جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در ادبیات برای واژه سیاست ریشه ها و معانی مختلفی نوشته اند و در جوامع مختلف و زمانهای متفاوت ، برگان زیادی برای سیاست تعاریفی آورده اند که نشان دهنده طرز تفکرات متفاوت است. در اسلام و جوامع مسلمین سیاست براساس ملاکهای مشخص و ضامن مصلحتی فراگیر می باشد. حضرت علی ( علیه السلام) هم در خطبه های خود برای سیاست تعاریفی آورده اند و برای آن صفات و معیرهایی را قرار داده اند. انتخاب دیر هنگام حضرت علی ( علیه السلام) بعنوان خلیفه مسلمین باعث به وجود آمدن مشکلات عدیده حکومتی و فراموش شدن اسلام و سنت نبوی شده بود. حضرت برای برگرداندن جامعه مسلمین به مسیر واقعی آن و پیشرفت بیشتر آن سعی کرد اصولی را در برنامه حکومتی خود قرار دهد و بر طبق آنها عمل نماید. حضرت 3 اصل را در اداره حکومت در پیش گرفتند: 1. عدالت و اصلاح و تفهیم واقعی معنای عدالت در خطبه ها و نامه های خویش و بکارگیری عملی آن در مسائل اجتماعی و اقتصادی 2. واحد ( اصلاح و تفهیم و ثمرات وحدت را به جمعه معرفی کرد و برای حفظ وحدت ؛ مشارکت مردم ، تأمین امنیت اجتماعی ، حفظ آزادی مخالفان ، بیان آزادی در انتقاد بیان مسائل و مشکلات مردمی 3. کارگزاران حکومتی برای عملی شدن دو اصل قبل حضرت ، صفات و وظایف مشخص برای کارگزاران معرفی کرد و نظارت را برای حفظ این صفات و وظایف. برنامه و تصمیمات علوی باعث به وجود آمدن مخالفان هم شد. اما امام در برابر آنها هم راهبردها و روشهای مشخص داشتند و راه اخلاقی در برخورد با دشمنان را مقدم بر هر رفتاری می دانستند. این پژوهش از 3 بخش تشکیل شده است ؛ بخش اول: معناشناسی که شامل 2 فصل ؛ فصل اول: سیاست ، حکومت و ضرورت وجود حکومت فصل دوم: سیاست و حکومت از نظر حضرت علی ( علیه السلام) و اهداف حکومتی ایشان بخش دوم : اصول حکومتی حضرت علی ( علیه السلام) و شامل 3 فصل می باشد؛ فصل اول: عدالت، فصل دوم: وحدت فصل سوم: کارگزاران حکومتی بخش سوم: مخالفین حکومت علوی و کیفیت برخورد با آنان و شامل 2 فصل می باشد ؛ فصل اول: مخالفین حکومت علوی، فصل دوم: آداب اخلاقی حضرت در جنگ.

شرح منطق مظفر، اثر آیت الله محقق سید کمال حیدری، شرحی به زبان عربی رسا بر کتاب المنطق علامه شیخ محمدرضا مظفر می‌باشد. کتاب «المنطق» از آغاز به‌عنوان یک متن درسی تألیف شده است و این شرح نیز در همین قالب، در سه جلد و حاوی شرح تمام کتاب المنطق می‌باشد؛ لذا متن آن بسیار سلیس و روان است و هیچ‌گونه دشواری در آن دیده نمی‌شود و در آن توضیحات مناسب و مورد نیاز ارائه شده است. جلد 1 درباره " التصورات " بحث می کند

در این پژوهش بحثی دربارة سندیت نهج البلاغه و شرح زندگانی ابن ابی الحدید آمده و آثار این دانشمند معتزلی و کتاب شرح نهج البلاغة او معرفی گردیده است. ماهیت و اهداف دولت اسلامی از دیدگاه امیرمؤمنان تبیین و جریان های گوناگون سیاسی صدراسلام و عملکرد و اهداف آنان براساس اصیل ترین منابع تاریخ صدر اسلام که مورد استفادة ابن ابی الحدید بوده، بررسی شده است. ویژگی ها و مؤلّفه های جامعة آرمانی موردنظر امیرمؤمنان معرّفی شده و مواضع سیاسی و سیرة عملی امیرمؤمنان و مخالفان آن حضرت تبیین و مقایسه گردیده و در این بررسی به منابع درجة اوّل که مورد استفادة ابن ابی الحدید بوده، استناد شده است. برخی از این منابع هم اکنون در دسترس نیست. با استناد به این منابع حوادث سیاسی تاریخی جامعة اسلامی پس از رحلت رسول اکرم تا شهادت امیرمؤمنان مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته و شیوة تبلیغاتی معاویه و ترفندهای سیاسی او و تأثیر آنها بر جامعة عصر امیرمؤمنان تبیین گردیده است. دیدگاه معتزله بویژه ابن ابی الحدید دربارة جریان ها و حوادث سیاسی تاریخی صدر اسلام تا سال چهل هجری بررسی شده است. مواردی مانند نام اماکن، شخصیت های تاریخی، دانشمندان، کتب و موارد دیگر که نیاز به توضیح داشته در پاورقی ها شرح داده شده و در این توضیحات مهمترین منابع مورد استناد قرار گرفته اند. این نوشتار بحثی سیاسی- تاریخی به شیوة توصیفی- تحلیلی و پژوهشی کتابخانه ای براساس منابع مکتوب درجة اوّل تاریخ اسلام است.

کتاب حاضر مشتمل بر طرح مطالب متنوعی از موضوعات مرتبط با مساله ولایت و امامت امام علی (ع) می باشد که با استناد به منابع شیعه و اهل سنت در یازده فصل، تدوین یافته است. عناوین برخی از این فصول بدین شرح است : ولایت امام علی (ع) در ادیان و انبیاء گذشته، ولایت علی (ع) در معراج رسول اسلام (ص)، ولایت امام علی (ع) در قرآن کریم، امامت امام (ع) در احادیث شیعه، روز غدیر خم و خطبه این روز، ولایت امام علی (ع) در کتب اهل سنت، اثرات ولایت در دنیا، قبر و قیامت، احادیث تمثیلی در این باب، ولایت امام علی (ع) در کلام علما و امام مهدی (ع) و امامت علی (ع).

عنوان تحقیق سیاست از نگاه دیانت است که به بررسی اجمالی سیاست امام علی ( ع) در ادوار گوناگون زندگی ایشان می پردازد که موضوعات آن در سه بخش گنجانده شده ، سیاست حضرت علی ( ع) در مباحث گوناگون مدیریتی به عنوان برترین حاکم و برترین حکومت مورد بررسی قرار گرفته که در این راستا شناخت عملکرد حضرت علی ( ع) بسیار مهم و کاربردی است ، سیاست حضرت علی(ع)مطابق با سیاست پیامبر(ص)است چرا که عملکرد این دو بزرگوار در تمام ابعاد شبیه به هم و یکی می باشد،و این خود نشانگر الهی بودن سیاست حضرت علی ( ع) می باشد ، حاکمی که سیاستمدار است ولی اهل حقه و نیرنگ و دورویی نیست، تلاش در دوری دین از شبهات دارد ، از تفرقه امت اسلام با موضع صبر وسکوتش جلوگیری می کند ، با توطئه های دشمن به شیوه ی خدامحور و عدالت محور مقابله می کند وپیشاپیش همه ی این مسائل به روشنگری می پردازد تا مردم از دلیل ایشان بر سکوت ، عدم بیعت با خلفا، کمک در حل مشکلات اسلام در دوره ی خلفا ،دلیل سیلی خوردن همسرشان وبه تبع شهادت ایشان ، چرا تاکید بر عدالت و وحدت دارند و صدها سوال دیگر ،که پاسخ آن را در بیان فصیح و بلیغ نهج البلاغه میتوان دریافت ،آگاه شد.در مقام بیان ویژگیهای حاکم مشروع اگر ویژگیهای متضاد را برشماریم بهتر می توان خوب وبد را از هم متمایز کرد، لذا اشاره ای هر چند کوتاه به عملکرد سه خلیفه نیز خالی از لطف نیست . همچنین به بیان ویژگیها و خصوصیتهای امام علی ( ع)در ابعاد گوناگون به عنوان رهبری شایسته پرداخته می شود که هر کدام از آن ویژ گیها ضمانتی است الهی و محکم بر اجرای درست تمامی قوانین و اجرای عدالت ، پایه و مبنای سیاست حضرت علی ( ع)اصول اخلاقی و الهی است و ضمانت اجرایی این سیاست نیز پایبندی به همین اصول می باشد . وقایع دوره ی پنج ساله حکومت به طور اجمال مصداقی برای چگونه حکومت کردن بر مردم وحل مشکلات آنها وفهم مسائل مستحدثه عنوان می گردد از گستره های سیاست بیان مختصری به عنوان علمی اجتناب پذیر در جامعه امروز آمده ، چراکه سیاست در همه ابعاد زندگی بشر از اخلاق گرفته تا جنگ و اقتصاد جریان دارد، و آنچه که مهم است مطلع بودن از سیاست درست و الهی است که به مثابه گمشده ای است که فقط با توسل به الگوهای کامل آن مانند علی ( ع) و اهل بیتش قابل دسترسی است. در نهایت به چیستی و فلسفه ی سیاست اشاره شده است که در کنار بیان تعریف متعدد از سیاست ، تعریف درست آن با توجه به نگاه حضرت علی(ع)بیان می شود.این تعریف که مبین و معرف خط مشی واصول عملی امیرالمومنین ( ع) در بعد سیاست می باشد در بردارنده ی اخلاق الهی، رعایت قاعده ی لا ضرر و لا ضرار فی الدین ، نفی سبیل، تاکید بر ارزشها ی انسانی و مانند اینها می باشد ،تا بدین طریق مرز میان سیاست دنیوی و دینی وسیاست باز و سیاستمدار مشخص شود . سیاست در عالیترین شکل خود یعنی حکومت می تواند کارکردهای ویژه ی خود را داشته باشد ، بعد عملی سیاست در حکومت جلوه می کند، از اینرو سعی شده تا اهداف و اصول حکومت اسلامی به طور اجمال بیان شود، مثل: بیان حکومت دینی وغیر دینی ،اثبات ضرورت حکومت اسلامی، و از جمله خط مشی های حکومت:خدا محوری، عدالت، آزادی ،امنیت، قانون مداری،توسعه، حقوق مردم و... . از جمله مقامهای عالی در امر سیاست حاکم ، رهبر یا همان زمامدار می باشد که در این هرم قدرت به عنوان مهمترین و قدرتمندترین فرد در جهان سیاست مورد بحث و بررسی است و نگاه اسلام بخصوص تشیع به آن بسیار موشکافانه و دقیق است و بایدها و نبایدهای بسیاری را برای این امر بیان می کند از جمله مشروعیت ، مقبولیت، ویژگیهای کلی زمامدار ، وظایف او در قبال مردم وبالعکس . در نگارش این تحقیق از سه گروه کتاب های تاریخی چون تاریخ طبری و تاریخ یعقوبی و مروج الذهب و ... و کتاب های معاصر مثل خط مشی های سیاسی نهج البلاغه از محمد مهدی ماندگار و سیمای حکومتی امام علی ( ع) از علی اکبر بابازاده و ... و کتاب های روایی مثل نهج البلاغه ابن میثم ، محمد دشتی و ... استفاده شده است . از جمله اهداف نگارش این تحقیق می توان اشاره کرد به 1 – بیان روشنی از سیاست الهی 2 – نشان دادن نمونه عملی و کاربردی که سیاست حضرت ( ع) در دوران سکوت و حکومت داری ایشان است 3 – بیان شیوه حکومت داری صحیح به عنوان الگو برای سیاستمداران و حاکمان در عصر حاضر ، و هدف کلی این نکته است که امروز و فردا نیز می توان برای حل مشکلات و مسائل جهان از سیاست های آن روز کمک گرفت چرا که آن چه تغییر نمی کند سیاست الهی است و علی(ع) دیانتی است حل شده در سیاست الهی ، تا بدین وسیله زبان خرده گیران و راحت طلبان و پیروان سیاست شیطانی و متفکران روشنفکر غرب زده کوتاه شود و جامعه در راه مستقیم الهی به سمت سعادت خویش قدم بگذارد ، اگر چه این تحقیق با عنوان سیاست علی(ع) به فراوانی مورد بحث و بررسی عزیزان قرار گرفته است اما این نگاه که توسل به سیاست و حکومت داری امام(ع) ، امروز راه نجاتی است برای فرار حکومت های جهان از چنگال ظلم ، فقر ، بی عدالتی و .... شاید کمتر مورد بررسی قرار گرفته است که البته می توان گفت در هیچ سند و تحقیقی به طور کامل و بی طرفانه و بی غرض به خصوص در اسناد تاریخی معتبر به بیان حقایق پرداخته نشده است . نوع بیان این موضوعات بعضاً به شکلی است که دارای تاریخ مصرف خاصی می باشد. این تحقیق به اعتبار نوع دید و هدفی که دارد بنیادی میباشد زیرا وضعیت گذشته را به قصد کشف حقایق بیشتر بررسی می کند ، این تحقیق تاریخی و بر اساس جهت گیری کلی یا همان راهبرد، توصیفی-تحلیلی می باشد ، زیراهم به توصیف و تشریح وقایع پرداخته و هم علت یابی و تحلیل درآن صورت گرفته است و بر اساس نوع فعالیت اجرایی که همان راه کار است کتابخانه ای نامیده می شود به این دلیل که از طریق بررسی اطلاعات قبلی ثبت شده در متون و اسناد صورت یافته است و چون فقط از این راه کار استفاده شده موردی می باشد. کلیدواژه ها سیاست ، حکومت ، عدالت ، ولایت ، امام ، دیدگاه .

شناخت زوایای زندگی درس آموز و حیات عبرت انگیز انبیاء و اولیای الهی از مهم ترین وظایف دانش پژوهان دین باور است. از دل هر گفتار و کردار این چهره های درخشان چشمه ای جوشان از معرفت و ایمان جاری است و هر قطره از این دریا زاینده بسی معرفت ها و ایمان ها است. قرآن کریم به مثابه کتاب هدایت بشر و کامل ترین مرام نامه دعوت و تبلیغ، چونان ذره بینی ژرف نگر به کاوش در این زندگی های سراسر درس و عبرت پرداخته و با اشاره یا تشریح جنبه هایی از جیات شخصیت های برجسته تاریخ دین و ایمان نکته ها درس های ارزشمندی به ابنای بشر گفته و دُرهای گرانبهایی برای انسان های کمال جو و جمال طلب آماده کرده. قرآن با این کاوش ژرف و وسیع، هم به معلمان بشر درس هایی کارساز و هم به مربیانش رهنمودهای روشنگر ارایه کرده است؛ هم به مصلحان انسانیت راهکاهای رفع تباهی را ارزانی داشته و هم به مبلغان هدایت گستر شیوه های دعوت و ترویج دین را آموخته است و بدین ترتیب، شیوه های هدایتی این واپسین کتاب آسمانی و آخرین سند شرایع و حیانی، همه دست اندرکاران تعلیم و تربیت، ارشاد، دعوت، اصلاح و تبلیغ را به کار می آید. از آن جا که یکی از شیوه های برجسته تبلیغی قرآن، چهره پردازی و معرفی اسوه ها حسنه ای است که به سان چشمه های نور، کام عطشناک هدایت جویان را سیراب نمایند. در این تحقیق بیش از هر چیز به معرفی یکی از اسوه های قرآن پرداخته که از دو بخش تشکیل یافته است. چون تحقیق در رابطه با شیوه تبلیغی حضرت ابراهیم ( ع) می باشد، به روش شناسی تبلیغ در سیره حضرت ابراهیم ( ع) و در بخش دوم به بررسی و تحلیل زندگی حضرت ابراهیم ( ع) از نظر قرآن و حوادیثی که در دوران ایشان اتفاق افتاده و محورهای دعوت و شیوه های تبلیغ پرداخته است تلاش گردیده علاوه بر بیان سرگذشت و تحلیل زندگی خصوصی به بازکاوی روش هدایتی حضرت ابراهیم ( ع) پرداخته شود. هدف از بیان شیوه های تبلیغی برگرفته از قرآن، مقایسه آن با شیوه های رایج در جهان امروز می باشد و بیان این که شیوه هایی که از قرآن استخراج می شود و عاملین آن پیامبران هستند حتما پایدارتر از شیو ه های امروزی خواهند بود. بررسی و نقد مصادیقی که در قرآن به عنوان الگو و اسوه کامل مطرح شده از جمله کارهایی است ک در حوزه قرآن کمتر انجام شده و کنکاش و بازکاوی این وقایع و اسوه ها و داروهای جانبخش در عرصه های مهم علمی و زندگی، که در این تحقیق بدان پرداخته شده است. منابع استفاده شده بیشتر آیات و روایات برگرفته از قرآن کریم می باشد و کتاب های تاریخی و قصص قران که تا حدودی سرگذشت و زندگی خصوصی، اجتماعی و اقتصادی حضرت ابراهیم ( ع) را بیان نموده است. نتابج به دست آمده از این تحقیق: 1-به روز کردن روش ها 2- توجه به روش های سمعی و بصری واژه های کلیدی که در تحقیق تعریف شده است: 1-اسوه 2- شیوه 3- دعوت 4- تبلیغ می باشد. سؤالات مطرح شده ای که در طول تحقیق به آن پاسخ داده شده : 1- مخاطبین حضرت چه کسانی بودند؟ 2- لزوم استفاده ایشان از روش های گوناگون در مقابل دشمن به چه خاطر بوده است؟ 3- شیوه ها، آثار و محورهای دعوت چه بوده است؟

نوشتار حاضر که بر اساس مدارک معتبر فریقین تهیه شده، در حدّ خود، جایگاه اهل بیت(علیهم السلام)را در سرنوشت دینی و فرهنگی مسلمانان و نقش آن ها را در جلوگیری از انحراف و مبارزه با منحرفان ارائه کرده است. این رساله، به بررسی مواجهه امامان با منحرفان فکری و انحراف های عقیدتی، آن هم به طور مختصر و نه همه انحراف ها، پرداخته است و بررسی برخورد و مواجهه اهل بیت با دشمنان سیاسی و خلفای جور و انحراف های سیاسی و همچنین نقش امامان در معرّفی فقه ناب اسلامی و مبارزه با انحراف های فقهی، بویژه مذاهب اربعه، در شأن و طاقت این نوشتار نیست.

عنوان این پژوهش ولایت حضرت علی در قرآن و سنت است. حضور ولی در جامعه اسلامی امری بسیار قابل اهمیت است و پیامبرصل الله علیه و آله و سلم در اندیشه تحقق این امر در جامعه بوده اند. یکی از اهداف پیامبر صل الله علیه و آله و سلم در طول رسالت، آماده کردن اذهان جامعه برای پذیرش فردی به عنوان جانشین است و برای رسیدن به این هدف اقدامات فراوانی را انجام داده اند، زیرا برای پایداری یک حکومت و اتحاد و انسجام یک ملت نیاز به فردی عالم و معصوم است. در این پژوهش با بررسی آیات و روایات اهمیت مسأله ولایت و حضور امام و ولی در جامعه مسلمین مشخص می شود. شیعه خود را پیرو اسلام ناب محمدی می داند و برای اعتقادات خود دلائل عقلی و نقلی کاملاً معتبری دارد که این دلایل مورد قبول اهل سنت نیز می باشد. و برای نیل به این اهداف، ابتدا به مبحث ولایت و تعاریف علوم مختلف از آن و اقسام ولایت و الهی یا انتصابی بودن ولایت می پردازیم. آیاتی از قرآن که اشاره به این موضوع، ولایت حضرت علی دارند و این امر را ثابت می کند پرداخته می شود و این آیات عبارتند از: آیه ولایت، عهد، تطهیر، مباهله و ... . احادیثی نیز ولایت حضرت علی را ثابت می کند مانند: یوم الدار، غدیر، ثقلین، سفینه و ... . در این پژوهش نظرات شیعه و سنی در کنار هم آورده شده است و به نقد و بررسی آن ها پرداخته شده و در نهایت از این پژوهش نتیجه می گیریم که مسأله بسیار مهم رهبری دینی و دنیایی مردم پس از ارتحال پیامبر صل الله علیه و آله و سلم مهمل و بدون تکلیف رها نشده است، بلکه رسول اکرم صل الله علیه و آله و سلم از اولین روز دعوت خویش(یوم الدار) تا پایان عمر خود این مسأله مهم را بیان کرده و امیرالمؤمنین را به خلافت بلافصل بعد از خویش معرفی نموده است. روش پژوهش در این تحقیق جمع آوری مطالب و اسناد است و از تحقیقات کتابخانه ای محسوب می شود.

بیان مستندات فضایل امیرالمومنین امام علی(ع) در کتب روایی اهل سنت و هم چنین دیدگاه های علمای این مذهب در این زمینه است. نویسنده که مخاطب خود را برادران اهل سنت قرار داده، مطالبی را از برجسته ترین علمای آن ها در قرن های گذشته، اعم از تاریخ نویسان مشهور، متکلمین به نام، دانشمندان علوم حدیث، فقها و مفسران در اعصار مختلف، آورده است. فصل اول این کتاب به بیش از 110 آیه قرآن کریم که در شأن علی(ع) نازل شده و در کتب تفسیری اهل سنت آمده، اشاره نموده است. البته نویسنده اذعان دارد که می توان عدد این آیات را تا 300 نیز رساند. فصل دوم نیز شامل بیش از 400 حدیث درباره جایگاه علی(ع) و معرفی وی است. در فصل سوم هم، سخنان صحابی و علمای اهل سنت درباره امتیازهای علی (ع) بر دیگران را در خود جای داده است. حدیث غدیر در کتب اهل سنت، عنوان فصل بعدی این اثر است و به دنبال آن، به معرفی معاویه با همان رویکرد (استناد به کتب روایی اهل سنت) و هم چنین پاسخ به شبهات و کتاب «راهی دیگر برای کشف حقیقت»، پرداخته شده است.

پژوهش حاضر به تبیین و نقد یکی از دیدگاه های غیرواقع گرایانه و بسیار تازه در زمینه ماهیت گزاره های دینی میپردازد. «الاهیات پُست لیبرال» رویکرد الاهیاتی جدیدی است که با هدف ایجاد وحدت گرایی دینی و توجیه معرفتی پلورالیسم دینی ظهور یافته است. پرسش اصلی این است که الاهیات پُست لیبرال چه تحلیلی در قبال ماهیت گزاره های دینی ارایه میکند و چگونه این تحلیل را در جهت وحدت گرایی و پلورالیسم دینی به کار میگیرد؟ نویسنده ابتدا کوشیده است، با تمرکز بر دیدگاه های جُرج لیندبک – مهم ترین شخصیت این گرایش الاهیاتی ـ به تبیین نگرش غیرواقع گرایانه زبانی ـ فرهنگی پُست لیبرال و نقش آن در وحدت گرایی بپردازد، سپس، با رویکرد تحلیلی به بررسی و نقد این شیوه جدید پرداخته است.