تفسیر اعتباریت ماهیت در نظر همه کسانی که قایل به اصالت وجود هستند، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا در این تفاسیر، فاصله‌ای از عینیت ماهیات با وجودات خاص خ
... خود تا سراب کلی بودن ماهیات وجود دارد و می‌توان به سه تفسیر رسید که در هر تفسیر نیز دو تبیین جزئی‌تر وجود دارند و حاصل آنها شش تفسیر برای اعتباریت ماهیت قابل طرح و بررسی است:
1. ماهیت عین وجود است؛ همچون صفات حق که عین ذات حقند، و ماهیت با این اتحاد با وجود، به عین وجود موجود می‌شود و ثبوت تحلیلی پیدا می‌کند.
2. ماهیت عین وجود است؛ همچون صفات حق، ولی با این اتحاد همچون وجود موجود نمی‌شود، بلکه فقط موجود حقیقتا بدان متصف می‌شود.
3. ماهیت حد وجود است و همچون سطح‌وحجم، که نحوه وجودجوهرند، نحوه‌ثبوتی‌وجود است.
4. ماهیت حد وجود است و همچون نقطه، که عدم‌است، هیچ نحو ثبوتی ندارد و صرفا جنبه عدمی دارد.
5. ماهیت سراب است، ولی سرابی که ساخته محض ذهن باشد نیست، بلکه از تعامل ذهن و نحوه موجودات حاصل می‌آید.
6. ماهیت سراب محض و ساخته صد درصد ذهن است و هیچ اثر و جای پایی در خارج ندارد.
بیشتر