جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

جلوه‌های عرفان عابدانه و عرفان عاشقانه در اشعار سنایی

نویسنده:

مهدی یوسفی چناربو

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

سنایی , عرفان عاشقانه , عرفان عملی , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , هنر و علوم انسانی , عرفان الهی , سنایی، مجدودبن آدم , عشق و عبادت الهی , عرفان عابدانه

چکیده :

عرفان و تصوّف به عنوان یکـی از راههـای شـناخت خـدا، همواره از سوی انسانهایی که دارای روحی لطیف و منشی آزاد بوده اند، مورد توجّه بوده است. اینان همواره بـه عرفـان و تصـوّف بـه مثابهی یکی از راه های ویژه ی شناخت خدا توجّه داشتهاند. این ویژگی که با توجّه به روحیّات، محیط و جهانبینـی در آنـان متفـاوت بـوده است، به دو شیوه ی عرفان عاشقانه و عرفان زاهدانه خودنمـایی کـرد. هر کدام از این دو طریق ، اصول و ویژگیهـای خـاص و منحصـر بـه فردی دارند. در ایـن رسـاله ، نگارنده دو شـیوه ی معرفتی ، یعنی عرفان زاهدانه و عرفان عاشـقانه در آثار سنایی غزنوی نظیر دیوان اشعار، حدیقه الحقیقه و مثنوی سیرالعباد را مورد بررسی قرار داده است و ویژگی و خصایص این دو طریقه را نیز در حدّ توان مطرح ساخته است.در پایان نشان می دهد که عرفان عابدانه سنایی از لحاظ کمیّت بیشتر است؛ امّا عرفان عاشقانه او از لحاظ کیفیّت هنری تر و زیباتر می باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

روضة التعريف بالحب الشريف

نویسنده:

محمد بن عبدالله ابن خطيب؛ محقق: عبدالقادر احمد عطا؛ مقدمه نویس: مصطفی عبدالخالق شبراوی

نوع منبع :

کتاب , حاشیه،پاورقی وتعلیق

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل الگوی اسطوره‌ای- عرفانی از شخصیت رابعه عَدَویه با تکیه بر روایت تذکره‌الاولیا

نویسنده:

نگین بی نظیر ، منیره طلیعه بخش

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

عرفان عاشقانه , اسطوره قهرمان , رابعه عدویه

چکیده :

موتیوها و اندیشه‌های اسطوره‌ای، در طول تاریخ بشر برای بقای خود به قالب‌های گوناگون درمی‌آیند، یکی از این ساحت‌ها و جهان‌ها، جهان عرفان است. بن‌مایه‌ها و وجوه مشترک جهان اسطوره و عرفان در مبانی شناخت، تأویل‌پذیری، تقدس زمان و مکان و... امکان هم‌گرایی، ارتباط و تعامل این دو جهان را بسترسازی می‌کند. جستار حاضر با توجه به یکی از محورهای کانونی جهان اساطیر، مرکزیت زن و الگوی مادرتباری و همبسته‌های معنایی آن به تحلیل زندگی و شخصیت رابعه عدویه، که عشق را وارد گفتمان عرفان زاهدانه کرد، می‌پردازد. اهمیت اندیشه‌ رابعه روی‌آوردن به عشق و شور در برابر زهد و ریاضت است، این پژوهش به تبیین ژرف‌ساخت کهن‌الگویی این شخصیت می‌پردازد. جستار حاضر، با تکیه بر روایت عطار در تذکره‌الاولیا تبیین می‌نماید، که چگونه رابعه پس از گذر از مراحل رازآموزانه‌ قهرمانی، به‌عنوان ایزدبانو و زهدان مادر کبیر طرح می‌شود، رابعه در این الگوی و در خویش-کاری زنانه خویش، شخصیتی دوگانه و متناقص را به نمایش می‌گذارد، او تلفیقی است، از باکره‌گی و زایندگی؛ رابعه هم دوشیزه است، و هم مادر مردان بزرگی چون حسن بصری و حلاج؛ او هم به مطربی پرداخته و هم عارفی است، که در تبلور وجه زنانه خویش، عشق را در پیکره عرفان زاهدانه جاری ساخت، رابعه در کمال رقت قلب به‌شدت مهیب و مخوف است. رابعه پس از گذراندن آیین تشرف، در حرکت به‌سوی مرکز(کعبه) و در رسیدن به تعادل، تکامل و وحدانیت، خود به مرکزی بدل می‌شود، برای عارفان عصر خویش.

صفحات :

از صفحه 7 تا 40

مشخصات اثر

عنوان :

اختلافات شمس با مولوی در آراء، اندیشه ها و داوری ها

نویسنده:

کبری صدیقی ، رضا روحانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

پدیدارشناسی عرفان زاهدانه و عاشقانه در اسلام

نویسنده:

جعفرزاده یوسف

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

عرفان زاهدانه , پدیدارشناسی , ساختار توحیدی , عرفان عاشقانه , پدیدار شناسی(کلام جدید) , عرفان اسلامى

چکیده :

هدف اصلی روش پدیدارشناسی، بازسازی و کشف «مرکز (ساختار) معنا» در علوم انسانی و تفسیر پدیده های پیرامونی با توجه به آن مرکز است. پدیدارشناسی عرفان زاهدانه و عاشقانه در اسلام مسبوق بر پدیدارشناسی دین توحیدی اسلام است. در ساختار توحیدی اسلام، خداوند از حیث ذاتی«منزه» از «همه» عالم (باطن عالم) و از حیث صفاتی «متجلی» در «همه» عالم (ظاهر عالم) است.از آن حیث که به دلیل تنزه ذاتی خداوند راه اتحاد انسان با ذات خداوند بسته است لذا تنها طریق ارتباط انسان با خداوند، صفات متجلی اوست، اما صفات متجلی خداوند به عنوان طریق سلوک ما به سوی او،نه در ذات «من» مقید می شود و نه در ذات «دیگری»، بلکه میان من و دیگری در یک «منطقه سوم اعتباری (صفاتی) انسانیت» تجلی می یابد. از این منطقه می توان تحت عنوان «ساختار جامعه گرایی توحیدی» تعبیر کرد که دارای اطوار و مراتب است؛ بدین صورت که از مرتبه حقوق شروع می شود و بعد به مرتبه اخلاق و در نهایت به مرتبه عرفان استعلاء می یابد. در عرفان اسلامی، رویکرد زاهدانه ضمن ترک دنیا به دنبال اتحاد با ذات خداوند است اما رویکرد عاشقانه دنیا را عرصه تجلی صفات خداوند و بستر معاشقه انسان با خداوند تلقی می کند. مقاله حاضر به بررسی و نقد شکل عکس العمل این دو رویکرد عرفانی در برابر ساختار توحیدی اسلام می پردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

مقدمه ای بر پدیدارشناسی عرفان عاشقانه در عرفان مولوی و حافظ

نویسنده:

یوسف جعفرزاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,

کلیدواژه‌های اصلی :

مولانا , پدیدارشناسی , ساختار توحیدی , عرفان عاشقانه , حافظ شیرازی , عرفان اسلامی , پدیدار شناسی(کلام جدید)

کلیدواژه‌های فرعی :

سلوک عرفانی , عرفان زاهدانه , رند , اصطلاحنامه تصوف , صوفیان (صوفیه) ,

چکیده :

از دیدگاه عرفان عاشقانه، صیرورت «انسانیت» به عنوان تجلی صفات خداوندی در انسانها در سه مرحله صورت می گیرد: نفس بیدار نشده (آدم معصوم قبل از گناه)، نفس بیدار شده (آدم بعد از گناه) و عشق (آدم عاشق به خدا). در این نگاه، فرشته نماد مرحله بیدار نشدگی نفس و شیطان نماد مرحله بیدار شدگی نفس و انسان نماد مرحله عشق است و از این رو انسان جامع صفات فرشته و شیطان است. بعد از رخداد گناه ازلی، انسان از مرحله فرشتگی و ناآگاهی به مرحله بیدار شدگی و آگاهی قدم می گذارد و در واقع شیطان سبب ورود او به این مرحله می شود، اما این مرحله خود پنجره ای است برای ورود به صحنه معاشقه انسان با خداوند در متن تجلیات صفات جلالی و جمالی خداوند در این دنیا. بدین ترتیب در این نگاه، عشقفرا رفتن از رابطه مبتنی بر قواعد حقوقی و اخلاقی به رابطه کاملا شخصی شده مبتنی بر ناز معشوق و نیاز عاشق است و در مرکز معنای زندگی این عالم قرار دارد. مقاله حاضر مقدمه ای است بر پدیدارشناسی عرفان عاشقانه در عرفان مولوی و حافظ.

صفحات :

از صفحه 79 تا 97

مشخصات اثر

عنوان :

جایگاه عشق در تفسیر عرفانی عرایس البیان روزبهان بقلی

نویسنده:

قدرت اله خیاطیان ,فاطمه سلیمانی کوشالی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

منتقدان احمد غزالی؛ ارزیابی انتقادات مربوط به شاهد، سماع و تقدیس ابلیس

نویسنده:

علی آقانوری، محمد رودگر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

شاهد , سماع , عرفان عاشقانه , تقدیس ابلیس , سنت‌ های جمالی

چکیده :

وابستگی احمد غزالی به جریان عرفانی خاصی به نام «عرفان عاشقانه» و «جمال‌گرا»، نتایج خاصی را در پی داشت؛ از جمله: سماع، شطح و شاهدبازی. اموری که آنها را «سنت‌های جمالی» می‌نامیم. عمده انتقادها، هجمه‌ها و حتی هجوهایی که به مکتب خواجه شده، به سنت‌های جمالی‌اش باز می‌گردد، نه به باورها و اصول مکتب او. در این نوشتار، ابتدا شواهد این مطلب را که احمد غزالی اهل این سنت‌ها بوده است، نقل می‌کنیم. آنگاه انتقاداتی را که در این موضوعات به او شده است، بررسی و ارزیابی می‌کنیم. انتقاد مهم دیگری هم که به خواجه شده، به بحث «تقدیس ابلیس» برمی‌گردد. از این‌رو، مباحث خود را در دو قسمت پی خواهیم گرفت: سنت‌های جمالی و تقدیس ابلیس.

صفحات :

از صفحه 91 تا 124

مشخصات اثر

عنوان :

مولوی و شیخ صنعان در مکتب عشق

نویسنده:

قادری مقدم محمد

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

عرفان زاهدانه , مولانا , عطار , عرفان عاشقانه , شیخ صنعان , شمس

چکیده :

حکایت نغز و دلپذیر شیخ صنعان که یکی از داستان های رمزی و تمثیلی منطق الطیر، اثر عارف بزرگ قرن ششم و اوایل قرن هفتم عطار نیشابوری (537 - 627 ق) است؛ چه به لحاظ ماهیت و چه از دیدگاه شیوه سلوک، شباهتی تام به ماجرای دیدار مولانا و شمس دارد. نگارنده بر آن است تا این وجوه شباهت را در سرگذشت آن دو باز نماید.عشق و دلدادگی، محور اصلی این شباهت است و در هر دو ماجرا، عشق مهم ترین شیوه سلوکی است که عاشق پاک باز در کسب آن قمار می کند. از وجوه دیگر این تشابه می توان به ملاقات به ظاهر غیرمنتظره مولانا و شمس و از سوی دیگر شیخ و ترسازاده اشاره کرد؛ که برای هر دو زندگی تازه ای رقم می زند و خلوت ملاقات آغازین، هر دو را از دوستی هایی که مانع عروج و سلوک بوده، رهایی می بخشد و در این هم نشینی وارد دنیایی می شوند که از دنیای مریدان و اطرافیان بسیار فاصله دارد و در نزد آن غریبه ها مشق عشق می کنند و همه چیزهایی را که تا آن روز در اثر زهد و مجاهدت کسب کرده بودند یک باره فراموش می کنند (درس، وعظ، جاه، شهرت و حتی وقار و هیبت). بروز و ظهور عشق در وجود مولانا و شیخ یک طغیان عظیم و مقاومت ناپذیر روح بود بر ضد عقل و آداب مصلحت جویی های عاقلانه.قرار گرفتن مولانا و شیخ در برابر خواست های غافل گیرانه و غیرقابل قبول شمس (زن خوب روی، پسری شاهد و سبوی شراب) و ترسازاده (سجده بر بت، قرآن سوزی، خمرنوشی، دیده از ایمان دوختن و خوک چرانی) آخرین ندبی بود که مولانا و شیخ را به عذرا رسانید. سرانجام پس از کام روایی دیری نکشید که دوران فراق آغاز گردید تا این دو عارف بزرگ در انس عاشقانه ای که ممکن بود حجاب راه شود، باقی نمانند و از مقام تبتل که رهایی از جاه و حشمت فقیهانه بود، فراتر روند و عروج خود را ادامه دهند.به هر روی این دو ماجرا، عرفان عاشقانه را در برابر تصوف عابدانه و زاهدانه مستقیم ترین و اصیل ترین راه وصول به حقیقت می داند و عشق را برترین شیوه سلوک.

صفحات :

از صفحه 174 تا 188

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید