جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 406
بررسی سیر تحوّل نظریه فطرت در کلام امامیّه
نویسنده:
مژکان آبافت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق تلاش شده است تا به تقریرهای مختلف نظریه فطرت ازنظر متکلمان امامیه پرداخته شود . عقیدۀ متکلمان شیعه در مورد فطرت الهی این است که فطرت بخشی از منطق خداشناسی دینی است که همراه با بخش‌های دیگر، مجموعاً طریق اصیل خداشناسی را نشان می‌دهد. همانا نظریه فطرت در مباحث معاد، نبوت، اخلاق... حائز اهمیت است. طبق آیات ۳۰ سوره روم و ۱۷۲ سوره اعراف، انسان مفطور به معرفت پیشین نسبت به خداوند متعال است امور فطری و سرشتی انسان شامل شناخت‌ها و گرایش‌ها است. به فطرت انسان یا تنها به‌عنوان راه و طریق خداشناسی توجه شده است، یا علاوه بر آن، به‌عنوان برهان و دلیلی بر وجود خداوند نظر شده است. متکلمان متقدم، عموماً، فطرت را یکی از راه‌های عام و همگانی در خداشناسی با رویکرد شهودی مطرح کرده‌اند. مهمترین مسأله این است که خداوند رحمان بندگان خویش را در اصولی‌ترین بنیان اعتقادی رها نکرده و حوالت آنان را به معارف بشری واگذار نکرده بلکه از نخستین قدم خلقت انسان و حتی قبل از خلقت جسمانی انسان در چندین مرحله بنیانی‌ترین معارف را که اساس آن معرفت توحیدی می‌باشد بالعیان به او نمایانده و با این کار حجت را هم بر او تمام کرده است. همچنین با مراجعه به تفاسیر مهم شیعه، نصوص و شواهدی جمع‌آوری‌شده که بیانگر اعتقاد اکثر مفسران به این اصل اعتقادی است. ولی مع الاسف در مباحث رسمی و کلامی پیشینیان یا اصلاً مطرح نشده و یا به‌طورجدی بدان پرداخته نشده است. در سال‌های اخیر نیز که برخی متکلمان بدان پرداخته‌اند غالباً در میان ادلۀ اثبات خدا به‌عنوان دلیلی ناکافی مطرح‌شده است. هدف در این پژوهش است که پیوند میان فطرت توحیدی با عوالم پیشین به‌طور مبسوط با استناد به آیات و روایات مطرح گردیده، لذا لازم است ابتدا امور فطری مورد مداقه و توجه واقع شوند و ادله وجود شناختی فطرت بررسی شود و به این سوال که بررسی سیر تحول نظریه فطرت در میان متکلمان امامیه چه روندی داشته است، که در این پژوهش بررسی و اثبات می‌شود که سیر تحول فطرت، سیر تکاملی بوده و کاربردهای مهم و مختلفی در مباحث کلامی امامیه همچون معاد، خداشناسی، نبوت، اخلاق، نفس شناسی... داشته است.که با روش کتابخانه و تحلیلی این مطالب گردآوری شده است
مشخصات اثر
نقش ائمه در تذکر معرفت فطری
نویسنده:
طیبه بهزادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان دارای سه قسم فطرت است که شامل فطرت گرایشی، قلبی و عقلی می باشد. منظور از معرفت فطری این است که قبل از این عالم، انسان در عوالم دیگری قرار داشته و در آنجا خداوند، خود را با اوصاف جمال و جلالش به او نمایانده و همه‌ی انسان‌ها وجود خداوند را به ‌عنوان پروردگار جهان تصدیق کرده‌اند. البته انسان بعد از ورود به این دنیا، جزئیات آن مواجهه را فراموش کرده است؛ اما خمیرمایه‌ی آن معرفت برای او محفوظ مانده است. عمده‌ی ادله‌ی اثبات‌گر وجود معرفت فطری، متون دینی است. هر چند برخی از اندیشمندان در صدد هستند با ارائه‌ی ادله‌ی عقلی یا عقلایی مختلف وجود فطرت در انسان را اثبات کنند ولی ظاهراً با این ادله تنها می‌توان فطرت عقلی و گرایشی را اثبات نمود. بأسا و ضرا، آیات و نشانه‌های الهی، عبادت، دعا و طلب کردن، تذکر و یادآوری به‌وسیله‌ی ذکر، ولایت و دوستی اهل بیت از جمله راه‌های تذکر به معرفت فطری است. در این پایان نامهنقش‌های ائمه از جمله نقش تعلیمی، نقش تبیینی، نقش انگیزشی (ایجاد حالت اضطرار و التجا) و رفع موانع فطرت، در تذکر به معرفت فطری مورد بررسی قرار گرفته است.
مشخصات اثر
سرگذشت انسان از اختیار تا نجات (بررسی تطبیقی اختیار انسان از دیدگاه ایرنائوس و ترتولیان)
نویسنده:
ندا خوشقانی، امیرعباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
بحث اختیار انسان و سوء استفاده وی از اختیار، یا گناه، یکی از آموزه های اصلی کتاب مقدس و همچنین اندیشمندان مسیحی بوده است. از این میان، ایرنائوس و ترتولیان- از نخستین آبای کلیسا- هر دو اختیار انسان را به منزله ضرورتی در آفرینش آدمی برای به کمال رسیدنش می دانند، اما انسان همواره اختیار خود را به درستی به کار نمی برد و چه بسا موجبات گناه خود را فراهم آورد. ایرنائوس هرچند به مفهوم بازدارنده گناه در راه کمال توجه دارد، گاه برای آن کارکرد مثبت نیز قایل است و آن را وسیله تجربه آدمی و تشخیص سره از ناسره می داند، اما بر خلاف ایرنائوس، ترتولیان به این دگردیسی مفهوم گناه قایل نبوده، گناه را همانا منتهی به مرگ و هبوط می داند، چنان که آدم و حوا هبوط کردند و از بهشت رانده شدند. برخلاف ترتولیان، ایرنائوس در اینجا نیز گناه آدم و حوا را ناشی از ناتوانی ایشان در آغاز آفرینش می داند و هبوط ایشان را محرکی برای ورود ایشان به این جهان برای به شباهت رسیدن با خداوند تفسیر می نماید، نه مانعی بر سر راه کمال. البته، در نجات شناسی ایرنائوس و ترتولیان تنها اختیار آدمی شرط کافی نیست، بلکه حضور پدر، پسر و روح القدس را نیز در فرآیند نجات و کمال انسان می طلبد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
راههای اثبات خداوند از دیدگاه شهید مطهری
نویسنده:
حسین‌علی بشیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
درباره اثبات‌پذیری وجود خدا و عدم آن، نظریات و دیدگاه مختلفی وجود دارد که مورد نفی و اثبات قرار گرفته‌اندو حتی در اثبات و عدم اثبات خدا برخی سکوت اختیار کردند.در این میان دیدگاه مطهری بر اثبات‌پذیری آن است که البته ایشان راههای اثبات وجود خدا را به طورکلی به سه نوع تقسیم کرده است: الف)راه‌دل و فطرت ب)راه حس و تجربه ج)راه عقل و فلسفه. راه قطری بودن خداشناسی و خداخواهی به دو معنی است 1-گاهی انسان به مجرد توجه به نظام و انتظام عالم هستی، به حکم عقل فطری به وجود خدای متعال اعتراف و اعتقاد دارد؛بدون اینکه به صغری، کبری و استدلال احتیاج داشته باشد.2-گاهی انسان از نظر روحی و روانی یک نوع کشش، تمایل و عشق و جاذبه‌ای به خدا دارد که در صورت اول به عنوان فطرت عقل یاد می‌شود و در صورت دوم به عنوان فطرت دل و ضمیر و خمیرمایه خوانده می‌شود. اصل خلقت و حدوث موجودات با نظام و تشکیلاتی که در اصل ساختمان آنها به چشم می‌خورد همراه با هدایتها و رهبریهای مرموز عجیب و غریبی که در آنها مشاهده می‌شود ما را تا مرز ماوراء‌طبیعی می‌رساند که عالم هستی مسخر یک موجود مافوق طبیعی است. حالا خود آن موجود مافوق طبیعی واجب‌الوجود بالذات است یا واجب‌الوجود بالغیر. دیگر راه حس و تجربه توان نفی و اثبات آن را ندارد بلکه عهده‌دار نفی و اثبات آن براهین عقلی و فلسفی است که به شکلهای گوناگون تقریر شده‌اند. البته شهید مطهری همانطوریکه اصل راههای خداشناسی را بطورکلی به سه دسته تقسیم نموده است، براهین عقلی و فلسفی را هم به نوبه خودش به سه قسم دسته‌بندی کرده است:1-برهان ارسطویی که به عنوان برهان محرک اول یاد می‌شود2-برهان بوعلی سینا که همان برهان امکان وجوب است و بوعلی آن را به عنوان برهان صدیقین هم خوانده است.3-برهان ملاصدرا که برهان صدیقین خاص خود صدرالمتألهین است که بر اصالت وجود استوار است.
مشخصات اثر
فطرت ازنظر قرآن و فلسفه
نویسنده:
علی مطهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دراین رساله مسئله فطرت ، تا آنجاکه مقدور بوده‌است ازنظر قرآن و فلسفه مورد بحث قرار گرفته و دربحث فلسفی، فطرت ادراکی و فطرت احساسی تحقیق شده‌است . همچنین ضمن اینکه منابع اصلی، منابع اسلامی بوده‌است ، به نظریات فلاسفهء غرب نیز اشاراتی رفته‌است .
مشخصات اثر
مقایسه دیدگاه استاد مطهری و پلنتینگا در باب منشأ اعتقاد به خدا
نویسنده:
سیده‌ منصوره کاظمینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، میحث منشأ اعتقاد به خدا است. درباره منشأاعتقاد به خدا دیدگاه های گوناگونی وجود دارد که مهمترین این دیدگاه ها، دیدگاهی است که منشآ اعتقاد به خدا را "فطری" می داند. در این پژوهش تلاش کرده ایم "فطری" بودن منشأ اعتقاد به خدا را از دیدگاه پلنتینگاو استاد مطهری -دو متفکر جهان غرب و اسلام- بررسی نماییم. این دو متفکر هر دو منشأ اعتقاد به خدا را غیربرهانی و "فطری" می دانند؛ با این تفاوت که پلنتینگا از فطری بودن منشأ اعتقاد به خدا، عقلانیت این اعتقاد و استاد مطهری حقانیت آن را نتیجه می گیرند.
مشخصات اثر
فلسفه بعثت انبیاء از دیدگاه امام علی (ع)
نویسنده:
شبیه حیدر حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع بحث در تاریخ اسلام از اهمیت خاصی برخوردار است، و برای هدایت بشر و جامعه اسلامی فواید گوناگونی دارد که اینجا تعدادی از فواید آن در آینه سخنان حضرت امیرالمومنین بیان شده است: الف- نشان دادن راه سعادت، هر انسان همواره دنبال سعادت و خوشبختی است. لذا یکی از اهداف بعثت واقعی انبیاء بازگو کردن راه سعادت است. ب-غفلت زدایی انسان تحت تاثیر اوضاع قرار میگیرد و زود از هدف خویش غافل می شود یکی از اهداف بعثت انبیاء بر طرف کردن این غفلت ها است. ج-یادآوری نعمتهای الهی، یکی از خدمات انبیاء آن است که نعمتهای الهی را همواره به یاد انسان می آورند. د-شکوفا کردن فطرت خداجویی انسان انسانها فطرتا خداجو و خداشناس هستند. اما در اثر عواملی این فطرت از کارایی باز می‌ماند انبیاء این فطرت را شکوفا می‌سازند. ه-تکمیل فضائل اخلاقی هر چند ریشه فضائل اخلاقی در نهاد همه انسانها تعبیه شده است اما در صورتی که پیامبران نبودند بسیاری از این فضائل به فراموشی سپرده می‌شد. و-شکوفا کردن تفکرات عقلی: امام علی (ع) تفکرات عقلی انسان را به گنجی تشبیه می‌کند که خود او از آن خبر ندارد و انبیا او را از وجود این گنج با خبر می‌سازند. ز-تشکیل حکومت و برقراری عدالت،‌ چون وجود حکومت برای جلوگیری از هرج و مرج و اقامه عدالت در جامعه لازم و ضروری است زیرا پیامبر الهی فقط به ارائه قانون و شریعت اکتفا نمی‌کند بلکه وظیفه او در صورت امکان تشکیل حکومت هم است. نکته در خور توجه آن است که برای شناخت اهداف بعثت از دیدگاه امام علی (ع) می‌توان به سخنان ایشان در توصیف جهان قبل و بعد از بعثت پیامبر گرامی اسلام مراجعه کرد. نکته دیگر آن است که جهت تحقق بخشیدنبه اهداف بعثت یک سری شرایط و وخصوصیات برای پیامبر و نماینده الهی ضروری است.
مشخصات اثر
رابطه دین و اخلاق از دیدگاه آگوستین و غزالی
نویسنده:
الهام عسگریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف رساله حاضر آن است تا نشان دهد در بررسی تطبیقی رابطه دین و اخلاق میان فلسفه ی مسیحی آگوستین و فلسفه ی اسلامی غزالی، با توجه به نقطه تمایز اصلی آنها، آگوستین به عنوان فیلسوفی نو افلاطونی در ملاک تعیین ارزش اخلاقی فعل اختیاری انسان می پندارد که عقل آن را در وصول به سعادت نهایی انسان تشخیص می دهد و از طرفی تحت تاثیر آموزه های مسیحی، باور به گناه فطری و اندیشه ی نجات را اقتباس می کند که خود دلیلی بر اراده انسان است ولی به مسیحیت وفادار مانده و ملاک حسن و قبح را اطاعت از فرامین الاهی دانسته و قائل به حسن و قبح شرعی است و غزالی نیز به عنوان اندیشمندی اشعری مسلک، ملاک حسن و قبح فعل اختیاری انسان را مطابقت آن با فرامین الهی می شمارد و قائل به حسن و قبح شرعی است و از آنجا که جبر گرایی فاتالیستی و باور به خداوند به عنوان حقیقت محض مهمترین مبانی وجود شناختی تفکر اخلاقی این دو اندیشمند است، می توان در مورد آنها به نتیجه یکسان رسید و هر دو فیلسوف را از زمره ی قائلین حسن و قبح شرعی به شمار آورد.
مشخصات اثر
تدوین فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی بر مبنای فطرت
نویسنده:
علیرضا منظری توکلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف پژوهش حاضر آن بوده است که با استفاده از آیه 30 سوره روم، فطرت الهی انسان را به عنوان مبنای تعلیم و تربیت اسلامی در نظر و عمل معرفی نماید. ابتدا به بحث ارتباط دین و تربیت پرداخته شده است و اهمیت فطرت در نظام تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس پژوهش حاضر تعلیم و تربیت جهانی باید بر مشترکات ثابت نوع بشر مبتنی باشد تا بتواند به نیازهای اقوام و ملل گوناگون در عرصه اندیشه و عمل تربیتی پاسخ دهد و تنها زبانی که جهان گسترده بشریت را هماهنگ می‌کند ، زبان فطرت است. در این تحقیق از روش تاویلی انتزاعی استفاده شد و اطلاعات با استفاده از روش بررسی اسناد و مدارک جمع‌آوری شدند. امور فطری همان حقایقی همگانی هستند که همه انسانها به آنها گرایش دارند که عبارتند از : گرایش به کمال، حقیقت‌جویی، خیر و فضیلت ، ابتکار و نوآوری ، زیبایی و جمال ، خلود و جاودانگی ، قدرت ، عشق و پرستش، گرایش به دین، تعقل و اندیشمندی و گرایش به آزادی و اختیار . علاوه بر گرایشهای فطری ، انسان دارای شناختها و معرفت فطری است و اصول مشترک تفکر انسان ، فطری می‌باشند و فروغ تفکر و شاخه‌های آن اکتسابی هستند.خودآگاهی ، خداآگاهی و درک اصول خوبی و بدی ف از جمله معرفتهای فطری هستند. انسان‌شناسی به عنوان مبنای تدوین فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در این پژوهش انسان را موجودی می‌داند که استعداد خیر و شر در او به ودیعه نهاده شده است.
مشخصات اثر
فطرت الهی از دیدگاه آیات و روایات اسلامی و مفسرین بزرگ شیعه (قدیم و معاصر)
نویسنده:
سمیه شرفی‌‎جم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عقیدۀ شیعه در مورد فطرت الهی این است که فطرت بخشی از منطق خداشناسی دینی است که همراه با بخش‌های دیگر، مجموعاً طریق اصیل خداشناسی را نشان می‌دهد. نکتۀ حائز اهمیت در این بحث این است که خداوند رحمان بندگان خویش را در اصولی‌ترین بنیان اعتقادی رها نکرده و حوالت آنان را به معارف بشری واگذار نکرده بلکه از نخستین قدم خلقت انسان و حتی قبل از خلقت جسمانی انسان در چندین مرحله بنیانی‌ترین معارف را که اساس آن معرفت توحیدی می‌باشد بالعیان به او نمایانده و با این کار حجت را هم بر او تمام کرده است. در این پژوهش سعی شده تا دیدگاه قرآن و روایات رسیده از پیامبر و امامان شیعه در باب فطرت الهی بررسی شود. و در نهایت نشان داده شده که این اصل اعتقادی در حداقل چهل آیۀ قرآن ریشه دارد و روایات فراوانی نشان دهندۀ تواتر معنوی آن هستند. همچنین با مراجعه به تفاسیر مهم شیعه، نصوص و شواهدی جمع آوری شده که بیانگر اعتقاد اکثر مفسران به این اصل اعتقادی است. ولی مع الاسف در مباحث رسمی و کلامی پیشینیان یا اصلاً مطرح نشده و یا به طور جدی بدان پرداخته نشده است. در سال‌های اخیر نیز که برخی بدان پرداخته‌اند غالباً در میان ادلۀ اثبات خدا به عنوان دلیلی ناکافی مطرح شده است. در این رساله پیوند میان فطرت توحیدی با عوالم پیشین به طور مبسوط با استناد به‌ آیات و روایات مطرح گردیده، همین طور برای مقایسه با اندیشه‌های سایر مکاتب در روش کسب معرفت توحیدی به بیان روش فلسفه و عرفان پرداخته شده است و آرای برخی فیلسوفان معاصر پیرامون فطرت نقد و بررسی شده است. در پایان به برخی شبهات پیرامون فطرت توحیدی و نیز عوالم پیشین پاسخ داده شده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 406