جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
بررسی انتقادی کتاب «المجانی من النصوص العرفانیه
نویسنده:
سودابه مظفری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چاپ اول کتاب المجانی من­النّصوص­العرفانیة(تألیف آقایان دکتر عبّاس اقبالی و سیدرضا میراحمدی) با هدف تدریس درس «قرائت متون عرفانی»به ارزش دو واحد در مقطع کارشناسی زبان و ادبیات عربی تهیه و تدوین شده و در انتشارات دانشگاهی سمت به­ چاپ رسیده است. در این اثر، نگارندگان ابتـدا برخی ­واژه­ها و اصطلاحـات معـمول عرفانی را تعریف­کرده وآنگاه جهت­تبیین هرچه بیشتـر این­ گونه کلمات ­و اصطلاحات و نیز آشنایی دانشجـویان با متون ویژۀ عرفانی، گزیده­هایـی از متون قدیم و جدید عرفانی را در کتاب گنجانیده­اند.از آنجـا که سعی مؤلّفان، نگارش کتابی بوده است که از آن به­صورت یکسان درهمـۀمراکـزآموزش­عالـی استفاده شود، شایسته است که در به­حدّاقلّ ­رسانیدن اشتباهات آن تلاش شود؛ و اگـرچه نویسندگان کتاب با این هدف، از کتاب­هـای برجستۀ عرفانی نیز بهره جسته­اند، به هر حال کتاب نه تنهـا خالی از اشتباه نیسـت بلکه اینجانب پس از یک دورة تدریس کتاب، با اشتباهات شکلی ­و محتوایی بسیاری­ درآن مواجه شدم­ که ­جهت بهره­منـدی هر چه بهتر و بیشتر دانشجـویان از مطالب آن، در این مقاله به آنها اشاره می­شود، با این امید که در چاپ­های آیندۀ کتاب، تعداد اشتباهات آن کمتر شود.
فرقه های صوفیه تا روزگار کشف المحجوب هجویری
نویسنده:
عابدی محمود
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در میان متون اولیه صوفیه، نخستین اثری که در آن از فرقه های صوفیان سخن گفته شده است، کشف المحجوب هجویری، از آثار قرن پنجم هجری است. هجویری (م: حدود 470) در یکی از ابواب این کتاب، صوفیان را دوازده فرقه معرفی کرده و محوری ترین اصل اعتقادی عملی آنان را شرح داده است. برای بعضی از محققان تصوف و خوانندگان کشف المحجوب این سوال پیش آمده است که آیا این فرقه ها در واقع وجود داشته اند. یا هجویری در تالیف کتاب خود چنین ترتیبی را سامان داده است؟ نوشته حاضر جست و جویی درباره فرقه های صوفیه در قرون اولیه، شناسایی دوران حیات آنان و یافتن پاسخی برای آن پرسش است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
تصوف تشیع گرای قرن نهم
نویسنده:
یوسفی محمدرضا, رضایی جمکرانی احمدرضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
از ویژگی های بارز قرن نهم از نظر مذهبی، رواج مذهب تشیع و اظهار تمایل عمومی مردم نسبت به این مذهب است. سیاست آزادی مذهبی تیموریان که ادامه سیاست مغولان بود، زمینه را برای تضارب آرا مهیا ساخت و در این راستا، مکتب تشیع که از پایه های اعتقادی استواری برخوردار بود، رشد چشمگیری یافت و مقدمات تشکیل یک دولت شیعی در قرن بعد فراهم گردید. از طرف دیگر، آرامش نسبی ایجاد شده بعد از فتوحات تیمور و احترام وی به مشایخ تصوف، موجب رواج و رونق خانقاه ها شد. مشایخ صوفیه در این دوره یا خود شیعه بودند و اساس کار خود را بر پایه تعالیم تشیع استوار می کردند، یا اگر سنی هم بودند، سنی کم تعصب و متمایل به شیعه بودند. ضمن اینکه خصلت ظلم ستیزی و سازش ناپذیری تشیع که متاثر از نهضت کربلاست، زمینه ساز قیام های متعدد صوفیان علیه ظلم و فساد حاکم بر جامعه شد. لذا حکام و سلاطین که از این قدرت مکتوم مطلع بودند سعی بر سازش و مدارا با مشایخ صوفیه داشتند. مقاله حاضر، به بررسی تصوف و نقش آن در قرن نهم هجری می پردازد.
صفحات :
از صفحه 165 تا 183
احمد حرب اصفهانی نیشابوری (تحقیقی درباره احوال و اقوال یکی از صوفی - زاهدان قرن سوم هجری)
نویسنده:
شفیعیون سعید
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در بررسی تاریخ تحلیلی تصوف و مبانی نظری آن، جستار در احوال صوفی - زاهدان سده های نخستین هجری، امری بایسته و ناگزیر است. یکی از این بزرگان، احمد ابن حرب اصفهانی نیشابوری است که ضمن ویژگی های ممتاز و فردی فکری اش، به واسطه آنکه استاد محمد کرام، رییس فرقه کرامیه بوده و افکار و اقوالش در این طریقه تاثیر به سزایی داشته، از اهمیت خاصی در مطالعات تاریخی و نظری تصوف برخوردار است. با این همه، متاسفانه در باب او تا به امروز، پژوهش درخور و مستقلی صورت نگرفته است. تحقیق حاضر که درباره احوال و افکار احمد حرب است، در کار تحقیقات کرامیه پژوهی بسیار فایده مند تواند بود، و به برخی از سوالات و ابهامات از جمله ارتباط احمد با محمد کرام و عقاید کرامیه و علل طرد و رد او توسط برخی علمای حدیث، پاسخ می تواند داد.
صفحات :
از صفحه 225 تا 258
گونه صوفیانه معرفت و ایمان
نویسنده:
مهربانی امین, حیدری حسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در تاریخ تفکر اسلامی، ایمان و معرفت به عنوان دو مفهوم بنیادی و مناقشه انگیز الهیاتی، همواره مورد نظر اندیشمندان دینی بوده است. مسائل کلامی مهمی چون تکفیر و تفسیق، حسن و قبح عقلی و ... آشکارا پی آمد تفاوت تعاریف از این دو مفهوم اند. در این میان، اهل تصوف با جهان بینی ویژه خود، برداشت و تعریف خاصی از این مفاهیم داشته اند. نظرگاه قابل توجه متصوفه، ما را به بررسی تعریف ایشان از این دو برمی انگیزد. در این مقاله، با پی گیری اقوال اهل تصوف به بررسی معناشناختی(Semantics)  این دو مفهوم نزد ایشان پرداخته شده است. همچنین ارتباط معرفت و ایمان، و سهم تعقل و استدلال در ایمان را از دید صوفیه جست و جو شده، و در پایان به اختصار، شباهت دیدگاه متصوفه با ابن حزم، اشاعره و ماتریدیه در عالم اسلام و پیشگامان ایمان گرایی و معرفت شناسی اصلاح شده در مسیحیت، تطبیق و بررسی گردیده است.
صفحات :
از صفحه 247 تا 272
وحى القلوب یا وحى دل ها با تاکید بر آرای مولوی
نویسنده:
پژوهنده لیلا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
این مقاله با طرح مساله ای با عنوان «نگاهى به انواع و مراتب زبان در حوزه گفت و گوى خدا و انسان» آغاز مى شود و به اختصار، به مرور پیشینه انواع و مراتب زبان وحیانى در متون خداشناسى و عرفانى متقدم مى پردازد و گونه گونى و تفاوت رویکردها و بینش ها را در باب آن خاطر نشان مى سازد، سپس در گفتاری با عنوان «درآمدی بر معنی شناسی وحی و وحی القلوب»، ماهیت وحی تشریعی یا سنتی، به منزله میزان و معیاری برای دریافت بهتر وحی القلوب بحث می شود. پس از آن، به موضوع اصلى مقاله با عنوان «وحى القلوب یا وحى دل ها» و ماهیت و جایگاه یکى از دل انگیزترین و ظریف ترین مراتب وحى پرداخته می شود. این گفتار با نگاهى بر منابع خداشناسى متقدم آغاز مى شود و در ادامه، به تبیین ماهیت و جایگاه وحى دل ها با تاکید بر آرای مولوى مى پردازد. استناد به آرا و آثار عرفا در باب ماهیت، جایگاه، سرچشمه، وجه تسمیه، استمرار، کارکرد و حجیت وحى القلوب در این گفتار- با عنایت به تازگی و ظرافت موضوع - مى تواند به عنوان مقدمه و نقطه آغازی در ارائه تعریف دقیق و عالمانه از وحی دل و حدود و میزان و اعتبار آن، سودمند افتد.
صفحات :
از صفحه 35 تا 62
آزادی و تصوف تحلیلی مختصر از مفهوم آزادی در نزد عارفان مسلمان
نویسنده:
روحانی رضا
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آزادی، مفهومی است که هم مورد عنایت اخلاقیون و عارفان بوده و هم اهل سیاست و فیلسوفان سیاسی، به ماهیت و چند و چون آن پرداخته اند. در آثار عارفان مسلمان، تعبیر آزادی و حریت، به معنای اخلاقی- سلوکی آن، به تکرار ذکر شده، و موانع پیدا و پنهان آن معرفی، و راه رهایی از آن بندها نیز تبیین و تعیین گشته است.نویسنده، ابتدا به معرفی و تبیین انواع آزادی، و تعاریف متعدد عارفان مسلمان از آن مفهوم می پردازد؛ در بخش دوم مقاله نیز سعی می کند، تعاریف مختلف اصطلاح آزادی، با مفاهیم و مقولات مشابه آن، مثل بندگی، تصوف و اباحه، مقایسه و نسبتشان را تبیین نماید. در این بخش نشان داد می شود که از دید عارفان بزرگ، آزادی با بندگی و تصوف، نه تنها مباینتی ندارد، بلکه به معنی هم، و ملازم و مقوم یکدیگرند، به عبارت دیگر، در این مقاله تبیین و تثبیت می گردد که در کلام عارفان مسلمان، تصوف و بندگی حقیقی، جز با نیل به آزادی و آزادگی ممکن نیست؛ اما بین آزادی و اباحه، نزد غالب عارفان، نسبتی برقرار نیست، و عده اندکی که حریت را به معنی رهایی از بند احکام و اوامر خداوند معنا می کرده اند، در نظر و عمل، مورد نقد و طرد عارفان مشهور واقع شده اند.
صفحات :
از صفحه 127 تا 151
تصوف در مکتب خراسان
نویسنده:
صدری جمشید, صمدی قسمتعلی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
خراسان به عنوان مهد تصوف از قدیم در پرورش و رشد تصوف تاثیر قابل ملاحظه ای داشته است، در نگاهی به تاریخ تصوف و عرفان، کمتر شهر و روستایی در خراسان است که در آن صوفی بنام نباشد و از وجود چهره های شاخص و آثار برجسته و طریقت های مشهور و اندیشه های بلند، می توان آن را دریافت. تصوف خراسان دارای ویژگی هایی چون: مشایخ صاحب نام، آمیختگی تصوف با فتوت و عیاری، سماع، تعالیم فرقه ملامتیه، برنامه های مدون خانقاه، رواج شعر و شاعری در برنامه های خانقاه، تلاش برای صلح جهانی، ارتباط با ائمه شیعه، و پای بندی شدید به شریعت، موضع گیری در قبال زور و ستمگری، تلاش علمی، باطن گرایی، و گرایش نخبگان بوده است. و همین خصوصیات باعث آفرینش آثار و نتایج مهمی چون تصوف و فتوت و شعر عرفانی و نزدیکی تصوف به تشیع و نهضت های دینی و اجتماعی گردید.
صفحات :
از صفحه 54 تا 69
زاهد، صوفی، عارف، ولی (ویژگی ها و تمایزها) (بر اساس متون ادبی و عرفانی فارسی)
نویسنده:
صدری نیا باقر, پوردرگاهی ابراهیم
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
درباره واژگان و اصطلاحات موجود در متون تصوف و عرفان اسلامی با دو مشکل اساسی روبه رو هستیم: (1 کثرت و تنوع تعاریف ارایه شده از سوی عرفا و محققان، به سبب اختلاف در درک و دریافت آنها از این اصطلاحات؛ (2 تغییر و تحولات معنایی هر یک از این واژگان و اصطلاحات در طی تطور و تکامل تصوف و عرفان اسلامی. این دو موضوع در مورد اصطلاحات «زاهد»، «صوفی»،‌ «عارف» و «ولی» نیز صادق است. در این مقاله سعی شده است تا مراجعه به متون عرفانی معتبر و استخراج شواهد لازم و کافی، اولا: واژگان و اصطلاحات «ولی»، «صوفی» و «عارف» از جهت تحولات معنایی در طول تاریخ تصوف اسلامی بررسی شود؛ ثانیا: دیدگاه های مختلف در مورد تفاوت های «زاهد» با «صوفی و عارف» و «صوفی» با «عارف» و «عارف» با «ولی» طرح و تحلیل شود.
صفحات :
از صفحه 75 تا 101
مقایسه طریقت نامه عماد الدین فقیه کرمانی و مصباح الهدایه عزالدین محمود کاشانی
نویسنده:
خوشحال دستجردی طاهره
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
صفحات :
از صفحه 77 تا 100