جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

تأثیرپذیری ساحت عقیدتی از ساحت های غیر عقیدتی با نظر به رابطه ی نفس و بدن از دید غزالی

نویسنده:

زهرا (میترا) پورسینا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز, پاییز/ 1391

کلیدواژه‌های اصلی :

قوای نفس , بدن , ماهیت انسان , رابطه نفس و بدن , هبوط , امام محمد غزالی , تکالیف دینی , ثمرات تکالیف دینی , قلب , ریاضت , معرفت شناسی فضیلت محور , حصول معرفت , نظام اخلاقی , نفس لوامه , نفس مطمئنه , ساحت عقیدتی (معرفتی) , ساحت های غیرعقیدتی (عاطفی - ارادی) , قوه عاقله (عقل) , ساحت های نفسانی , جنود قلب , علم معامله , شهوت , غضب , تناسب بین نفس و بدن , رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) , تأثیر متقابل نفس و بدن , ابوحامد غزالی طوسی , محمود زمخشری , لیندا زاگزبسکی Linda Zagzebski , ب. امام اول(حضرت امام علی ع) , میترا (زهرا) پورسینا , ویلیام وینرایت William Wainwright , ویلیام جیمز (William James)

چکیده :

یکی از مهم ترین مسائلی که پیش روی معرفت شناسان قرار دارد این است که آیا دستیابی انسان به معرفت تنها از رهگذر قابلیت های معرفتی اش میسر می شود یا حیثیت ها و ابعاد گوناگون وجود انسان در ارتباطی وثیق با ساحت معرفتی اش، آن را از تاثیرات مثبت و منفی خود متاثر می سازند. این موضوع در مقاله ی پیش رو با تکیه بر اندیشه و نظام معرفت شناسی امام محمد غزالی تحلیل و بررسی شده است. در این تحلیل، روابط گوناگونی که میان ساحت های مختلف نفس برقرار می شود و تصویری از این روابط که سیر استکمالی انسان اقتضای آن را دارد مورد توجه قرار می گیرد و نشان داده می شود که این روابط و تاثیراتی که در هر شکلی از آن بر ساحت عقیدتی گذاشته می شود، نه فقط تاثیراتی میان ساحت های نفس، بلکه تاثیر و تاثراتی میان دو جنبه ی اصلی وجودانسان یعنی نفس وبدن نیز هست. بر اساس تاثیر و تاثر متقابلی که غزالی به صورت دوری میان نفس و بدن قائل است، هر فعل بدنی تاثیری در نفس بر جای می گذارد که خود آن تاثیر موجب پدید آمدن فعلی می شود. از آن جا که هر فعلی نشات گرفته از معنایی در درون نفس است، هنگامی که این معنا در قالب فعل تجسم می یابد، آن معنا در درون نفس، جلوه ی بیشتری پیدا می کند و بنابراین بر آگاهی نفس افزوده می شود. این فرآیند با کمک تحلیل های اخلاقی - معرفتی غزالی در بحث شکل گیری فضایل از طریق تکرار افعال مناسب و نیز نقش معرفت بخشی طاعات، تبیین می گردد. بدین جهت، باید گفت که تاثیرات ساحت های غیر عقیدتی نفس بر ساحت عقیدتی را نمی توان بدون توجه به رابطه ی نفس و بدن، مورد تحلیل و واکاوی قرار داد.

صفحات :

از صفحه 155 تا 184

مشخصات اثر