هداية الغبيّ المتحيّر من ضلالة الجبري المجوّر:
در کتابی پر برگ که تنها از آن يک نسخه موجود است و با عنوان هداية الغبيّ المتحيّر من ضلالة الجبري المجوّر است نو
... ويسنده، عالم برجسته امامی سده هفتم قمری حيدر بن محمد بن زيد الحسيني شايد مفصل ترين بحث کلامی از نقطه نظر شيعی امامی را در رد بر عقيده جبر اشعريان و اهل سنت ارائه داده است. در آن گاهی احاديثی هم با سند نقل می کند که از رهگذر آن می دانيم که وی از کسانی از شيعه و اهل سنت مانند صائن الدين أبو بکر يحيی بن سعدون بن تمّام الأزدي القرطبي، الشيخ عفيف الدين عبد الله بن مسلم المعروف بالجسّاس (از ابن المشهدي)، عماد الدين علي، فرزند قطب راوندي، عماد الدين أبو الرضا أحمد بن علي بن الحسن بن أبي زُنبور (روايت از مجموعه احاديث زکردانيات) نقل حديث می کند (در کتاب شريف مرتضی به مناسبتی مفصلا شرح حال او را آورده ايم). گاهی نقل های جالبی هم دارد مانند نقل از مقالات الملحدين ابو عيسی الورّاق (برگ ۲۲ الف). حکايتی از ابو الحسين بصري، متکلم معتزلي و نقل رايي معتزلی از او دارد که نشان می دهد با مکتب او هم آشناست. اين متن مهم در دانش کلام تا چند ماه آينده به دست ناشر خواهد رسيد. در مقدمه مطالبی را درباره نويسنده و شيوه بحث های کلامی اش نوشته ايم. مقاله ای هم در معرفی آن در شماره آينده مجله مطالعات شيعی بريل منتشر خواهد شد. در يادداشت های بعدی با تفصيل بيشتری فصول متعدد اين کتاب را معرفی می کنم. (جمعه ۷ بهمن ۱۴۰۱)
بیشتر