جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 16
قرآن در مثنوی
نویسنده:
وزیرنژاد ابوالفضل
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
نظامی عروضی می نویسد که: «عادت باید کرد به خواندن کلام رب العزه و اخبار مصطفی (ص) و آثار صحابه و امثال عرب و کلمات عجم» قرآن برای مسلمانان هم زبان دل است و هم ترجمان اعتقاد و شنیدن آن تقدس و برکتی را متداعی می‎کند، ادب اسلامی نیز همان تنوع و نشاطی را دارد که علم صنعت و فلسفه اسلامی، در این راستا ادبیات فارسی مجموعه ای از اشاره ها و نکته های دقیق و ظریف است که بیشتر این باریک اندیشی ها در کاربرد مضمون های قرآنی است و یکی از برجسته ترین آثار ادب فارسی که این مضامین را به کار برده است، مثنوی معنوی مولوی است و این مقاله به این موضوع پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 90
اسطوره آدم و طبیعت
نویسنده:
بساک حسن, مومنی محسن
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
اسطوره ها، نماد یا سمبل تجربیات بشری هستند و ارزش های روحانی یک فرهنگ را مجسم می کنند، و یا به عبارت دیگر طبیعت آدمی هستند با تمامی نیازها، خواسته ها، آرزوها، امیدها و بیم و هراس ها.اگر چه اسطوره ها از آغاز به صورت داستان هایی سرگرم کننده لیکن با اهداف جدی خلق می شوند اما به سبب کششی که دارند، تا صدها و گاه هزاران سال باقی می مانند.هدف جدی اسطوره این است که می خواهد ماهیت و طبیعت جهان هستی را توضیح بدهد (نظیر اسطوره های آفرینش و باروری) و یا به اعضای جامعه بیاموزد که برای بهتر کار کردن و توفیق یافتن چه رفتاری در پیش گیرند. اسطوره های قهرمانی یا حماسی، الگوهایی برای نحوه رفتار و طرز سلوک آدمیان می آفرینند، زیرا پهلوانان و قهرمانان الگوهای رفتاری جامعه هستند و اسطوره های آفرینش نیز، نیاز ریشه یابی انسان را اقناع می کند.در واقع، اسطوره ها پاسخ هایی فرهنگی برای این پرسش های اساسی هستند که: من چه کسی هستم و زندگی را چگونه باید بگذرانم؟ لذا این مقاله بر آن است تا به چرایی و چگونگی خلق اسطوره آدم و راه یافتنِ آن به اذهان جامعه و به تبع آن ذهن و زبان شاعران بپردازد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 60
تاثیر قرآن در اشعار حکیم فلکی شروانی
نویسنده:
حاکمی اسماعیل, صیادی حسینقلی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
حکیم فلکی شروانی یکی از شاعران بزرگ قرن ششم در آذربایجان است. فلکی در ضمن اشعار خود به طرق مختلف از داستان ها و مفاهیم قرآن مجید استفاده کرده است. و این به اشعار او لطافت و معنویتی خاص بخشیده است. با بررسی اجمالی اشعار او می توان به نگرش وی نسبت به قرآن و توجه او به استفاده از مفاهیم قرآنی پی برد. خلاصه این که، در قرن ششم به سبب رواج علوم دینی و غلبه روحیه مذهبی اشارات و تلمیحات قرآنی و دینی در آثار شاعران و نویسندگان فراوان است و فلکی نیز جزو این شعرا بوده است. در این مقاله اشعاری که فلکی در آن ها به صورت های مختلف از آیات قرآن استفاده کرده است، نقل و سپس عین آیه با ذکر سوره و شماره آیه و توضیح برخی موارد آورده می شود.
صفحات :
از صفحه 9 تا 22
بازتاب زیبایی شناختی سیمای پیامبران در قصاید خاقانی
نویسنده:
محسنی مرتضی, غنی پورملک شاه احمد, مرادی هاجر
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
صفحات :
از صفحه 95 تا 108
کلام پروردگار در غزلیات خداوندگار مولانا (نگرشی بر تجلی قرآن در غزلیات شمس)
نویسنده:
حیدری حسن
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
در این جستار به شیوه استفاده مولوی از قرآن و نحوه انعکاس لفظ و معنای آن در غزلیات شمس می پردازیم. تلاش ما در این مقاله پاسخگویی به این سوال است که قرآن چگونه انعکاسی در لفظ و معنی غزلیات شمس داشته است؟ یا به عبارتی الفاظ و معانی و اشارات قرآنی به چه شیوه هایی در غزل مولوی مجال بروز یافته است؟آیه های وحی به صورت عین لفظ و نیز به صورت معنا و مفهوم و به عبارتی به دو شیوه اقتباس و تلمیح در غزلیات شمس منعکس شده است. مولوی به اقتضای تربیت خانوادگی و لزوم استناد معارف صوفیه به قرآن، با این کتاب آشنایی عمیق داشته است. بیش از 850 بیت در دیوان شمس به طور مشخص، متاثر از آیات است. از حیث بسامد آیه های مربوط به صفات و افعال خداوند در درجه نخست و آیه های مربوط به حالات و معجزات انبیای الهی در درجه دوم قرار می گیرند. آیات الهی در غزل مولوی در موارد بسیاری با تغییر و تصرف به کار رفته است، غیر از موارد معدودی که تمام آیه بدون تصرف به کار رفته، در ابیات بسیاری، تغییر و تصرف شامل لفظ بر معنی آیات است، گاهی کلمات آیه جابجا شده و گاه یک کلمه و گاه قسمتی از آیه آمده و باقی آن حذف شده است. تصرف و تغییر شامل معانی آیات نیز شده است، مولوی احوال روحی خود را با توجه به احوال انبیا در قرآن باز می گوید و حتی به آنها تشبه می کند. در مواردی مانند توصیف اجزای طبیعت آن را با استفاده از مفهوم و مضمون و نیز کلمات آیات تصویر می کند. وی رسم باده ستایی را که از سنت شعر فارسی گرفته به رحیق قرآنی پیوند می زند. در مواردی نیز از در آمیختن کلمات قرآنی با واژه های فارسی ترکیب های اضافی و وصفی نو می سازد و بدین ترتیب ترکیبی از شعر و عرش و شرع را به وجود می آورد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 44
سیر اندیشه در آثار نظامی و سعدی
نویسنده:
محمدحسین کرمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
در آغاز این مقاله درباره همانندی ها و مشابهات برخی از اندیشه های مشترک بشری و احیانا تبادل برخی از این افکار در میان ملتها و همچنین اشتراک طبیعی برخی از اندیشه های دیگر، بدون اینکه صورت گرفته باشد بحث شده است. پس از آن پیرامون همانندی ها و مشابهات مضامین و الفاظ در میان شعرای زبان فارسی و تاثیر و تاثرات شاعران و نویسندگان از یکدیگر سخنانی بیان شده است و سپس بحثی پیرامون مضامین و الفاظ مشترک در خمسه حکیم نظامی و کلیات شیخ سعدی به عمل آمده است. و در متن اصلی مقاله، مضامین و الفاظ مشترکی که مورد استفاده دو شاعر واقع شده است، با شاهدها و نمونه های فراوان، همراه با توضیح و طبقه بندی مطالب آمده است که برخی از آنها حاصل تجربه های شخصی هر کدام از دو شاعر، برخی دارای آبشخوری مشترک و در برخی دیگر به طور قطع شیخ سعدی تحت تاثیر سخنان حکیم نظامی قرار گرفته است. اضافه می نماید که نمونه هایی که در این پژوهش آمده است همه مشابهات آثار این دو شاعر بزرگ زبان فارسی نیست و جای تجسس های بیشتری وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 177
بررسی ویژگی های سبکی کویر شریعتی
نویسنده:
فرهاد ساسانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این جستار، تلاش می شود تا متن کویر،‌ نوشته دکتر علی شریعتی بر اساس انتخاب سازه های مختلف در متن - یعنی بر مبنای محور جانشینی - و بر اساس چگونگی چینش سازه ها در کنار هم - یعنی بر مبنای محور همنشینی - و نیز عناصر پیرامونی دیگری که بر کار این دو محور و در نتیجه بر تفسیر حاصل از متن تاثیر می گذارد - یعنی محور همکنش تحلیل و بررسی شود. به این منظور، ابتدا برخی کلید واژه های نظری این رویکرد معرفی خواهد شد، و سپس متن یاد شده تحلیل خواهد گردید.
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
 بینامتنی قرانی در مقامات ناصیف یازجی
نویسنده:
قائمی مرتضی, محققی فاطمه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
چکیده :
یکی از رویکردهای مورد توجه در پژوهش های مربوط به ادبیات در دهه های اخیر مطالعات بینامتنی است. بینامتنی یادآور این نکته است که متون به نوعی همواره در تعامل با یکدیگرند. یافتن این روابط ما را به خوانشی نو از متون رهنمون می سازد. از جم له این متون کتاب مجمع البحرین ناصیف یازجی نویسنده و شاعر معاصر است. این تحقیق به روش تحلیلی– توصیفی و با استقراء آیات کریمه قرآنی در مجمع البحرین انجام شده است. هدف از پژوهش، شناخت و معرفی چگونگی و اندازه تاثیر قرآن کریم بر لفظ و محتوای مقامات ناصیف است.ناصیف در مقامات خود رویکرد قابل توجهی به قرآن دارد. این امر وقتی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد که بدانیم او یک مسیحی است. استفاده از مثل های رایج و مرسوم، اشاره به حوادث، داستان ها و اسامی شخصیت های قرآنی نیز که از آن به تلمیح یاد می شود، نوعی از بینامتنی مقامات ناصیف با قرآن است. با تحلیل و بررسی عملیات بینامتنی در مقامات (متن حاضر) و قرآن (متن غایب) در می یابیم که این تعامل هر چند بیشتر به صورت نفی متوازی و نفی جزیی است، اما نفی کلی نیز در آن کم نیست.
صفحات :
از صفحه 51 تا 59
بازتاب هنری اندیشه دینی در هفت چکامه نخست دیوان خاقانی
نویسنده:
محمدحسین کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: اندیشه دینی,
چکیده :
دین اسلام و قرآن کریم منبعی فیاض و پایان ناپذیر برای شاعران و نویسندگان مسلمان بوده و هست. و همگان بیش و کم و مستقیم و غیرمستقیم از آن برخوردار شده اند. یکی از شعرای توانای زبان فارسی که به شیوه ای بسیار هنرمندانه از این منبع فیاض برخوردار شده و مفاهیم دینی و قرآنی فراوانی را در اشعار خویش آورده است، خاقانی شروانی است. نگارنده در این مقاله، به عنوان نمونه، هفت چکامه نخست دیوان او را مورد بررسی قرار داده و میزان بهره وری شاعر را از اندیشه های دینی و قرآنی و بازتاب هنری این اندیشه ها را نشان داده و برای پرهیز از طولانی شدن مقاله، کوشیده است که از توضیح مفصل خودداری کند و برای استفاده بیشتر خوانندگان، آنان را به سوی منابع کاملتر راهنمایی نماید.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
بررسی و مقایسه کارکرد تلمیحات در دیوان اشعار غالب دهلوی و صحبت لاری
نویسنده:
حسین شمس‌الدینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تلمیح در شعر یکی از راه‌های موثر و کارآمد در برقراری ارتباط با تاریخ، اسطوره، دین و فرهنگ مردم می‌باشد، با بررسی این مقوله در شعر علاوه بر لذت آشنایی با تلمیح و کشف آن، به سطح دانش شاعر نسبت به انواع تلمیح نیز پی خواهیم برد. میزان بهره‌گیری و نوع این آرایۀ ادبی در دوره‌های مختلف شعر‌فارسی متفاوت بوده و همیشه در هر دوره چند شاعر بیش از دیگران به آن توجه داشته‌اند و آن را با بسامد بالایی در شعر خود به کار برده‌اند. در اواخر سبک‌هندی و اوایل سبک بازگشت ادبی از جمله شاعران مطرح در تلمیح، غالب‌دهلوی و صحبت‌لاری می‌باشند که در این پژوهش به تقابل و مقایسۀ تلمیحات موجود در شعر آنها پرداخته شده است، این پژوهش با تقسیم‌بندی تلمیحات به انواعی چون تلمیحات اسلامی-تبار(قرآنی، روایی و شخصیت‌ها)، تلمیحات ایرانی‌تبار (پادشاهان، پهلوانان، زنان‌نامدار و بزرگان‌ایرانی)، تلمیحات عربی‌تبار(معاشیق و شخصیت‌ها)، تلمیحات یونانی و هندی‌تبار و ضرب‌المثل‌ها، میزان بهره‌گیری هر شاعر ازاین تلمیحات را بررسی کرده و به نتایج قابل قبولی دست یافته است. بررسی‌ دیوان شعر این دو شاعر از نظر آرایۀ تلمیح به طور کل نشان‌دهندۀ این مطلب است که صحبت‌ به شدت متاثر از محیط علمی عصر و دانش دینی فراگرفتۀ خود می‌باشد و به طور گسترده از فرهنگ اسلامی و ادب عرب تاثیر پذیرفته و آرایۀ تلمیح را از اصلی‌ترین پایه‌های شعر خود قرار داده است و از تلمیحات نادری یاد کرده که در شعر شاعران قبل از وی به‌ ندرت یافت می‌شود و در مقابل غالب‌دهلوی در استفادۀ از تلمیح، در مقایسه با صحبت‌لاری راهی معتدل را پیش گرفته و با توجه به محیط زندگی خود در تلمیحاتی چون تلمیحات هندی از صحبت‌لاری پیشی گرفته و همچنین تحت تاثیر ویژگی-های ساختاری سبک‌هندی در ساخت ترکیبات تلمیحی بدیع و تازه، نسبت به صحبت نوآوری‌هایی را به دست آورده است.
  • تعداد رکورد ها : 16