جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عفت و حیای زن ـ که یکی از مهم ترین عوامل حفظ و بقای عفت عمومی است ـ نه تنها در تمام ادیان و مذاهب الهی بر آن تأکید شده، بلکه عقل بشری نیز آن را تأیید میکند. بر همین اساس، این پژوهش درصدد است تا ضمن مفهوم شناسی این دو فضیلت والای اخلاقی، به جنبه های شباهت و تفاوت این دو پرداخته، سپس این نکته را بیان کند که با وجود برخی تفاوت های ظاهری، این دو مقولة اخلاقی به شدت بهیکدیگر نزدیک اند؛ تا آنجاکه در متون دینی، جلوه های یکسانی را برای هردو میتوان یافت.رابطه حیا و عفاف با جنسیت و نیز راهکارهای پیشنهادی در جهت توسعه و تقویت فرهنگ حیا و عفاف در بین بانوان از مسائل دیگر این مقاله است. این راهکارها به ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، روانی و سیاسی تقسیم می گردد که هر کدام نقش سازنده ای در بهبود حیا و عفاف جامعه دینی دارد.

دین از مهم‌ترین نیازهای بشر برای یافتن حقیقت زندگی است و از اسباب تعالی و تکامل او به شمار می‌آید. تعدد و تنوع ادیان و اهداف و کارکردهای آن‌ها، تحقیق و پژوهش در این زمینه را ضروری می‌سازد. دین‌پژوهان درتعریف دین گاه به تعریف اسمی آن پرداخته و گاه در تعاریف خود بر نظریه‌های کارکردی تأکید ورزیده‌اند. از دهه‌ی1950، جامعه شناسان امریکایی چون هوگل، پرات، واچ و... تحت‌تاثیر نظریه‌ی کارکردی دورکیم، دیدگاه چند بعدی دینداری را مطرح کرده‌اند تا این که درسال 1965 گلاک به همکاری استارک، ابعاد پیشنهادی خود را که به ابعاد دینداری هوگل و پرات نزدیک است، شرح و بسط می‌دهد. آنان برای دین پنج بعد قایل شدند:1. اعتقادی 2. مناسکی 3. تجربی 4. فکری 5. پیامدیاز آن جایی که بوستان سعدی یک اثر تعلیمی- اجتماعی است و در آن پدیده‌ی دین برجسته است،ابعاد دینداری‌ آن با روش تطبیقی- تحلیلی بر اساس الگوی پیشنهادی گلاک و استارک مورد بررسی قرار گرفت.مطابق نتایج تحقیق، سعدی به توحید و نبوت ومعاد معتقد است. او درصدد است با استفاده از شریعت و طریقت روش‌های خودسازی را به عموم بیاموزد. در بوستان رفتارهای دینی مناسکی در قالب نماز، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر دیده می‌شود که از این میان امر و نهی از نمونه‌های عالی و برجسته‌ی بعد مناسکی است. او نمونه‌ی عملی رفتارهای دینی اخلاقی چون عدالت، تواضع و احسانرا در بوستان نشان داده است. کیفیت شناخت خداوند در بوستان، آمیزه‌ای از معرفت حسی، عقلی و شهودی است. سعدی با شناخت خدا با توجه‌ قلبی به دعا ونیایش می‌پردازد و به پروردگارش ایمان راسخ دارد. ایمان سعدی به خدا در او خوف وترس ایجاد می‌کند و او را به انجام فرایض دینی و رعایت فضایل اخلاقی پایبند می‌سازد. توحیداندیشی، تاثیر از گفتار و رفتار پیامبران و آموزه‌های قرآنی، معاداندیشی و ترس از عقوبت گناه، انجام فرایض دینی و رفتارهای اخلاقی، رسیدن به معرفت شهودی، ایمان راسخ، ترس از عقوبت الهی و امید به رحمت خداوند از پیامدهای مهم دینداری دربوستان به شمار می‌آیند.