جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تخریب محیط‏زیست به دلیل پیامدهای ناگواری که برای بشر به همراه داشته است، تبدیل به یکی از بزرگترین چالش‏های دنیای معاصر شده است و برای بقای کل نظام طبیعت از جمله انسان هیچ موضوعی مهم‏تر از حل این مسئله نیست. این بحران نخست در غرب آغاز شد و پس از آن با ورود تجدد به شرق در سطحی جهانی مطرح شد. از نظر نصر علت این امر تقدس­زدایی تدریجی از طبیعت است. اندیشمندان برای حل بحران محیط‏زیست راهکارهایی ارائه داده‏اند که اغلب برگرفته از مهندسی محیط‏زیست است. وی بی آنکه منکر ارزشمندی این راه‏حل‏ها باشد شیوه علمی را به تنهایی حلال مشکلات نمی‏داند، زیرا بر این باور است که خود علوم تجربی در برابر این بحران مسئول است. وی رویکردی مابعد الطبیعی را بر می‏گزیند و او معتقداست که تنها با احیای معرفت قدسی طبیعت می‏توان از این مشکلات رهایی یافت. هر چند بعضی از متفکران مسلمان، طبیعیات سنتی را در دوران معاصر خالی از فایده می‏دانند ولیکن سنت­گرایان بر این باورند که سنت اسلامی واجد منابعی غنی برای تبیین فلسفه علوم است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به گرداوری اطلاعات کتابخانه‌ای پرداخته و این دیدگاه را مورد تحلیل قرار داده است. هدف این پژوهش نقد و بررسی ابعاد فلسفی بحران می‏باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: با این احیاگری هم اصول اخلاقی درخصوص طبیعت تحکیم می‏شود و هم نیاز انسان متجدد به ایجاد ارتباط معنوی با طبیعت برآورده می‏شود. براین اساس این نظریه می‏تواند به عنوان یک راه‏حل دارای ارزش وجایگاه ممتاز باشد.

سنتگرایی، یک جریان روشنفکری دینی است که در اوایل قرن بیستم در عرصه فکری و اجتماعی غرب ظهور کرد. سنتگرایان نیز، گروهی هستند که در جریان ظهور و بروز مدرنیته، به تقابل با آن برخاستند و ساحت دنیای غرب را که در حال تیشه زدن بر پیکر انسان آسمانی و خراب نمودن عوالم فراتر از عالم مادی بود، با تندترین نقادیها به پای میز محاکمه بردند و از انسانی که جویای اصل خویش بود، دادخواهی نمودند. این مقاله، حکایت جریانی است که هم درصدد تشریح نوعی دینشناسی است و هم دغدغه اوجگیری شیوع آثار و عواقب مدرنیته در سراسر جهان را دارد. طرفداران این مکتب فکری معتقدند که مدرنیته، برخلاف اعتقادش، آدمی را گرفتار توهم و سرابی نموده و باعث پیشرفت افقی انسان در جهان مادی شده است و این امر، به خاطر ماهیت مدرنیته است. این مقاله پس از مقدمههایی دربارۀ سنتگرایان، به منظور شفاف کردن این سؤال که «چرا سنتگرایان، غرب را به نقادی کشانیدهاند؟» میخواهد به مبانی نظری این مکتب فکری، به صورت موشکافانه بپردازد، همچنین، به علم و عقل از دیدگاه آنان نیز اشارهای خواهد نمود.

مفهوم "انسان" و جایگاه او در جهان هستی همواره دغدغه فکری انسانها در طول تاریخ بوده است و همه اندیشمندان، متکلمین، فلاسفه، عرفا و شعرا، هر یک به نحوی خاص به این موضوع پرداخته اند که معیار و ملاک تعیین رفتار انسانی شایسته چیست. هانس کونگ و سیدحسین نصر از جمله متفکرین دوره معاصر هستند که به منظور ارائه تعریفی از مفهوم "انسان معیار" می توان مطالب سودمندی در میان آثارشان یافت. در این رساله ابتدا تاریخچه بحث درباره مفهوم انسان در دو دین اسلام و مسیحیت، و به خصوص در قلمرو اخلاق مسیحی و تصوف اسلامی، به طور مختصر مرور می گردد. سپس دیدگاه های کونگ و نصر درباره مقوله انسان ذکر می گردد. و در نهایت به منظور مقایسه آراء این دو اندیشمند به بیان شباهتها و تفاوت های نظرات آنها پرداخته می شود. کونگ و نصر هر دو به نقد مدرنیته می پرادزند و بر این باورند که مدرنیته بیشتر از آنکه به پیشرفت انسان کمک کند، موجب گردیده تا انسان جایگاه حقیقی خود در نظام هستی را گُم کند و ارزش وجودی خویش را به فراموشی بسپارد. این دو متفکر هم چنین به وحدت متعالی ادیان اعتقاد دارند، و راه حل ایجاد صلح جهانی را بیان شباهت های ادیان و مکاتب فکری می دانند. با این وجود تفاوت های بسیاری در میان سخنان آنها وجود دارد. برجسته ترین مسئله در زمینه تفاوت آراء آنها این نکته مهم است که کونگ از نقطه نظر اخلاقی به مقوله انسان نگاه می کند، در حالیکه خاستگاه مباحث نصر تصوف است. از این رو هانس کونگ راه رسیدن به کمال را تشبّه به مسیح یعنی اخلاقی زیستن می داند، در صورتی که انسان معیار از دیدگاه سیدحسین نصر انسان کامل است و گام نهادن در طریقت عارفانه شرط لازم برای رسیدن به این هدف در نظر گرفته می شود.

چکیده آیا عکاسی را باید در زمره هنر هنرمندان دانست یا صنعت صنعتگران، یا هر دوی این مفاهیم را در بر می‌گیرد؟ آیا عکاسی می‌تواند همانند سایر هنرها همچون تئاتر، نقاشی، موسیقی و... دارای کمالاتی باشد که در نهایت انسان را به تعالی و واجب الوجود نزدیک سازد؟به راستی که مدیم عکاسی به عنوان یک هنر و یک رسانه می‌تواند واجب‌ تکامل ذهنی هنرمند (عکاس) و مخاطبان بسیار شود، لذا متن این رساله قصد دارد در امری موشکافانه به دیدگاه کمال‌گرایان – که به نظر بیان کننده نظریه ایده آلیسم است- بپردازد. از این رو رهیافت جستجوگرانه آن نیاز به بررسی متون قدیم و جدید، با نگاهی وام‌گیرنده از فلاسفه ایرانی و فلاسفه اسلامی‌ و تبیین انواع علوم فلسفه دارد. همین امر سبب شد تا به پژوهشی تحقیقی- تطبیقی در باب فلسفه‌های کلام، مشاء، اشراق، عرفان و لاجرم حکمت متعالیه بپردازیم و ارتباط آن را در فصلی مجزا به عکاسی و عکاسان کمال‌یافته دوران خود نسبت دهیم. این پایان‌نامه مجالی است برای دریافت کمال در عکس و عکاسی از دیدگاه کاملاً شرقی.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

مسئله بومی‍شدن علم، چندی است که مورد توجه محافل علمی واقع شده و برخی از اندیشمندان بر آن تاکید دارند و برخی دیگر ایجاد علمی بومی را ممتنع می‍دانند و ماهیت علم را جهانی قلمداد می‍کنند. در این مقاله، فارغ از قضاوت امکان یا امتناع علم بومی، نظر دکتر سید حسیننصر را در این مقوله مورد بررسی قرار می‍دهیم و نکته جالب توجه اینجاست که امروز تحت عنوان شعار «بیداری ممالک شرق» و نیز ظهور انقلاب اسلامی ایران، توجه به علم بومی مطرح شده است. حال آنکه پیش از طرح فوق و نیز پیش از ظهور انقلاب اسلامی، سید حسین نصر، شخصیتی فرهنگی و اجرایی در دربار، با عنوان رئیس دفتر فرح، دغدغه علم بومی و سیادت قوم پارس را در سر داشت. دکتر نصر، علاوه بر داشتن عرق ملی، به مدد نیاکان فاضل و دانشمند که از طبقه روحانیون بودند، مشتاق احیای تفکر ایرانی – اسلامی است. او در زمانی که همگان شیفته غرب بودند، دم از علوم اسلامی زد و این علوم را زیربنای تمدن جدیدی دانست که امید دارد، دوباره با توجه به مقتضیات روز احیا شود. اکنون بعد از گذشت چهار دهه از این نظریه، شاهد گسترش این ادعا در سطح تمام کشورهای شرقی هستیم. همچنین در این مقاله، از موضع چگونگی رسیدن به شناخت، به این مبحث نگاه می‌کنیم و البته دریچه دید خود را افکار دکتر سید حسین نصر قرار می‌دهیم که مقامی علمی است و در تاریخ علوم و فلسفه تتبع کرده و صاحب نظر است. بازگشت به علم سنتی، از نظر بنیان‌های فکری و روش‌های آن، نشان‌دادن چگونگی نیل به آن و تطبیق آن با علم دوران تجدد، به منظور تأیید و تقویت بیشتر این رویکرد از علم، بخش پایانی این مقاله است.