جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم طی یادداشتی باور به جهان غیب و زندگی پس از زندگی در جهانی دیگر، یکی از اصول مشترک ادیان توحیدی است. با نگاهی به کتاب‌های آسمانی به‌ویژه قرآن، می‌توان دریافت که بخش فراوانی از آموزه‌های آنها گفت‌وگو درباره جهان غیب و زندگی پس از زندگی دنیایی است.

حسین بیات، دکترای فلسفه علوم و مدرس منطق و تفکر نقادانه با بیان اینکه عنوان این موضوعات رهزن است زیرا تصور مواجهه با واقعیات است در صورتی که اینها پدیده‌هایی است که حس می‌شود، گفت: ما در حالت خوشبینانه، گزارشگران را دروغگوی اخلاقی نمی‌دانیم یعنی آنها خلاف باورشان حرف نمی‌زنند ولی آیا خلاف واقعیت هم نیست؟

احتمالاً برنامه‌سازان صدا و سیمای ایران، «زندگی پس از زندگی» را با هدف ترغیب مردم به باور به عالم غیب و معاد و تحول معنوی ساخته‌اند، اما این برنامه به شکل نامحسوس و احتمالاً ناخواسته‌ای جامعه را به سمت لیبرالیسم مذهبی می‌برد. «زندگی پس از زندگی»، برنامه‌ای از شبکه چهارم سیما برای روایت مردم عادی از تجربیات نزدیک به مرگشان (Near Death Experience) است.

محسن الویری عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم با حضور در مجموعه گفت‌وگوهای صفحه اینستاگرام دین‌آنلاین با عنوان «لایو با اندیشوران»، که سه‌شنبه چهارم خرداد برگزار شد با موضوع «”زندگی پس از زندگی” در ترازوی نظام تبلیغ دینی» به برخی نقدهای مطرح شده درباره این برنامه پاسخ گفت. با توجه به اینکه این برنامه به دلیل مشکلات فنی ضبط نشد و به دلیل آنکه مخاطبان پیگیر متن کامل این برنامه بودند ایشان متن زیر را در اختیار سایت دین‌آنلاین گذاشتند:

مساله زندگی پس از دنیا را شاید بتوان بزرگ‌ترین سوالی دانست که از دیرباز در ذهن انسان وجود داشته است. آدمی همواره مشاهده می‌کرده که دوستان، عزیزان، آشنایان و حتی ذره‌ذره اجزای دنیای اطرافش رنگ نیستی و نابودی را به خود می‌گیرند، پس مرگ سرنوشت حتمی او نیز خواهد بود.

در ماه مبارک رمضان سال ۱۴۰۰، شبکۀ چهار سیما اقدام به پخش سلسله برنامه‌هایی با عنوان «زندگی پس از زندگی» کرد. چنان‌که در توضیحات این برنامه گفته شده است، این برنامه «روایت افرادی که در تجربۀ مرگ تقریبی، از کالبد جسم خارج شدند و عالم برزخ را درک کردند و بازگشتند. در این برنامه با سفر به نقاط مختلف ایران و جهان، مخاطبان برنامه مهمان روایت‌های شگفت‌انگیز تجربه‌گران مرگ تقریبی از عالم غیب می‌شوند». در پی پرطرفدار شدن این برنامه در میان قشر مذهبی و معتقد جامعه، بیم آن می‌رفت که آموزه‌های التقاطی آن موجب شود اذهان مردم از مسیری که عقاید ناب اسلامیِ برخاسته از قرآن کریم برای بشر ترسیم کرده، به انحراف کشیده شود. بنابراین هیئت قرآن و ولایت برنامه‌هایی را با حضور حجت‌الاسلام علی صبوحی در جهت نقد این برنامه برگزار کرد که اولین جلسه از این برنامه در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان شکل گرفت. جهت سهولت دسترسی مخاطبان گرامی به این نقدها، فیلم‌ها و صوت‌های نقد برنامۀ «زندگی پس از زندگی» در سه بخش نقد و سه بخش پرسش و پاسخ در این صفحه قرار گرفته است. بخشی از پرسش و پاسخ‌ها نیز به صورت عنوان‌بندی‌شده در دسترس قرار داده شده است:

بعد از نمایش برنامه‌­ی «زندگی پس از زندگی» از تلویزیون واکنش‌­هایی از جنس تحسین و تقبیح از سمت اندیشه‌ورزان و افراد دیگر نسبت به این برنامه شکل گرفت. جنس جذاب این برنامه‌ها برای قشرهای مذهبی و تکیه‌­ی آن بر تجربه­‌های دینی ادعا شده از سمت مهمانانش باعث شد تا هم در بین بخشی از جامعه‌­ی مذهبی و هم در بین کارشناسان دینی بحث­‌هایی را بوجود آورد. زندگی پس از زندگی از افرادی دعوت می­‌کند که تجربه‌­ی مقطعی مرگ را پشت سر گذاشته‌اند و بعد از زندگی دوباره به بازگویی چیزهایی که در مدت مرگ خود دیده بودند می­‌پردازند. ­در ادبیات علمی و فلسفی نام «تجربه­‌های نزدیک به مرگ»(near death experience) برای این پدیده رواج پیدا کرده است.

علمای ما بسیاری از این حقایق را دیده اند، ولی بیان نمی کردند. یکی از اساتید ما که حالات خاصی داشت از بیان آن امتناع می کرد، زیرا این کار را خطرناک می دانست، چون ممکن است انسان به جای خدا، انسان ها را دور خود جمع کند.