جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شرحي مزجي توضيحي است بر بخش کلام رساله <التهذيب> سعد الدين تفتازاني است که آن را به خواست برخي از بزرگان تأليف کرده است. گزارش بخش كلام آن متن است، در 6 «باب» : يكم، مقدمه كتاب است، شرحي حامل متن. (احمد منزوي) آغاز كتاب: نحمد من هدانا طريق الاسلام حمداً يوافي نعمه و نشکر الذي وفقنا علي تهذيب الکلام ... لما كان قسم التهذيب من الكلام الذي صنفه قدوة الانام انجام كتاب: و الصلوة و السلام علي خير المرسلين و علي آله و اصحابه و التابعين لهم اجمعين. تصديت لشرح هذا الکتاب ... و زيادة ما تفردت به مما لابد منه و نقصان ما تخرجت عنه مما لاعدّ له و الحمد لله اولاً و آخراً و علي نبية الصلوة و السلام السائر ان باطنا و ظاهراً [الفبائي آستان قدس ص139؛ مرعشي 19/179؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/189؛ مرعشي 19/175؛ ش 7375 كه آغاز آن با نسخه حاضر برابر است؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 2/54؛ بغدادي، ايضاح 1/314؛ بغدادي، هديه 1/605؛ زركلي 4/44؛ سركيس 2/1291: نشاني 1چ؛ كتابخانه نوربخش 2/251؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص 139؛ رايانه ملي 1166؛ شورا 1/145/33 و 41/232؛ الاوقاف العامة موصل 4/133؛ دانشگاه تهران 20/461؛ رايانه آستان قدس] شرح و حواشي: حاشية تقريب المرام داش آغلوجي، محمد (-)

حاشيه اي است بر ابواب معاد شرح احمد احسايي بر المشاعر ملاصدرا در مورد معاد جسماني كه در روز نج شنبه چهارم صفر سال 1311 به انجام رسيده است. (مرعشي نجفي، محمود) [مرعشي 35/645؛ موسوعة‌طبقات الفقهاء 2/14108؛ ]

ردي است بر بعضي عقائد كلامي اين مقفع و بيشتر به مساله اعتقاد به نور و ظلمت كه از معتقدات مجوس مي باشد، پرداخته است. اين پاسخ بر رساله اي نوشته شده منسوب به ابن المقفع [مولفات الزيدية 2/14]

تعليقه اي است بر شرح حديث التوحيد (رساله قبلي) كه فرزند وي نگاشته است. (مرعشي؛ صالحي، محمدعلي) [مرعشي 41/285؛ ضياء الابصار 1/307؛ ]

اين رساله جامعي است وجيز در تحقيق مسئله جبر و اختيار كه اختلافي بين عدليه و اشاعره است - رساله بدين نمط ترسيم شده كه پس از تحرير محل نزاع 17 برهان عقلي و 18 دليل از آيات بر اثبات مذهب عدليه نگاشته سپس ادله جبريون را ذكر و رد نموده - يكي از علماء اهل سنت هند رساله اي بر رد اين رساله نبشته و قاضي نورالله شوشتري كتاب النور الانور في مسئلة القضاء و القدر را در دفع اشكالات و رد آن و تاييد اين رساله نگاشته است. (مهدي ولايي) آن را بخواهش سلطان خدابنده نگاشته است. رساله جامعي است درخصوص مسئله جبر و اختيار که مورد اختلاف عدليه و اشاعره مي باشد و حضرت علامه 17 دليل عقلي و 18 برهان نقلي ازآيات قرآن کريم بر اثبات نظريه شيعه اماميه در اين باب آورده و پس از آن به ذکر ادله جبريون پرداخته و يک يک آنها را رد نموده است. اين كتاب چاپ شده است. (فاضل) نام كتاب «استقصاء البحث و النظر» نيز آمده است. وي آن را براي اولجايتو خدابنده مغولي (جلوس 703مرگ716) به هنگامي نگاشت كه مغولان تشيع را بر تسنن ترجيح دادند. ليكن سابقه ذهني جبرگرائي تسنن در ايشان مانع آن مي شد. پس علامه اين كتاب را در حل اين معضل الجايتو ساخت. و چون يك هندي سني بر اين كتاب جوابي نگاشت قاضي نور الله شوشتري (956-1019) پاسخي در رد آن هندي نگاشت و آن را «النور الأنوار و النور الأزهر» ناميد. يكسال پس از تأليف اين كتاب قاضي را زير شلاق خاردار كشتند (ذريعه ج2ص31ش122 و ج24ش1952) اين كتاب در نجف 1354همراه با «انقاذ البشر من الجبر و القدر» چاپ شده است (ذريعه ج2ش1612) (علينقي منزوي) از علامه حلي است كه بنام سلطان محمد خدابنده نوشته و در آن از قضا و قدر بروش شيعي گفتگو نموده و اشعريان و معتزليان را رد كرده است (ذريعه 2/32). نام اين رساله در ديباچه چنين آمده و در خلاصه (ص25) از آن به «استقصا النظر في القضاء القدر» ياد شده است اين رساله با انقاذ البشر من الجبر و القدر سيد مرتضي در نجف بسال 1354 بچاپ رسيد. (دانش پژوه) رساله اي استدلالي است در نفي جبر و تفويض. مؤلف در اين رساله استدلالات عقلي و نقلي اين مسئله را به درخواست سلطان محمد الجايتو خدابنده طرح کرده است. قد ألفه للشاه خدابنده لما سأله بيان الأدلة الدالة علي أن للعبد اختياراً في أفعاله و أنه غير مجبور عليها (خادمي، محمد علي) آغاز كتاب: بسمله. الحمدلله الحكيم الغفار القديم القهار العظيم الستار ... اما بعد فانه لما كان السلطان ... او لجا يتوخدا بنده محمد مالك وجه الارض ... سألني بنظر الادلة الدالة ان للعبد اختيار في افعاله و انه غيره مجبور عليها ... انجام كتاب: و الفرق بين الصورتين ثابت. و لتكن هذا آخر ما نورده في هذا الكتاب و الله الموفق للصواب، و اليه المرجع و المآب. و الحمدلله ... [فهرست مجلسي 12/16و13/149و14/224و41938 و 11/250؛ الذريعة 2/31 و 32؛ فهرست مرعشي 7/362 و 27/216 و 29/458؛ التراث العربي 1/207؛ کتابخانه جامع گوهرشاد 3/1268؛ الهيات مشهد 2/86؛ فهرست آستان قدس 4/15 و 1/206؛ كتابخانه ملي 11/19و 16/185و 13/270 و 18/204؛ ف عربي مشار ص 49؛ عكسي مركز احياء ميراث 5/122 و 1/266؛ مجلس شورا 2/410 و 12/16 و 13/149و 11/250 و 14/225 و 14/237 و 15/306 و 38/419و2/4322و13/4954 و 28/76؛ عكسي مرعشي 2/400؛ ادبيات تهران 1/27؛ دانشكده حقوق تهران 244؛ مكتبه العلامة الحلي، سيد عبدالعزيز طباطبائي ص 49؛ فيلم دانشگاه 1/671 و 1/776؛ دانشگاه تهران 8/714 و 16/137 و 16/498؛ مرعشي 34/692 و7/274؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 2/233؛ اهدائي به آستان قدس ص 280؛ نشريه 5/647؛ نسخه پژوهي 3/74؛ تراثنا س6ش/3 112؛ كشف الحجب 24و44؛ هدية العارفين 1/284؛ مشار عربي 49؛ رايانه آستان قدس] شرح و حواشي: النور الانور و النور الازهر في تنوير خفايا رسالة القضاء و القدر شوشتري، نورالله بن شرف الدين (956-1019) اجالة الفكر في فضاء القضاء و القدر فاضل هندي، محمد بن حسن (1062-1137)