جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده (فارسی): ه فارسی رساله حاضر نظریا ت معرفت شناختی رورتی را مورد بررسی قرار می دهد. این نظریات در دو محور اصلی مطرح می شود: نظریات سلبی که بیان کننده نظریات انتقادی رورتی است و نظریات ایجابی که بیانگر رویکرد پراگماتیستی او به شناخت است. در بخش اول نظریات انتقادی رورتی مطرح می شود.رورتی فرض های موجود در پس فلسفه مدرن را مورد تردید قرار می دهد و نشان می دهد که این فرض ها انتخابی است و می تواند کنار گذاشته شود. از نظر او فلسفه سنتی کوششی برای فرار از تاریخ یعنی کوششی برای یافتن شرایط غیرتاریخی هر تحول تاریخی ممکن است.او متذکر می شود که تحقیق درباره مبانی شناخت، اخلاق،زبان و جامعه، کوششهایی در جهت سرمدی کردن یک بازی زبانی یا عمل اجتماعی خاصی است. رورتی با کنارگذاشتن فلسفه مبناگرایانه،پیام اصلی خود را تاریخی گرایی می داند. به همین جهت او مفاهیم ذهن، شناخت و فلسفه را از دیدگاه تاریخی مورد بررسی قرار می دهد.او در این بررسی تاریخی،اشتباهات و خلط های فلاسفه را نشان می دهد. او نهایتاً به این نتیجه می رسد که مفهوم شناخت به عنوان تلفیقی از بازنمایی های دقیق،مفهومی انتخابی است و می تواند جای خود را به تلقی پراگماتیستی از شناخت بدهد. در بخش دوم نظریات ایجابی رورتی در مورد شناخت و نتایج پراگماتیستی چنین نظریاتی بیان می شود.در چنین رویکرد پراگماتیستی ای، مواجهه با اشیاء جای خود را به گفتگو می دهد. لذا توجیه مستلزم ارتباط خاص بین تصورات ( یا کلمات ) و اشیاء نیست، بلکه مستلزم گفتگو، یعنی مستلزم فعالیت اجتماعی است. توجیه مبتنی بر گفتگو نیز طبیعتاً کل گرایانه است. از نظر رورتی، هنگامی که گفتگو جای مواجهه را بگیرد، مفهوم ذهن به عنوان آیینه طبیعت می تواند کنارگذاشته شود. در این صورت مفهوم فلسفه به عنوان حوزه ای که در جستجوی مبانی شناخت است، نامعقول می گردد. رورتی دیدگاه خود در باب شناخت را رفتارگرایی معرفت شناختی می نامد. رفتارگرایی معرفت شناختی یعنی تبیین عقلانیت و مرجعیت معرفتی به وسیله ارجاع به آنچه جامعه جواز بیان آن را می دهد. در بخش سوم رساله، آراء سه تن از منتقدان رورتی _ یورگن هابرماس، دونالد دیویدسون و سایمن تامپسون _ در باب حقیقت، توجیه و عقلانیت بیان می شود و در نهایت نظرات انتقادی نگارنده مطرح می گردد.0

کتاب محاوراتی در باره ی دین طبیعی همان طور که از نامش پیداست به بحث و گفتگو در باره ی دین طبیعی می پردازد. دین طبیعی، استدلال در اثبات وجود خدا از طریق برهان نظم می باشد. در این کتاب نویسنده به نقد این برهان می پردازد و ضعف های آن را آشکار می سازد و به این نتیجه می رسد که برهان نظم به جهت بی پایگی مفهوم علیت، قادر به اثبات وجود خدا، وحدانیت و کمالات او نمی باشد و بی اعتباری مفهوم علیت و تحلیل آن به عادت، نه تنها امکان اثبات وجود خدا را از طریق براهینی که از این مفهوم استفاده می کند سلب می کند بلکه به شکاکیت تام نیز منجر می شود. هیوم شکاکیت تام را می پذیرد و آن را وارد می داند منتها حوزه ی آن را فکر و نظر می داند. او قائل به امری است به نام طبع که باعث می شود افراد بشر با هر نوع تفکر و اندیشه، در مرحله ی عمل و در زندگی عادی یکسان عمل کنند یعنی در مرحله عمل شکاک وجود ندارد و حتی همه به شدت جزم گرا هستند. بنابراین شکاکیت هیچ لطمه ای به زندگی عادی نمی زند و شخص به راحتی و با احتیاط تام می تواند زندگی کند و از آن لذت ببرد. البته او در نهایت متذکر می شود که این اشکالات به دین خرافی و نادرست که دین رایج در جامعه است وارد می باشد و دین حقیقی از این مسائل مبرا است. مشخص است که اگر مفهوم علیت جایگاه صحیح خود را پیدا کند، مشکلات اساسی فلسفه ی هیوم که با دیدگاه دینی او نیز منطبق است، رفع می گردد و شکاکیت او از بین می رود و به اعتبار اصل سنخیت مشخص می شود که برهان نظم در حد خود اعتبار دارد یعنی تا این حد که اثبات می کند طبیعت تحت تسخیر اراده ای ماورای خود است و نمی توان بیش از این از برهان مذکور انتظار داشت و آن چه شر نامیده می شود یا عدم است یا منشأ عدم که از بعد عدمی بودن شر به حساب می آید ولی به حسب ذات خود و از جنبه ی وجودی چیزی جز خیر نیستند و بسیاری از مواردی که شر محسوب می گردد به نحوه ی وجودی عالم باز می گردد که وجودی ناقص و در مرحله ی تکامل است و چون قوه و فعل در ماده به هم آمیخته است، لازمه ی جنبه ی قوه آن فقدان است که شر به نظر می آید. با حل مشکل علیت و آشکار شدن اعتبار فروع آن که اصول ضرورت و سنخیت هستند، بسیاری از موارد شر توجیه صحیح می یابد.

ابن سینا در بیشتر آثار منطقی خود،قید«باقی ماندن کذب»را بر تعریف عکس‌ مستوی افزوده است که این قید در آثار منطقدانانی چون فخر رازی،ابهری تکرار شده است؛اما اکثر منطقدانان با این مطلب به مخالفت برخاسته‌اند.به عنوان مثال، خواجه نصیر طوسی معتقد است که قید مذکور در اثر اشتباه کاتبان پدید آمده است، در این مقاله ابتدا با تأکید بر وجود قید مذکور در شش اثر منطقی ابن سینا نشان داده‌ می‌شود که نمی‌توان این قید را ناشی از سهو کاتبان دانست. با طرح و ارزیابی دلایل‌ موافقان و مخالفان این قید مشخص می‌شود که پذیرش قید مذکور باعث ایجاد ناسازگاری در نظام منطقی ابن سینا می‌گردد.در متن مقاله دو راه‌حل جهت حل این‌ مشکل ارائه شده است. راه‌حل نخست که براساس حذف قید مذکور شکل گرفته است، توسط خواجه نصیر و سایر منطقدانان متأخر ارائه شده است و راه دیگر که به تغییر روابط عکس مستوی می‌پردازد توسط مؤلفان مقاله ارائه گردیده است.همچنین‌ نشان داده شده است که هریک از این دو راه‌حل، دارای چه امتیازات و چه معایبی‌ هستند.

چکیده ندارد.