جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ابوالخطاب محمدبن ابی زینب اسدی از اصحاب امام صادق (ع) بود که به غلو گرایش پیدا کرد. وی امام (ع) را تا مقام خدایی بالا برد و درباره‌ی ایشان غلو کرد. ابوالخطاب در موضوعات فقهی، کلامی، عقیدتی و اخلاقی دست به غلو زد. دانشمندان رجال او را به دروغ گویی، غلو و فساد مذهب متهم کرده اند. در این پژوهش که با نام « جریان شناسی روایات فرقه‌ی خطابیه » تهیه گردیده و به روش توصیفی _ تحلیلی و بر مبنای شیوه کتابخانه‌ای انجام شده است، سعی شده با استخراج اندیشه‌های کلامی و اعتقادی او از میان روایات کتب حدیثی و کتب ملل و نحل، به بررسی روایاتش بپردازیم. با بررسی روایات ابو الخطاب، آراء و اندیشه‌های او در موضوعات اعتقادی به دست آمده، وی در خداشناسی به بیراهه رفته و به تشبیه و تجسیم و حلول و به الوهیت امام صادق(ع) و سایر ائمه معتقد می‌باشد. وی قایل به منصب الهی امامت و نبوت در مورد خود است. در فرجام شناسی به اصل معاد و پاداش و جزاء معتقد نیست. نتیجه اینکه با تحقیق انجام شده در روایات اعتقادی ابو الخطاب ناهماهنگی و ناسازگاری با آراء مشهور و اندیشه‌های کلامی که از ائمه(ع) به ما رسیده مشهود است

چکیده:پژوهش حاضربه بررسی مبانی نظری حسن خلق،آثار وویژگی های آن در قرآن وحدیثمی‌پردازد.این رساله می‌کوشد تا نگاهی دوباره به موضوع اخلاق بی افکند و جنبه‌های نظری و پیامدهای عملی آن را بکاود. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای وتحلیل محتواست.واز کتاب های ارزشمند اخلاقی،احادیث و تفاسیر اسلامی‌استفاده شده است. یافته هایاین پژوهش در ابعاد مختلف معناشناسی، آثاروویژگی های حسن خلق ومبانی نظری آن مورد بحث وبررسی قرارگرفته است. بحث در زمینه آثار وویژگی ها ومصادیق حسن خلق وبررسی آنها در آیات وروایاتبه طور تفضیلی در رساله بیان گردیده است ، مبحث قابل تامل دراین پژوهش بررسی مبانی نظری حسن خلق بر پایه سه عامل خداشناسی، انسان شناسی وجهانشناسیمی‌باشد. در تحلیل این بحث می‌توان چنین نتیجه گرفت که حسن خلق در فرد زمانی می‌تواند التزام عملی داشته باشد که وی به شناخت درست وعمیقی از صفات وخصوصیات خداوند وانسان ها و جهان هستی داشته باشد.جهت بنیادی ساختن حسن خلق در وجود انسان باید خدا راشناخت ، شناخت خداوند یعنی شناخت صفات وخصوصیاتی که بر مبنای آن شاکله صحیح انسانی شکل می‌گیرد وآن زمان است که انسان با شناخت خود ونقص ها ونیازهای خویش ورسیدن به حقیقت گذرا بودن دنیا ، اخلاق را و به طبع آن حسن خلق را در زندگی خود جاری می‌سازد.واژگان کلیدی: حسن خلق، شاخص های حسن خلق، اخلاق

چکیدهشادی و فرح از جمله نیازهای روحی و روانی انسان است و می‌تواند همه جنبه‌های شخصیت او را در حال و آینده، دستخوش تغییر و تحول کند. افزون بر اینکه می‌تواند بر حیات اخروی انسان نیز تأثیر مثبت یا منفی داشته باشد. اضطراب‌های فکری و تنش‌های روانی از مشکلات جدی انسان عصر فنّاوری است که منجر به کاهش احساس شادی در وی شده است. دین اسلام به شادی و نشاط که نیازی فطری و مورد قبول امامان معصوم علیهم السلام و دانشمندان است، نگاه ویژه دارد. این پایان‌نامه با هدف تبیین ضرورت و اهمیت شادی و نشاط در زندگی فردی و اجتماعی، به بررسی معنا و مفهوم شادی و علل و شاخصه‌های شادی پرداخته است. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و به شیوه کتابخانه‌ای انجام‌گرفته است. قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام ایمان به خدا و عمل به آموزه‌های دینی را موجب شادی و نشاط در افراد معرفی می‌کنند؛ و وجود آیات و روایات منقول از پیامبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام و به طور کلی متون دینی، حاکی از اهمیت موضوع شادی در اسلام است. از این ‌رو اسلام به عنوان دینی که به ‌تمامی نیازهای روحی و جسمی انسان توجه دارد، داشتن نشاط و روحیه شاد را لازم? یک زندگی موفق می‌داند و در کلام معصومین علیهم السلام نیزبه سرگرمی‌های لذت‌بخش و هدف‌دار هم سفارش شده است و این حاکی از نگاه مثبت دین مبین اسلام به این مقوله است و با تبیین مصادیق مورد قبول، آن را از علائم مومنان و اوصاف بهشتیان برشمرده و مذمت آن نیز به سبب تقارن با موضوعات مذموم و مکروه شریعت است.کلیدواژگان: شادی- عوامل- قرآن- روایات

چکیده در ایران معاصر که بنایش بر حکومت اسلامی و بر مبنای ولایت شکل گرفته است، برخی از این مفاهیم مبنایی نیاز به تبیین و بازاندیشی به منظور تقویت ارکان و عناصر ایدئولوژیک آن بیش از پیش احساس می‌شود. یکی از این مبانی و عناصر مفهوم امامت که وابسته به مفهوم شهادت و قیام امام حسین (ع) می‌باشد که می‌تواند جهت تقویت این مبانی از آن بهره ها برد. ما در این تحقیق به تبیین مبانی نظری قیام امام حسین (ع) پرداختیم تا عناصر و مولفه‌های آن به طور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. ادعای اصلی ما این است که این مبانی منطبق با آموزه‌های قرآن کریماست، علاوه بر این مبانی نظری و جهان بینی که در شخص امام حسین(ع) متجلی شده است بایستی عواملقیام عاشورا را در چند مولفه تاریخی بررسی نمود از جمله: عدم مشروعیت خلافت امویان ، ظلم و ستم ، قیام علیه آن، تلاش برای باز پس گیری خلافت بر مبنای ولایت و امامتی که از پیامبر(ص)به ارث رسیده است و برپایی عدالت و آزادی بر مبنای اصول اسلامی که معتقدیم این عوامل برخاسته از متن قرآن کریم است. بعد نو آوریاین تحقیق در نوع تقریر و مقوله بندی آن نهفته است که در این تحقیق از منابع درجه اول استفاده کردیم. از دستاوردها و نتایج تحقیق، این است که قیام امام حسین (ع)یک قیامی الهی و برخاسته از متن قرآن و اسلام ناب است. روش تحقیق ما، سندی کتاب خانه‌ای و مبتنی بر توصیف و تحلیل داده‌های سندی می‌باشد .کلید واژه ها: امام حسین (ع)، قیام عاشورا ، مبانی نظری، علل وعوامل .

نگارنده در این نوشتار به بررسیمعنای ایمان، رابطه بین ایمان واسلام، اختیاری بودن آن، مراتب، ارکان ومتعلقات آن پرداخته است. ویژگیهای مومن، تأثیر ایمان در زندگی دنیوی، اخروی،فردی و اجتماعی وسپس بررسی راههای پرورش ایمان وموانع وآفتهای آن از دیگر مباحث مطرح شده در این رسالهاست. ایمان همچون بذری است که در قلوب پاک ومستعد جوانه می زند. پس لازم است که نخست موانع، آفتها و خصلتهای ناپسندی چون: غفلت، جهل، استکبار و...؛را از بین ببریم چرا که قلب را به محلی برای جولان اضطراب، پوچی ودیگر بیماریهای روحی تبدیل می کنند. تفکر، ذکر، روزه، عمل صالح الله و...؛باعث فراهم شدن آرامش خاطرو از بین رفتن شک وتردید در قلب می شوند. در چنین محیط پاک وسالمی است که قلب وروح انسان به تکامل معنوی و پرورش روحی دست می یابد.امید است که این پژوهشچراغی باشد پیش روی همه ی قلوبی که تشنه ی ایمانند.

تربیت از واژه هایی بشمار می رود که همزاد و همراه انسان است، تاریخ مکتوب بشر گویای این واقعیت است که تربیت با مبانی معرفت شناسی متنوعی که دارد همیشه به عنوان بهترین ابزار تعالی بخشی آدمی به کار گرفته شده است. پرداختن به این مولفه ی اثر بخش در آموزه های دینی بالاخص آیات قرآن کریم و احادیث معصومین علیه السلام از جایگاه منحصر به فردی بر خوردار است. این پژوهش در پی آن است که ضمن باز شناسی تربیت دینی در قرآن کریم چگونگی به کار گیری آنرا در ثقلین تحلیل و سپس با بررسی همه جانبه نگران به قرآن و احادیث معصومین (علیه السلام) شاخص های بارز تربیت دینی و مبانی نظری تربیت دینی را با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی مورد واکاوی قرار دهد. در پایان به این مهم بپردازد که برای تبیین وضعیت اثر بخشی تربیت دینی آگاهی از شاخص ها و مبانی نظری آن لازم و ضروری می نماید.کلید واژه ها: مبانی نظری، تربیت دینی، شاخص ها، متعالی، ربوبیت، خلیفه الله، رحمان.

مسأله زبان قرآن و بررسی نمادین بودن و واقع انگاری در آن یکی از مباحث مهم فلسفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی دین است و از دیرزمان مورد بحث پژوهشگران دینی بوده است. شاید، بتوان ادعا کرد که آغاز این بحث به ابتدای شکل‌گیری ادیان باز می‌گردد؛ قرآن برای بیان معانی بیشتر ناگزیر از داشتن مهارت‌هایی است و هر چه از توانایی های ذاتی خود بیشتر سود می‌جوید بیشتر به پیچیدگی‌ها می‌گراید و از مخاطب خود تامل و دقت افزون تری می‌طلبد یکی از استعداد های مزبوراستفاده از نماددر کتاب قرآن می‌باشد و آن عبارتست از هر کلمه یا عبارت یا مفهومی عاری از قرینه که علاوه بر معنای ظاهری هاله ای از معانی نزدیک به هم را نیز القاء می‌کند، به عبارتی دیگر نماد حقایق و معانی پریشان و پراکندهرا به هم پیوند می‌دهد و با فشردن معانی در وجودی واحد،کثرت را در عین وحدت به نمایش می گذارد.

فرشتگان و ملائکه از جمله موجودات مقدّسی هستند که تعداد فراوانی از آیات قرآن کریم و روایات کثیری از اهل بیت(علیهم‌السلام) به معرفی ابعاد وجودی این مخلوقات می‌پردازد. در مورد اهمیت شناخت ملائکه همین بس که قرآن کریم، ایمان به ملائکه را در ردیف ایمان به خدا و انبیاء و کتب آسمانى قرار داده است. و بدیهی است که ایمان کامل به این موجودات جز از طریق شناخت و آگاهی مناسب نسبت به آنها محقق نخواهد شد. مسأله‌ی دیگری که بر اهمیّت شناخت این موجودات می‌افزاید عقاید خرافی و تصویرهای نادرستی است که به سبب عدم شناخت صحیح این موجودات قدسی در اذهان پدید آمده است. از این‌رو، در پژوهش حاضر تلاش گردید با تتبّع و تأمّل در آیات قرآن کریم و روایات اهل‌بیت(علیهم‌السلام)، به ماهیت ملائکه، اوصاف و اصناف این موجودات مقدس پرداخته شود.بر مبنای آموزه های اسلامی فرشتگان دارای اوصاف و ویژگی‌هایی از جمله عصمت، تمثّل، تکلّم و... می‌باشند که آنها را از سایر موجودات متمایز می‌سازد. همچنین، براساس این آموزه‌ها در جهان فراسو این موجودات بسیار متنوعند و عهده‌دار وظایف متعددی هستند. که در این مورد می‌توان آنها را براساس مأموریت و وظیفه به اصنافی تقسیم‌بندی کرد؛ فرشتگان وحی، فرشتگان عرصه‌ی قیامت، فرشتگان کاتب اعمال، فرشتگان محافظ و نگهبان و فرشتگان حامل عرش از جمله بارزترین اصناف این موجودات می‌باشد. در نهایت از مجموع آموزه‌های اسلامیبررسی شده در این تحقیق به دست آمد که اعتقاد و باور به وجود ملائکه از اصول هستی-شناسی و جهان‌بینی دین اسلام است. این مخلوقات زیبای خداوند، پیام رسانان عشق الهی به انسان‌ها و تمام مخلوقات عالم هستند. که خداوند اداره‌ی جزئی‌ترین امور عالم را به آنها محول داشته است و آنها همراه دائمی روزهای ما و نگهبان بیدار شبهای ما هستند و به اذن خداوند در یاری ما می‌کوشند. روش به‌کار گرفته شده در این تحقیق روش تحلیلی- توصیفی بوده و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است.کلید واژگان: فرشتگان و ملائکه، اوصاف ملائکه، اصناف ملائکه و ماهیت ملائکه.

در دین مبین اسلام کسب علم و دانش و به تبع آن، مطالعه و کتابخوانی از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است. این مسأله از آنجایی ارزش و اهمیت می یابد که معجزه پیامبراکرم(ص)کتاب بوده و وحی و پیام الهی در قالب کتاب بر مردم ابلاغ شده است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امربه خواندن و الفاظ علم و قلم همراه شده است. پژوهش حاضر جایگاه و اهمیت کتاب و کتابخوانی را از نگاه آیات قرآنی و روایات ائمه معصومین(ع) مورد بررسی قرار دادهو همچنین بر آن شده تا با تکیه بر آیات و روایات، روشهای مطالعه صحیح را مطرح نموده و در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی راهکارهایی را ارائه نماید. این پژوهش نشان داد که در اسلام، کتاب و کتابخوانی به عنوان یک استراتژی بی بدیل برای رشد و تعالی فرد و جامعه مورد توجه قرار گرفته است؛ که در راستای اثر بخشی به آن در زندگی فردی و اجتماعی شرایط و راهکارهایی ارائه شده که عمل به آنها موجب بهره وری از این عنصر فرهنگی می باشد و می تواند آثاری را بدنبال داشته باشد که هم به حال فرد و هم به حال جامعه سودمند واقع شود. این مطالعه به روش کتابخانه ای انجام شده که جهت گردآوری مطالب آن از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. و بعد از تحلیل محتوایی مطالب گردآوری شده حاصل آمده است. در این مطالعه از روشی نظام مند استفاده شده که در آن آیات و روایات را تحلیل نموده و در راستای تبیین و توضیح بحث مورد مطالعه از آنها استفاده نموده است.

نگارنده در اين تحقيق پس از معنا شناسي التقاط و بيان گونه هاي آن تلاش نموده است، عوامل پيدايش، پيامدها و راهکار هاي مقابله با اين جريان فکري مخرب رابا تکيه بر آيات قرآن و احاديث معصومين عليهم السلام، مورد واکاوي قرار داده و از اين رهگذر مسلمين را متوجه خطري نمايد که خواسته يا ناخواسته کيان معرفت اسلامي را در معرض تلاشي و انهدام قرار مي دهد. به آنان معرفت و شناخت نسبت به اين خط فکري ويرانگر ارزاني دارد و در آن ها هوشياري و انگيزه ي جهاد و مبارزه با آن پديده ي خطرناک فرهنگي که حيات فردي و اجتماعي آنان را به مخاطره مي اندازد و عزت و سيادتشان را به تاراج مي برد، ايجاد نمايد.