مساجد از مهم ترین سازه های معماری در تمدن اسلامی و بی گمان شناسنامه معماری اسلامی هستند بر این اساس هدف مااز پژوهش حاضرشناساندن جایگاه اصیل ومتعالی هنر ومعماری
... ی اسلام به نسل حاضردر جهت رفع اختلافهااست بخصوص در مساجدکه محل تبلور نمادهای مذهبی،اندیشه و باورهای هنرمند مسلمانی است که برای تطبیق معماری اسلامی با اصول ومشترکات دین مبین اسلام، آنهارا در قالب معماری وتزیینات آن گنجانده است، مانند:« توحیددرکالبد و معنا ،وحدت عناصرواجزا،نبوت ونمادهای آن در مسجد، محراب ،قبله وجهت مشترک، احساس تهی بودن،زبان وخط مشترک ، تحریم نقوش انسانی وحیوانی،حرمت ومحرمیّت وطهارت، جذب سنّتهای معماری پیشین،و...».افتراق های عناصر و نمادهای مساجد گاه تحت تاثیر هنر محلی هستند که تاثیر چندانی در عدم هم گرایی مذهبی ندارند مثل ستون و شکل وتعداد مناره هاو... اختلافات گاه تحت تاثیر مسایل فرهنگی و مذهبی هستند مانند کتیبه های گنبدوسردر ورودی؛وبدعتهایی مثل مقصوره سازی بدلایل سیاسی بوده که موردتحریم فقهای مذاهب مختلف قرارگرفته است. از طرفی کثرت دروحدت ووحدت در کثرت،نه تنها در معماری مساجدوتزیینات آن نفوذ دارد،بلکه ازآنجا در همه ی اقوام جامعه اسلامی با فرهنگ های مختلف تاثیر مشترک می گذارد.بنابراین معماری مسلمین،تکثر قومی وفرهنگی رابه وحدت واشتراک مذهبی سوق می دهدهمانطور که در صدر اسلام ودوره های بعدی اقوام مختلف را در کنار یکدیگر جمع کرد؛بدون شک محل تبلور این کثرت دروحدت،مسجد می باشدبنابراین ازتلفیق درست اجزای تشکیل دهنده معماری مقدس واصیل اسلامی مفاهیم فرهنگی وحکمی وآیینی حفظ شده وبه ایجاد وحدت ومعنویت درمعماری می رسیم.وحدتی که مخلوق را دربرابر خالق وعبد رادر برابرمعبود قرار می دهدوهدف غایی آن دوری از تفرقه،چنگ زدن به حبل متین الهی ورسیدن به امّت واحده در سایه دین فراگیراسلام است.پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی و تاریخی با تحقیق میدانی و رجوع به اسناد کتابخانه ای انجام می گیرد.کلیدوارژگان:مسجد-هنر-تزیین-نمادگرایی-تقریب مذاهب-اختلاف مذهبی
بیشتر