جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسائلی که کمتر به آن توجه شده روابط عاطفی معصومان (ع) با اعضای خانواده و بستگان درجه اول و روابط عاطفی متقابل آنان با معصوم (ع) است. ازاین­رو در این مقاله روابط عاطفی حضرت زینب (س)با امام حسین علیهما السلام در طول حیات حضرت زینب (س) بررسی شده اما تاکید مقاله بر واقعه عاشورا است. در این جستار با توجه به رعایت سیر تاریخی از ولادت حضرت زینب (س) تا اتمام واقعه عاشورا و وقایع پس از آن، حوادث به ترتیب توالی پیرفت­ها مورد توجه بوده­ و روابط عاطفی از لابه­لای گزارش­های تاریخی و روایی استخراج شده است . نتایج تحقیق نشان می­دهد که این روابط عاطفی مبتنی برعقلانیت بوده و صرف احساس زنانه نبوده بلکه بروز عواطف در مواردی دارای جنبه­های عقیدتی و سیاسی نیز بوده است.

حماسه­ی عظیم عاشورا با ویژگی­های خاص خود و خالق آن که سراسر تجلی آموزه­­های قرآنی و اجرای وحی الهی است، برترین الگو برای هر انسان در ابعاد فردی و اجتماعی زندگی اوست. گذری بر این حرکت شور و شعورآفرین از مدینه و آغاز حرکت کاروان، تا بازگشت به مدینه و پایان حرکت کاروان، نمایشگاهی از درس­ها، عبرت­ها و زیبایی­هایی را به منصه­ی ظهور خواهد رساند که مجموعه­ی آن­ها، تشکیل دهنده­ی الگویی کامل از سبک زندگی اسلامی برای هر عضوی از اجتماع خواهد بود. الگویی که عمل به آن، سیمای فرد و جامعه را دگرگون کرده و با شکوفایی و تسری فرهنگ اسلامی، زمینه­سازی ظهور حضرت حجت عج الله تعالی فرجه الشریف را موجب خواهد شد. این پژوهش با شیوه­ی کتابخانه­ای و به صورت توصیفی تحلیلی در قالب دو بُعد فردی و اجتماعی، به بیان و تحلیل برخی از شاخصه­های فرهنگ­ساز و الگو در سیره­ی امام حسین علیه­السلام در طول نهضت عاشورا می­پردازد.

مردم خیال می‌کنند ما احساس نداریم. آنها می‌گویند آهن و فولاد که چیزی نمی‌فهمند. مگر آهن هم حس دارد؟ مگر می‌فهمد که دور و برش چه می‌گذرد؟ فولاد که احساس ندارد و از آن‌چه در اطرافش می‌گذرد چیزی نمی‌فهمد و در برابر آنها واکنش نشان نمی‌دهد. کاری ندارم که شما باور می‌کنید یا نه؟اما من از لحظه اولی که در کوره آهنگری قرار گرفتم، احساس دلشوره عجیبی پیدا کردم. پیش از ورودم به کوره، در کارگاه شاهد بودم که ده‌ها نیزه، سر نیزه، خنجر، کارد، تیر و حتی قفل‌های فلزی تولید شده بود و همگی در کارگاه در کنار هم منتظر مشتری بودند تا بیایند و آنها را بخرند؛ اما وقتی آهنگر مرا از کوره درآورد و نیمه‌کاره رهایم کرد، تعجب کردم.‌من قبلاً مدل‌های مختلف تیر و نیزه‌ها را دیده بودم، اما این‌بار انگار آهنگر می‌خواست با من تیری متفاوت بسازد؛ تیری که با بقیه تیرها فرق داشته باشد. او مرا نیمه‌کاره رها کرد و در گوشه‌ای گذاشت. از خودم پرسیدم: اگر کسی بخواهد مرا به عنوان تیر در کمان نهد و به سوی دشمنش پرتاب کند، با این نوک کُند، کاری از من برنمی‌آید.

شاعران متعهد شیعی، تاریخ سرخ تشیع را در قالب زیباترین عبارات به نظم کشیده اند و با ذوق سلیم و طبع لطیف خویش، همنوایی و همراهی خود را با عاشوراییان اعلان داشته اندو ما در صدد نشان دادن و تبیین این موضوع مهم می باشیم. ادبیات عاشورا از کنار گاهواره حماسه آفرین عاشورا آغاز شد و با خون دل داغدیدگان این ماتم ـ که هیچ گاه کهنه نمی شود ـ تداوم یافت. با توجه اهمیت این بحث در این نوشتار تحلیلی به بررسی مسأله نقش و جایگاه شعر و شاعری در ماندگاری حماسه عاشورا می پردازیم.هدف اصلی در این پروژه راز ماندگاری حماسه حسینی و قیام کربلا در قالب شعر و شاعری می باشد. روش این مقاله تحلیلی کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر و در هر قمست با تجزیه و تحلیل نویسنده ارائه شده است.به طور کلی سه نتیجه عمده از کل مقاله قابل استخراج است:شاعران حسینی با اشعار خویش باعث ماندگاری قیام کربلا و نهضت عاشورا شدند.اشعار حماسی واقعه کربلا ، عامل مهمی در ماندگاری و جاودانگی نهضت حسینی بوده است.خلوص و اراده باطنی شاعران به ابا عبدالله الحسین(ع) عامل دیگری در ماندگاری واقعه خونین کربلا بوده است.

هدف از این نوشتار، بررسی نقش خوارج (شورشیان) در واقعه عاشورا از منظر تاریخی و حدیثی است که در آن شخصیت و نقش افرادی چون شمر بن ذی الجوشن، شبث بن ربعی، خاندان اشعث و... مورد تحلیل قرار می‌گیرد. روش پژوهش، کتابخانه‌ای و با نگاهی به نظریه عمومی خوارج در باب تکفیر است. از یافته‌های این پژوهش، موضوع اخیر است که نقش و حضور خوارج در واقعه عاشورا و دوران امام حسین(ع) را از منظر فقهی و عقیدتی برای این گروه موجه می‌سازد. بدین منظور، حضور این گروه به صورت تأثیر مستقیم وغیرمستقیم در واقعه عاشورا بررسی شده است. اگرچه شکل‌گیری خوارج به دوران پیشین برمی‌گردد، ولی به جهت اختصاصی بودن قلمروی تحقیق و آن‌که در دوران امام علی(ع) بر روی نقش خوارج پژوهش‌های صورت نگرفته، از حیطه این جستار بیرون است.

پژوهش و تأمّل در چیستی عزاداری بر سرور و سالار شهیدان، امام حسین(ع)، از جمله مسائل مهم برای هر انسان آزاده‌ای است که در پی علل و عوامل قیام حضرت سیدالشهدا(ع) است. این نوشتار، با رویکرد دانستن چیستی عزاداری به سیره «علمی» و «عملی» معصومین: می‌پردازد؛ بدین معنا که به صورت خلاصه و علمی به واژه‌شناسی کلمات «مأتم»، «ألمَنَاحَه»، «عَزَا»، «ألجَزَع» و ««عَوِیل» می‌پردازد و سپس با اشاره به «سیره عملی» اهل بیت: وظیفه پیروان آن حضرت را بیان می‌کند. در پژوهش حاضر مشخص می‌شود عزاداری کاملاً وجه علمی، دینی، مذهبی و عقلانی داشته و موجب حفظ دین و ولایت الهی است. از نظر تاریخی نیز چهره‌ای درخشان به خود گرفته و صفحات سفید و نورانی تاریخ، از عشق و علاقه و محبّت درونی مؤمنان و آزادمردان جهان نسبت به عزاداری امام حسین(ع) سرشار است.