جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سب مال امری مطلوب ؛ ودرآمد یعنی کاری که برای جلب نفع یا دفع ضرر است. در آموزه های اسلامی تحصیل مال مشروع و طیب ، جهاد فی سبیل اللّه می باشد و درآمد حرام ممنوع است . پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار فردی واجتماعی درآمد حرام صورت پذیرفته است ، نوع تحقیق از نظر هدف ، کاربردی واز نظر روش توصیفی – تحلیلی است و روش گرد آوری داده ها ،روش کتابخانه ای می باشد . نتایج نشان می دهد که افراد در جامعه ای که به دنبال سعادت و کسب کمال هستند باید از کسب و درآمد حرام دوری کنند چراکه درآمد حرام بر روی فرد آثار مخربی همچون قساوت قلب و تیرگی قلب ، ضایع شدن اعمال ، عدم استجابت دعا ، لعنت کردن ملائکه و بر جامعه و اجتماع هم آثار سوئی همچون رواج ظلم و فساد ، رکود اقتصادی ، سلب امنیت در جامعه را در پی خواهد داشت.

فیلسوفان اسلامی انسان را در کنش‌های ارادی‌اش «فاعل بالقصد» می‌دانند که افعال بدنی را با انگیزه دست‌یابی به غایتی انجام می‌دهد و وجود ذهنی غایت، علت غایی کنش است. این پژوهش به ‌استناد منابع کتابخانه‌ای و با روش تحلیل و استدلال عقلی و درون‌نگری، مراحل و مبادی کنش ارادی را تبیین می‌کند. بنا بر این پژوهش، علت غایی کنش ارادی، وجود حبی غایت برای کنش‌گر است نه وجود ذهنی‌اش. مطلوب اصلی کنش‌گر در کنش ارادی، دست‌یابی به هدف مترتب بر آن است. اما چون هدف مزبور بدون انجام کنش تحقق نمی‌یابد، محبت به هدف به‌مثابه علت غایی موجب مطلوبیت فعل منتهی به آن و اقدام کنش‌گر به انجام آن می‌شود. غایت کنش نیز ممکن است مقدمه رسیدن به هدفی بالاتر باشد. در نتیجه مطلوبیتش تابع مطلوبیت غایت مترتب بر آن خواهد بود. در افعال ارادی مقاصد طولی متعددی وجود دارند که مطلوبیت هر هدف تابع مطلوبیت نتیجه مترتب بر آن است. به‌مقتضای امتناع تسلسل در علل حقیقی، سلسله علل غایی طولی یک کنش، یعنی محبت‌های طولی کنش‌گر به هر کنش و نتیجه مترتب بر آن باید به علت غایی نخستین منتهی شود. درون‌نگری کنش‌گر ارادی و استدلال عقلی نشان می‌دهند که این محبت اصیل، محبت کنش‌گر به خود و کمالات خود است

انسان به‌عنوان امر ایدئال و انسان به‌عنوان موجودی که در وضعیت فعلی هر جامعه‏‏ای ‏در حال گذران زندگی است، دو حیثیت قابل‌بحث در علوم انسانی و اجتماعی هستند. این تفکیک اولیه از این دو حیث از انسان می‎تواند ما را در مواجهه با هویتی تحت عنوان علوم اجتماعی و علوم انسانی بیشتر آشنا کند. افکاری که انبوهی از نظریه‎ها و اصطلاحات و واژگان را در اقتصاد، جامعه‏شناسی و دیگر رشته‎های علوم تولید کرده‏اند. آنتونی گیدنز از جمله اندیشمندانی است که این دو حیثیت را در مطالعات اجتماعی خود در نظر گرفته و ازاین‌رو مطالعه آثار او می‏تواند به ما نشان دهد که چگونه میان شناخت روش‎شناختی انسان با شناخت انسانی که واقع شده است تمایز بنهیم. او انسان را در مرحله اول براساس اقتضائات نظری مدرنیته متأخر صورت‎بندی مفهومی می‎کند و در مرحله‏‏ای ‏دیگر این صورت‏بندی را برای مطالعه انسان در دوره اخیر مدرن به‌کار می‏گیرد. انسانی که شخصیت او در بدن خلاصه می‏شود و بنابراین، مدیریت بدن به‎منزله امری به‌عنوان عاملیت انسانی تلقی می‏شود؛ جایی که اخلاق و دین به‌عنوان امور هویت‎بخش، جای خود را از دست داده‎ و حتی امکانی برای ورود مرگ برای شکل‎دهی شخصیت به‌عنوان واقعیت جهان انسان از چشم‎ها دور نگه داشته می‏شود تا مانعی بر سر راه خرد کردن انسان و هویت انسانی در دوره مدرن اخیر نباشد.

رضا داوری اردکانی (1312-) در طول بیش از پنج دهه حضور فعال در فلسفه و علوم‌انسانی معاصر ایران کوشیده است تا به فهم و تحلیل و آسیب‌شناسی تجربه ایران معاصر در مواجهه با تجدد (مدرنیته) و فلسفه و علوم‌انسانی همبسته با آن بپردازد. خوانش دکتر داوری از مناسبات تجدد، فلسفه و علوم‌انسانی، همگرایی زیادی با جریان‏های فلسفه قاره‏ای و پُست پوزیتیویستی (post−positivistic) در فلسفه علوم‌انسانی دارد. این نوشتار بر آن است تا با اتخاذ رویکرد هرمنوتیکی (با تأکید بر هرمنوتیک دیلتای) و با تحلیل متون منتشرشده از دکتر داوری به‌صورت‏بندی مناسبات فلسفه و تجدد و علوم‌انسانی در آرای وی بپردازد. داوری در آثار مختلف خود، «تجدد» را بسط تام و تمام تاریخِ غربی می‌داند. تاریخ غربی، همان تاریخ متافیزیک است که از زمانه افلاطون تاکنون دو هزار و پانصد سال بر اندیشه غربی سیطره دارد. نهال تجدد در قرن پانزدهم و شانزدهم دراین زمین رشد یافت و فلسفه از زمان فرانسیس بیکن تا دورۀ معاصر بیان «هرمنوتیک تجدد» بوده‌ است‌. این مقاله با اتکا به سنت هرمنوتیکی در فلسفه علوم‌انسانی قاره‏ای (با تأکید بر دیلتای) درصدد نشان دادن این معناست که میان فهم دکتر داوری از تجدد با طرح بنیادهای علوم‌انسانی، نوعی ارتباط وثیق تاریخی – مفهومی وجود دارد. تجدد «تجربه زیسته» جهان تاریخی− اجتماعی انسان مدرن اروپایی است که در فلسفه و علوم‌انسانی مدرن از رنسانس به بعد صورت‌بندی مفهومی خود را یافته است. بیان مؤلفه‌های علم شناختی فلسفی دکتر داوری متناسب با تجربه زیسته ایران معاصر که از آن به «وضع تجددمآبی» شده گام دیگر این مقاله است. وضع تجددمآبی که علوم‌انسانی متناسب با خود را صورت‌بندی می‏کند، ریشه در تجربه زیسته مدرنیزاسیون ایران معاصر (و به تعبیر داوری، تجدد وارونه) دارد. بازخوانی تجربه تجدد و علم همبسته با آن در ایران معاصر با تأکید بر مفهوم خرد توسعه در بستر تجربه ایران پساانقلابی و مناسبات دین و علوم‌انسانی در سطوح معرفتی، نهادی و گفتمانی در تجربه فکریِ داوریِ متأخّر نشان می‌دهد که مواجهه فلسفی با علوم‌انسانی در ایران معاصر چه دشواری‌هایی پیش رو دارد.

مقاله‌ای با عنوان «نگاهی انتقادی به رویکرد فیض محور در فلسفه اسلامی و پیامدهای آن در تعلیم و تربیت» به سودای نفی کلیت مبانی فلسفه تعلیم و تربیت در دیدگاه حکمای اسلامی به ادعاهای معارضان حکمت اسلامی و شبهات فلسفه‌ستیزان مشهور اشعری، همانند غزالی، اتکا نموده و غالب قریب به اتفاق مدعاهای آنان را بدون ارجاع، تکرار کرده و به عنوان «ارسال مسلمات» سند پنداشته و با نفی ادعائی دو نظریة «توالی‌گرایی» و «توازی‌گرایی» به عنوان دو رقیب دربارة تعلیم و تربیت، و مقایسة گذرا و ناکافی آن دو، عنوان تلفیقی «توازی‌گرایی ناهمزمان» را استحصال نموده است. آنچه این مقاله «نگاه انتقادی» نامیده متشکل است از ادعاهای نامستند درباره تاریخ مسایل فلسفی، تقسیم‌بندی ناهنجار مکاتب فلسفی اسلامی گاهی به «مشایی، اشراقی و اصالت وجودی» و گاهی به «دو گروه علت‌محور و فیض‌محور»، نیز ناکارآمد دانستن انگارة تشکیک به عنوان اصل مبنا در رویکرد فیض‌محور و اغلب تکرار بدون نشان خرده‌گیری‌های فلسفه‌ستیزان اشعری و همگنانشان بر آراء فلسفی و رهاوردهای الهیاتی. کاوش نشان می‌دهد آنچه این مقاله دربارة مسائل و مقاصد فلسفی ادعا کرده مضاف بر تکرار مدعاهای فلسفه‌ستیزان، در مقام استحصال، تبیین و داوری از آگاهی فنی لازم برخوردار نبوده و اظهارات مردود را مبنای رد و تردید علیه حکمت اسلامی قرار داده و در نتیجه رهاوردی نامبین، ناموجه و نامستدل را در بارة تعلیم و تربیت رقم زده است