برخي از منطقدانان، مانند شيخ الرئيس، محقق طوسي، صدرالمتألّهين و علّامه طباطبائي پس از تقسيم برهان به «لمّي» و «انّي مطلق» و «دليل»، متعرّض قاعده «ذوات الاسبا
... اب» شده و مدعي شده اند: چيزي كه داراي سبب نيست بايد بيّن باشد، وگرنه اصلاً با قياس برهاني معلوم نميشود. اگر مفاد قاعده مزبور پذيرفته شود، لازمه آن نامعتبر دانستن برهانهاي «انّي مطلق» و «دليل» است.ظاهر عبارات اين دسته از منطقدانان آن است كه يقينيات يا بايد از اوّليات باشند و يا از راه علت(برهان لمّي) معلوم شده باشند. از سوي ديگر، شيخ الرئيس و علّامه طباطبائي با صراحت تمام، نوعي از برهان انّي را معطي يقين مي دانند. به هر حال، مهم استدلالي است كه به سود قاعده اقامه مي شود. به نظر نويسنده استدلال ارائه شده مضمون قاعده را به اثبات نمي رساند، و به علاوه، اگر مضمون قاعده پذيرفته شود، اولين قرباني آن خود قاعده خواهد بود؛ زيرا استدلالي كه بر اين قاعده اقامه شده از نوع برهان لمّي نيست. بنابراين، بايد پذيرفت كه طرح قاعده «ذوات الاسباب» براي محدود كردن اعتبار برهانهاي انّي است، نه براي بي اعتبار كردن آن.
بیشتر