جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مطالعه حاضر تلاش می کنیم تا تفاوت زنان در مناطق روستایی استان های مختلف کشور را در سطح باروری و نیز امکانات بهداشتی و پزشکی در حین باروری با توجه به رتبه متفاوت این مناطق در شاخص توسعه انسانی و جنسیتی در سال های عنوان شده را مطالعه کنیم. از آنجا که متغیرهای باروری بیانگر وضعیت خاص زنان است و اشکال و علل محرومیت ها و نیازهای غیرمشترک زنان مانع قرارگیری آن ها در یک گروه همگن با نیازهای یکسان می شود، دست یابی به اطلاعات تفکیکی در مورد گروه های مختلف زنان در درون هر یک از مناطق خیلی اهمیت دارد. در این مطالعه استدلال می کنیم که قرار گرفتن یک منطقه در گروه مناطق روستایی نمیتواند دلیلی بر همگونی و تشابه این مناطق باشد. نامتوازن بودن سطوح توسعه انسانی و جنسیتی در مناطق روستایی، انزوای جغرافیایی برخی از مناطق روستایی و شرایط متفاوت اقلیمی، جایگاه متفاوت آنها را در سطح باروری (محرومیت باروری) و شاخص میزان دسترسی به امکانات بهداشتی در حین حاملگی و پس از آن (بهره مندی باروری) را به دنبال دارد. تئوری های مورد توجه در این پژوهش شامل؛ تئوری های اقتصادی باروری، تئوری تعیین کننده های بلافصل و تئوری فرهنگی باروری است. در این پژوهش از روش اسنادی-آماری و به منظور تحلیل اطلاعات و روابط علی بین متغیرها از آزمون های آماری و ضرایب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیونِ چندگانه و تحلیل خوشه ای و برای شاخص سازی از تحلیل عاملی استفاده میکنیم. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بین سطوح توسعه انسانی و جنسیتی با سطح محرومیت باروری رابطه ای منفی و با سطح بهره مندی باروری رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد. گرچه از شدت رابطه در سال 1385 در مقایسه با 1375 کاسته شده، اما رابطه همچنان معنادار است. رابطه بین محرومیت و سطح بهره مندی باروری بیان گر آن است که یکی از دلایل کاهش سطح باروری در برخی مناطق، به خصوص در سال 1385، میتواند سطح بهره مندی باروری باشد؛ چون در هر کجا که زنان بیشتر به امکانات بهداشتی در حین حاملگی و پس از آن دسترسی دارند، تمایل به سطح باروری پایینتری را نشان میدهند.

مقاله به این پرسش پاسخ میدهد که آیا میزان احساس ناامنی اجتماعی و اقتصادی همسران ایثارگر در ابعاد و زمینه های مختلف در مقایسه با زنان عادی کمتر است؟ روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری، کلیه همسران خانواده های ایثارگر (شهید، جانباز و آزاده) و نیز همسران عادی همجوار آنان در شهرهای استان خراسان رضوی است. حجم نمونه 1176 نفر است که نیمی از آن را ایثارگران و نیمی دیگر را همسران عادی تشکیل میدهند که با ترکیب روشهای نمونه گیری چندمرحله ای، طبقه ای متناسب، خوشه ای و تصادفی سیستماتیک از فهرست همسران انتخاب می شود. اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته با پرسش های بسته جمع آوری می شود. چارچوب نظری شامل نظریه نیازها و تضاد فمینیستی است. نتایج نشان میدهد که میزان احساس نگرانی همسران ایثارگر در ابعاد مسکن، استقلال مالی، احساس خطر و تهدید در خیابان و تهدید شغلی، کمتر از همسران عادی اما در بعد بیماری شوهر، مشکلات فرزند، مشکلات جنسی و نقش مردم، بیشتر از همسران عادی است. ضمنا در ابعاد نگرانی از کمبود مالی، جانی، سلامت جسمی، اقتدار بر فرزند، نقش شوهر، نقش فامیل، نقش قانون و نیز در شاخص کل نگرانی، تفاوتی بین دو گروه مشاهده نمی شود. نتایج، تاثیر مثبت برنامه های حمایتی بنیاد شهید در کاهش نگرانی های عمدتا اقتصادی و فیزیولوژیک ایثارگران را نشان می دهد، اما فقدان توجه کافی به نگرانی های اجتماعی زنان به ویژه در منزل در ارتباط با نقش شوهر و فرزند و نیز در سطح کل جامعه مشهود است.