ایدهآالیسم آلمانی، نام جنبشی در فلسفۀ آلمان است که در دهۀ هشتاد سدۀ هجدهم میلادی آغاز و در دهۀ چهل سدۀ نوزدهم پایان یافت. مشهورترین نمایندگان این جنبش، کانت،
... فیشته، شلینگ، و هگل هستند. هرچند تفاوتهای بزرگی میان این چهرههاست، اما همگی در پذیرش ایدهآلیسم، مشترکند.
ایدهآلیسم آلمانی برخلاف نامی که دارد واقعیت عالم مدرن را بیان میکند. فیلسوفان این دوره از تاریخ تفکر مانند جغد مینروا بر روی خرابههای ویران شده، پرواز کردند. دورانی که واقعیت توسط هیوم دستنیافتنی شده بود و متافیزیک گذشته دیگر پاسخگوی سؤالات جدید مطرحشده نبود، عالم تفکر برای استبقای خویش نیازمند طرحی جدید بود. طرحی که با کانت آغاز شد و همو ستونهای اصلی آن را بنا کرد. کانت در این طرح جدید با گذر از متافیزیک گذشتگان، متافیزیک جدیدی بنا کرد. در این نگرش دیگر بحث انطباق عالم خارج و عالم ذهن مطرح نبود، بلکه سوژه با توجه به امکاناتی که دارد خود جهان بیرون را شهود میکند. این طرح توسط فیخته و شلینگ رشد پیدا میکند، عنصر سوژه و من استعلایی در آن پروارنده می شود و با هگل به اوج خود می رسد.
برای فهم زمانهای که در آن زندگی میکنیم، فهم ایدهآلهای آلمانی ضروری است.
درسگفتارهای ایدهآلیسم آلمانی ترم اول درس های دکتر سیدحمید طالبزاده در مجمع عالی حکمت اسلامی قم در سال ۱۳۸۹ است. تخصص دکتر طالبزاده در فلسفۀ اسلامی و غرب و مکان ایراد درسها باب بسیاری بحثهای تطبیقی مفید را گشوده است.
بیشتر