای کلاسیک، نه تنها معنادار بشماریم بلکه تصدیق کنیم. نشان خواهم داد که حمل متداول قابل فروکاست به رمزانش است و بر این مبنا راهکار منسجمی برای پاسخ به مسئلهی محوریِ وحدت گزاره پیش میکشم. پذیرش این راهکار، متضمن صورتبندی جدیدی از مسئلهی وحدت خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سخنرانی ابنسینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی در منطق
سخنران:
لطف الله نبوی
نوع منبع :
صوت , سخنرانی , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
صوت
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
اصطلاحنامه منطق
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این نشست بدون حضور مخاطب و در صفحه اینستاگرام مرکز فرهنگی شهرکتاب به آدرس ketabofarhang@ بصورت زنده پخش شد. لازم بذکر است کلیه نشستها و درسگفتارهای مرکز فرهنگی شهرکتاب بدون حضور مخاطب و بصورت مجازی برگزار میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی نتایج منطقی و فلسفی نظریه های صدق تارسکی(گرایش منطق)
نویسنده:
علی اکبر احمدی افرمجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صدق منطقی (خبری)
,
نظریه معنایی تارسکی(اصطلاح وابسته)
,
نظریه صدق تارسکی
,
نظریه تطابقی صدق
,
نظریه معناشناختی صدق
چکیده :
نظریه صدق تارسکی در منطق جدید از اهمیت بسیاری برخوردار است و در مباحث سمانتیکی اغلب شاخههای آن بعنوان نظریه مبنا مورد استناد و استفاده قرار میگیرد. به علاوه این نظریه مباحث منطقی و فلسفی فراوانی را دامن زده است . رساله حاضر به این مساله میپردازد که ماهیت صدق تارسکی کدام است و براساس آن در حل چه معضلاتی موفق میشویم و در چارهجویی کدام مشکل در میمانیم (توانایی و ناتوانی آن در چه مواردی است )؟ و به عبارت دیگر واجد چه محتوی و مضمونی است و کدام نتایج منطقی و فلسفی از آن قابل حصول است ؟ نگارنده کوشیده است که در پاسخ به مساله (یا مسالهها)ی مورد بحث بیان و تطبیق دیدگاههای مختلف شارحان و منتقدان تارسکی را مبنا و اساس گزارش قرار دهد. در منازعات مزبور ابتدا صرفا روایتگری کند و آرای خود را در قسمت نتیجهگیری رساله بیان نماید. به طور کلی رساله حاضر از سه فصل و یک نتیجهگیری تشکیل گردیده است : در فصل اول به این مساله پرداخته شده که دانش سمانتیک (که نظریه صدق در آن مورد بحث قرار میگیرد) چگونه شکل گرفت ؟ و در پاسخ در باب تلفیق اندیشههای مکتب لوف - ورشو و مکتب صورتگرایی هیلبرت در ذهن لزنیوسکی و شاگرد توانمندش تارسکی سخن گفتیم که به پیدایی سمانتیک منجر گردید. فصل دوم رساله به بحث در باب نظریه صدق تارسکی اختصاص یافته است . ابتدا شرح دادهام که تارسکی به دنبال آن بود که صورتبندی دقیقی از تعمیم دیدگاه ارسطویی صدق نسبت به تمام جملات صادق حاصل نماید. و سپس شرح دادهام که او دستیابی به این هدف را در زبان طبیعی ناممکن میداند و فقط در زیانهای صوری و پس از تفکیک میان زبان موضوعی و فرازبانان به آن نایل میگردد. در فصل سوم رساله طی پنج گفتار مستقل به این مسائل پرداختهام: آیا نظریه صدق تارسکی به تثبیت رئالیزم ودیدگاه مطابقی میانجامد؟ آیا به کمک نظریه صدق تارسکی میتوان شبهه دروغگو را برطرف کرد؟ آیا نظریه مزبور میتواند معیاری برای معناداری کلام ارائه دهد؟ آیا نظریه صدق تارسکی تثبیت فیزیکالیسم است ؟ و آیا نظریه صدق تارسکی به واقع نظریهای معناشناختی است ؟ در پاسخ به این مسالهها به شرح آراء متفکرانی نظیر کارل پوپر، سوزان هاک ، پل هورویچ، هیلاری پاتنام، فرد سامرز، سائول کریپکی، آنیل گوپتا، سارا استنبز، دونالد دیویدسون، هیلاری فیلد، جان مک دوول، اچمندی و ریچاردهک پرداختهام. و خلاصه در پایان رساله تحت عنوان نتیجهگیری به ارزیابی مختصر دیدگاههای مختلف پرداخته و نتیجه گرفتهام که نظریه صدق تارسکی به معنای ویژهای، نظریهای مطابقی و معناشناختی محسوب میشود و به کمک آن میتوان تنازع دروغگو را از زبان طبیعی طرد نمود. اما کاربرد آن مثلا به عنوان ارائه دهندهی معیار معناداری با مشکلات فراوانی همراه است .
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی و تحلیل نحوی و معنایی پارادوکس پرایور (پارادوکس التزام) در منطق تکلیف
نویسنده:
پدیدآور: افشین رامیان ؛ استاد راهنما: لطف اله نبوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
چکیده :
پارادوکس پرایور که اولین بار توسط «آرتور پرایور» و براساس مفهوم «التزام» طرح و اثبات شده از دیرباز مورد بحث و مناقشه منطقدانان بوده است. التزام به این معناست که انجام عملی فرد را ملزم به انجام عمل دیگری کند و به دو صورت اصلی فرموله شده است که هر دو منجر به مشکلات شهودی میشوند از جمله براساس فرمول التزام این قضیه در منطق تکلیف قابل اثبات است که «انجام یک عمل ممنوعه فرد را ملزم به انجام هر عمل دیگری میکند» که به جهت اخلاقی و عرفی کاملاً غیرقابل پذیرش است. در همین راستا در تحقیق حاضر به تفاوتهای برداشتهای عرفی و صوری و وجود تفاوتهای حسی، روانشناسی، فلسفی و ... در افراد و اقوام مختلف پرداخت شده و بر تأثیر فاکتورهای مختلفی مانند نسبیت معنایی، ابهام کلام عرفی و وجود معرفتهای ضمنی ناآشکار ولی مؤثر در تعامل بین فرستنده و گیرنده پیام و تفاوت آن با شیوه اکید و حداقلی منطق صوری تکلیف تأکید شده است و لذا میبایست در یک متن بسیار وسیع ارزیابی شود. در تحلیل پارادوکس به روشهای محدود کردن سیستماتیک اعمال قاعده معرفی فصل که علت اصلی شکل گیری پارادوکس است پرداخت شده است. همچنین پارادوکس در منطقهای مختلف بررسی شده، تلاش شده با توسیع و تقلیلهای سیستماتیک پارادوکس حل و فصل شود. لذا بدون در نظر گرفتن پیش فرض فلسفی خاص و با اضافه کردن برخی عوامل مؤثر ولی طرح نشده در نظام استاندارد منطق تکلیف مانند زمان، شرایط انجام گزارهها، استثناءپذیر بودن برخی قواعد و ... پارادوکس منحل یا توجیه میشود و حتی با مقایسه تکالیف در زمینه مشترک، تکلیف واقعی قابلیت اشتقاق مییابد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی منطقی نظریه اشیاء انتزاعی و کاربرد آن در مونادولوژی لایبنیتز
نویسنده:
پدیدآور: جعفر میرزایی ؛ استاد راهنما: لطفالله نبوی ؛ استاد مشاور: علیاکبر احمدی افرمجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
زبان :
فارسی
چکیده :
یکی از مسائل پیش روی فلسفه معاصر، بویژه فلسفه تحلیلی، دلالت شناسی «ناچیزها» یا «ناموجودات» است. منظور از ناموجودات آن دسته از اشیاء است که فاقد موقعیت مکانی و زمانی میباشند. ماینونگ استدلالی تحلیلی ارائه میکند که بر اساس آن اثبات میشود، اشیائی از قبیل زئوس، سانتاکلوز، پگاسوس و نظایر اینها باید مدلول داشته باشند و در نتیجه باید به نحوی موجود باشند. راسل با ارائه نظریه وصفها خاص، ادعا میکند که باور ماینونگ از تحلیل منطقی غلط وی در مورد جملاتی که شامل اسامی خاص میباشند، ناشی شده است. همچنین وی با ارائه مثالهای نقض نظریه ماینونگ را با چالشی منطقی مواجه میکند.ارنست مالی شاگرد ماینونگ، با قائل شدن تمایز بین «ارضاء شدن» و «مشخص شدن» خواص (منظور از خاصه محمول یک موضعی است)، تناقضهای منطقی ناشی از اشیاء ماینونگی را مرتفع میسازد. ادوارد زالتا یکی از پیروان مکتب مالی، و شاید بارزترین آنها، با ارائه صورت بندی دقیقی از «ارضاء شدن» و «مشخص شدن» در منطق جدید، توانسته است به ایده مالی قوت ببخشد. همچنین با معرفی دوگانه «شیء ملموس» و «شیء انتزاعی»، بر آن است که در متافیزیک از رویکرد اصل موضوعی بهرهگیری کند و به واسطه آن روشی نوین در تحلیل مسائلی فلسفی فراهم سازد.پس از معرفی و صورتبندی نظریه اشیاء انتزاعی، نشان داده میشود که مفاهیم لایب نیتزی نیز اشیاء انتزاعی هستند. سپس به بررسی حساب مفاهیم لایب نیتزی خواهیم پرداخت و نظریه صدق لایب نیتز، جهانهای ممکن و موناد را در قالب نظریه اشیاء انتزاعی صورت بندی خواهیم کرد. با توجه به بستر منقح فراهم شده در چارچوب نظریه اشیاء انتزاعی، برخی از ایدههای اساسی مونادولوژی را از منظر تحلیل منطقی- فلسفی بررسی خواهیم کرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نشست ابن سینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی
مدرس:
لطفالله نبوی
نوع منبع :
سخنرانی , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
متن
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چهارمین نشست از مجموعه درسگفتارهایی درباره بوعلی سینا چهارشنبه ۶ اسفند ساعت ۱۱ صبح با سخنرانی دکتر لطفالله نبوی و با موضوع «ابن سینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی» برگزار خواهد شد
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 107
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید