جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب به بیان اصول تشیّع و اسلام با ادلّه عقلیّه و نقلیّه و آراء فلاسفه اسلامی می‌پردازد. مؤلّف از قلم زیبا و قدرت تحلیل خود بهره برده و کتاب حاضر را در تحلیل جامع اصول تشیّع نگاشته است. وی در این کتاب جواب شبهات ملاحده و مادّی گران و غیره را داده و به بیان ادلّه احکام نزد شیعه می‌پردازد. مؤلّف از خلافت بعد از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) و تاریخ تشیع که آغاز و پیدایش آن را از دوره پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌داند، شروع و به نقد و بررسی اصول تشیّع در مورد خداوند و صفات الهی پرداخته و بحث جامعی در خلافت و شروط امامت را بیان می‌کند. مؤلّف در بخش دیگری از کتاب به بحث معاد و مباحث مربوط به آن پرداخته و در نهایت به بحث ائمه اثنی عشر (علیهم‌السلام) می‌پردازد. کتاب حاضر به ادلّه چهار گانه شیعه پرداخته و در آخر کتاب فرقه‌های شیعه را ذکر می‌کند. موضوعات مطرح شده در این کتاب به همراه روایت مناسب با آن موضوع آورده شده است.

اقلیم بحرین، شامل بحرین امروزی به همراه منطقه احساء و قطیف، تشیع خود را از قرن اول هجری داشته و هیچ ربطی هم به تشیع ایرانی و صفوی نداشته است. به شهادت معجم البلدان در اواخر قرن ششم، حتی یک غیر شیعی در این نواحی نبوده است. این اثر تاریخ تشیع را در این ناحیه بررسی کرده است. منطقه بحرین قدیم، یعنی از زیر بصره تا سرزمین برابر بحرین امروزی و از آنجا تا نزدیکی عمان، روزگاری همه شیعه مذهب بوده و از قدیمی ترین نواحی شیعه نشین به شمار می آمده؛ این تاریخ مسلم است و بس. هر کسی که به مدخل بحرین در معجم البلدان یاقوت حموی ـ که خود متهم به ناصبی گری است ـ مراجعه کند، خواهد دید که این شخص در اواخر قرن ششم هجری نوشته است که حتی یک سنی در این بلاد زندگی نمی کند. یک بخش عمده کتاب، حاوی شمارش و شرح اماکن مسکونی اقلیم بحرین (ایضا شامل الاحساء) هم که بسیار مفصل نوشته شده است. بخش احساء و قطیف و همین طور جزائر که شامل بحرین امروزی هم می شود، به تفصیل و بر اساس ترتیب الفبایی شهرها و قریه ها و مناطق مسکونی آنها، نام برده شده و معلوماتی ارائه شده است. (تا ص 188). زان پس در باره انتشار تشیع در قبایل ربیعه، تشیع عبدالقیس، قبایل مضری و یمینی در بحرین قدیم (مانند ازد و تمیم و همین طور بنوسعد، بنویربوع، بنودارم، بنوعمرو بن تمیم) و قبایل عُقیل در ادامه آمده است (تا ص 426). بحث پایانی در باره تصریحات مورخان در باره تشیع بحرین است که به ترتیب از مصادر قدیمی شروع شده و تا ابن بطوطه آمده است. بحثی هم در باره اصطلاح بحارنه دارد. آخرین نکته کتاب در باره آغاز آمدن اهل سنت در این دیار است (ص 458). لازم به ذکر است ورود این کتاب به بحرین ممنوع است!

اثر حاضر، متن سخنرانی دکتر علی شریعتی با عنوان «نقش انقلابی یاد و یادآوران در تاریخ تشیع» است که در سال 1351 در تالار حسینیة ارشاد انجام شده است. شریعتی در این سخنرانی، «ذکر» را یادآوری حوادث مؤثر در تاریخ یک قوم به قصد شکل‌گیری وجدان تاریخی می‌داند و ناکافی بودن این سنت را در موقعیت معاصر یادآور می‌شود. او معتقد است اثرگذاری و تداوم‌بخشی «بزرگداشت» در شرایطی که قدرت، متولی حقیقت‌های تاریخی است، کمرنگ می‌شود. بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی، به‌منظور آشنایی بهتر نسل حاضر، با اندیشه‌های شریعتی، اقدام به چاپ گزیدة آثار و سخنرانی‌های ایشان کرده است.

میزگردی است در نقد کتاب مکتب در فرآیند تکامل نگاشته سیدحسین مدرسی طباطبایی و نقد اندیشه‏های وی مبنی بر تغییر تفکرات عالمان شیعه نسبت به امامان شیعه. در این نوشتار سعی شده است دیدگاه‎های سیدحسین مدرسی طباطبایی در کتاب فوق‏الذکر که قایل شده است عالمان سه قرن نخست امامان را جزء علمای ابرار دانسته و به عصمت آنان معتقد نبودند و علمای عصر کنونی از شیعیان تحت تأثیر اندیشه‏های غالیان برای امامان مقام‎های فوق انسانی متصور می‏شوند مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته و نمونه‏هایی متناقض از دیدگاه‎های وی ارایه گردد. در این زمینه به بررسی مبانی روش‏شناسی روایی پرداخته شده و دیدگاه‎های اجماعی علمای شیعه در مورد صفات و ویژگی‎های امامان معصوم (ع) و تبدل امامت سیاسی به امامت علمی و معنوی و میزان تأثیرپذیری برخی از شیعیان از اندیشه‏های غالیان در مورد ائمه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مستنداتی در رد دیدگاه‎های سیدحسین مدرسی طباطبایی در کتاب مذکور ارایه گردیده است.