جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فلسفه تاریخ گرچه معرفتی نسبتاً نوظهور است، اما موضوع و مسائل آن از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و اندیشمندان قرار داشته است. در این میان فلسفه نظری تاریخ نسبت به فلسفه علم تاریخ قدمتی بیشتر دارد و اغلب ادیان، مذاهب و مکاتب دیدگاه خود را راجع به کلیت تاریخ بشری به طرق گوناگون بیان داشته‌اند. یکی از فرقه‌های اسلامی که تفکرات فلسفی آن قوّت بیشتری دارد اسماعیلیان است. تفکرات فلسفی‌ اسماعیلیان در یک تقسیم بندی کلی به دو دوره دعوت قدیم و جدید تقسیم می‌شود. در نگرش فلسفی اسماعیلیان، بخش اعظم تاریخ در گذشته پیموده شده و تنها یک منزلگاه تا آینده باقی است و تاریخ از دایره قوم و طبقه خارج گشته و در نگرشی کلی تمام پیروان ادیان الهی را در بر می‌گیرد. مقاله پیش رو با هدف بررسی تنها منزلگاه باقی مانده اسماعیلیان و فلسفه انتظار اسماعیلیه، به تحلیل و تبیین غایت تاریخ و انسان از دیدگاه اسماعیلیه پرداخته است تا مهم‌ترین سؤال فلسفه نظری تاریخ را از نگرش این مکتب باز کاوی کند. نتیجه مدعای تحقیق حاضر آن است که در این مکتب غایت تاریخ با آرمان تاریخ دو مقوله جدا از هم‌اند، ولی کاملاً وابسته و مرتبط با هم به وقوع خواهند پیوست

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تحلیل مضمونی طرح و نقش در سفالینه ها، نسخ مصور و نقاشی های دیواری فاطمیان

نویسنده:

شایسته فر مهناز, محمودی فتانه

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

فاطمیان , عقاید شیعی , مضمون و محتوا , هنرهای تزیینی و تجسمی , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , فاطمیان(اسماعیلیه)

چکیده :

تشکیل دولت فاطمی موفقیت آمیزترین دستاورد سیاسی شیعه اسماعیلی بوده است. تقریبا همزمان با شکل گیری این دولت در شمال آفریقا، دولت آل بویه در ایران در حال تکوین بود. روابط این دو سلسله شیعه، حسنه و در خور توجه بوده است. سلسله فاطمی در سال توسط تشکیلات بسیار پیشرفته فکری و اجتماعی به نام نهضت اسماعیلیه که خود بخشی از مذهب تشیع بود، شکل گرفت. این حکومت شیعه مذهب در غرب دنیای اسلام سبب شکوفایی انواع هنرها، صنایع، رونق اقتصادی و پیشرفت فرهنگی بسیاری شد.از جمله این هنرها، هنر نگارگری است. هنرمند دوره فاطمی، هم بر زمینه حساس کاغذ و هم بر زمینه سرد و بی روح دیوارها و همچنین بر روی سفالینه ها، روح آفرینی و نقش آفرینی کرده است.موضوع مورد بررسی در این مقاله با تاکید بر هنرهای مصور و نگارگری بر اساس مضامین درباری، (شامل موضوعات غنایی، خلفا و زندگی درباری و ...)، مضامین نمادین، اجتماعی و جنگ و شکار طبقه بندی شده است.این بررسی مضمونی بر نمونه آثار سفالینه، نقاشی های دیواری و تک برگ های آسیب دیده نسخ مصور صورت گرفته است. آنچه همواره مورد نظر هنرمندان فاطمی بوده، بهره گیری از مضامین دنیوی و تجسم دقیق تر محتوای اثر و نوعی طبیعت گرایی در آثار بوده است.اهداف مقاله:1- دستیابی به پیامد عقاید شیعی فاطمیان بر هنرهای تزیینی و تجسمی آن ها2- شناسایی مضامین آثار مصور و منقوش دوره فاطمیسوالات مقاله:1- آیا تعصبات و گرایش مذهبی خلفای فاطمی بر نوع نقوش هنرهای تزیینی و تجسمی آن ها تاثیری داشته است؟1- آثار مصور و منقوش هنرهای فاطمیان دارای چه مضامینی هستند؟

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 33 تا 52

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

درآمدی بر تاویلات اسماعیلی در آثار ناصر خسرو

نویسنده:

جوکار نجف

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع)

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 473 تا 502

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اختلاف رویکرد تاویلی نزد صوفیه و اسماعیلیه

نویسنده:

باباصفری علی اصغر, موسوی سیدحامد

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , اسماعیلیه , صوفیه , معنی , لفظ , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع)

چکیده :

صوفیان و اسماعیلیان، دو خیزش اجتماعی در تاریخ ایران و اسلام، ویژگی فکری مشترکی دارند و آن نگرش تاویلی و درک باطنی آن هاست. با نگاهی به تاویلات این دو گروه، می توان هم در عرصه نظر و هم در عرصه روش به تفاوت هایی دست یافت. در حوزه نظر، بنیان های اندیشه اسماعیلیه مبتنی بر درک عقلی است، در حالی که، بینش صوفیان و عارفان بر درک شهودی استوار است. همچنین، اسماعیلیه تاویلاتشان بر اساس تعلیم امام است، اما تاویلات صوفیه مبتنی بر تجربه شخصی و درک لحظه ای است.در حوزه روش تاویل، نگرش صوفیه به جهان پیرامون بر اساس دل و نگرش شهودی است. بنابراین، به نظر می رسد تاویلات آنان متغیر است، زیرا دل حالات متعددی را تجربه می کند، در حالی که اسماعیلیه، مانند صوفیه، به جهان هستی نمی نگرند تا تاویلی بسته به حالات خویش عرضه کنند. همچنین، اسماعیلیه، با پیش فرض های خاص خود، دست به تاویل متن می زنند. از این رو، تاویلات آنان به دانش هرمنوتیک نزدیک می شود، این در حالی است که صوفیه، در جریان تاویل، علایق خود را دخالت نمی دهد، بلکه منتظر وقت می ماند. از طرفی، تاویلات صوفیه مبتنی بر درک زبان شناسانه است، در حالی که اسماعیلیه چون بر اساس دانش هرمنوتیک به متن می نگرند، تاویلاتشان زبان شناسانه نیست.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 1 تا 23

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه و تحلیل سیاست ‌های مذهبی فاطمیان در مغرب و مصر تا پایان الظاهر (297-427 ﻫ.ق)

نویسنده:

چلونگر محمدعلی

نوع منبع :

کتابخانه عمومی , نمایه مقاله

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه , اهل سنت , فاطمیان , مصر , مغرب , فیلسوفان اسلامی - سرگذشتنامه , سیاست ‌های مذهبی , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , فاطمیان(اسماعیلیه)

چکیده :

حکومت فاطمیان در فاصله سال ‌های (297-567 ﻫ.ق) در دو نقطه شمال آفریقا برسر کارآمد؛ ابتدا در مغرب اسلامی به مرکزیت قیروان (297-362 ﻫ.ق) و سپس در مصر به مرکزیت قاهره (358-567 ﻫ.ق). سیاست ‌های مذهبی این دو مرکز متفاوت بود. این مقاله بر آن است تا نخست سیاست ‌های دوران مغرب را با سیاست ‌های دوران استقرار در مصر از زمان فتح تا پایان حکومت الظاهر (358-427 ﻫ.ق)، که سال ‌های اقتدار فاطمیان بود، مقایسه و تحلیل کند. دوم، اهداف و شیوه های اجرایی سیاست ‌های مذهبی فاطمیان را در مغرب و مصر تحلیل کند. سوم، نقش خلفای فاطمی را در اجرای این سیاست ‌ها تبیین نماید. اما سیاست مذهبی فاطمیان در مغرب، بر شیوه تحمیل عقاید و شعائر دینی اسماعیلیان استوار بود و همین امر موجب تداوم نیافتن حضور سیاسی و معنوی و دینی آنان در مغرب ‌شد. سیاست مذهبی آنها در مصر بر شیوه تسامح و آزادی مذاهب دیگر در بیشتر دوران حضورشان مبتنی بود. این شیوه با اینکه زمینه نفوذ مذهبی و اعتقادی را فراهم نمی ‌آورد، موجب تداوم حضور سیاسی آنان به مدت 209 سال (358-567 ﻫ.ق) می ‌شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 19 تا 34

مشخصات اثر

ثبت نظر