جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگاه تاریخی به دین یکی از روش های دین پژوهی است که در غرب و به تبع آن در جهان اسلام مورد توجه بوده و طی سال های اخیر با مطرح شدن روش های جدید تاریخ‌نگاری که به دنبال تحلیل و بررسی متون دینی است. در این میان نصر حامد ابوزید با نگاه تاریخ‌مندانه به متون دینی و به ویژه قرآن, بسیاری از گزاره‌ها و احکام اعتقادی و اخلاقی و فقهی را تاریخ‌مند می‌داند و برای آن در عصر حاضر اعتباری قائل نیست, چراکه او معتقد است بسیاری از عبارات قرآنی انعکاس فرهنگ عصر نزول در قرآن هستند و کاربرد آنها نیز مختص همان دوره است. وی با نگاهی تاریخ‌مندانه به مسائل فقهی مطرح شده پیرامون زنان در قرآن می‌نگرد و با تحلیلی که ارایه می‌دهد معتقد است بسیاری از این احکام فقهی مانند ارث زن, طلاق, حجاب, ازدواج موقت, تعدد زوجات و ....که منجر به تضعیف زنان و مانع از حضور فعال اجتماعی آنان می‌شود, نوعی ظلم در حق زن است و باید از این نگاه سنتی به زنان جدا شد و طرحی نو درانداخت. در این پژوهش ضمن تبیین مبانی روش تاریخی‌نگری و مبانی فکری ابوزید, نخست انگاره سست تاریخ‌مند بودن قرآن و متون دینی مورد بررسی و نقد قرار گرفته است و در ادامه پیامدهای این روش در مسائل فقهی مرتبط با حقوق زنان پیگیری و سپس نقد و بررسی شده است. در واقع هدف از این پژوهش بررسی و دفع شبهاتی است که از طریق رویکرد تاریخی نگری و آرا ابوزید در خصوص مسائل فقهی و حقوقی زنان مطرح شده است و تمام تلاش بر این است تا اثبات شود که بسیاری از احکام فقهی دین به ویژه در حوزه زنان با توجه به اینکه مرتبط با فطریات انسان هستند، همواره ثابت خواهند بود.