جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از پرسش هایی که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده، آینده بشر یا به تعبیر دیگر، پایان تاریخ است. اندیشمندان با هر دیدگاه و گرایشی کوشیده اند به این سوال پاسخ دهند. آنان آینده بشر را روشن و همراه با صلح، صفا، آرامش، امنیت و گسترش عدالت می دانند. عده ای تحقق آن را خارج از اختیار بشر و نتیجه جبر تاریخی می شمارند و برخی آن را اختیاری دانسته، معتقد به راه اندازی جنگ تمدن ها برای تحقق آن هستند. ادیان الهی یهود، مسیحیت و اسلام نیز آینده زندگی بشر را روشن و تحقق آن را در گرو ظهور منجی می دانند. در اندیشه مسلمانان این تحول جهانی به دست یکی از فرزندان رسول خدا (ص) به نام حضرت مهدی (عج) رقم خواهد خورد. اکنون پرسش اساسی این است که در اندیشه دینی، چه ضرورتی برای پیدایش این قیام جهانی وجود دارد؟ نوشتار حاضر با بررسی متون دینی در پی پاسخ گویی به این پرسش است. با بررسی آیات قرآن و روایات اسلامی در می یابیم که بعضی وعده های خداوند به مومنان، مانند تداوم ثقلین تا پایان تاریخ، حاکمیت جهانی دین خدا، حاکمیت مومنان و مستضعفان و صالحان، پیروزی حق بر باطل و ... و نیز برخی وعده های رسول خدا (ص) به امت اسلامی، همچون به قدرت رسیدن دوازدهمین جانشین او و قیام جهانی حضرت مهدی (عج) و فراگیر شدن عدالت در همه جهان هنوز تحقق نیافته است. از این رو باید به ضرورت قیام جهانی توسط انسانی الهی و معصوم قایل شویم.

هدف این پژوهش عبارت بود از بررسی محتوای کتاب‌های «هدیه‌های آسمان» و «فارسی (بخوانیم)» در مقطع ابتدایی از نظر توجه به مهدویت و مؤلفه‌های آن در دو بخش «دروس» و «تصاویر». مؤلفه‌های مهدویت، شامل «آگاهی از فلسفه ظهور»، «آگاهی از فلسفه غیبت»، «علم و شناخت امام»، «انتظار ظهور» و «ایمان و باور قلبی» می‌باشند. بدین منظور از روش «تحلیل محتوا»ی متون، استفاده شد. جامعه آماری مورد نظر شامل پنج کتاب فارسی سال اول تا پنجم و چهار کتاب هدیه‌های آسمان از سال دوم تا پنجم دوره ابتدایی در سال تحصیلی 91_90 بود. یافته‌ها نشان داد که توجه به نمادها و مؤلفه‌های مهدویت و آموزش آن در کتاب‌های یاد شده، بسیار کم می‌باشد و لازم است در کتاب‌ها و در نظام آموزش و پرورش کشور تغییرات و اصلاحات لازم صورت پذیرد.

اعتقاد به منجی در پایان روزگار، جهت رفع ظلم و ستم از عالم و برقراری عدالت و امنیت جهانی از مباحث مهم اعتقادی همه ادیان و پیروان توحیدی است؛ علی رغم اختلافاتی که در مصادیق آن یافت می شود نسبت به اصل این رخداد جهانی اتفاق نظر وجود دارد. از آنجایی که در باور اسلامی با رویکرد تفکر شیعی و با استناد به آیات و روایات معتبر، این منجی از ذریه رسول خدا (ص) و از فرزندان علی (ع) و فاطمه (س) می باشد و با توجه به این که اقلیتی از متکلمان و مفسران اهل سنت چنین باوری را غیر واقعی و منحصر به مذهب شیعه جلوه داده اند، بر آن شدیم با انعکاس اظهار نظر صریح علماء و متکلمان اهل سنت از مذاهب چهار گانه در این زمینه و نیز با بیان دیدگاه روشن و بی پرده تعداد قابل توجهی از مفسران اهل سنت در ذیل آیاتی از قرآن کریم - که جملگی اعتراف صریح در ارتباط با فرهنگ متعالی مهدویت دارند – سند غیرقابل خدشه ای ارائه نموده ایم که بتواند نا آگاهانه و حتی تعصبی بودن دلایل گروه اقلیت را آشکار سازد. در خاتمه با به چالش کشاندن منطقی دیدگاه ابن خلدون و همفکرانش در این زمینه، جهت تنویر افکار آزاد اندیشان، تحقیق را با یک نتیجه گیری به پایان رساندیم.