جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آنچه در این پژوهش سعی شده به آن پرداخته شود ، موضوع « الهام گیری قیام و مبارزات امام خمینی (ره) از قرآن و حدیث » می باشد . لذا به منظور رسیدن به هدف کلی مذکور ، و نیز اهداف جزیی تحقیق که عبارت از آشنایی با انگیزه ها، ویژگی ها ، شیوه ها و اهداف قیام امام خمینی (ره) می باشند ،روش توصیفی – تحلیلی جهت انجام تحقیق انتخاب شده است. انگیزه های قیام امام خمینی (ره) را می توان عبارت از عدم مشروعیت سلطنت ، سیاست ضد دینی رژیم ، سلطه اجانب برکشور و نیز همکاری رژیم با اسرائیل دانست . ماهیت توحیدی قیام امام خمینی (ره) و نیز استقلال و عدم اتکاء امام (ره) در قیام خویش ویژگی های قیام ایشان را تشکیل می دهند . شیوه ها و استراتژی های قیام امام خمینی (ره) مردمی کردن مبارزه ، مذهبی کردن مبارزه ، پرهیز از مشی مسلحانه ، و حفظ اتحاد و انسجام میان صفوف مبارزان ، می باشد . مهم ترین اهداف قیام امام خمینی (ره) در قیام علیه طاغوت در یک تقسیم بندی موضوعی به سه بخش اهداف سیاسی ، اهداف فرهنگی و اهداف اقتصادی تقسیم می شوند . اهداف سیاسی قیام امام راحل (ره) ، مبارزه دائمی با استکبار جهانی و قطع سلطه آن ، بیدار کردن ملت ها و سعی در اگاهی بخشی به آنان و نیز حمایت هر چه بیشتر از محرومان و مستضعفان می باشند . بعد فرهنگی قیام امام (ه) را تضمین استقلال جامعه و قطع وابستگی فرهنگی و هم چنین دست یابی به دانش فنی و فن آوری تشکیل می دهند . و در بخش اقتصادی قیام حضرت امام (ره) ، مباحثی چون تحقق قسط و عدالت اجتماعی و نیز تامین امنیت مالی و اقتصادی جامعه مطرح می شود.

هدف این تحقیق، بررسی سبک رهبری حضرت امام خمینی(ره) دررابطه با گروههای غیر رسیمی و تبیین الگوی مربوطه با استفاده از منابع کاملا" مستند می باشد. روش عمده تحقیق در این رساله، روش کتابخانه ای است که اطلاعات از طریق فیش برداری و دربرخی موارد نظر خواهی و مصاحبه گردآوری شده است . فرضیه های تحقیق عبارتند از: استفاده صحیح و موثر از گروههای غیر رسمی می تواند در جهت تقویت سبک مطلوب رهبری موثر باشد ‎۲) حضرت امام خمینی (ره) از مناسب ترین سبک رهبری مطلوب در رابطه با گروههای غیر رسمی برخوردار بوده ودردوران انقلاب اسلامی به ویژخ دهه بعد از پیروزی انقلاب کاملا" مناسب و منطقی با گروههای غیر رسمی برخورد کرده اند.نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد، کار این گروههای غیر رسمی در یک نظام به هیچ وجه نباید نادیده گرفته شود. بلکه چه در سطح خرد سازمانی و یا سطح کلان کشوری، گروههای غیر رسمی می توانند در دتسیابی نظام به اهداف عالی، نقش مهمی ایفاء نمایند. دربررسی سبک رهبری حضرت امام در رابطه با گروههای غیر رسمی مشخص گردید که ایشان از رهبرانی هستند که به لزوم وجود و شکل گیری گروههای غیر رسمی دریک نظام اعتقاد دارند. همچنین بررسی سبک رهبری حضرت امام نشان می دهد که ایشان جدا" خواستار تعیین چارچوب وظایف و حیطه عمل مشخص برای گروههای غیر رسمی هستند. هرگونه تخطی از وظایف منطقی و معقول گروه غیر رسمی که خلاف موجودیت نظام باشد از دیدگاه امام نابخشودنی و مستحق شدیدترین برخورد ممکن است. از دیدگاه امکام، گروههای غیر رسمی می توانند به فعالیت مطلوب خود ادامه دهند که هرچه بیشتر از پایگاه مردمی برخوردار باشند. وجود الزام مذهبی و اعتقاد کامل به دین اسلام و التزام عملی به آن حتما" باید در گروههای غیر رسمی مشهود باشد. کارگزاران نظام باید اجازه دهند، هر گروه غیر رسمی لااقل یک مدت آزمایشی را ازلحاظ فعالیت طی کنند و سپس در مورد آن تصمیم گیری نمایند. امکان تماس رهبران و مسئولان بلند پایه هر گروه غیر رسمی با مسئولان اجرایی کشور وجود داشته باشد. همچنین بررسیها نشان می دهد که حضرت امام در سبک در رهبری خود سعی کرده اند بعضی از ماموریتها و وظایف ویژه را به گروههای غیر رسمی شناخته شده و موفق محول نمایند. حضرت امام قائل به تبدیل گروههای غیر رسمی اجرایی به گروههای رسمی براساس یک برنامه ریزی مشخص و درعین حال کوتاه مدت بوده اند، و درنهایت حضرت امام بر ضرورت حفظ جنبه غیر رسمی این گروهها و تشکلها تاکید داشته و اعتقاد داشتند که گروههای غیر رسمی تازه رسمی شده باید همچنان الگوی موفق کاری خود را حفظ نمایند.

‫اهدف این پایان نامهعبارت است از : ماهیت و کاربرد تقیه، ارائه آیات و روایات تقیه و همچنین زندگی شیعیان در شرایط بحرانی تقیه چرا که فهم علوم از آن غالبا یک برداشت است و آن موافقت با اکثریت است، در حالیکه تقیه دارای مفاهیم زیادی است. اطلاعات مورد نیاز این طرح پژوهشی، از طریق مطالعه کتابخانه ای و فیش برداری تنظیم شده است. در این ارتباط کلیه آیات قرآن کریم وبرخی کتب معتبر تفسیری و روایی، مورد بررسی قرار رگرفته و سپس آیات و روایات ثبت شده به تفکیک عناوین سازمان دهی و تحت عناوین مختلفی که در فهرست مطالب است مطرح شده است. از معاجم ( معجم المفهرس)، ( معجم نهج البلاغه )، ( معجم کتب اربعه )، قرآن کریم، تفاسیر قرآنی ، نهج البلاغه کتب حدیثی ، لغووی، تاریخی و رجالی استفاده شده و در بخش های مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد تقیه از جمله احکام امضائی است که مربوط به فرقه خاصی نبوده بلکه از دوران شیث هبه الله حضرت آدم (ع) بوده و با توجه به آیات قرآنی و روایات وارده از جانب انبیاء و امامان می توان گفت که تقیه امری جایز و حق بوده که در هر مکان و زمانی و در هر فرقه وگروهی همه مباحث آن مطرح بوده و این چنین نیست که اگر بحث سیاسی از بین برورد تقیه به طور کلی تعطیل می شود. شیخ انصاری و پیروانش از زوایه احکام عبادی و امام خمینی از زاویه فقه سیاسی تقیه را بحث کرده اند.

هدف از این پژوهش، یافتن الگوئی عملی و قابل اعتماد جهت ایجاد انگیزش در اقشار دانشگاهی کشور می باشد. فرضیه مورد آزمون در این تحقیق عبارتست از اینکه " حضرت امام خمینی (ره) از عوامل دینی، ملی و انسانی براط ایجاد انگیزه در قشر دانشگاهی استفاده نمومده اند" تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام یافته و مباحث آن در پنج فصل تنظیم شده است: فصل اول، اختصاص به کلیات دارد و به مواردی چون تبیین موضوع، اهمیت موضوع، علل انتخاب آن و .... اشاره می کند. فصل دوم طی دوبخش، ادبیات تحقیق را بیان می کند. بخش اول، انگیزش و نظریه های آن از دیدگاه مکاتب مختلف مدیریت و بخش دوم، انگیزش از نظر اسلام را مورد بررسی قرار می دهد. فصل سوم، دانشگاه، نقش و جایگاه آن در جامعه را بررسی می کند. این فصل نیز از سه بخش تشکیل شده است که عبارتند از: اهمیت علم و تعلیم و تعلم از دیدگاه اسلام، اهمیت تعلیم و تعلم و دانشگاه از دیدگاه امام خمینی (ره) و وضعیت دانشگاهها درقبل و بعد از انقلاب اسلامی. چهارمین فصل تحقیق که اصلی ترین قسمت تحقیق نیز می باشد، درباره عوامل ایجاد انگیزه در بیانات امام خمینی (ره) در هدایتگر قشر دانشگاهی بحث می کند . سرانجام فصل پایانی ، به نتیجه گیری از تحقیق و ارائه پیشنهادها می پردازد. بر اساس یافته های تحقیق، امام خمینی (ره) دانشگاه را بزرگترین موسسه موثر در کشور و مبدا همه تحولات می دانستند، چرا که معتقد بودند تمامی نقاط حساس و مهم کشور به دست این نهاد و این قشر سرنوشت ساز جامعه اداره خواهد شد. مهمترین انتظاراتی که ایشان از دانشگاهها داشته اند، عبارتند از: پیشرفت علمی جامعه، ایجاد زمینه استقلال کشور، گسترش معنویت، توجه به زیربنای فرهنگی و تربیت نسل جوان جامعه. امام خمینی(ره) درمجموع از چهار عامل عمده و مهم برای ایجاد انگیزه در قشر دانشگاهی استفاده کرده اند که عبارتند از: عوامل دینی و مذهبی، عوامل انسان ، عوامل ملی و سایر عوامل که هرکدام از آنها مجموعه ای از عوامل مرتبط را شامل می گردد. عمده ترین عواملی که نقش کلیدی را دررهبری امام خمینی (ره) بازی می کنند، عوامل ایجاد انگیزه دینی می باشند. تاکید مستقیم این عوامل مبتنی بر روح مذهبی و معنوی اقشار مردم می باشد. عوامل انگیزشی که در زیرمجموعه عامل دینی و مذهبی از بیانات حضرت امام به دست آمده ان، عبارتند از: ‎۱) به کارگیری ارزشهای دینی( توکل و اعتماد به خدا، تکیه بر قدرت عظیم الهی ، امداد غیبی و پشتیبانی الهی، حفظ امانات الهی، تاکید بر فرهنگ عاشورا) ‎۲) مکلف دانستن انسان در برابر خداوند ‎۳) تحلیل مذهبی دردها و رنج های انسان ‎۴) جهت دهی نگاه انسان به عالم دیگر (اجر و پاداش الهی، عذاب و عقاب اخروی، عبادت بودن اعمال) ‎۵) الگوسازی مذهبی ‎۶) استفاده مستقیم از آیات و روایات برانگیزاننده ‎۷)تاکید بر الهی بودن نهضت و حکومت . دومین گروه از عوامل انگیزشی، عوامل انسانی هستند که ارتباط مستقیمی با نیازهای مختلف بشری داشته است که عبارتند از : الف) برانگیختن حس اعتماد به نفس ب) اعتماد بر توده مردم ج) قدردانی و تمجید از مردم د) الگوسازی شخصیتی ه) توجه به نیازهای نمادی انسان و) ویژگی متعالی نهفته در بیانات امام (ره) سومین گروه، عواملی هستند که دراین مورد می توان از عواملی چون توجه به احساسات ملی، استفاده از حس آزادی خواهی و استقلال طلبی و روشنگری درباره استعمار کشور خصوصا" دانشگاه نام برد. به طور کل ، حضرت امام خمینی(ره) براساس تعریفی که از دانشگاه دارند و همچنین بر طبق انتظاراتی که ازاین نهاد جامعه داشته اند، از عوامل انگیزشی متعددی در اقشار مختلف دانشگاهی استفاده نموده انه که برای رساندن دانشگاهها به وضعی مطلوب و ایده آل می تواند به عنوان الگویی جامع و موثر مورد کاربرد قرار گیرد.

موضوع این تحقیق، سیره ی اخلاقی امام خمینی است. این تحقیق با توجه به موضوع در نظر دارد به خصوصیات رفتاری امام خمینی در سه بعد فردی، خانوادگی، اجتماعی بپردازد. در بعد فردی به خصوصیات رفتاری امام خمینی از قبیل نظم، آراستگی، ساده زیستی، تواضع، صرفه جویی، مراعات حق الناس، شجاعت، آرامش قلبی می پردازد که در تمامی این خصوصیات امام از فضایل خاصی برخوردار بودند. در بعد سیره ی خانوادگی امام به چگونگی رفتار ایشان با همسر، فرزندان، عروس ها، دامادها، نوه ها، برادر بزرگشان و کارگرانشان اشاره می کند. در رفتار امام با همسرشان احترام، محبت و کمک به ایشان به وضوح نمایان است و نسبت به فرزندانشان ابراز علاقه ی خاصی داشتند و این علاقه در رفتار و گفتارشان نمایان بود و ایشان نسبت به تمامی اعضای خانواده حتی کارگرانشان توجه و محبت خاصی داشتند. درباره ی چگونگی رفتار امام با آحاد مردم و اجتماع باید گفت، ایشان علاقه ی خاصی نسبت به تمامی اقشار مختلف جامعه از قبیل تمامی مردم، خانواده ی شهدا، رزمندگان، محرومین، یاران، شاگردان، زنان و کودکان داشتند و خود را خادم مردم می دانستند و نسبت به تمامی آنها احساس مسئولیت می کردند. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای است که از منابع مختلفی استفاده شده است. از منابع لغوی مانند فرهنگ لاروس ( عربی فارسی) به تألیف خلیل جر و ترجمه ی سید حمید طبیبیان و کتاب فرهنگ فشرده سخن به تألیف حسن انوری استفاده شده است. از منابعی که درباره ی سیره ی اخلاقی امام خمینی نوشته شده و در این تحقیق از آن ها استفاده شده می توان به کتاب در سایه آفتاب به تألیف محمدحسن رحیمیان و پابه پای آفتاب امیررضا ستوده اشاره کرد. کلید واژه: سیره، اخلاق، فردی، خانوادگی، اجتماعی.

موضوع تحقیق رفتار شناسی امام خمینی ( ره) است. هدف تحقیق معرفی الگوهای کامل در جامعه ی امروزی که جوانان به دنبال الگوهای کامل هستند و نمی دانند از چه کسانی پیروی کنند و چه مسیری را طی کنند، لذا برآن شدم که به معرفی کسی بپردازم که وجودی قابل لمس تر و درک تر برای جوانان داشته باشد و رفتارهایی ذکر شود که زمینه ی تقلید و الگوبرداری را در جوانان بوجود آورده و شوق و اشتیاق را در ایشان ایجاد کند. تا حدی در پژوهش ها و کتاب هایی که قبلا به چاپ رسیده در مورد این الگوی کامل – امام خمینی – به بررسی بعضی رفتارها وو اخلاقیات ایشان پرداخته شده اما در فالب خاطره و خیلی جزئی و اغلب این کتب تک بعدی بوده و به یک بعد از اخلاقیات امام ( ره) پرداخته اند، اما در این تحقیق سعی شده به طور خلاصه به تمام ابعاد فردی – اجتماعی – سیاسی زندگی امام پرداخته شود و بعضی رفتارهایی که در میان مردم بیشتر رایج است را به عنوان الگو و عملکرد درست نشان دهد. این تحقیق با توجه به نوع هدف توسعه ای می باشد و موضوع آن اخلاقی است. فعالیت انجام شده در روند تحقیق کتابخانه ای است، که با فیش برداری از اسناد و مدارک معتبر و موجود در کتابخانه ها به توصیف آن در سه فصل پرداخته می شود. در فصل اول ویژگی های فردی – عبادی و خانوادگی امام مدنظر است. که در قسمت فردی به نظم، حسن خلق، ورزش، بهداشت، شجاعت و هنرمندی امام و همچنین ویژگی های معنوی ایشان مانند خدامحوری ، حق پذیری ، شرح صدر، اطمینان و آرامش و توکل پرداخته می شود. فصل دوم به ویژگی های سیاسی – اجتماعی امام ( ره) از قبیل توجه به زندگی سیاسی امام از کودکی تا رهبری و معرفی امام به عنوان بزرگ ترین منادی مشارکت در سیاست مثبت و همچنین به بیان شجاعت و قاطعیت امام در برابر بیگانگان و دشمنان می پردازد. در قسمت اجتماعی ، جلوه های مدیریتی، مردم شناسی و مردم داری امام وشیوه های برخورد ایشان با بزرگان ، علما و مخالفان ... مدنظر می باشد. در فصل سوم ، به توضیح کوتاهی از الگو و الگوی کامل و همچنین ویژگی های آن و انواع الگوگیری و اهمیت و عوامل مؤثر بر شخصیت اسوه ها و ملاک های شناخت اسوه های مثبت و منفی پرداخته می شود. از جمع بندی مطالب چنین به دست می آید که : مهم ترین و قاطع ترین عامل مؤثر در شخصیت الگوها اختیار و اراده است. از طرفی گذشت تاریخ اثبات کرده که انتخاب الگو و اسوه در بنای شخصیت انسان و پیشرفت تمدن نقش بسزایی دارد که نباید آن را نادیده گرفت. چرا که اسوه های مطلوب و برجسته عامل تحرک انسان ها به سوی کمالو تعالی هستند و امام به عنوان تالی تلو معصوم(ع) بهترین الگوی عصر حاضر، برای تمام کسانی است که می خواهند راه کمال را بپیمایند. واژه های کلیدی تحقیق عبارتند از : 1- رفتار. 2- رفتار شناسی. 3- الگو. 4- اسوه. 5- امام. 6- امام خمینی(ره).

در تحقیق حاضر، اندیشه امام خمینی به عنوان یکی از متفکران معاصر دنیای اسلام در زمینه قشربندی و نابرابری اجتماعی با هدف دست یابی به نگرش و الگوی مطلوب و مبانی فکری ایشان در باب قشربندی و ارائه طرحی نظری برای کنترل یا کاهش نابرابری های اجتماعی در جامعه، مورد بررسی قرار گرفت. در بحث از قشربندی اجتماعی سه دیدگاه کلی وجود دارد، نخست، دیدگاه کارکردگرایی، دوم دیدگاه تضاد و سوم، دیدگاه ترکیبی. در این تحقیق با استفاده از دیدگاه ترکیبی، دیدگاه امام خمینی(ره) را در مورد قشربندی اجتماعی بررسی کردیم. روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش اسنادی است. با مراجعه به بیانات و آثار امام خمینی شاخصه هایی که طبق نظر ایشان نشان دهنده وجود طبقات و قشرهای مختلف در جامعه است قابل شناسایی است. از جمله این شاخصه ها می توان مواردی همچون شغل، خلق و خوی و خصوصیات فرهنگی مشترک، تحصیلات، مالکیت، ثروت و قدرت سیاسی را نام برد. امام خمینی با پذیرش اصل قشربندی اجتماعی در جامعه راهکارهایی برای تعدیل آن ارائه می دهند. ایشان عواملی از قبیل استعمار، سرمایه داری، آز و فرار از مالیات را عوامل بوجود آورنده نابرابری در جامعه تشخیص داده است. امام خمینی در بیان راههای مقابله با قشربندی اجتماعی موارد زیر را مد نظر داشتند: الف - عدم نفوذ ثروتمندان در حکمرانان، به خاطر مال و ثروت خود. ب- حشر و نشر مدیران و کارگزاران نظام با فقرا و مستمندان. ج- سیاست گذاری اقتصادی به نفع عامه مردم. د- روی آوردن به اسلام ناب محمدی. ه- مبارزه با حکومت های استعماری. و- پرداخت مالیات های اسلامی و کنترل ثروت. ز- تربیت اسلامی و توجه به معنویات. الگوی مطلوب امام خمینی(ره) از قشر بندی اجتماعی که با بقیه عناصر فکری ایشان همخوانی دارد این است که تا حد کفاف، مساوات و فراتر از آن عرصه رقابت در اثر بروز استعدادها و توانایی هاست. در زمینه ریشههای فکری ایشان و در مورد قشربندی اجتماعی می توان موارد مواردی از قبیل اصل اعتقادی توحید، آموزه های قرآن کریم و استناد به کلام و سیره علمی پیشوایان بزرگ دین، خاصه رسول گرامی اسلام را برشمرد.

انقلاب اسلامی ایران در عسرت دیانت و مهجوریت آن در فرهنگ و تمدن غالب پیروز شد و بار دیگر اسلام را به عنوان دینی زنده و نجات دهنده ملتی که افیون استعمار نشاط و استقلال او را گرفته بود به صحنه باز گرداند. انقلاب اسلامی در دورانی پیروز شد که ملتهای محروم ایران تجربه خویشاوندی از نهضت های چپ و ملی گرا نداشتند، حرکتهایی که در آغاز، ابزار دست بیگانگان بوده اند یا با همه حسن نیت پیشوایان یا پیروان آن به سبب نداشتن ریشه در فرهنگ و باورتاریخی مردم دیر یا زود منحرف شده اند یا بی ثمر مانده اند. امام خمینی کمال همت خویش را در راه تحقق آرمان های اسلام واقعی پیشاپیش مردم به کار گرفت و با عناصری که خواهان انزوای اسلام و استضعاف ملتها بودند جنگید. امام خمینی با نگارش کتاب کشف الاسرار به صورت جدی وارد عرصه سیاسی شد و فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و تا پایان حیات دست از تلاش ومبارزه بر نداشت و امام نیز با اتخاذ تصمیمات مختلف که بر اساس شرایط زمان و مکان متغییر بود به تغییر و تبدیل اندیشه دست می زد امام خمینی از آن دسته از روشنفکران دینی بود که معتقد به جامعیت دین بوده و از طریق احیاء و باز سازی و نوسازی تفکر دینی با نظریه ها و اجتهاد(نظری) و نوآوری و ارائه راه حل های برگرفته از کتاب وسنت، خواهان نوسازی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جوامع در جهت نیل به ترقی و توسعه تمدن اسلامی و تبلور آزادی و عدالت بود و به واسطه این جامعیت تفکر از جمله متفکران رادیکالیست اسلامی به شمار می رود در ادامه با بخش بندی پایان نامه تمام ابعاد سیاسی اجتماعی فکری ایشان مورد بررسی قرار گرفته است.

موضوع این مجموعه تحقیقی تعلیم و تربیت معنوی از دیدگاه امام خمینی ( رحمة الله علیه ) می باشد. هدف از ارائه این تحقیق شناخت اهمیت تعلیم و تربیت و دادن راهکارهای تربیتی است که بتوان از طریق عمل به آنها به تربیت معنوی افراد کمک کرد و افراد شایسته ای را به جامعه تحویل داد. چون امام خمینی(رحمة الله علیه ) خود اسوه و الگوی تربیتی بزرگی می باشند که در قرن معاصر جلوه ای شناخته شده برای همگانند، پرداختن به نظریات و صحبتهای گرانمایه ایشان باعث اتقان مطالب می گردد. در گرد آوری این مجموعه سعی شده به بیشتر مطالب تعلیم و تربیت ، هر چند به صورت مختصر ، پرداخته شود و در هر مورد و مطلبی که بیان شده از بیانات امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز استفاده شود. این تحقیق با مطالعه و بررسی مجموعه کتب و آثار امام خمینی(رحمة الله علیه ) در زمینه اخلاقی – تربیتی و دیگر کتابهایی که به نقد و بررسی نظریات ایشان پرداخته اند ، صورت گرفته. مانند تعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی(رحمة الله علیه ) تألیف مجتبی فراهانی ، تربیت اسلامی با تأکید بر دیدگاه های امام خمینی ( رحمة الله علیه ) تألیف محمد رضا شرفی ، صحیفه نور ( مجموعه رهنمودهای امام خمینی ( رحمة الله علیه ) ، پابه پای آفتاب ، امیر رضا ستوده . و در آن از آیات و روایات نیز بهره گرفته شده است تا هماهنگی آنان با نظریات امام خمینی ( رحمة الله علیه ) مشخص گردد،و سعی شده تمامی مباحث تربیتی جمع آوری گردد. از نتایج تحقیق درک اهمیت تعلیم و تربیت و شناخت انسان است که با علم و عمل به مبانی، اصول ، اهداف، عوامل تأثیر گذار و دوری از موانع تعلیم و تربیت می توان در تربیت معنوی افراد کوشید. تعلیم و تربیت از مفاهیمی است که دارای اهمیت فوق العاده می باشد و تربیت موجب شکوفایی فطرت و مقدم بر تعلیم است که سعادت دو دنیای انسان بدان بستگی دارد . که همة افراد، در هر سن و در هر قشری از جامعه که هستند، باید بدان توجه کنند. این تحقیق با توجه به دیدگاه امام خمینی ( رحمة الله علیه ) بوده و در 6 فصل تنظیم شده است. فصل اول به اهمیت و جایگاه تعلیم و تربیت پرداخته که شامل معنا و مفهوم تربیت ، فلسفه و ضرورت تربیت، اهمیت تربیت و تعلیم و تربیت از دیدگاه قرآن و حدیث می باشد. فصل دوم به موضوع تربیت ( انسان) پرداخته است که شامل چیستی و ماهیت انسان، انسان شناسی و کاربرد آن در تعلیم و تربیت و شیوه انسان سازی در اسلام ( روشهای تربیتی ) می باشد. فصل سوم مبانی و اصول تربیت را مورد بررسی قرار داده و به مبانی اندیشه های تربیتی امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز اشاره شده است. فصل چهارم به اهداف تربیت پرداخته که تنوع غایات و اهداف را مورد بحث قرار داده و به هدفهای تربیتی از منظر امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز پرداخته است. فصل پنجم نیز موانع تعلیم و تربیت از قبیل : جهالت، آموزش بدون پرورش روحی و معنوی ، علم بدون تزکیه ، انسان غیر مهذب، غفلت از فطرت الهی و ... پرداخته است. در فصل آخر عوامل مؤثر در تعلیم و تربیت آمده که هر کدام از عوامل دینی، فردی، اجتماعی و محیطی را جداگانه با زیر مجموعه های آنان مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

امام خمینی(ره) این عالم ربانی و فرزانه، با سیراب شدن از سرچشمه فیض الهی و با تهذیب و تزکیه درونی، یک شخصیت اخلاقی و عرفانی به تمام معنا برای طالبان حقیقت شناخته شده است. ایشان قرآن را یک کتاب اخلاقی می دانستند و انسان ها را نیازمند اخلاق؛ آن هم اخلاقی که از قرآن و سخنان گهربار معصومین علیهم السلام سرچشمه گرفته است. مکتب اخلاقی ایشان نیز برگرفته از مکتب قرآن است. از این رو در آثار اخلاقی خویش با بهره گیری از روایات ائمه(ع) به بیان فضایل و رذایل اخلاقی، آثار آنها، تنبه دادن خوانندگان و مواعظی در این جهت پرداخته اند و راه کارهای علمی مناسب برای آراستگی به فضایل به و زدودن رذایل بیان کرده اند؛ که در راستای این تبیین و توضیح و برای تقریب به ذهن مطالب به آیات شریفه قرآنی استناد فرموده اند. در این پژوهش تلاش می شود میزان اتکای ایشان به آیات شریفه بررسی شود و موارد استنادات قرآنی و بعضی استنادات روایی آثار اخلاقی ایشان بیان شود.