جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

طبیعت‌گرایی علمی و فراطبیعت‌گرایی دینی : سال 4، شماره 2 : پژوهش های علم و دین

نویسنده:

مرتضی فتحی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

دیرباوری قرینه گرایانه

نویسنده:

مرتضی فتحی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

توجیه , دیرباوری , قرینه گرایانه

چکیده :

یکی از مولفه های دوران روشنگری سلطه قرینه گرایی است. قرینه گرایی مدعی است که یک باور فقط در صورت برخورداری از قرائن و شواهد مؤید و موجه است. به گفته شهود هیوم «عاقل» باورش را با قرائن متناسب می سازد. کلیفورد نیز بر این نکته پای می فشرد که همواره و در هر کجا و برای هر کس اشتباه است که چیزی را بر پایه قرائن ناکافی باور کند. سه حوزه معرفت شناسی دینی، قرینه گرایی مستلزم آن است که داشتن باور دینی بدون وجود قرائن قاطع ، موجه نیست. اما منتقدان قرینه گرایی این مدعا را رد کرده اند و گفته اند که انتخاب باورهای گوناگون صرفا به دلایل دوراندیشانه و مصلحت جویانه اخلاقا و عقلاً مجاز است.

مشخصات اثر

عنوان :

آموزه های واقع گرایی علمی و براهین موید آن

نویسنده:

مرتضی فتحی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

واقع گرایی عملی , ناواقع گرایی عملی , مفاهیم نظری , هویات نظری

چکیده :

واقع گرایی علمی عبارت است از این دیدگاه که بهترین نظریه های علمی ما توصیف های تقریباً حقیقی از جنبه های مشاهده پذیر و مشاهده ناپذیر جهان مستقل از ذهن عرضه می کند. مناقشه واقع گرایان و منتقدانشان بر سر این دیدگاه در قلب مباحث فلسفه علم است. در این مقاله، پس از بررسی اصول محوری موضع واقع گرایانه می کوشیم ادله آنها را در پاسخ به انتقادات مطرح شده از سوی دیدگاه های رقیب ذکر کنیم.

مشخصات اثر

عنوان :

بنیادهای مابعدالطبیعی علم و دین در فلسفه پویشیِ خدامحور وایتهد

نویسنده:

سارا قزلباش,مرتضی فتحی زاده

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

رابطه علم و دین نزد کانت , مابعدالطبیعه پویشی , وایتهد

چکیده :

نظام مابعدالطبیعی وایتهد بر وحدت و هماهنگی امور و رویدادهای متحولی استوار است که در جهان ازلی خودبنیاد و در ارتباط دوسویه با امور ازلی دیگر نمایانگر اندیشه ای پویشی و درعین حال علمی است. از دیدگاه وایتهد، تبیین های علمی و دینی برای توصیف ریشه مابعدالطبیعی نظم و هماهنگی رویدادهای این جهان بسنده نیستند، بلکه دلیل کافی برای توجیه آن خداوندی است که خود متحول و سامان دهنده تحولات این جهان است، اما خالق آن نیست و علم و قدرت مطلق ندارد. در این مقاله می کوشیم با بررسی بنیادهای مابعدالطبیعی علم و دین در فلسفه پویشی وایتهد، نشان دهیم که دلیل کافی وایتهد برای تبیین وجود جهان در حال پویش، خود نابسنده و حتی از جهتی غیرضروری است؛ زیرا خداوندی که علم و قدرت مطلق برای خلق و اداره جهان و تحولات آن ندارد و خود متحول است، نمی تواند مبنای کافی و ضروری وجود آن باشد.

مشخصات اثر

عنوان :

رابطه تجربه دینی و باور دینی

نویسنده:

زینب جعفری زاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی انتقادی نظریه توجیه معرفت از دیدگاه ملاصدرا

نویسنده:

علی نصرابادی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , مبناگروی , انسجام گرایی , توجیه (مسائل جدید کلامی) , فلسفه و کلام , کلید واژه: معرفت¬شناسی , فلسفه و کلام , کلید واژه: معرفت¬شناسی , فلسفه و کلام , کلید واژه: معرفت¬شناسی , فلسفه و کلام , فلسفه و کلام , کلید واژه: معرفت¬شناسی , فلسفه و کلام

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

چکیدهبا توجه به مباحث جدید معرفت‌شناسی، دیدگاه ملاصدرا در معرفت‌شناسی دیدگاه مبناگرایانه است. چراکه او در توجیه معرفت متوسل به بدیهیات اولیه می‌شود و با استفاده از آن‌ها که برای ما آشکار و واضح هستند به توجیه سایر مسائل می‌پردازد. روش وی در رسیدن از نظریات به بدیهیات روش قیاس برهانی است که این کاملاً بر نظریه مبناگرایی حداکثری منطبق است. درنتیجه اشکالاتی که بر مبناگرایان وارد است بر صدرا هم وارد می‌شود.مهمترین دلیل مبناگرایان بر مبناگرایی، برهان تسلسل شناختی است. ملاصدرا هم تقریری از این برهان اقامه کرده است. اشکال برهان تسلسل شناختی این است که در این برهان براساس محال بودن تسلسل نتیجه گرفته می‌شود، (به این معنی که اگر در سلسله شناختی، گزاره بدیهی نداشته باشیم تسلسل لازم می‌آید. تسلسل هم که محال است. درنتیجه باید گزاره بدیهی داشته باشیم.) درحالیکه سلسله شناختی شرایط تسلسل محال را ندارد.وی بدیهیات را شش قسم می‌داند. به نظر او اولیات و فطریات از بقیه بدیهیات وضوح بیشتری دارند به-طوری که سایر بدیهیات مبتنی برآن‌ها هستند. اما با توجه به اشکالات مطرح در این زمینه به این نتیجه رسیدیم که هیچ‌کدام از این بدیهیات به‌طور کاملاً خطاناپذیری نمی‌توانند مبنای برای نظام معرفتی فراهم آورند.

مشخصات اثر