جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حرکت اصلاحى امام حسین(ع) و نسبت میان تکلیف و نتیجه اصلاح‏طلبى، گرایش معتدلانه میان حرکت «انقلابى» و«محافظه کارانه» است که در مقام نفى هر یک از دو گرایشاصالت وظیفه و اصالت نتیجه و درصدد جمع میان آن دومى‏باشد، بدین معنا که توجه به هر یک از آنها نباید سبب غفلتاز دیگرى شود و با ملاحظه نتیجه و مصالح، تکالیف ازانعطاف‏پذیرى لازم برخوردار باشند. نویسنده با توجه به سیره نبوى و نحوه نزول تکالیف، معتقداست که از نگاه اسلامى، سیره اصلاحى رسول اکرم و قرآن و نیزسیره سایر معصومان جمع بین اصالت وظیفه و نتیجه است. و اگرچه معصومان به مبارزه قهرآمیز و جنگ اقدام مى‏کردند، امااصل، چه در محتواى پیام و چه در شیوه اصلاحى آنها، به‏کارگیرىکلام و رعایت تدریج در اقدام عملى بوده است ولى چون آنانافراد محافظه کار و بى‏مسئولیتى نبودند، در شرایط ضرورى ودفاعى دست به شمشیر برده و از کشتن و کشته شدن نیز دورىنمى‏کردند. امام حسین(ع) نیز به عنوان یک مصلح دینى به دنبالوحدت‏بخشى بین وظیفه و نتیجه بود که این امر با توجه بهمطالب ذیل قابل اثبات است: سیره حضرت در امر به معروف و|160|نهى از منکر که با محاسبه، تدریج و عقلانیت و قرین به آثار و نتایج صورت مى‏گرفت؛ توجهبه عنصر زمان و مکان ؛ اقدامات متفاوت و بیانات مختلف از آغاز نهضت تا کربلا. نگاهى که نویسنده محترم به موضوع دارند، طبعاً نمى‏تواند نگاه همه کسانى باشد که بهبررسى و تحلیل حرکت امام حسین(ع) و اساساً موضوع اصلاح‏طلبى مى‏پردازند. با این همهنگاه ایشان مى‏تواند مورد توجه و حتى نقد قرار گیرد. نوشتار حاضر تحت عناوین زیر سامان یافته است: الف. مقدمه؛ ب. اشاره‏اى گذرا به مصلحان و شیوه‏هاى اصلاحى در قرآن؛ ج. نسبت میان تکلیف و نتیجه در نهضت حسینى؛ د. نتیجه‏گیرى.

‫پاياننامهىِ حاضر مشتمل بر دو بخش با اين مباحث است: بخش اول، بررسى ولايت از جنبههاىِ مختلف: بررسى واژهىِ ولايت از نظر لغت و اصطلاح، انواع ولايت (تكوينى و تشريعى)، نفى ولايت عرضى و طولى، ولايت منفى، قطع ولايتهاى باطل، نصوصى از پيامبراكرم(ص) در خصوص ولايت على(ع)؛ بخش دوم، بررسى ولايت در سورهىِ مائده: بررسى آيهىِ «اليوم اكملت لكم»، زمان و سبب نزول آيهىِ «اليوم اكملت»، مفهوم و منظور از «اليوم» در آيه، بررسى آيهىِ «انما وليكم الله»، زمان و سبب نزول آيهىِ «انما وليكم الله»، منظور و مفهوم «ولى» در آيهىِ ولايت، مفرد بودن لفظ «ولى» در آيهىِ «انما وليكم الله»، اطلاق لفظ جمع بر مفرد «الذين آمنوا...»، بررسى ركوع در آيهىِ «انما وليكم الله»، بررسى آيهىِ «يا ايها الرسول»، واقعهىِ غدير و نزول آيه در خصوص آن، حديث غدير و اعتراف علما به واقعهىِ غدير."