جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
02. جهان شناسی Religious cosmology
>
عالَم
>
عالم مجردات
>
عالم عقول
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 27
عنوان :
معنای وصول به عالم عقل در حکمت و عرفان اسلامی
نویسنده:
داود حسن زاده کریم آباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم عقول
,
معرفت شناسی اسلامی
,
مراتب (عرفان نظری)
,
مراتب انسان(عرفان نظری)
چکیده :
مهمترین عوالم خلقی و گستردهترین تعینات کونیه، عالم عقل یا عالم ارواح است. شناخت این عالم بهجهت درجه تجرد ویژهاش برای اذهان معمولی که تجرد مثالی آنها نیز کامل نیست چندان میسور نیست و به سلوک علمی و عملی خاصی نیاز دارد. وصول به این عالم در متون حکمی و عرفانی اندیشمندان اسلامی مورد بحث بوده است. تحلیلهای فلسفیِ مشائی و حتی اشراقی در این وادی چندان دقیق نبوده و در حکمت متعالیه بر آن خرده گرفتهاند. حکمت متعالیه با تبیین حرکت جوهری نفس و صیروت وجودی آن تا وصول به وجود لِلمُدرِکِ عقل فعال و اتحاد با آن و با دیگر عقول در مراتب طولی و شمول و جمعیت یافتن نسبت به مراتب ما دون، وصول به عالم عقل را معنا نموده است. در عرفان اسلامی نیز نفس با تلبس به احوال متعاقب در طی سلوک الی الله از قیودات و احکام به ودیعت گرفته در معراج ترکیب، منسلخ گشته و به سوی بساطت و کلیّت خویش پیش میرود تا آنکه با همه عقول و ارواح قدسی متحد میگردد. این دو تحلیل روح واحدی دارند؛ بهطوری که میتوان گفت آنچه عارف با شهودات خود از معنای وصول به عالم ارواح بهدست داده است، در حکمت متعالیه صورت برهانی به خود گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد هستی شناسانه و معرفت شناسانه در باب عالم عقل از منظر «صدرالدین شیرازی، ابن سینا و سهروردی»
نویسنده:
سارا حسنوندی ، منیرالسادات پورطولمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم عقول
,
هستی شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
عالَم عقول (حکمت اشراق)
,
فلسفه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
اعتقاد به وجود عالم عقل که عالمی حقیقی و مستقل از ماده، احکام و پایدار به نفس است، در اندیشهی مشاء، اشراق و حکمت متعالیه، در شناخت انسان تأثیر مهمی دارد. از نظر ابن سینا، شناخت انسان بدون وجود عقلی مفارق و قدسی به سرانجام نمیرسد و روند شناخت و معرفت در تمام مراحل خود، به دستگیری و افاضه چنین موجودی نیازمند است. شیوۀ ارتباط نفس با عقل فعال از مقوله فعل و انفعال است که عقل فعال در سوی فعلیت، و نفس انسان در سوی انفعال این رابطه ایستادهاند. سهروردی، با حفظ و جایگاه و نقش استدلال عقلی، از آن گذر می کند و شهود و مشاهدات عقلی را به عنوان برهان قاطع بیان میکند. مطابق معرفتشناسی ملاصدرا، وی ادراک انسان را در مرحلۀ تعقل متأثر از برقراری ارتباط نفس با این موجودِ مجردِ مستقل از نفس انسانی میداند و بدین ترتیب عالم عقول در تمام مراتب وجودی و معرفتیِ حکمای مسلمان نقش بسزا دارد. در پژوهش فوق، برآنیم تا با روشی توصیفی_تحلیلی عالم عقول را در حوزهی جهانشناسی و معرفتشناسی با نظر به آثار بزرگانی چون «ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا» مورد بررسی قرار دهیم تا از قِبل چنین بررسی به پاسخی قانع کننده در باب پرسش پژوهش دست یابیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فارابی، ابن سینا و ابن رشد درباره عقل: کیهانشناسیهای آنها، نظریههای عقل فعال و نظریههای عقل انسان [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Herbert A. Davidson
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
انگلیسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
عالم عقول
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
عقل ( جوهر )
,
عقل(منطق)
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
,
کتب فلسفه مشاء
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وحی از دیدگاه ملّاصدرا
نویسنده:
محمد جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان وحی
,
الهام(افعال الهی)
,
علم نفس
,
عالم عقول
,
تمثل
,
عقول
,
وحی الهی
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
قرآن مجید
,
عوالم (عرفان نظری)
,
زبانی بودن وحی
,
وحی
,
الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
تفسیر القرآن الکریم ,
شرح اصول کافی ,
حدس ,
تمثل ,
کشف صوری ,
کشف معنوی ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
نفس قدسی ,
درجات وحی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
همواره بحث از چیستی وحی از منظرهای گوناگون بحثی جذاب بوده است. در این میان، جسارت حکیمان در ورود به این عرصه و دست اندازی به فهم ابعاد و اضلاعِ وحی ستودنی است. فلاسفه، با طرح این بحث، گام مؤثّری در راه تلفیق دین و فلسفه و تحلیل فلسفی آموزه های دینی برداشتند. ملّاصدرا وحی را نوری میداند که طوری ورای طور سایر مدرَکات دارد. وی فاعل وحی را خدا و البته حامل آن را نبی میداند که افزون بر کمال سه قوّة عاقله، متخیّله، و حاسّه، از جانب خدا نیز مأموریت یافته است و از رهگذرِ وحدت با عقل فعّال، به درک معارف ملکوت میرسد. وحی در اندیشه وی، گزاره ای و زبانی بوده که از طریق تنزّل در مراتب وجودی عالم و انشای نفسانیِ نبی، رقم خورده و دارای مراتب عقلانی، مثالی، و حسّی میگردد.مهم ترین دستاورد این مقاله آن است که زبانی بودن وحی در نظریه ملّاصدرا، سازوکار لازم را مییابد. در نگاه نهایی، میتوان ادّعا نمود که پاره های مثبتِ نظریه وحی فلسفی میتواند در تکمیل و غنای وحی شناسی قرآنی، به ویژه در مباحثی همچون تمثّل و دیداری و شنیداری شدن وحی، ما را مدد رساند و عدم اعتنا به این دیدگاه، چالش های جدّیِ فرارویِ وحی را بی پاسخ میگذارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیرى تطبیقى در معناى «برزخ» و «مثال» از دیدگاه فلاسفه، عرفا، و متکلّمان
نویسنده:
احسان ترکاشوند, اکبر میرسپاه
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم برزخ
,
منفصل
,
متصل
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه الهی
,
ماده
,
عالم ( امکانی )
,
کلام
,
صعودى
,
نزولى
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل)
,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل)
کلیدواژههای فرعی :
صقع ربوبی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
عقول طولی ,
وجود منبسط ,
عالم قبر ,
تجرد خیال ,
عالم ماده ,
صادر اول ,
عالم عقول ,
عقبه محشر ,
اراده الهی به شر ,
فیض اقدس و فیض مقدس ,
برزخ صعودی ,
قاعده «الواحد» ,
برزخ نزولی ,
تجرد برزخی ,
وجود جمعی اشیاء ,
احکام مجرد ,
صورت ,
صورت مثالی ,
عقول طولیه ,
عقل اول ,
هیولی ,
ماده ثانیه ,
بدن مثالی ,
مُثُل ,
نوع ,
شی ء محسوس ,
وحدت تشکیکی ,
مرتبه احدیت ,
مرتبه واحدیت ,
فیض الهی ,
نظام احسن ,
اَظلال ( عام ) (عرفان نظری) ,
حضرات خمس ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
حضرت غیب مطلق ,
حضرت جامع(کَون جامع) ,
عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) ,
عالم ارواح(قسیم عالم مثال و اجسام و معانی) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
امکان اخس ,
غیب امکانی ,
غیب محالی ,
صادر دوم ,
اثبات کثرت عقول ,
تروح اجساد ,
انطباع کبیر در صغیر ,
معنای لغوی برزخ ,
ریشه شناسی واژه برزخ ,
معنی فلسفی برزخ ,
معنی عرفانی برزخ ,
برزخ اول ,
برزخ اخیر ,
صور اعمال دنیوی ,
معنی کلامی برزخ ,
برزخ به معنی قدرت خدا ,
قوه دماغی ,
تشخص اخلاق ,
شهود مجردات ,
اشباح جسمانی ,
دیدن فرشته وحی ,
معنای لغوی مثال ,
معنی عالُم ,
عوالم ثلاثه ,
شمول عالَم بر خدا ,
کثرت عرضی در عالم عقل ,
تقسیم موجود به مادی و غیر مادی ,
اثبات عقول ,
کثرت ذاتی در عین وحدت ذاتی ,
اثبات عالم ماده ,
معانی ماده ,
اسامی عالم مثال ,
ادله اثبات عالم مثال متصل ,
ادله اثبات عالم مثال منفصل ,
احکام عالم مثال ,
اتصال به عالم مثال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
واژه «برزخ» در لغت و نیز در اصطلاح، معانى گوناگونى دارد که عدم توجه دقیق به این معانى، گاه موجب سوء برداشت از آن واژه مى شود. از این رو، شایسته است که در یک پژوهش تطبیقى، معانى واژه «برزخ» را در اصطلاح فلاسفه، عرفا، و متکلّمان به طور دقیق بررسى نماییم تا به این وسیله مانع از هرگونه سوء برداشت از این واژه در اصطلاحات گوناگون شویم.از دیدگاه فلاسفه مسلمان، برزخ به مرتبه اى از وجود گفته مى شود که حدّ وسط بین عالم مادّه و عالم عقل است و به دو قسم متّصل و منفصل تقسیم مى شود. امّا از نظر عرفا، برزخ به دو قسم نزولى و صعودى تقسیم مى گردد؛ قوس نزول و صعود برزخ عرفا هرکدام حصّه اى از مثال منفصل فلاسفه محسوب مى شود. از دیدگاه متکلّمان، برزخ همان عالم حدّ فاصل مرگ و قیامت انسان است که از نظر مفهوم، با برزخ در اصطلاح فلاسفه و عرفا تباین دارد؛ ولى از نظر مصداق، همان قوس صعودى برزخ عرفاست و با برزخ فلاسفه رابطه عامّ و خاصّ من وجه دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه نظرات ملاصدرا، علامه طباطبایی و آیتالله جوادی آملی درباره عالم ذر
نویسنده:
محسن حبیبی، محمد حسن مشکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آیات فطرت
,
توحید فطری
,
عالم ذر
,
عالم عقول
,
تقدم زمانی
,
تقدم رتبی
,
آیه 172 سورة اعراف
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
بحث عالم ذر از دیرباز تاکنون از جمله مباحث پرچالش میان مفسران قرآن کریم، متکلمان و فلاسفة مسلمان بودهاست. ریشة این مسائل هم مربوط به آیة 172 از سورة اعراف و احادیث وارده پیرامون آن میباشد. ملاصدرا آن را متعلق به عالَم عقول یا علم الهی میداند و معتقد است این عالم که در آن خداوند از همة اولاد آدم اقرار به ربوبیت خود را گرفته، مربوط به عالمی به نام عالم عقول مفارق است. به نظر صدرا، در عالم ذر همین وجودات نفسانی عالم دنیا به صورت بسیط و دارای وحدت جمعی موجود هستند و حقیقت توحید به انسان فهمانده شدهاست، اما علامه طباطبایی میگوید این عالم همان نشئة ملکوتی انسان است که در عین اینکه جنبة ملکی دارد، اگر به وجود ملکوتی خود از راه دلش توجه کند، آن معارف کلی توحیدی را درک میکند. جوادی آملی با وجود آنکه در مبانی فلسفی معتقد به حکمت متعالیة صدرایی است و خودش هم شاگرد بارز علامه طباطبایی است، اما در این زمینه، اندکی از استادان خود فاصله میگیرد و میگوید این عالم همان فطرت و سرشت انسان است؛ یعنی عالم ذر و میثاق، همان عالم فطرت و شهود قلبی است. به نظر او، هرگاه انسان به ساختار درون خود رجوع کند، چون خدا او را با سرمایة توحیدی خلق فرمودهاست، میتواند آن حقایق کلی توحید ربوبی را درک کند. به نظر نویسندگان، سخن هر سه نفر از باب حمل شایع و مصداق به یک چیز برمیگردد وآن وجود نشئهای به نام ذر، بدون تقدم زمانی و واجد تقدم رتبی و مکانی نسبت به عالم طبیعت است که در آن حقایق توحیدی بر انسان عزضه شدهاست، ولی آنچه که با ساختار کلام وحی و اشهاد انسانها بر نفوس خویش سازگارتر مینماید، بیان علامه جوادی آملی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حواس باطنی از منظر معرفت شناسی
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
ادراک تخیلی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
,
حس مشترک
,
حافظه
,
حضوری بودن تخیل
,
خطا پذیری حافظه
,
قلمرو و کارکردهای حواس باطنی
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
معرفت ظنی ,
علم حضوری ,
ادراک کلیات ,
عالم عقول ,
خیال متصل ,
معرفت یقینی ,
رابطه وجودی نفس و قوا ,
مفاهیم شهودی ,
تعبیر خواب ,
خواص نفس حیوانی ,
فعل مصوره ,
معرفت تقلیدی ,
یقین ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عالَم طبیعت کلی(مقابل هباء) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
مبناگروی خطاپذیر(مقابل مبناگروی خطاناپذیر) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
واهمه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
متصرفه ,
صورت متخیله(اصطلاح وابسته) ,
قوه متفکره(اصطلاح وابسته) ,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته) ,
سیر نفس به سوی خدا ,
قوای نباتی ,
تجرد قوای ادراکی ,
خطا پذیری حافظه ,
حلول قوا در مغز ,
نسبت خیال و حس مشترک ,
صور جزئیه ,
معانی جزئیه ,
ترکیب معانی و صور ,
ترکیب معانی کلی ,
خزانه صور و معانی ,
اقسام خواب و رؤیا ,
ادراکات حس مشترک ,
شرایط ادراک حسی ,
انکار قوه وهم ,
تمایز ادراک حسی و خیالی ,
تعریف «حواس باطنی» ,
تمایز و همکاری قوا ,
کارکردهای حسّ مشترک ,
قملرو حسّ مشترک ,
تمایز حسّ مشترک و حواس ظاهری ,
خطاپذیری ادراکات خیالی ,
حضوری یا حصولی بودن ادراکات خیالی ,
قیاس ذو الحدّین ,
معیار تعدد قوای نفس ,
خطا ناپذیری علم حضوری ,
خطا پذیری مکاشفات عرفانی ,
ارواح بسیط ,
جایگاه حافظه در روانشناسی ,
اقسام حافظه ,
مراحل حافظه در روان شناسی ,
گستره حافظه در معرفتشناسی ,
قلمرو حافظه ,
گزارههای مربوط به علوم پیشین ,
گزارههای مبتنی بر اخبار ,
نظریات در باب ادارک حسی ,
موجّهسازی در بادی امر ,
قضیه تجربی ,
مولد بودن حافظه ,
استدلالهای پسین ,
دانشهای پسین ,
دانشهای پیشین ,
معرفتِ منطقی غیرمبتنی بر تقلید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
گرچه بررسي حواس باطني از منظر معرفتشناسي كمتر مورد توجه قرار گرفته است و تفكيك ميان ساحت معرفتشناختي و وجودشناختي آنها مشكل به نظر ميرسد، اما در ميان انبوه مباحث، ميتوان مطالبي يافت كه صبغه معرفتشناختي دارند. اين نوشتار پس از تعريف «حس باطني» و طبقهبندي آن، نگاهي گذرا به «حس مشترك» و خزانه آن، و «خيال» و قلمرو و كاركردهاي آنها دارد و ادراك خيالي (تخيّل) را از ابعاد و ساحتهاي گوناگون، به ويژه از بعد خطاپذيري و خطاناپذيري، بررسي كرده است. در ادامه، به حافظه، قلمرو، كاركردها و ويژگيهاي آن ميپردازد و اعتبار آن را ارزيابي ميكند. به نظر ميرسد حافظه مولّد معرفت يقيني نيست، بلكه راه يا ابزاري ثانوي است كه معرفتها را حفظ و نگهداري ميكند و با يادآوري، آنها را در عرصه ذهن حاضر ميسازد. هرگاه كوچكترين ترديدي نسبت به نتايجي كه در ذهن داريم حاصل شود، ميتوان استدلالهاي آنها را مرور و ارزيابي كرد و در نتيجه، معرفت يقيني خود را تثبيت نمود. اگر صرفاً به حافظه استناد گردد و تنها بدان اكتفا شود، نميتوان از خطا ايمن بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق در فلسفه اشراق
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها - دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اشراقی
,
علم اخلاق
,
اخلاق اشراقی
کلیدواژههای فرعی :
نماز ,
افعال اختیاری ,
افعال اختیاری انسان ,
نظام احسن ,
عالم عقول ,
خیرخواهی ,
بازگشت به خویشتن ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
تربیت ,
ملکه ,
ابتهاج ,
نظام نوری ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
رذایل اخلاقی ,
انصاف ,
خود سازی ,
خاموشی ,
ذکر ,
شب زنده داری ,
تلاوت قرآن ,
احسان به پدر و مادر ,
دعا ,
تضرع ,
هورقلیا ,
نور اقرب (حکمت اشراق) ,
عالَم طبیعت کلی(مقابل هباء) ,
مقام محاسبه ,
مقام محبت ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
7264 - 2228
چکیده :
چنانکه شهرت یافته، فلسفه اشراق فلسفه به رنگ عرفان است. اخلاق اشراقی نیز اخلاق عارفانه است و جهتگیری آن بهگونهای است که انسان را به مدد سلوک اخلاقی از تاریکیهای طبیعت و تعلقات دنیوی و از غربت غریب خویش رهایی میدهد تا او را به وطن اصلیاش بازگرداند. شیخ اشراق برای دستیابی سالک به تزکیه نفس و تصفیه دل و توفیق به بصیرت حقیقی براساس مبانی انسانشناختی و جهانشناختی سترگ، دستورالعملهایی را توصیه کرده است. این نوشتار درصدد تبیین معنا و مفهوم و نیز ماهیت و حقیقت اخلاق از نگاه فلسفه اشراق است و به مبانی انسانشناختی و جهانشناختی اخلاق اشراقی و سپس برنامهها و دستورالعملهای اخلاقی اشراقی میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استکمال و اختیار در عالم برزخ با توجه به حکمت متعالیه و قرآن
نویسنده:
رضا رسولی شربیانی، احمدرضا هنری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار
,
عالم برزخ
,
اختیار
,
علم نفس
,
عالم برزخ
,
اراده انسان
,
استکمال برزخی
,
انسان شناسی دینی
,
حکمت متعالیه
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
انسان در قرآن
,
اختیار در برزخ
کلیدواژههای فرعی :
استکمال نفس ,
حیات مثالی ,
حیات برزخی ,
تجدد امثال ,
رجعت ,
شفاعت ,
عالم ماده ,
نظام هستی ,
عالم عقول ,
حیات اخروی ,
حیات دنیوی ,
کمال حقیقی انسان ,
استکمال برزخی ,
ملکات نفس ناطقه ,
حرکت جوهری ,
نسخ ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
حیات برزخی در قرآن ,
تکامل در عالم برزخ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
از آنجا که مساله اختیار و عقل در فلسفه و کلام اسلامی بسیار مورد توجه بوده است و در حوزه انسان شناسی نیز همواره از مباحث اصلی تلقی می شود، هدف این مقاله پرداختن به جایگاه آن در زندگی برزخی است. چون موضوع تمام رفتارها و خلقیات آدمی نفس است و نفس مراتب مختلف دارد و از جمله مراتب آن تعقل و اراده است و همه کمالات آدمی بر نفس مترتب می شود و از طرف دیگر نفس یک حقیقت جاودانه است می توان نتیجه گرفت قوا و مراتب آن نیز جاودان است و همان طور که نفس می تواند در وعای دنیوی تعقل و تصمیم گیری کند در وعای برزخی نیز بر این دو امر قادر است و اگر بپذیریم نفس موضوع استکمال برزخی است و قدرت تعقل و اختیار دارد می توان نتیجه گرفت که به جز محدودیت ها و تعارض ناشی از آن، که در زندگی دنیوی منجر به خطا یا گناه می شود، نظام زندگی گروهی و خانوادگی با همه شرایط موجود در دنیا در زندگی برزخی نیز وجود دارد. بنابراین اختیار انسان به معنای انجام ثواب و یا ارتکاب گناه نیست بلکه انتخاب میان خوب و خوب تر است که در این انتخاب ملکات نفس، که وی از زندگی دنیوی با خود به همراه برده است، می توانند علل عمده باشند. بنابراین، اختیار برزخی تحت تاثیر اختیار انسان در زندگی دنیوی و به عبارت دیگر در طول آن قرار دارد. از آنجا که انسان معاصر از نظر معنوی با چالش های زیادی، مانند معناداری زندگی و رنج ها و دردهای موجود در این جهان، مواجه است، استکمال برزخی و لازمه آن، یعنی اختیار در برزخ، می تواند به معناداری زندگی و ایجاد روح امیدواری در انسان و انگیزه بیشتر برای گرایش به خیر و نیکی و دستیابی به سعادت موثر باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 83
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت استکمالی در عالم برزخ
نویسنده:
باقر سیدی بنابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
عالم برزخ
,
استکمال برزخی
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
حرکت استکمالی نفس
,
تکامل نفوس
کلیدواژههای فرعی :
تکامل روح ,
عالم ماده ,
عالم عقول ,
خیال منفصل ,
خیال متصل ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
بدن ,
هیولای جهان مادی ,
مُثُل ,
زمان ( ماهیت ) ,
نظام طبیعت ,
تجلی الهی ,
قرآن ,
زمان ,
تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی) ,
روح قدسی انسان ,
عالم مجرد از زمان ,
نظام برزخی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
عالم مثال، که در متون دینی از آن به برزخ یاد شده است، مرتبه ای از هستی است که، از یک سو به دلیل داشتن آثار ماده (کم، کیف، وضع و ...) شبیه عالم جسمانی طبیعی است و از سوی دیگر، به خاطر تنزه از ماده، شبیه عالم مجردات محضه است. این عالم به خاطر رتبه بالاتری که از عالم ماده دارد، بر آن اشراف و علیت دارد و از این جاست که حقایق و موجودات عالم مثال، به مراتب از موجودات عالم ماده، قوی تر و بزرگ تر است؛ این رابطه بین موجودات عالم عقل و موجودات عالم مثال نیز برقرار است. از مهمترین و جدی ترین مسائل عوالم پس از مرگ مساله تکامل نفوس بعد از ارتحال از این نشائه و انقطاع از بدن طبیعی عنصری است و زیربنای این بحث مساله وجود زمان و عدم آن در عالم برزخ می باشد. تکامل برزخی از جهت نقل و منطق وحی امری محقق و مسلم است و متون اسلامی مربوط به نظام های اخروی و عوالم بالاتر که در بازگشت انسانها پیش روی آنهاست پر از اشاراتی و نکاتی است که دلالت بر تکامل روح در آن نظام دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 27
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید