جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اهل بيت(ع) در ميان مردم افغانستان از جايگاه والايي برخوردار بوده، و شاعران بزرگي از قبيل مولانا، جامي، سنايي و کسايي در سروده‌هاي خود محبت خويش را نسبت به آن حضرت ابراز داشته‌اند. محبت به اهل بيت پيامبر(ص) به مذهب خاصي محدود نمي‌گردد، هرچند شيوه ارادت همه يکسان نيست. از جمله مشترکات شاعران فارسي‌سراي افغانستان، توجه به پيامبر اسلام(ص) و علي(ع) مي‌باشد، به‌طوري که شاعران معروف اهل سنت مانند "طرزي" و "جامي" در اوصاف و فضايل علي(ع) قصايد متعددي را سروده‌اند. طرزي کساني را که نسبت به علي(ع) ارادت نورزيده و از ولايت او برخوردار نباشند، دست‌خالي ناميده، و آن‌ها را در دنيا و آخرت زيان‌کار خوانده است. همچنين رويکرد مشترک شاعران فارسي‌سراي افغانستان اعم از شيعه و سني، تصريح آنان به الگوگيري از اهل بيت پيامبر(ص) در ابعاد مختلف زندگي مي‌باشد. اهل سنت افغانستان از آغاز ورود اسلام به اين سرزمين تا کنون، اهل بيت(ع) را معيار حق دانسته، و تحت تأثير انواع فشارهاي اموي و عباسي و اقليت خارجي قرار نگرفته‌اند. به‌همين دليل آن‌ها از ديرباز براي شهادت امام حسين(ع) عزاداري مي‌کنند. البته شاعران شيعه به‌دليل باور عميق مذهبي به اهل بيت(ع) و اعتقاد به امامت آن‌ها پس از پيامبر اسلام، اطاعت از آن‌ها را در تمام شئون زندگي خود واجب مي‌دانند؛ به‌همين دليل اشعار شيعيان فراگير بوده، و همه چهارده معصوم را مورد مدح و ستايش قرار مي‌دهد. آن‌ها در اشعار خود، بيزاري از دشمنان اهل بيت(ع) را به‌صراحت بيان داشته‌اند. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، و اشغال افغانستان توسط ارتش شوروي، برداشت انقلابي از دين و سيره اهل بيت(ع) در ميان ملت افغانستان افزايش يافت، و شاعران شيعه مضاميني مانند انقلاب، انتظار، عدالت، ظلم‌ستيزي، شهادت، مقاومت، آزادي، ايثار، وحدت و استقلال را در اشعار خود استفاده کردند. سيد اسماعيل بلخي از شاعران شهيدي است که در اشعارش حماسه عاشورا را به‌روشني بازتاب داده است.

‫در اين پژوهش بر اساس آموزه‌هاي ديني و رواني، راه علاج و کنترل بيماري‌هاي روحي و رواني را بيان مي‌کند. نويسنده مي‌کوشد با استفاده از ديدگاه‌هاي علماي اخلاق به تحليل حالات نَفس و روح انساني و آفات و آسيب‌هاي پيش روي آن پرداخته و دستورهاي قرآن کريم، روايات معصومين(ع) و دانش روان‌شناسي براي آرامش رواني و حرکت روح به سوي سلامت را واکاوي کند. نويسنده درچهار فصل به اين موضوع پرداخته است. فصل اوّل به بررسي خصوصيات انسان و حالات نفساني او مي‌پردازد و ابعاد مادّي و روحي انسان و اميال دروني، سلوکي و انفعالي او را بررسي کرده و ويژگي‌هاي يک انسان سالم از لِحاظ روحي، استفاده از علم النَفس اسلامي و خصوصيّت هاي انسان غير سالم از جنبه رواني را بيان مي‌کند. در فصل دوم نويسنده عوامل اختلال روح و روان آدمي را بررسيده است و از منظري اجتماعي و جامعه‌شناختي به آن مي‌پردازد. وي با همين هدف به عامل وراثت و محيط اجتماعي در سلامت يا بيماري رواني افراد اشاره کرده و به آسيب‌شناسي اجتماعي و فردي اين قبيل بيماري‌ها مبادرت مي‌ورزد. در فصل سوم ديدگاه انديش مندان اخلاقي و پژوهشگران علم‌النَفس در باره منشأ بيماري‌هاي رواني را مطرح کرده و انواع بيماري‌هاي فردي، اجتماعي، ديني و عضوي و نيز مشخّصات آن ها را از لِحاظ باليني، نوع عملکرد افراد بيان مي‌کند. در فصل چهارم مباني مختلف صحّت روح و روان در آموزه‌هاي اسلامي و راه‌هاي علاج بيماري‌هاي روحي، علايم بيماري قلب و بازگرداندن آن به حالت طبيعي و سلامت بررسي شده است. نويسنده به رابطه دين با سلامت روحي و رواني اشاره کرده و دستورهاي آيات و روايات در اين زمينه را شرح مي‌دهد.

---