جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 32
مقام تفکر و شهود در گلشن راز و سوتره‌های مهایانه
نویسنده:
سعید گراوند، مظاهر احمدتوبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این مقاله، پس از بیان گزارشی اجمالی در باب ویژگی و مندرجات گلشن راز و سوتره‌های مهایانه، سعی بر آن است که به پرسش‌های اساسی در باب تفکر و مسائل مربوط به آن پاسخ داده شود. این مقاله مشتمل بر سه بخش است: در بخش اول از چیستی تفکر در گلشن راز و سوتره های مهایانه سخن رفته است. در بخش دوم از مراتب مختلف تفکر سخن به میان آمده است. در بخش سوم گفته شده که گلشن راز و سوتره‌های مهایانه، هرچند متعلق به دوسنت متفاوت‌اند، اما، در آن دو، تفکر شهودی بسیار والاتر از تفکر عقلی است؛ زیرا آدمی باشهود می‌تواند دل خود را از آلایش‌های جهان دنیوی پاک کند، در حالی که با تفکر عقلی قابلیّت حصول شناخت تمام حقایق و رهایی از عناصر رنج‌آلود را ندارد. بر این اساس گلشنرازو سوتره‌های مهایانه، هر دو، آشکارا، آدمی را در مسیر معرفت شهودی فرامی‌خوانند؛ زیرا بنابر آن دو، این ساحت والاتر از تفکر، عین وصول است. یافته­ های این تحقیق نشان می­دهد که در روش­ شناسی عرفان مقایسه‌ای، میزان سازگاری نظام ­های عرفانی در طرح مسأله معرفت‌شناسی بسیار زیاد است.
صفحات :
از صفحه 209 تا 229
بررسی تطبیقی مسأله‌ی معرفت در مثنوی معنوی مولوی و اوپانیشادها
نویسنده:
اصغر منصوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معرفت در مثنوی مولوی و اوپانیشادها یکی از پراهمیّت‌ترین مفاهیم است. ماهیت این مفهوم در تفکّر عرفانی از سنخ شهود و مکاشفه است نه ظنّ و استدلال.معرفت شهودی در مثنوی مولوی و اوپانیشادها نقش بسیار مهمّی در رسیدن انسان به نجات دارد، برخلاف معرفت ظاهری (معرفت فروتر) که به امور و مسائل سطحی این جهان مادی مربوط است و در نهایت نتیجه آن گمراهی و سمساره است. به هر حال در مثنوی مولوی و اوپانیشادها رسیدن به نجات یک نوع تحوّل معرفت‌شناختی است که در ساحت تفکّر رخ می‌دهد نه در دنیای بیرون از خود انسان.لذا در هر دو سنت معرفت به دو گونه معرفت برتر (پارا جنانه) و معرفت فروتر (اَپارا جنانه) در جریان است که در قسمت معرفت برتر عوامل و موانعی در جریان سلوک پیش روی سالک قرار می‌گیرد. در هر دوی این آثار سالک طریق، با خودشناسی، پیروی از اولیاء حق، تهذیب و ریاضت تن و... قدم در وادی معرفت راستین می‌گذارد و در مقابل ممکن است صفات ناپسندی همچون؛ حرص، تکبر، خشم، غرور، پایبندی به امور دنیایی و بسیاری دیگر او را از چنین معرفتی بازدارند.بنابراین در هر دو سنّت برخلاف کثرت وجوه تشابه، وجوه اختلاف ناچیزی به چشم می‌آید از جمله؛ تفاوت در نوع ریاضت‌ها، کیفیت ذکر، نگرش بر شریعت در مقابل طریقت و غیره.از این رو پژوهش حاضر می‌کوشد با رویکردی مقایسه‌ای، معرفت و مسائل پیرامون آن را در سه فصل؛ معرفت در مثنوی معنوی مولوی، معرفت در اوپانیشادها، تطبیق و تحلیل، و در قالب وجوه تشابه و اختلاف گزارش‌های این دو متن، بدون هیچ‌گونه همانند سازی مورد بحث و بررسی قرار دهد.
بررسی تطبیقی راه‌های وصول به حق در حدیقه الحقیقه سنایی و بهگودگیتا
نویسنده:
حبیبه خانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وصول به حق یکی از مهمترین مباحث و مسائل عرفانی است که در متون مختلفی در سنتهای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در اندیشه اسلامی و هندویی چگونگی امکان وصول به حق در دو متن حدیقه الحقیقه و بهگودگیتا بیان شده است. در این دو متن از راههای مختلفی برای رسیدن به حق سخن رفته است. این راهها بنا به گزارش حدیقه عبارتند از: شریعت، طریقت و حقیقت. راه شریعت همان کارمه یوگه، طریقت همان جنانه یوگه و راه حقیقت، همان بهکتی یوگه است. در حدیقه و بهگودگیتا علیرغم وجود اختلاف در پاره ای از مسائل در راههای وصول به حق اختلاف چندان بنیادینی به چشم نمی خورد و این مسئله از آنجا ناشی می شود که اولاً اهدافی که در عرفان عملی مطرح است با دغدغه های اصلی بشر تناسب دارند و ثانیاً میزان سازگاری عرفان عملی مندرج در حدیقه با عرفان عملی خارج از خودش بسیار است. پژوهش حاضر می کوشد مسئله راههای رسیدن به حق را در دو متن حدیقه الحقیقه و بهگودگیتا مورد بحث و بررسی قرار دهد.
بررسی و مقایسه‌ی بگودگیتا و منطق‌الطیر با تأکید بر مسأله‌ی عشق و معرفت
نویسنده:
فریده اسدزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عشق و معرفت از مهم‌ترین مباحث و مسائل عرفانی هستند که در بسیاری از متون سنت‌های مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند. در اندیشه‌ی اسلامی و هندویی نیز در بسیاری از آثار عرفانی از جمله در دو منظومه‌ی منطق‌الطیر و بگودگیتا به عنوان راه‌ها و منازل وصول به حق تبیین شده‌اند. در این دو منظومه از مفاهیم مختلفی برای تبیین راه‌ها و منازل وصول به حق سخن به میان آمده است، این مفاهیم بنا به گزارش منطق‌الطیر عبارتند از هفت وادی که عشق و معرفت از اساسی‌ترین آن‌هاست. در بگودگیتا نیز سه طریق عمل، معرفت و عشق راه‌های وصول به حق شمرده شده‌اند. راه عشق در منطق-الطیر همان راه بهکتی و راه معرفت همان راه جنانه در بگودگیتا می‌باشد. در این دو منظومه‌ی عرفانی علی‌رغم وجود اختلاف در پاره‌ای از مسائل، در باب عشق و معرفت تعارض بنیادینی به چشم نمی‌خورد. این مسأله از آنجا ناشی می‌شود که اولاً غایاتی که در عرفان عملی و سیر و سلوک مطرح است با دغدغه-های ذاتی بشر تناسب تام و تمام دارد. ثانیاً میزان سازگاری عرفان عملی مندرج در بگودگیتا و منطق-الطیر با نظام‌های عرفان عملی خارج از خودش انطباق بسیار دارد. پژوهش حاضر درصدد است دو مفهوم عشق و معرفت را دربگودگیتا و منطق‌الطیر مورد بحث و بررسی قرار داده و وجوه تشابه و موارد اختلاف آن‌ها را ترسیم نماید.
بررسی تطبيقی عمل در حديقة الحقيقة و بهگودگيتا
نویسنده:
سعيد گراوند , سجاد دهقان زاده
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
عمل و تحليل عرفاني آن، يكي از مهم ترين مسائل مورد بررسي در اغلب سنت هاي ديني و عرفاني است. اين مسئله در بسياري از منابع دين اسلام، اعم از فقهي، اخلاقي و عرفاني، به عنوان يك موضوع عرفاني قابل ملاحظه است. در آيين هندو نيز عمل در براهمنه ها و پورانه ها و بهگود گيتا مورد تأكيد است. در دو متن حديقةالحقيقه و بهگودگيتا، عمل و انجام تكاليف ديني تبلوري ويژه يافته و از آن به عنوان يكي از بديل هاي طريق رستگاري تعبير شده است. در اين پژوهش، خدا آدمي را براي عمل خلق كرده است؛ بخصوص التزام به اعمال شرعي در همه مراحل سلوك براي همه لازم و ضروري است. تا آنجا كه مي تواند صفات آدمي را تغيير دهد. در حديقه اهل عمل، بر اساس امكان وجودي و اغراض مختلف، متفاوت عمل مي كنند. درحاليكه در بهگود گيتا عمل انسان ها بر اساس گونه ها (كيفيّات ازلي) است. به علاوه، انسان ها بر اساس طبقات مختلف اجتماعي، هريك اعمال و تكاليف خاص خود را دارند. اين نوشتار به بررسي و مقايسه چيستي عمل و ابعاد مختلف آن در دو متن حديقةالحقيقه و بهگودگيتا مي پردازد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه حديقة الحقيقه و بهگودگيتا، با تفسير خود از حقيقت عمل، الگويي از عرفان عمل گرا و سلوك معنوي را نشان مي دهند كه مانع اشتغال دنيايي انسان معاصر نيست. افزون بر اين، برخلاف تلقي نادرست از عمل و عمل گرايي و نتايج سوء آن در جهان معاصر، حديقه و بهگودگيتا براي نيل آدمي به شکوفايي معنوي، بر اصالت عمل و انجام تكاليف ديني، اصرار مي ورزند.
صفحات :
از صفحه 129 تا 150
تجلّي در انديشه ويشنويي؛ تجلي واقعي يا توهمي؟
نویسنده:
سعيد گراوند , مظاهر احمد توبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
مسئله تجلي در تفكر ويشنويي، در عين حفظ تعالي ذات مطلق، به حضور برهمن در عالم وجود قائل است. اين انديشه گوياي اين حقيقت است كه هر انساني به نوعي ظهور برهمن است. در انديشه ويشنويي، برهمن خود را به پنج شكل متفاوت متجلي مي‌سازد. نخست، پرَه اوتاره يا اعلاترين شكل تجلي كه در اين حالت، ارواح رهايي يافته از حضور برهمن لذت مي‌برند. دومين شكل تجلي ذات مطلق ويوهه‌ها مي‌باشند. ويوهه‌ها اشكالي هستند كه برهمن براي اهـداف آييني، آفرينشي و... در آن متجلي مي‌شود؛ برخي از اين ظهورات، مظهر معرفت و جلال، برخي مظهر فرمانروايي و برخي مظهر آفرينش‌اند. سومين شكل تجلي برهمن، ويبهوه است كه شامل ده ظهور از موجودات فرازميني است. چهارمين شكل تجلي از ذات مطلق، انتريامين مي‌باشد. در اين حالت، ذات مطلق در عالم آفاق و انفس جاي مي‌گيرد و با شهود يوگي ديده شده روح را در سلوك خود همراهي مي‌كند. پنجمين شكل از تجلي ذات مطلق، حالتي است كه برهمن در شمايل يا تمثال‌هاي ساخت بشر استقرار مي‌يابد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه نظريه تجلي در انديشه ويشنويي را مي‌توان از دو جهت مورد توجه قرار داد: يكي از آن جهت كه جهان است و ديگر از آن جهت كه نمودي است كه بر سيماي حقيقت وجود به ظهور رسيده است. بنابراين تجلي به اعتبار جهان و دنياي ظاهري «تجلي واقعي» است، اما تجلي به اعتبار حقيقت وجود جنبه «توهمي» دارد. در اين پژوهش ضمن تحليل ديدگاه‌هاي مختلف پيرامون مسأله توهمي و يا واقعي بودن تجلي نشان داده‌ايم كه اثبات تجلي امري شهودي است و نظريه تجلي برهمن در تفكر ويشنويي، جنبه توهمي دارد، نه واقعي.
صفحات :
از صفحه 105 تا 128
بهکتی (آیین پرستش عاشقانه) در هندوییسم
نویسنده:
سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بهکتی یا آیین پرستش عاشقانه صورتی از تفکر ویشنویی است که ریشه در تاریخ هندوئیسم دارد. این آیین طی جریان ها و سنت های گوناگون در جنوب و شمال هند مطرح می شود و از سوی حکیمان و متالهان مختلف دست خوش تحولات بسیار می گردد. آثار و عناصر این صورت از دین داری در وداها، اوپانیشادها و در آیین بهگوت، ادبیات دوره حماسی، پورانه ها، سوتره ها و در نهایت در اندیشه شارحان مکتب ودانته به ویژه در تاملات عرفانی رامانوجه و دیگر متالهان ویشنویی شایان بررسی و شناسایی است. در این نوشتار، سعی بر آن است که ابتدا به نشانه های این شیوه از صور اعتقادی در دوره های مختلف تاریخ تفکر هندویی پرداخته شود، سپس از پیچیدگی اندیشه های فلسفی و سهولت تفکر معطوف به پرستش عاشقانه سخن به میان آید.
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
معرفت و نسبت آن با عمل در بهگود گیتا
نویسنده:
شهرام پازوکی ,سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
چکیده :
این مقاله مشتمل بر سه بخش است. در بخش اول از تاریخ تصنیف، مضامین و تفاسیر گیتا سخن رفته است. در این بخش سعی شده است که گزارشی اجمالی از شیوه تفسیر شارحان گیتا در باب معرفت و نسبت آن با عمل مطرح شود.در بخش دوم مقاله از سابقه و پیشینه بحث معرفت سخن به میان آمده است. در این بخش از اهمیت فرجام شناختی معرفت در بیشتر آیین های هندو به جز آیین چارواکه سخن رفته و گفته شده که معرفت طریقه ای است که آدمی را از اسارت آزاد می سازد و او را به نجات غایی می رساند.در بخش سوم این نوشتار از چیستی معرفت، معرفت بر اساس گونه ها و تصویر معرفت در گیتا و نسبت آن با عمل بحث شده است. در این بخش دو تصویر از معرفت مطرح می شود:1.         معرفت حقیقی که مبتنی بر کشف و شهود است و آدمی را در وصول به حق یاری می کند. این نوع از معرفت شایسته دانستن است و از طریق آن می توان به تمایز میان جسم و جان راه یافت. این نوع معرفت از طریق فروتنی و خدمت به دیگران به دست می آید و با حکمت یوگایی نسبتی پیدا می کند.2.         معرفت ظاهری که مبتنی بر شک و تردید است. این نوع معرفت نه در این جهان حاصلی دارد و نه در جهان دیگر. صاحبان این نوع معرفت در پیچ و خم اندیشه های پریشان سرگردان اند. کلمات فریبنده بر زبان می آورند و دل به الفاظ وداها خوش کرده اند. این طایفه آتش شور و شهوت را در جان خود نکشته اند و پیوسته اسیر سمساره اند.در این نوشتار پس از بررسی سابقه بحث و ویژگی ها و مشخصه های هر یک از این دو نوع معرفت، سعی بر آن است که به پرسش های اساسی در باب چیستی و حقیقت معرفت و نسبت آن با عمل پاسخ داده شود.
صفحات :
از صفحه 15 تا 49
عمل و ترک عمل در مثنوی و بهگود گیتا
نویسنده:
شهرام پازوکی، سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این نوشتار می کوشیم پس از بیان ضرورت، چیستی و سرچشمه اصلی عمل، با استناد به رویکردی میان متنی به تحلیل مسئله عمل و ترک عمل در مثنوی و گیتا بپردازیم. این مقاله مشتمل بر سه بخش است. در بخش اول ضمن بیان مقدمهای کوتاه با اشاره به مفهوم عمل و انجام تکالیف دینی بر مبنای دو کتاب مذکور از ضرورت عمل به منزله وسیله و سبب وصول به حق سخن رفته و گفته شده که شان حقیقی انسان در این جهان عمل است نه ترک عمل.در بخش دوم مقاله از چیستی، سرچشمه اصلی و اقسام عمل سخن به میان آمده است، و گفته شده که بر اساس گزارش های مثنوی و گیتا عمل آدمیان بنا بر اغراض مختلف، متفاوت می شود. برخی از سر ترس، برخی از سر عادت و برخی از سر عشق و ایمان عمل می کنند. اما بنیاد حقیقت عمل در توجه به نفس عمل است.در بخش سوم نیز از مسئله ترک عمل بحث شده است. در این بخش، بی عملی محض در ترک تعلق خاطر و عدم دلبستگی به نتیجه عمل تفسیر شده است. از این رو ترک عمل در این متون به معنی ترک تعلق خاطر است که از عمل ناشی می شود. یعنی مرتبه ای که سالک در آن به فراسوی اغراض معتبر در این جهان خاکی دست می یابد.
مفهوم دهرمه در بودیسم
نویسنده:
سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
دهرمه بنیادی ترین مفهوم در تفکر دینی آسیای شرقی است که ریشه در تاریخ هندوئیسم دارد. این مفهوم در وداها، بیشتر به معنای قانون و شریعت و در متون و ادبیات دوره های بعد به معنای فضیلت، عدالت، معیار، وظیفه و تکلیف شرعی است. اما در تفکر بودایی، دهرمه حقیقتی است در باب وضعیت و کارکرد جهان که می تواند به علت و ماهیت رنج انسان پاسخ گوید و تمایلات شرارت آمیز موجود در همین جهان را به پایان برساند. از این رو در بودیسم، جهان متشکل از دهرمه هایی است که بنیاد حقیقت را تشکیل می دهند. نگارنده در این نوشتار، ابتدا به سابقه و آثار و عناصر مفهوم دهرمه در سنت دینی هند پرداخته، سپس تاریخ، معانی مختلف، تنوع و طبقه بندی دهرمه ها و در نهایت مفهوم دهرمه را در سنت مهایانه و هینه یانه مطرح کرده، تفاسیر مختلف این دو جریان را در باب دهرمه بررسی نموده است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
  • تعداد رکورد ها : 32