جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مؤلف ناشناس. شايد كاتب حسن شكري كه از شاگردان عمر وصفي است اين حاشيه را نوشته باشد. (احسان شكراللهي) [مجلس شورا 47]

كتابي است در موضوع امامت بنا به گفته صاحب الذريعة، گويا ذيل كتاب ديگر مؤلف، موسوم به مشارق انوار اليقين في حقائق اسرار اميرالمؤمنين است در مقدمه آن نام كتاب را لوامع انوار التمجيد و جوامع اسراره في التوحيد ناميده است. (سيد محمود مرعشي) از رضي الدين حافظ رجب بن محمد بن رجب برسي امامي صوفي باطني است و ذيلي است بر مشارق الانوار او، اصول اعتقادات او در آن آمده است. نويسنده مي گويد اين كتاب را فراهم آوردم تا در روز قيامت راهبر من ببهشت باشد و در اين جهان مرا از ناپاكيها بر كنار دارد اين كتاب حاوي حقايق اسرار توحيد و نبوه و ولايه است و كسي كه بخواهد در اين سه بسرحد شناسائي برسد كافيست در اين كتاب نظر كند او پس از آن مباحث توحيد و نبوه و ولايه را بطور مفصل شرح مي دهد. «عبد الله انوار» كتابي است در موضوع امامت بنا به گفته صاحب الذريعة، گويا ذيل كتاب ديگر مؤلف، موسوم به مشارق انوار اليقين في حقائق اسرار امير المؤمنين است در مقدمه آن نام كتاب را لوامع انوار التمجيد و جوامع اسراره في التوحيد ناميده است. (سيد محمود مرعشي) مؤلف آن را در شرح اعتقادات خود نگاشته و يا به مانند پيشگفتار يا ذيل مشارق خود نگاشته است. « محمود نظري » مؤلف در مقدمه، از كتاب ديگر خود با عنوان مشارق انوار اليقين في حقايق اسرار اميرالمؤنين نام مي برد. وي لوامع را در شرح معتقدات خود نوشته و آن به مثابه پيش گفتار يا ذيل همان مشارق اوست (صادق اشكوري، يوسف بيگ بابا پور) مؤلف چون كتاب «مشارق الانوار» را نوشت مورد هجوم عده اي مغرض و جاهل قرار گرفت و او را به شرك و ثنويت و مانند آن متهم كردند، ‌از اين رو به تدوين كتاب «لوامع» همت گماشت تا رفع اتهام كند. وي در آغاز كتاب مي گويد: «اين كتاب را فراهم آوردم تا در روز قيامت راهبر من به بهشت باشد. و در اين جهان مرا از ناپاكي برحذر دارد. اين رساله مختصر، حاوي حقايق اسرار توحيد، ‌نبوت و ولايت است و اگر كسي بخواهد در اين سه ركن مهم اعتقادي به معارفي دست يابد اين اثر او را كفايت مي كند» نثر اديبانه و شيوايي مضامين، ‌ويژگي دو چنداني به اين رساله بخشيده است. آغاز كتاب: بسمله و به نستعين الحمدلله الواحد لامن قلة الموجود لامن علة و الصلوة ... . و بعد يقول المخلوق من الماء المهين ... هذه رسالة في اصول الكتاب سميتها لوامع انوار التمجيد ... قدمتها لوجوب تقديم التوحيد علي ساير العلوم انجام كتاب: انک الکريم الجواد و اعظم من سئل فجاد برحمتک يا ارحم الراحمين و الحمد لله رب العالمين ... . . [الذريعة 18/362 رقم 478؛ فهرست مرعشي 28/23؛ فهرست سپهسالار 5/486؛ کتابخانه ملک 5/7؛ كتابخانه وزيري 4/1311؛ كتابخانه ملي 7/91؛ مجلس شورا 12/86 و 23/88 و 3/24 ص73؛ دانشگاه 696: 8؛ ادبيات تهران: 407 و1/407؛ دانشگاه تهران 8/696 و 17/413؛ دائرة المعارف بزرگ 1/335؛ ذريعه 18/362 «لوامع انوار و جواهر اسراره في التوحيد»، همانجا 21/32 «مشارق انوار اليقين في ... » ؛ اعلام 1/851: رجب؛ طبقات 9/58 «رجب» ؛ سپهسالار، ش (2) 1786، (2) 1790؛ فارس شناسي ص 57؛ كتابخانه شخصي رضا استادي ص 71؛ شيخ علي حيدر 2/17؛ نشريه 11/725]

تربیت، امری بنیادی در اجتماع است وجوامع بشری براساس ساحت‌های تربیتی استوار است. هر جامعه­ای که ساحت‌های تربیتی آن رشد یافته باشد، پویاست. از طرفی زیربنای همه ساحت‌های تربیتی، ساحت عقلانی است. اگر ساحت عقلانی ضعیف باشد، نمی­توان به ساحت اخلاقی رشد داد وعقل سلیم، اخلاق سالم را به­دنبال دارد و بدون اخلاق سالم نمی­توان به ساحت عبادی رشد داد؛ زیرا زیربنای عبادت، شناخت معبود و خالق هستی است. زیرا مهمترین دلیل شناخت، عقل است. پس اگر پایه عقل محکم نباشد ساحت تربیتی عبادی و سایر ساحت‌های تربیتی از ارزش می‌افتد لذا پژوهش حاضر به­روش تحلیلی-توصیفی بااستفاده از قواعد فقهی، حکم فقهی تربیت عقلانی جامعه را بررسی می­کند. با بررسی ادله فقهی به­خوبی ثابت می‌شود که تربیت عقلانی در فقه جایگاه ویژه‌ای دارد و بااستفاده از آیات، رجحان استحبابی ویا وجوب تربیت عقلانی ثابت می‌شودو اگر این تربیت عقلانی ، مصداق یا مقدمه امور واجب و ضروری قرار گیرد حکم وجوب برای همه مکلفین ثابت می شود و ازآنجاکه حاکم نسبت به سایر مکلفین جایگاه منحصربه­فردی دارد و قدرت و توانایی اجرای تربیت عقلانی را دارد این حکم برای حاکم هم ثابت می گردد. ووظیفه حاکم در تربیت عقلانی در امور الزامی، وجوب و در امور غیر الزامی، استحباب مؤکد است.

بی‌تردید بحث از اولیات و ارزش و اعتبار معرفتی آنها از مهم‌ترین مباحث دانش معرفت‌شناسی اسلامی است. بحث از اعتبار، ملاک و دلیل صدق اولیات به مبانی گوناگونی وابسته است که از جمله آنها بحث از «منشأ تصدیق اولیات» است. این نوشتار سه موضوع در بحث از منشأ تصدیق اولیات را مورد بررسی قرار داده است. ابتدا دیدگاه‌های مختلف منطق‌دانان مسلمان درباره منشأ تصدیق و راه دست‌یابی به اولیات را بیان کرده و به نقد و بررسی آنها پرداخته‌ است، سپس براساس دیدگاه برگزیده، استدلال‌ناپذیری اولیات را با سه تقریر تبیین نموده و آن‎گاه با عنایت به نظر برگزیده، به بررسی نحوه اندراج مقومات و لوازم عقلی در موضوع اولیات پرداخته و نشان داده‌ است که براساس مبانی منطق‌دانان مسلمان و تبیین رابطه علّی و معلولی میان موضوع و محمول اولیات و قضایای برهانی می‌توان به شبهه «عدم ارتباط لوازم عقلی با موضوع» پاسخ داد و از نسبی‌گرایی برخاسته از این شبهه ـ که برخی از فیلسوفان غرب، مانند کانت به آن دامن زده‌اند‌ ـ رهایی یافت.