جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
واکاوی اقسام فاعل در مکتب صدرایی با تکیه بر آثار صدرالمتألهین و حاجی سبزواری
نویسنده:
علیرضا فارسی‌نژاد، عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در متون فلسفی، فاعل را به اقسام مختلفی تقسیم نموده‌اند که مهم‌ترین آن، تقسیم فاعل به اقسام هشت­گانه‌ی بالطبع، بالقسر، بالجبر، بالتسخیر، بالقصد، بالعنایه، بالرضا و بالتجلی است. نگارنده با مراجعه به آثار صدرالمتألهین و حاجی سبزواری و بررسی و تحلیل عقلی تقسیم و تقریر آنها از اقسام فاعل و با تأمل در دیدگاه‌های مختلف سایر حکیمان و متکلمان مسلمان، به این نکته پی برده ‌است که تقسیم فوق که مشهورترین تقسیم در این زمینه است، اولا تقسیم محصلی نیست و ابهامات و کاستی­هایی دارد و ثانیا تنها تقسیم مطرح در این زمینه نیست؛ به همین جهت تلاش نموده‌ است تا با هدف رفع ابهامات و نواقص آن تقسیمات و ارائه‌ی تقسیمی نسبتا جامع، در ابتدا صورت‌بندی‌های جدید و متعددی از اقسام فاعل بر اساس نظرات ملاصدرا و حاجی سبزواری مطرح نماید و در پایان با ترکیب نقاط قوت تقسیمات مختلف و حذف نقاط ضعف و اضافه برخی اقسام، سه صورت‌بندی متفاوت و نسبتا جامع – دو تا بر مبنای مشهور و دیگری بر مبنای نظر مختار نگارنده- ارائه نماید که در نهایت، فاعل‌هایی نظیر بالطبع، بالقسر، بالجبر به معنای مشهور و بالقصد به معنای خاص یا مشهور، به دلیل ابهامات و ایراداتی که داشتند، از فهرست اقسام فاعل حذف نموده و اقسام دیگری مانند فاعل‌های نظیر بالطبیعه، بالجبر به معنای جدید، بالاکراه، بالداعی به معنای خاص و بالاراده به معنای اخص، که می‌تواند نقصان مزبور را تا حدود زیادی برطرف نماید، به فهرست اقسام فاعل اضافه کرده ‌است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 156
مسئله غایتمندی از دیدگاه قرآن و حکمت متعالیه
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
مساله غایتمندی از دیدگاه قرآن و حکمت متعالیه
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مساله غایتمندی یا هدفداری آفرینش، یکی از مسائل بنیادی در زندگی بشر است؛ در این زمینه دوسوال اساسی مطرح است: یکی اینکه آیا آفریننده و فاعل این جهان، از (در) کار خود هدفی داشته است؟ دیگری اینکه آیا این جهان به عنوان آفریده و فعل خداوند، هدف و مقصدی دارد؟ سوال اول، بیانگر غایت فاعلی و سوال دوم، بیانگر غایت فعلی است. مکاتب مختلف کلامی و فلسفی، پاسخهای مختلف و متعددی به این دو سوال داده اند؛ به طور کلی سه موضع در پاسخ به دو سوال فوق اتخاذ شده است؛ عده ای به کلی منکر غرض و غایت در افعال الهی شده اند. عده ای قائل به وجود غرض و غایت در همه افعال شده اند. عده ای دیگر وجود غرض و غایت در برخی افعال را پذیرفته اند اما منکر عموم و لزوم آن شده اند. در این نوشتار، معانی لغوی و اصطلاحی غایت را مورد بررسی قرار داده و بیان داشته ایم که بهترین معنای لغوی رای « غایت » همان واژه « هدف » است و بهترین تعریف اصطلاحی برای « غایت » ، تعریفی است که هم شامل غایت فاعلی باشد و هم شامل غایت فعلی؛ یعنی آنچه حرکت فعل و فاعل به سوی آن است و فعل به آن منتهی می شود و فاعل هم به خاطر آن کار انجام می دهد. سپس به بیان غایت بالذات آفرینش از دیدگاه قرآن و حکمت متعالیه پرداخته ایم؛ غایت بالذات آفرینش از دیدگاه قرآن و حکمت متعالیه پرداخته ایم؛ غایت بالذات آفرینش از دیدگاه قرآن را حقیقت عبادت و غایت بالذات آفرینش از دیدگاه حکمت متعالیه را ذات خداوند معرفی کرده ایم.
تاملی بر دیدگاه متکلمان مسلمان در باب غایتمندی آفرینش (تقریب دیدگاه اشاعره و عدلیه)
نویسنده:
علیرضا فارسی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
غایتمندی آفرینش یکی از مسائلی است که همواره معرکه تضارب آرا و نظریات گوناگون بوده است و در این میان همواره از اشاعره و عدلیه به عنوان دو گروه رقیب یاد شده است. اشاعره - به عنوان کسانی که منکر مطلق غرض و غایت در مطلق افعال و از جمله افعال الهی تلقی شده اند - همواره از سوی متکلمان امامیه و معتزله - به عنوان قائلان به وجود غرض و غایت در مطلق افعال و از جمله افعال الهی - و نیز حکمای اسلامی، مورد انتقاد واقع شده اند. مقاله حاضر درصدد است با مراجعه به متون اصلی و تامل در ادله طرفین، نزاع چندین صد ساله را تا حدود زیادی برطرف و دو دیدگاه را که سالیان سال متقابل و متناقض می نمود به هم نزدیک کند.