جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موسوعة شهادة المعصومين (علیهم السلام) ، اثر آقایان محمود لطیفی، سید علی‌رضا جعفری، محمود شریفی و محمود احمدیان، مجموعه روایاتی است مربوط به زندگانی و شهادت چهارده معصوم (علیهم السلام) که به زبان عربی و در سال 1380ش، تدوین شده است. کتاب با مقدمه نویسندگان آغاز و مطالب در چهارده جزء، در سه جلد، تنظیم شده است. هریک از اجزای کتاب، مربوط به زندگانی یک معصوم (علیه السلام) بوده و خود دارای نه فصل است که اسلوب فصول تمام اجزا، مانند هم است؛ بدین‌گونه که در فصل اول که مربوط به شخصیت معصوم (علیه السلام) می‌باشد، به تاریخ ولادت، شهادت، مدت عمر و امامت، القاب، کنیه و نام پدر، مادر و اولاد، اشاره گردیده است؛ در فصل دوم، گوشه‌هایی از آزارها و اذیت‌هایی که هر معصوم (علیه السلام) در عصر خود متحمل شده، بیان شده است؛ در فصل سوم، اخباری که از خداوند، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و یا سایر معصومین (علیهم السلام) پیرامون شهادت هر معصوم وارد شده، بیان گردیده است؛ فصل چهارم، مربوط به وصایای معصومین (علیهم السلام) است و در فصل پنجم، اتفاقاتی که در مدت بیماری تا شهادت معصوم رخ داده، بیان شده است؛ در فصل ششم به کیفیت شهادت و در فصل هفتم به نحوه تجهیز معصوم ، اعم از غسل، تکفین، نماز و دفن اشاره شده است؛ در فصل هشتم نیز به وقایع پس از شهادت و در فصل نهم، به مراثی مربوط به هر معصوم، پرداخته شده است. نویسندگان، روایات مروبوط به هریک از موضوعات فوق را از منابع معتبر، نقل کرده‌اند؛ بدون تحلیل، توضیح یا تشریح آن‌ها. "جلد سوم" شامل مقتل امام سجاد، امام باقر، امام صادق، امام کاظم، امام رضا، امام جواد، امام هادی و امام عسکری (علیهم السّلام) و حیات امام مهدی (علیه السّلام) است

کتاب «حياة الإمام الباقر عليه السلام» نوشته باقر شريف قرشی، که در دو جلد در مورد زندگی امام باقر (علیه السلام) نوشته شده است. باقر شريف تلاش كرده از تحليل و اظهار نظر درباره روايات فروگذار نكند و بخصوص در مواردى كه يك خبر با مسلمات تاريخى و گاه با اصول مذهبى شيعه سازگار نيست به بررسى آن پرداخته است. مؤلف در آثار خود مقيد به ذكر منابع در پاورقى‌هاست. به رغم دقت و تحقيق وى، به نظر مى‌رسد در مواردى هم به قلم‌فرسايى و توضيح واضحات دچار شده و هم نگاه غالب سنتى در آثار مربوط به ائمه را از دست نداده است. همچنين در موضوع راويان، بيشتر به جمع‌آورى پرداخته و بررسى كافى انجام نشده و مشتركات تفكيك نشده‌اند. جلد دوم این کتاب شامل عناوین زیر است: احادیث پیامبر در مذمت بنی امیه رذایل اخلاقی و نفسانی آل مروان عصر امام باقر علیه السلام اصحاب امام

کتاب «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن» تالیف آیت الله سید محمدمهدی خرسان از علمای حوزه علمیه نجف به چاپ رسید. موسوعه ابن عباس در چهار حلقه تنظیم و تالیف شده که هر حلقه 5 جلد است، که جز حلقه آخر که 6 جلد است، و جلد آخر آن تقریبا حُسن ختام یا معرفی مختصر موسوعه است. این مجموعه تحلیلی از شخصیت‌ علمی و معنوی «عبدالله بن عباس» از اصحاب امام علی (علیه السلام) است. به زعم نگارنده، وجود برخی از روایات متناقض درباره عبدالله بن عباس كه بعضی حاكی از مقام رفیع معنوی و تقرب ایشان به اهل‌ بیت (علیهم السلام) و بعضی دیگر نشان دهنده انحراف و بد عاقبتی اوست، تحقیقی جامع درباره ایشان را لازم می‌ نماید. در این كتاب كه دهمین جلد از مجموعه‌ ای در این‌ باره می‌ باشد، تلاش شده تا علاوه بر اشاره اجمالی به جنبه‌ های تفسیری، حدیثی، فقهی و ادبی ابن عباس به موضوعات زیر نیز پرداخته شود: دیدگاه وی نسبت به فرقه‌ ها مذاهب دیگر از جمله خوارج و نواصب، دعا هایی كه از ناحیه ایشان رسیده است، نوشته‌ جات و كلمات قصارش بحث می کند.

«الإتْحاف بِحُبّ الأشْراف»، کتابی در شرح حال خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه معصومین (علیهم السلام) تألیف جمال الدین ابو محمد عبدالله بن محمد بن عامر شبراوی از عالمان اهل سنت الازهر قاهره است. او در این کتاب، نام ائمه معصومین علیهم السلام و ابواب مختص به هر امام را به شیوه‌ ای خاص بیان می‌ کند. مؤلف ابتدا به بیان احادیثی درباره مقام و منزلت اهل بیت و ذریه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌ پردازد. سپس شرح حال امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) را محور قرار داده و به صورت مفصل درباره آن دو امام سخن گفته است. در ادامه، فصلی را به بیان جواز و عدم جواز لعن یزید اختصاص داده و با نقل قول گروهی از عالمان اهل سنت از کنار آن گذشته و در همان باب، تاریخ کربلا را پی می گیرد. مؤلف به جهت سکونت در قاهره و اهمیت مشهد الرأس و کرامات مقام منسوب به سرِ مقدس امام حسین (علیه السلام) بابی را به این محل اختصاص داده است. باب پنجم کتاب درباره بقیه خانواده پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه سخن می‌ گوید و مؤلف همه را ذیل یک باب جمع کرده است. او درباره پدر، مادر، همسر و دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، حسنین (علیهما السلام)، زید بن حسن، حسن مثنی، امام سجاد (علیه السلام)، امام باقر (علیه السلام) و به ترتیب ائمه شیعه تا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) سخن گفته است. که در این کتاب ذیل بحث از امام دوازدهم با عنوان حجت و به قول شیعه، مهدی منتظر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یاد شده ولی مؤلف می‌گوید این نظر شیعه درست نیست و او مهدی نیست. مهدی اگر چه از اهل بیت است ولی عمر طولانی ندارد و بعداً متولد خواهد شد.

«ذوب النُّضار في شرح الثّار» اثر شيخ جعفر بن محمد بن جعفر بن هبة الله معروف به ابن نما حلى (از اعلام قرن هفتم هجرى) است كه با تحقيق فارس حسّون كريم منتشر شده است. در مقدمه محقق ابتدا به صورت مجمل و مختصر، به نقش مختار ثقفى در تزلزل و انقراض دولت بنى اميه و سپس به روايات و اخبار به شهادت امام حسين (علیه السلام) از جانب ملائكه، پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، اميرالمؤمنين (علیه السلام)، امام حسن (علیه السلام) و خود آن حضرت اشاره شده و در پايان، زندگى‌ نامه مختصرى از نويسنده، ارائه گرديده است. در بخش اول، به ذكر نسب مختار ثقفى و برخى از اخبار و روايات در مورد وى پرداخته شده است. مختار فرزند ابو عبيد بن مسعود بن عمير ثقفى و به گفته مرزبانى، ابن عمير بن عقدة بن عنزة بوده و كنيه‌ اش، ابو اسحاق بود و مادرش، دومة بنت وهب بن عمر بن معتّب نام داشت. در بخش دوم، به ذكر چگونگى خروج و قيام سليمان بن صرد خزاعى و به شهادت رسيدن او و يارانش و روابط ميان او و مختار، اختصاص يافته است. در بخش سوم، واقعه خروج مختار و اقدامات وى، كه والبى، وحيد بن مسلم و نعمان بن ابى الجعد از ابن مطيع نقل كرده‌ اند ذكر شده است. آخرين بخش كتاب به چگونگى جنگ با عمر بن سعد و عبيدالله بن زياد و شكست خوردن و كشته شدن آنها اختصاص يافته است. پس از آن به چگونگى به شهادت رسيدن مختار اشاره شده است.

کتاب «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن» تالیف آیت الله سید محمدمهدی خرسان از علمای حوزه علمیه نجف به چاپ رسید. موسوعه ابن عباس در چهار حلقه تنظیم و تالیف ش شده که هر حلقه 5 جلد است، که جز حلقه آخر که 6 جلد است، و جلد آخر آن تقریبا حُسن ختام یا معرفی مختصر موسوعه است. این مجموعه تحلیلی از شخصیت‌ علمی و معنوی «عبدالله بن عباس» از اصحاب امام علی (علیه السلام) است. به زعم نگارنده، وجود برخی از روایات متناقض درباره عبدالله بن عباس كه بعضی حاكی از مقام رفیع معنوی و تقرب ایشان به اهل‌ بیت (علیهم السلام) و بعضی دیگر نشان دهنده انحراف و بد عاقبتی اوست، تحقیقی جامع درباره ایشان را لازم می‌ نماید. اولین حلقه با عنوان «ابن عباس تاریخ و سیرة» است که در آن از تاریخ ابن عباس از زمان ولادت تا وفات وی سخن گفته، که در این حلقه از ولادت ابن عباس در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و ماجرا های پس از زمان پیامبر صلی الله علیه و آله تا زمان خلافت عثمان بن عفان و دوره خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام و دوره خلافت و امامت امام حسن علیه السلام و سپس خلافت بنی امیه و وفات ابن عباس در سال 68 هجری سخن گفته و تمام حوادث و مسائل مربوط به زندگی وی مطرح شده و در این میان تمام اشکالاتی نیز که در این زمینه مطرح شده را بیان و به آنها پاسخ داده است و علاوه بر این سید خرسان به اشتباهات موجود در کتاب ها درباره تاریخ ابن عباس هم اشاره کرده است. سید محمد مهدی خرسان تمام کتب و مقالات مربوط به ابن عباس را که به زبان عربی، فارسی یا ترکی یا اردو نوشته شده و تمام نسخه های خطی مربوط به ابن عباس را بررسی کرده است. "جلد دوم" به مواضع ابن عباس در مواجهه با خلفا، شوای مشورتی خلیفه دوم و قتل عثمان می پردازد.

کتاب «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن» تالیف آیت الله سید محمدمهدی خرسان از علمای حوزه علمیه نجف به چاپ رسید. موسوعه ابن عباس در چهار حلقه تنظیم و تالیف شده که هر حلقه 5 جلد است، که جز حلقه آخر که 6 جلد است، و جلد آخر آن تقریبا حُسن ختام یا معرفی مختصر موسوعه است. این مجموعه تحلیلی از شخصیت‌ علمی و معنوی «عبدالله بن عباس» از اصحاب امام علی (علیه السلام) است. به زعم نگارنده، وجود برخی از روایات متناقض درباره عبدالله بن عباس كه بعضی حاكی از مقام رفیع معنوی و تقرب ایشان به اهل‌ بیت (علیهم السلام) و بعضی دیگر نشان دهنده انحراف و بد عاقبتی اوست، تحقیقی جامع درباره ایشان را لازم می‌ نماید. جلد پانزدهم و حلقه سوم، آثار ابن عباس است. ابن عباس کتابی تالیف نکرده، اما کسانی که پس از وی آمده اند، روایات وی را در یک مجموعه جمع آوری کرده اند که از مهم ترین این افراد پسر وی علی بن عبدالله بن عباس است که کتابی نوشته شامل مطالب تفسیر قرآن که از پدر خود شنیده است. اثر دیگر در این زمینه متعلق به عطاء ابن ابی رباح است که مجموعه ای با عنوان تفسیر ابن عباس دارد. امر مهم در این حلقه این است که سید مهدی خرسان 18 تالیف از تالیفات منسوب به ابن عباس را جمع کرده و بخشی از این تالیفات منسوب به ابن عباس را تایید کرده به این معنا که انتساب آن به ابن عباس را پذیرفته است.

کتاب «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن» تالیف آیت الله سید محمدمهدی خرسان از علمای حوزه علمیه نجف به چاپ رسید. موسوعه ابن عباس در چهار حلقه تنظیم و تالیف شده که هر حلقه 5 جلد است، که جز حلقه آخر که 6 جلد است، و جلد آخر آن تقریبا حُسن ختام یا معرفی مختصر موسوعه است. این مجموعه تحلیلی از شخصیت‌ علمی و معنوی «عبدالله بن عباس» از اصحاب امام علی (علیه السلام) است. به زعم نگارنده، وجود برخی از روایات متناقض درباره عبدالله بن عباس كه بعضی حاكی از مقام رفیع معنوی و تقرب ایشان به اهل‌ بیت (علیهم السلام) و بعضی دیگر نشان دهنده انحراف و بد عاقبتی اوست، تحقیقی جامع درباره ایشان را لازم می‌ نماید. جلد شانزدهم و حلقه چهارم موسوعه را شاید بتوان مهم ترین بخش موسوعه دانست که بر شبهات مطرح شده درباره ابن عباس تمرکز کرده و عنوان آن «ابن عباس في المیزان بین الجرح و التعدیل» می باشد. شبهه های فراوانی درباره ابن عباس وجود دارد و مثلا شبهه ای وجود دارد که ابن عباس که زمانی والی بصره از سوی امام علی علیه السلام و همچنین از سوی امام حسن علیه السلام بوده در آخرین روزهای عمر شریف امام علی، اموال بیت المال بصره را با خود برد و به مکه یا طائف رفت و در اینجا سید خرسان با دقت تمام به این شبهه پرداخته و بیان کرده که این شبهه در کتب شیعه چگونه آمده و در کتب اهل سنت چگونه ذکر شده است. سپس نامه های رد و بدل شده میان امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابن عباس را بررسی می کند و این نامه ها را با ترتیب و تسلسل تاریخی آنها بررسی و بیان می کند و از ابن عباس دفاع می کند و بطلان شبهه را اعلام می کند و ثابت می کند ابن عباس هیچ گاه به امیرالمومنین علیه السلام خیانت نکرده و در غسل و دفن امام علی علیه السلام شرکت داشته و از اولین کسانی است که با امام حسن علیه السلام بیعت کرد و مردم را به بیعت با امام حسن علیه السلام دعوت کرد و اگر ابن عباس در زمان امام علی علیه السلام به ایشان خیانت کرده بود، چگونه ممکن است امام حسن علیه السلام وی را بر ولایت بصره ابقا کند؟

کتاب «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن» تالیف آیت الله سید محمدمهدی خرسان از علمای حوزه علمیه نجف به چاپ رسید. موسوعه ابن عباس در چهار حلقه تنظیم و تالیف شده که هر حلقه 5 جلد است، که جز حلقه آخر که 6 جلد است، و جلد آخر آن تقریبا حُسن ختام یا معرفی مختصر موسوعه است. این مجموعه تحلیلی از شخصیت‌ علمی و معنوی «عبدالله بن عباس» از اصحاب امام علی (علیه السلام) است. به زعم نگارنده، وجود برخی از روایات متناقض درباره عبدالله بن عباس كه بعضی حاكی از مقام رفیع معنوی و تقرب ایشان به اهل‌ بیت (علیهم السلام) و بعضی دیگر نشان دهنده انحراف و بد عاقبتی اوست، تحقیقی جامع درباره ایشان را لازم می‌ نماید. جلد بیستم و حلقه چهارم موسوعه را شاید بتوان مهم ترین بخش موسوعه دانست که بر شبهات مطرح شده درباره ابن عباس تمرکز کرده و عنوان آن «ابن عباس في المیزان بین الجرح و التعدیل» می باشد. شبهه های فراوانی درباره ابن عباس وجود دارد و مثلا شبهه ای وجود دارد که ابن عباس که زمانی والی بصره از سوی امام علی علیه السلام و همچنین از سوی امام حسن علیه السلام بوده در آخرین روزهای عمر شریف امام علی، اموال بیت المال بصره را با خود برد و به مکه یا طائف رفت و در اینجا سید خرسان با دقت تمام به این شبهه پرداخته و بیان کرده که این شبهه در کتب شیعه چگونه آمده و در کتب اهل سنت چگونه ذکر شده است. سپس نامه های رد و بدل شده میان امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابن عباس را بررسی می کند و این نامه ها را با ترتیب و تسلسل تاریخی آنها بررسی و بیان می کند و از ابن عباس دفاع می کند و بطلان شبهه را اعلام می کند و ثابت می کند ابن عباس هیچ گاه به امیرالمومنین علیه السلام خیانت نکرده و در غسل و دفن امام علی علیه السلام شرکت داشته و از اولین کسانی است که با امام حسن علیه السلام بیعت کرد و مردم را به بیعت با امام حسن علیه السلام دعوت کرد و اگر ابن عباس در زمان امام علی علیه السلام به ایشان خیانت کرده بود، چگونه ممکن است امام حسن علیه السلام وی را بر ولایت بصره ابقا کند؟