جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پژوهش«آثار تربیتی، سیاسی و اجتماعی تولی و تبری» است. «تولی» به معنی پذیرش ولایت الهی و اولیاء او و«تبری» به معنای بیزاری از دشمنان خداست. «تولی و تبری»، در رفتار فرد و جامعه و نحوة ارتباطات، کنشها و عملکردهای فردی و اجتماعی اثرمی گذارد. هدف این رساله نمایاندن آثار و پیامدهایی است که«تولی و تبری» در ابعاد مختلف؛ سیاسی، اجتماعی و تربیتی زندگی انسان می گذارد. قلمرو تحقیق، آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام است، بنابراین عمده منابع آن، کتب تفسیری و روایی است، مطالعة این پایان نامه، زمینة آشنایی با ولایت و برائت را در پرتو آیات و روایات بوجود آورده و علت تأکید بر آن را شفاف می سازد. همچنین، شناختی به انسان می دهد که فعالیتهای اجتماعی، سیاسی و تربیتی او هدفمندانه و بر اساس«حب و بغض فی الله» صورت گیرد. این رساله در پنج فصل تنظیم شده است؛ فصل اول به بیان کلیات بحث می پردازد. فصل دوم؛«ولایت و برائت» را در قرآن و روایات و علوم اسلامی بررسی می کند و سه فصل بعد به ترتیب آثار تربیتی، سیاسی و اجتماعی«تولی و تبری» را بیان می کند.

بحث اول رساله حاضر دربارة اقرار است که مشتمل بر هفت مسئله است. بحث دوم دربارة انکار است که مشتمل بر دو مقام است. مقام اول دربارة مواردی است که قاضی به واقعه آگاه است ومقام دوم دربارة مواردی است که به واقعه آگاه نیست. مقام اوّل مشتمل بر پنج مسئله است. مقام دوّم مشتمل بر یک مقدّمه و سه موضع است. مقدّمه، سه قاعده را بیان می کند و موضع اول دربارة حکم به استناد سوگند است که خود مشتمل بر هشت مسئله است. موضع دوم دربارة حکم به استناد بیّنه است که خود مشتمل بر نه مسئله است. موضع سوّم دربارة حکم به استناد بیّنه و سوگند مدّعی است که خود مشتمل بر دو مسئله است. بحث سوم دربارة سکوت است. بحث چهارم دربارة پاسخهائی است که مدعی به وسیلة آنها دعوا را از خود دور می کند. این بحث مشتمل بر دو مسئله است و مسئله دوّم چهار قسم است. بحث پنجم دربارة ادّعای ردّ یا ابراء است. بحث ششم دربارة دعوا علیه شخص غائب است. این بحث مشتمل بر پنج مسئله است.

مباحث این پایان نامه در سه فصل آمده است. درفصل اول توحید و مراتب آن، دلائل یگانگی خدا،اقسام توحید و رابطه توحید با اصول دیگر دین بررسی شده است. در فصل دوم آثار فردی توحید چون تسلیم در برابر خدا، روشن بینی، بهره مندی از هدایت خاص الهی و عشق پروردگار، اخلاص، توکل، صبر، آرامش،احساس مسئولیت و جز آنها بررسی شده اند. فصل سوم به بررسی آثار اجتماعی توحید مانند جلوگیری از نقض قانون، وحدت، برقراری قسط و بهره مندی از زندگی نیکو با عمران و آبادی اختصاص دارد.

هدف از این تحقیق بررسی آثار و احکام رهن در فقه امامه و اهل سنت است این تحقیق در جهت پاسخگویی به سوالات زیر که منشاء اختلافات نظر فقها در مورد قبض در رهن چیست ؟ منشاء اختلاف نظر فقها در مورد رهن دین و منفعت چیست ؟ رهن برای دیون آینده چه حکمی دارد ؟ بر آمده است و براین اساس فرضیاتی نیز مطرح گردیده اند که عبارتند از منشاء اختلاف فقها در مورد قبض به چگونگی تفسیر آیه " فرهان مقبوضه " باز می گردد برخی با استناد به ایه ، قبض را ظرط لازم عقد رهن دانسته اند و برخی دیگر با تاکید بر اصل تاسیسی بودن وصف ، قبض را شرط صحت عقد می دانند . اختلاف نظر فقها در مورد رهن و منفعت ناشی از اختلافات دیدگاه در مورد ماهیت و نقش قبض و شرایط آن در عقد رهن است ، برخی فقها با توجه به اینکه یکی از ارکان عقد رهن را وجود دین ثابت در ذمه می دانند قول به بطلان رهن برای دیون آینده می دهند و در مقابل عده ای دادن رهن برای دیون آینده را به شرط وجود سبب جایز می شمارنداین تحقیق به روش کتابخانه ای انجام یافته است و مشتمل بر چهار فصل است و هرکدام از فصلها به بخش هایی تقسیم شده اند . در فصل اول لزوم جواز و آثار آن را بررسی نموده است در فصل دوم به مساله قبض پرداخته شده که شامل مفهوم کیفیت ، نقش قبض است . در فصل سوم عین بودن مورد رهن بررسی شده است و درفصل چهارم تبعی بودن رهن و همچنین ثابت بودن حق مرهون به او امکان استفاده و وجود پیش از رهن را مورد بررسی قرار داده است . براساس یافته های تحقیق نظام حقوقی ایران به تبع قول مشهور فقهای امامیه مواردی نظیر لزوم قبض در عهد رهن ، بطلان رهن دین و منفعت و نیز عدم امکان رهن برای دیون آینده را ( بطور مطلق) پذیرفته است بررسی تطبیقی تحلیلی سوابق فقهی این آثار و احکام با محوریت مشکلات موجود ، می تواند زمینه های تجدید نظر در قوانین موجود را در راستای امکان به رسمیت شناختن تاسیس حقوق " رهن دین و منفعت " و نیز امکان رهن برای دیونی که به سبب آنها ایجاد شده است فراهم آورد ، چشم انداز آینده رهن در تفسیر روابط تجاری ، متکی بر ایجاد زمینه های چنین تجدید نظری است مطالعه آراء فقها نشان می دهد که در فقه امامیه بطلان رهن دین اجماعی نیست و نظرات مخالفی نیز در به رسمیت شناختن آن وجود دارد در ضمن اینکه در عمده ترین دلیل بطلان رهن دین ، که همان عدم امکان قبض است نیز ، به دلیل وجود اقوالی مبنی بر عدم نقش قبض به عنوان شرط صحت در رهن ، تردید وجود دارد .

پژوهشی در آثار و نتایج اعمال انسان در دنیا با بهره گیری از آیات و روایات است. رسالة حاضر مشتمل بر مقدمه و سه بخش است. نویسنده پس از مقدمه به پیش فرض های موضوع بحث که عبارتند از اختیار انسان و کسب و تولید، مسئول بودن انسان و رابطة عمل با نتیجة آن پرداخته و در ادامه سنت های الهی در نظام آفرینش را مطرح کرده است و یکی از انواع سنن تاریخی در قرآن همراه نمونه هایی از آن ها مانند رابطه تقوا با فراوانی نعمت و نزول خیر و برکت برای جامعه و سنت امداد را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. وی در بخش بعدی سنت های الهی و نتایج رفتار انسان را که شامل اعمال فردی همچون بررسی توسعه رزق، سختی معیشت، طول عمر و کوتاهی آن، آثار احسان به پدر و مادر، رعایت حقوق استاد و نیز آثار اجتماعی مانند ترک امر به معروف و نهی از منکر و نتایج نپرداختن زکات، بررسی کرده است. در بخش پایانی نیز به تحلیل سنت ها، تنبیه و تأدیب، سنت امتحان و ارتقا، سنت املا و استدراج به عنوان اقسام سنت ها در رفتار انسان اشاره شده و موانع نزول بلا یادآوری شده است

این رساله در سه فصل تنظیم شده است: فصل اول به این مباحث پرداخته است.توحید و مراتب آن، دلایل یگانگی خدا، مراتب و درجات توحید، شاخه های توحید افعالی، توحید و رابطه آن با اصول دیگر . مولف در فصل دوم به این موارد اشاره کرد است: آثار فردی توحید، تسلیم در برابر فرمان خدا، روشن بینی و حقیقت شناسی، بهره مند شدن از هدایت خاص الهی، عشق و محبت پروردگار، نصرت و یاری همه جانبه پروردگار، اخلاص، بهره مند شدن از ولایت خاص الهی توکل و اعتماد به خداوند، صبر، احساس مسئولیت، گذشت، ... فصل سوم با عنوان آثار اجتماعی توحید که شامل این مباحث است. بازداری از معصیت و نقض قوانین انفاق.

بر مبنای تعریف (یا تحلیل) سه جزیی معرفت، باور به یک گزاره آن‌گاه معرفت است که آن باور، صادق و موجه(مدلل) باشد. در باب توجیه نظریه­ های گوناگونی ارائه شده است که”تلائم­ گروی“ یکی از آن­هاست. بر اساس این نظریه، توجیه هر باور مبتنی بر نوعی ارتباط دو­سویه­ با باورهای دیگر است. شبکه تارهای عنکبوت مدلی مناسب برای این نظریه است: ارتباط دو سویه باورهای موجه آدمی با یکدیگر، مانند ارتباط دو سویه­ ی نقاط تقاطع تارها با یکدیگر، در شبکه تارهای یک عنکبوت است. تلائم ­گروان در باب چیستی ارتباط یادشده، تاکنون، چهار نظریه ارائه کرده‌اند: ”استلزام ضروری“، ”سازگاری“، ”تبیین“ و ”مغلوب یا خنثی­سازی“. در نوشته حاضر ضمن بررسی نظریه­ های چهارگانه ناکافی بودن آن‌ها را برای توجیه نشان می­ دهیم.

در این رساله آمده اجتهاد عبارت است از کوشش ذهنی مجتهد برای تحصیل ظن به حکم شرعی. منع و جواز صدور اجتهاد از پیامبر(ص) در میان علمای اصول فقه محل اختلاف است. برخی معتقد به جواز و برخی قائل به منع بوده اند، گروهی به شرط انتظار وحی، وقوع اجتهاد از ایشان را جائز دانسته اند و دسته ای هم در این باره توقف کرده اند. نظر قائل به جواز بر دیگر آراء ترجیح دارد. این نظر پس از طرح ادله اثباتی خود و ابطال آرای مخالفان، راهها و زمینه ها و حکمتهای خاصی برای اجتهاد نبوی بر می شمارد.

ادب، در لغت و حتی در ادبیات به معنای هیأت حسنه فعل و ظرافت عمل به کار رفته است. ادب ازجهتی ثمره اخلاق و از جهتی دیگر موجب ایجادملکه ها و فضایل اخلاقی است و با تربیت متفاوت است.خداوند که آفریننده بشر است، بهتر از هر کسی جهات خیر و سعادت مخلوق خود را می داند و می شناسد. اوکتب آسمانی و کاملترین آنها یعنی قرآن مجید را برای بندگان فرستاده است، تا به اعمال نیک امر کند و اززشتیها باز دارد. در این راه از سبکهای بیانی مختلف مانند: بیان اوامر و نواهی، ضرب المثل، داستانهای گذشته و سرمشق های نیکی و بدی استفاده شده و برای تعلیم آن، افراد شایسته و برگزیده ای چون پیامبران وائمه معصومین علیهم السلام را انتخاب کرده است.