جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این مجموعه تحقیقی تعلیم و تربیت معنوی از دیدگاه امام خمینی ( رحمة الله علیه ) می باشد. هدف از ارائه این تحقیق شناخت اهمیت تعلیم و تربیت و دادن راهکارهای تربیتی است که بتوان از طریق عمل به آنها به تربیت معنوی افراد کمک کرد و افراد شایسته ای را به جامعه تحویل داد. چون امام خمینی(رحمة الله علیه ) خود اسوه و الگوی تربیتی بزرگی می باشند که در قرن معاصر جلوه ای شناخته شده برای همگانند، پرداختن به نظریات و صحبتهای گرانمایه ایشان باعث اتقان مطالب می گردد. در گرد آوری این مجموعه سعی شده به بیشتر مطالب تعلیم و تربیت ، هر چند به صورت مختصر ، پرداخته شود و در هر مورد و مطلبی که بیان شده از بیانات امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز استفاده شود. این تحقیق با مطالعه و بررسی مجموعه کتب و آثار امام خمینی(رحمة الله علیه ) در زمینه اخلاقی – تربیتی و دیگر کتابهایی که به نقد و بررسی نظریات ایشان پرداخته اند ، صورت گرفته. مانند تعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی(رحمة الله علیه ) تألیف مجتبی فراهانی ، تربیت اسلامی با تأکید بر دیدگاه های امام خمینی ( رحمة الله علیه ) تألیف محمد رضا شرفی ، صحیفه نور ( مجموعه رهنمودهای امام خمینی ( رحمة الله علیه ) ، پابه پای آفتاب ، امیر رضا ستوده . و در آن از آیات و روایات نیز بهره گرفته شده است تا هماهنگی آنان با نظریات امام خمینی ( رحمة الله علیه ) مشخص گردد،و سعی شده تمامی مباحث تربیتی جمع آوری گردد. از نتایج تحقیق درک اهمیت تعلیم و تربیت و شناخت انسان است که با علم و عمل به مبانی، اصول ، اهداف، عوامل تأثیر گذار و دوری از موانع تعلیم و تربیت می توان در تربیت معنوی افراد کوشید. تعلیم و تربیت از مفاهیمی است که دارای اهمیت فوق العاده می باشد و تربیت موجب شکوفایی فطرت و مقدم بر تعلیم است که سعادت دو دنیای انسان بدان بستگی دارد . که همة افراد، در هر سن و در هر قشری از جامعه که هستند، باید بدان توجه کنند. این تحقیق با توجه به دیدگاه امام خمینی ( رحمة الله علیه ) بوده و در 6 فصل تنظیم شده است. فصل اول به اهمیت و جایگاه تعلیم و تربیت پرداخته که شامل معنا و مفهوم تربیت ، فلسفه و ضرورت تربیت، اهمیت تربیت و تعلیم و تربیت از دیدگاه قرآن و حدیث می باشد. فصل دوم به موضوع تربیت ( انسان) پرداخته است که شامل چیستی و ماهیت انسان، انسان شناسی و کاربرد آن در تعلیم و تربیت و شیوه انسان سازی در اسلام ( روشهای تربیتی ) می باشد. فصل سوم مبانی و اصول تربیت را مورد بررسی قرار داده و به مبانی اندیشه های تربیتی امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز اشاره شده است. فصل چهارم به اهداف تربیت پرداخته که تنوع غایات و اهداف را مورد بحث قرار داده و به هدفهای تربیتی از منظر امام خمینی ( رحمة الله علیه ) نیز پرداخته است. فصل پنجم نیز موانع تعلیم و تربیت از قبیل : جهالت، آموزش بدون پرورش روحی و معنوی ، علم بدون تزکیه ، انسان غیر مهذب، غفلت از فطرت الهی و ... پرداخته است. در فصل آخر عوامل مؤثر در تعلیم و تربیت آمده که هر کدام از عوامل دینی، فردی، اجتماعی و محیطی را جداگانه با زیر مجموعه های آنان مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

امام خمینی(ره) این عالم ربانی و فرزانه، با سیراب شدن از سرچشمه فیض الهی و با تهذیب و تزکیه درونی، یک شخصیت اخلاقی و عرفانی به تمام معنا برای طالبان حقیقت شناخته شده است. ایشان قرآن را یک کتاب اخلاقی می دانستند و انسان ها را نیازمند اخلاق؛ آن هم اخلاقی که از قرآن و سخنان گهربار معصومین علیهم السلام سرچشمه گرفته است. مکتب اخلاقی ایشان نیز برگرفته از مکتب قرآن است. از این رو در آثار اخلاقی خویش با بهره گیری از روایات ائمه(ع) به بیان فضایل و رذایل اخلاقی، آثار آنها، تنبه دادن خوانندگان و مواعظی در این جهت پرداخته اند و راه کارهای علمی مناسب برای آراستگی به فضایل به و زدودن رذایل بیان کرده اند؛ که در راستای این تبیین و توضیح و برای تقریب به ذهن مطالب به آیات شریفه قرآنی استناد فرموده اند. در این پژوهش تلاش می شود میزان اتکای ایشان به آیات شریفه بررسی شود و موارد استنادات قرآنی و بعضی استنادات روایی آثار اخلاقی ایشان بیان شود.

تلاوت قرآن کریم دارای آدابی ظاهری و باطنی است. این مجموعه در شرح مجملی به آداب ظاهری پرداخته و سپس مفصلاً به بررسی آداب باطنی می پردازد بدین صورت که: قاری قرآن ابتدا باید به جنبه های عظمت قرآن، معرفت حاصل کند تا به تعظیم شأن قرآن و آثار کمالی آن نائل گردد. پس این قرآن معظم باید راههای استفاده عملی داشته باشد یعنی تالی قرآن از این کتاب عزیز درس زندگی بیاموزد. و این امر میسر نمی گردد مگر این که انسان موانع و حجابهای بین خود و استفاده از قرآن را از سر راه بردارد و همین، گامی مهم می شود برای تولد کمالات روحی در وجود انسان. و این چنین می شود که تالی در هنگام تلاوت با حضور قلب کامل گوش جان به آیات الهی می سپرد و سپس با تفکر و تعقل و تدبر در این آیات، آنها را بر احوال و رفتارهای خویشتن تطبیق داده و از معاصی و گناهان خویش و سپس از خویشتن متبری گشته و از این نردبان، راه کمال و ترقی به پله های عالی انسانی را در پیش می گیرد. و نیز از راه تفکر وتدبر است که به صفات و افعال جمیل الهی معرفت حاصل کرده و درک می کند که چگونه و از چه راهی به سعادت الهی و رضوان الهی برسد. و همة این موارد میسر نمی گردد مگر آنکه دل و جان تالی پاک و طاهر از ارجاسات معنوی گشته و به درجه ای از طهور باطنی نائل گردد، چرا که طهور مطلق فقط مختص به معصومین است، و انسانهای عادی بنابر ظرفیت وجودی خویش می توانند از اقیانوس لایزال معرفت قرآنی اهل بیت بهره مند گردند.