جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فن بیان و ارتباط برقرار کردن با مخاطب و ارائه مطالب به گونه ای که تاثیرگذار و قابل لمس باشد، هنری است که ویژگی خاصی به کلام گوینده می دهد. حضرت علی (ع) در پرتو این هنر، شکل خاصی از حرکت و حیات آفرینی به کلام خود بخشیده است. راز این تاثیرگذاری به مسائل مختلفی مربوط می شود که در این مقاله، با بررسی فن سخنوری آن حضرت، به بررسی آن پرداخته می شود. رعایت اصل اقناع، استفاده از روش تصویرگری، حس انگیزی، همراهی صور خیال ادبی با حرکت و حیات و حرکت منظم حس و عاطفه در بطن کلام از عوامل تاثیرگذاری کلام آن حضرت هستند. بررسی این امور علاوه بر نشان دادن گوشه هایی از عظمت کلام حضرت در ارتباط برقرار کردن با مخاطب، بخوبی، نشان می دهد که روح حاکم بر نهج البلاغه دقیقا، مطابق با شخصیت و محیط زندگی حضرت علی (ع) بوده و بخشی از آن، می تواند پاسخی باشد به ابن خلکان و پیروان او که در صحت انتساب نهج البلاغه به حضرت علی (ع) تردید کرده اند.

چکیده زمینه: پس از ارتحال پیامبر(ص) -آن یگانه روزگار- جنگ روانی و فرهنگی جامعه اسلامی را در برگرفت.در این زمان قدرت خواهی فزونی یافت، فتنه انگیزی و حق کشی رواج یافت. مرجع تراشی دینی جای الگوهای حقیقی را گرفت و حاکمان سعی نمودند خطوط فکری مردم را متناسب با خواست خود تغییر دهند. آنان با به کار بردن تکنیک ها و شگردهای مختلفی همچون: وارونه‌کردن، ابهام وشائبه، غربالگری‌اطلاعات ،دروغ‌بزرگ،جوسازی،تفرقه‌افکنی و..... سعی در تضعیف جایگاه اهل بیت(ع) در جامعه داشتند و با راه اندازی عملیات روانی وسیع تصویر نامطلوبی از واقعیت ها را در اذهان مردم مدینه ایجاد نمودند.در چنین فضای پر آشوبی حضرت زهرا (س) به مقابله با این انحراف برخاستند تا سطحی نگری و عوام فریبی حاکم بر جامعه را برطرف سازند.ایشان در ابطال جریان انحرافی زمان خود و هشدار مسلمانان در لزوم بازگشت به سیره نبوی، تلاش فراوانی نمودند.هدف: تحقیق پیش رو بازشناسی سیره سیاسی حضرت زهرا (س)-به عنوان آغازگر دفاع از ولایت- در مواجهه با جنگ نرم مخالفان حریم ولایت است که به روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد روایی- تاریخی و مطالعه بین رشته ای، روشها و شیوه های معاندان و تکنیک های حضرت در برخورد با آنها را بررسی می کند. یافته های تحقیق نشان می دهد که در سیره حضرت زهرا (س) دو شیوه عملیات ضد جنگ روانی و تکنیک های دفاعی قابل مشاهده است. بیشترین روش دفاعی دخت پیامبر گفتمان‌های انتقادی در مواجهه با جنگ نرم زمانه خویش می باشد که مشهورترین آن خطبه های حضرتاست. نتیجه این که حضرت شیوه های ضد جنگ مثل روشنگری، افشاگری، تحریک عواطف، تشجیع و.......راهمزمان و توامان با گفتمان انتقادی به کار گرفتند و لحظه ای در دفاع از امامت فرو نگذاشتند.تحلیل سیره حضرت در برخورد با جنگ روانی و تبلیغاتی معاندان می تواند الگویی عملی جهت استفاده و به کارگیری در عصر حاضر باشد.کلمات کلیدی: حضرت زهرا(س)،جنگ نرم، تکنیک، ‌مقابله، گفتمان انتقادی

احادیث وسنن رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم دومین منبع و مأخذ شریعت می‌باشند. از جمله علومی که برای شناخت بیشتر کلام رسول خداصلی الله علیه و آله و سلم بعد از وداع آن قطب عالم هستی وگذشت قرون متمادی از عصر آن حضرت، وضع شد علم فقه الحدیث است، علم فقه الحدیث با استفاده از علومی دیگر چون لغت، صرف، نحو، بلاغت و. .. به تبیین احادیث می‌پردازد. ضرورت پرداختن به این موضوع از آن جهت که با مجملات متون احادیث مواجه شدند اهمیت ویژه ای دارد. از جمله شروح حدیثی قرن نهم هجری بر صحیح بخاری که در یک عصر نگاشته شدند و سر آمد تمامی شروح قرار گرفتند شرح عمده القاری بدرالدین عینی حنفی (متوفای855ق) و شرح فتح الباری ابن حجر شافعی(متوفای852ق) می‌باشند. درحوزه شروح حدیثی شیعه درقرن یازدهم نیز اثر گرانسنگی به نام مرآه العقول برکتاب کافی توسط علامه مجلسی (متوفای 1111ق) نگاشته شده که سر آمد تمامی شروح کافی گردید. آنان بااستفاده از علوم مختلف سعی برشرح احادیث این کتب نموده‌اند. این پژوهش با روش تحلیل و توصیف مبتنی بر متن شروح مورد نظر به قصد دستیابی به روش کار شارحین به این نتیجه رسیده است که شارحین از زوایای مختلف علمی و قواعد متنوع فقه الحدیثی با بهره گیری از علوم مختلف به شرح احادیث پرداخته اند که در پاره ای از موارد با هم اشتراک و در برخی موارد با هم افتراق و در برخی موارد یکی بر دیگری برتری دارند.

بینامتنیت بر این اندیشه استوار است که هیچ متن مستقلی وجود ندارد، بلکه متون از یکدیگر وام می‌گیرند و میان آنها رابطۀ تنگاتنگ و دوسویه‌ای وجود دارد. بر اساس این نظریه هر متنی زاییدۀ متون گذشته یا معاصر است؛ به‌گونه‌ای که متن تازه (حاضر) خلاصه‌ای از متن یا متون متعددی (غایب) است. هدف از این مقاله «جستار بینامتنی عهدین در دعای سمات» است که با روش توصیفی - تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای مطرح می‌کند که میان عهدین (کتاب مقدس) و دعای سمات رابطۀ بینامتنی وجود دارد. رابطۀ موجود از نوع بیان مضامین و مفاهیم مشترک است، لذا عباراتی مشابه عبارات کتاب مقدس در دعای سمات وجود دارد. بیشترین تکرار بینامتنی از نوع اجترار (نفی جزیی) است که عیناً متن غایب (عهدین) در متن حاضر (دعای سمات) نمود می‌یابد. همچنین نمونه‌هایی از نوع امتصاص (نفی متوازی) نیز در آن وجود دارد.

آیات قرآن به روشنی بیانگر آن هستند که مشرکان صدر اسلام، هنگام نزول قرآن کریم و به تناسب زمان، مکان و شرایط، در برابر قرآن و پیامبر(ص)، عکس العمل های مختلفی از خود نشان می دادند که بخشی مهمی از آن ها اتهامات وارده به به حضرت بود؛ که شایع ترین آن ها، اتهام جنون به پیامبر(ص) است که قرآن بیش از سایر اتهام ها بدان پرداخته است. در این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و مراجعه به تفاسیر متقدم و معاصر، با استقرای تام آیاتی که اتهام جنون نسبت به پیامبر(ص) در آن ها بیان شده، با تأکید بر سیر نزول آیات و تکیه بر دو رویکرد درون متنی و جامعه شناختی(معناشناسی توصیفی و تاریخی)، اتهام مذکور مورد بررسی قرار گرفته و پاسخ های قرآن به آن به صورت تفصیلی بیان شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که بر اساس رویکرد جامعه شناختی، مجنون در باور جاهلی به معنای بی عقل نیست، بلکه به معنای جن زده است و قرآن برای دفاع از پیامبر(ص) در مقابل این اتهام، نخست به تأکید با عناصر لفظی از قبیل قسم، روی آورده و سپس مشرکان را به تفکر در زندگی پیامبر(ص) که هم نشین آنان بوده است و تفکر درباره خالق آسمان و زمین دعوت می کند، باشد که به خالق و مدبر عالم هستی پی ببرند، و به توحید ایمان بیاورند؛ زیرا عامل اصلی این اتهامات، عدم باور به توحید است.