جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20
امکان انتزاع مفاهیم کثیر از حیثیت واحد در مسئله توحید صفات از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایه انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئله اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می گردد. از این روی، در این جستار ابتدا دیدگاه او درباره ارجاع صفات الهی به معنا و حیثیت واحد بیان گردیده و سپس به تشریح مناقشه انتزاع کثیر از واحد و تناقضی که صدرا نیز بدان ملتفت است، پرداخته می شود. در ادامه با مداقه در حیثیات اطلاقی و تعلیلی و تقییدی و انواع آن ها از منظر حکیم ملاصدرا، امکان انتزاع مفاهیم کثیر از واحد بما هو واحد در بحث صفات باری تعالی، به شیوه ای تحلیلی توصیفی اثبات گردیده و کثرتِ صفات در خارج، به کثرتی مجازی با حیثیتی واحد در خارج، ارجاع داده شده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 160
حیثیت تقییدی در حکمت متعالیه
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
از اصطلاحات دقیق که در حل برخی مسایل اساسی در فلسفه صدرایی نقش بس مهمی دارد، حیثیت تقییدی است و طرح و بررسی اقسام آن رابطه جواهر و اعراض، صفات وجوبی با ذات واجب، معقولات ثانیه فلسفی با متن وجود، ماهیات با متن وجود و بالاخره شؤون متکثره هستی با متن وجود واحد را به روشنی تبیین می­کند. این نوشته در صدد تبیین حیثیت تقییدی و اقسام چندگانه آن است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
معرفت‏ شناسى ‏از دیدگاه شهید مطهرى (ره)
نویسنده:
حسن معلمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
شهيد مطهرى رضوان الله تعالى عليه از لحاظ پرداختن به مباحث معرفت شناسى و طرح شبهات مربوط به آن و پاسخ گويى بدان ها، سرآمد معاصران خود بود. او علاوه بر تقرير بسيار زيباى مطالب فلاسفه پيش از خود، به گونه اى كه مطالب آن ها را به زبان روز و پاسخ گوى به شبهات موجود درآورد، مطالب ابتكارى خاصى را نيز در اين زمينه عرضه كرده كه از ارزش والايى برخوردار است؛ مانند جست و جو براى يافتن منشأ معقولات ثانيه فلسفى و دست يابى به علوم حضورى و ارجاع معقولات ثانيه فلسفى بدان. البته اين كاوش توسط مرحوم علامه طباطبايى شروع شد، ولى ادامه و تكميل آن را اين شهيد عزيز به عهده گرفت. آنچه در ذيل مى آيد اجمالى است از برخى كاوش هاى شهيد مطهرى(ره) در زمينه معرفت حقيقى؛ امكان معرفت حقيقى و رد شكاكيت؛ منشأ معارف بشرى و مطابقت علم با واقع.
چیستی علم و معرفت از منظر هوسرل و صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد تقی شاکری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
ماهیت و چیستی علم مانند دیگر موجودات، متعلق پرسش قرار می‌گیرد. در این مقاله تلاش بر این است که چیستی علم از نگاه ادموند هوسرل، فیلسوف نامدار غربی قرن بیستم ـ که تفکر فلسفی قرن بیستم متأثر از اوست ـ و صدرالدین محمد شیرازی فیلسوف شهیر اسلامی و مؤسس حکمت متعالیه ملقب به صدرالمتألّهین، بررسی شود. هوسرل چیستی علم و معرفت را با حیث التفاتی توضیح می‌دهد و صدرالمتألّهین با استفاده از انشای نفس، پرده از ماهیت آن برمی‌دارد. طرح مقاله برای یافتن صرف مشابهت و اختلاف بین این دو فیلسوف نیست، بلکه برای یافتن پاسخ به پرسش اصیل از چیستی علم و معرفت است. فرضیه اصلی این است که غیر از تشابه فکری بین دو فیلسوف در صورت ظاهر مسأله و با وجود اختلاف فکری و فرهنگی و بسترهای مختلف اجتماعی و سنت‌های گوناگون تاریخی، راه حل هر دو به توجه به مقام و منزلت «انسان» از حیث انضمامی (نه حیث انتزاعی) منتهی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 151 تا 189
ادراکات از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
حمیدرضا ورکشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
علامه طباطبائی از اولین فیلسوفان مسلمان است که ضرورت بحث از معرفت شناسی (به عنوان شاخه ای مستقل از مسائل فلسفی) را احساس نمود. از این رو، شناخت آراء معرفتی بدیع و اثرگذار ایشان حایز اهمیت است. در این پژوهش با مراجعه به آثار علامه طباطبائی به این نتیجه رسیدیم که ایشان صورت های علمی را متعلق به موجودات مجردی می داند که خود (موجودات مجرد)، مبدأ فاعلی موجودات مادی بوده و تمام کمالات آنها را دارا می باشند. از دیدگاه ایشان، شناخت مساوق علم حضوری است. علامه طباطبائی با تکیه بر شهود قلبی و عقل، علاوه بر حس و مسبوق بودن هر علم حصولی به علم حضوری، توانست اثبات کند که هیچیک از معقولات ثانویه موهوم نیستند تا بتوان دانش مابعدالطبیعه را بنا نهاد، و از مطابقت اندیشه بشری با واقع و امکان دستیابی به حقیقت و ابطال شکاکیت، که زیربنای مباحث عدم نسبیت معرفت دینی است، سخن راند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 63
از بداهت موجود تا بداهت وجود
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مساله بداهت وجود در بستری مخالف با اصالت وجود یا بی توجه به اصالت وجود مطرح شده است. ابن سینا از بداهت موجود سخن گفته است در حالی که در آثار فخر رازی و خواجه نصیر الدین طوسی و فیلسوفان و متکلمان بعد از آن دو از بداهت وجود سخن به میان آمده است. برخی از فیلسوفان تذکر داده اند که کلمه وجود در آثار افرادی هم چون خواجه نصیرالدین طوسی به معنای موجودیت است. با پذیرش اصالت وجود و توجه به این که حقیقت وجود در ذهن نمی آید، آن چه از وجود فهم می شود صرفا لوازم وجود است و حقیقت وجود فقط با علم حضوری ادراک می شود. علم حضوری به تصور و تصدیق تقسیم نمی شود. بنابراین بداهت مفهوم وجود از منظر اصالت وجود به معنای بداهت فهم لوازم وجود یا بداهت تحقق معنون این عنوان- عنوان وجود- که همان حقیقت وجود است خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 25 تا 40
درباره فلسفه و نسبت آن با علوم
نویسنده:
محمد خامنه ای
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
مطالعه پیرامون فلسفه از زوایای مختلف امکان‌پذیر است. برخی از مهم‌ترین‌ پرسش‌ها به ماهیت فلسفه و موضوع و مسائل آن مربوط می‌شود و برخی دیگر به‌ رابطه میان علوم و فلسفه و شرایط رشد و تکامل آنها بازمی‌گردد. این سؤالات را با ریاست محترم بنیاد حکمت اسلامی صدرا، حضرت آیت الله سید محمد خامنه‌ای در میان گذاشته‌ایم.
صفحات :
از صفحه 9 تا 19
رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
نویسنده:
محمود هدایت افزا؛ شاکر لوائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن­سینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی می­خواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابن­سهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده­، نظر بهمنیار را تقویت کرده‌اند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهاده‌اند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم مانده­اند.
صفحات :
از صفحه 277 تا 295
« بررسی نظریه ذوق تألّه در مسئله وحدت وجود» (با نگاهی به آراء دوانی و صدرا)
نویسنده:
محمود قیوم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
یکی از مسائل مهم و اساسی در زمینه وحدت و کثرت وجود، بحث وحدت حقیقی و کثرت اعتباری وجود در وحدت شخصیه، وحدت و کثرت حقیقی در وحدت سنخیه و همچنین وحدت مفهومی یعنی وحدت در مفهوم وجود، می‌باشد. این جستارها زمینه ساز ارائه دیدگاه‌های متفاوت پیرامون وحدت وجود گردیده است. ذوق تألّه مبنای یکی از دقیق ترین دیدگاهها پیرامون وحدت وجود گردیده که پایه گذار آن محقق دوّانی است. پیرامون این دیدگاه نقض و ابرامهای بسیار مطرح گردیده که ملاصدرا حکیم متالّه اشکالات متعددی بر آن وارد نموده است. در این دیدگاه نظریه مشهور اصالة الوجود مورد کاوش و آسیب شناسی قرار گرفته و اصالة الماهیه هم مردود انگاشته شده است است؛ بلکه گرچه قیام وجود به ماهیت در ممکنات غیر قابل قبول است ولی موجودیت ممکنات به معنای انتساب ماهیت به وجود است. نوشتار حاضر می‌کوشد تا با بررسی تفصیلی ساختار نظریه ذوق تألّه، اشکالات وارد شده برآن بویژه مطروحات ملا صدرا را تبیین نموده و مقصود دوّانی در این باره را بازخوانی نماید ونیز قرابت نظریه مذکور را با نظریه وحدت شخصیه وجود عرفا مورد بررسی قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 20