جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
صفحه اصلی کتابخانه > جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  *برای جستجوی عین عبارت , عبارت مورد نظر را درون گیومه ("") قرار دهید . مانند : "تاریخ ایران"
  • تعداد رکورد ها : 336014
اسماعیل ق. پوناوالا
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
دکتر اسماعیل پوناوالا دکترای خود را از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس دریافت داشته و بیش از ۳۰ سال استاد ممتاز این دانشگاه بوده است. وی همچنین در دانشگاه‌های مک گیل و هاروارد تدریس کرده است. ایشان نویسنده، منتقد و مصحح متون عربی، و مترجم کتابهای متعددی است. کتاب «ستون‌های اسلام» از جمله آثار شاخص وی می‌باشد. او مقالات فراوانی نیز در مجلات معتبر به چاپ رسانده و به دانشنامه‌های مختلفی همچون دایره المعارف اسلام، دایره المعارف ایرانیکا، دایره المعارف مذاهب، دایره المعارف فقه اسلامی، و دایره المعارف بزرگ اسلامی خدمات علمی ارائه کرده است.
احمد اولدالی
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
احمد اولدالی استادیار مطالعات اسلامی در دانشگاه اکس مارسی در فرانسه و پژوهشگر مؤسسه مطالعات و تحقیقات در مورد جهان عرب و اسلام (IREMAM) است. پژوهش اصلی او بر روی کلام اسلامی، تفسیر قرآن و فقه اسلامی متمرکز است. او دکتری خود را در رشتۀ مطالعات اسلامی از دانشگاه اکس مارسی دریافت کرده و نویسندۀ چندین اثر در باب هرمنوتیک قرآنی، نظریۀ فقه و اقلیت‌های دینی در جهان اسلام در دورۀ میانه است. جدیدترین اثر او کتابی با عنوان «عقل و وحی در اسلام» (بریل، ۲۰۱۹) و موضوع پژوهش وی در حال حاضر درک و رواج تفاسیر عقلی فخرالدین رازی است.
موریس اَ. پومرنتس
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
موریس اَ. پومرنتس دانشیار ادبیات در دانشگاه نیویورک ابوظبی است. وی در تحقیقات خویش به بررسی میراث غنیِ نثر عربی در دوره‌های پیشامدرن می‌پردازد. پومرنتس دوره‌ی دکتری خود را درسال ۲۰۱۰ میلادی در گروه تمدن‌ها و زبان‌های خاورنزدیک در دانشگاه شیکاگو به پایان رساند. او علاوه بر کتاب سحر حلال، به تصحیح و ویراستاریِ کتاب‌های میراث معارف عربی-اسلامی و در حضور قدرت پرداخته است. وی همچنین عضو هیئت تحریریه نشریه‌ی ادبیات عربی و کتابخانه‌ی مجموعه ترجمه‌های ادبیات عرب است که توسط دانشگاه نیویورک منتشر می‌شود.
جان ال. اسپوزیتو
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
جان اسپوزیتو (به انگلیسی: John Esposito) (متولد ۱۹ ماه می سال ۱۹۴۰، بورکلین، نیویورک سیتی)، استاد امور بین‌الملل و مطالعات اسلامی در دانشگاه جرج‌تاون می‌باشد. او مدیر مرکز شاهزاده الولید بن طلال برای فهم متقابل مسلمانان و مسیحیان در دانشگاه جرج تاون می‌باشد.[۱] جان اسپوزیتو استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا در زمینه دین و پژوهش‌های اسلامی و امور بین‌المللی و همچنین بنیانگذار و سرپرست مرکز شناخت متقابل اسلام و مسیحیت است. اسپوزیتو در زمینه اسلام، اسلام سیاسی و اثرات جریان‌های اسلامی از شمال آفریقا تا آسیای جنوب شرقی صاحب تخصص است و علاوه بر فعالیت‌های یاد شده در مراکز متعدد دیگر نیز فعالیت داشته و دارد از جمله مرکز مطالعات مربوط به اسلام و دموکراسی که نایب رئیس آن بوده‌است. اسپوزیتو سرپرست و سر ویراستار دائرهالمعارف چهار جلدی آکسفورد راجع به جهان اسلام مدرن (۱۹۹۵) تاریخ اسلام آکسفورد (۱۹۹۹)، فرهنگ نامه اسلام آکسفورد و دنیای اسلام گذشته و حال آکسفورد است. او صاحب بیش از ۳۰ کتاب است.[۲] یکی از کتاب های مهم او که در مقطع کارشناسی ارشد علوم سیاسی تدریس می شود جنبش های اسلامی معاصر است
فرد مک دانر
عنوان :
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
فرد مک دانر محقق اسلامی و استاد تاریخ خاور نزدیک دانشگاه شیکاگو است. دانر در سال ۱۹۴۵ در واشنگتن دی سی متولد شد و در بسکینگ ریج نیوجرسی وبا تحصیل در مدارس دولتی پرورش یافت. در سال ۱۹۶۸ تحصیلات کارشناسی خود را که ما بین سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۷ و به دنبال یادگیری زبان عربی در مرکز مطالعات عربی خاورمیانه (MECAS) در دهکده شلمان لبنان قطع کرده بود؛ در رشته هنر مرکز مطالعات شرق شناسی دانشگاه پرینستون به پایان رساند. از سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۰ در ارتش ایالات متحده خدمت کرد و در پی انجام وظیفه با آژانس امنیت ایالات متحده آمریکا به هرتسوگن آوراخ آلمان رفت. پس از آن وی به مدت یک سال (از ۱۹۷۰ تا۱۹۷۱) در دانشگاه فردریش الکساندر ارلانگن در آلمان به مطالعه فلسفه شرق پرداخت و سپس به پرینستون برای نوشتن رساله دکتری خود بازگشت. دانر دکترای خود را در سال ۱۹۷۵ از مرکز مطالعات خاور نزدیک دانشگاه پرینستون دریافت کرد. وی بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۲ تاریخ خاورمیانه را در بخش تاریخ دانشگاه ییل تدریس می‌کرد پس از آن در سال ۱۹۸۲ دانشگاه شیکاگو (انستیتوی شرق‌شناسی و دپارتمان تمدن‌ها و زبان‌های خاورنزدیک) رفت. دانر به عنوان رئیس دپارتمان خود از ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ و پس از آن به عنوان مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه خود (از ۲۰۰۲ تا کنون) فعالیت داشته است. کتاب او با عنوان فتوحات اولیه اسلامی (The Early Islamic Conquests) “شکوهمند” و ” کمکی بزرگ برای درک تاریخ صدر اسلام” توصیف شده است (International Journal of Middle East Studies Vol. 15, No. 4 (Nov., 1983), pp. 577-579). این کتاب به صورت یک مجموعه برای رشته‌های مختلف دانشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانر همچنین ترجمه‌ای از یک جلد تاریخ طبری منتشر کرده است. کتاب او با نام محمد [ع]و ایمان‌آورندگان، ریشه‌های اسلام (Muhammad and the Believers: At the Origins of Islam) شرحی از سال‌های اولیه جنبشی معنوی است که بعدها به نام اسلام شناخته شد. این کتاب در می ۲۰۱۰ توسط انتشارات دانشگاه هاروارد منتشر شد. بحث اصلی دانر این است که چیزی که منجر به شکل‌گیری آنچه که اسلام نام دارد شد، حرکتی از سوی ایمان‌آورندگان معتقد به توحید بود که با ره‌گشایی محمد [ع] آغاز به کار کرد و مسیحیان و یهودیان صالح را نیز همانند آن دسته از یکتاپرستان که تعلیمات قرآن را دنبال می‌کردند در برمی‌گرفت. این مبحث نخستین بار در کارگاه آموزشی ” دوران باستان پسین و صدر اسلام” (Late Antiquity and Early Islam) در سال ۱۹۹۳ در لندن ارائه شد و سپس در مقاله‌ای با عنوان “از ایمان آورندگان تا مسلمانان” در شماره ۵۰-۵۲ (۲۰۰۲–۲۰۰۳) مجله الابحاث به چاپ رسید. او در روایت‌های خود از ریشه‌های اسلامی درباره تاریخ کهن متن قرآن بحث می‌کند. دانر به طور ویژه به نظریه نهایی شدن متاخر متن قرآن ( theory of late canonization of the Qur’an ) که توسط جان ونز برو[۱] و یهودا دی.نو[۲] مطرح شده پاسخ می‌دهد. وی در این کتاب تلاش می‌کند تا توضیح دهد که چگونه نگرانی‌ها برای مشروعیت جامعه اسلامی موضوعات قابل توجه در ثبت تاریخ اسلامی بخصوص موضوعات نبوت، جامعه، هژمونی و رهبری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در سال ۲۰۰۷ دانر به خاطر بررسی دست‌نوشته عربی کهنی مربوط به قرن اول اسلامی (قرن هفتم میلادی) در مجموعه های پاریس، وین، آکسفورد، و هایدلبرگ موفق به کسب جایزه از بورسیه تحصیلی گوگنهیم شد. وی یکی از اعضای قدیمی انجمن مطالعات خاورمیانه در آمریکای شمالی (MESA)، انجمن آمریکایی شرق‌شناسی و قرون وسطایی‌های خاورمیانه است. دانر از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ رئیس انجمن قرون وسطایی‌های خاورمیانه بود و مجله العصر الوسطی، خبرنامه قرون وسطایی‌های خاورمیانه از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۱ به سردبیری او منتشر می‌شده است. او از سال ۱۹۷۵ یکی از اعضای این انجمن بود واز ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ به عنوان هیئت تحریریه فعالیت و در سال ۲۰۰۸ جایزه جری باکاراک (Jere L. Bacharach) را بدست آورده بود. دانر در حال حاضر رئیس انجمن مطالعات خاورمیانه در آمریکای شمالی است. کتابشناسی: The Early Islamic Conquests (Princeton University Press; 1981) ISBN 0-691-05327-8 The History of al-Tabari (Vol. 10): The Conquest of Arabia (State University of New York Press; 1993) ISBN 0-7914-1072-2 (translation) Narratives of Islamic Origins: The Beginnings of Islamic Historical Writing (Darwin Press; 1998) ISBN 0-87850-127-4 Muhammad and the Believers. At the Origins of Islam (Harvard University Press; 2010) ISBN 978-0-674-05097-6 س. موسوی [۱] – John Wansbrough [۲] – Yehuda D. Nevo
اسما بارلاس
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
اسما بارلاس در سال ۱۹۵۰ در پاکستان متولد شد. مدرک کارشناسی فلسفه و ادبیات انگلیسی را از کالج زنان کنیئرد (Kinnaird) در لاهور و سپس کارشناسی ارشد خبرنگاری را از دانشگاه پنجاب گرفت. اولین فعالیت حرفه‌ای بارلاس در سال ۱۹۷۶ در پاکستان است. او در وزارت خارجه مشغول به کار شد، اما پس از مدتی به خاطر انتقاد از رئیس جمهور وقت یعنی محمد ضیاءالحق که یک حکمران نظامی بود، از محل کار خود اخراج شد. بعد از اخراج مدت کوتاهی دستیار سردبیر نشریه مسلمان (Muslim) بود و سپس به آمریکا مهاجرت کرد و درآنجا پناهندگی سیاسی گرفت. در آمریکا وارد دانشگاه دنور شد و کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مطالعات بین‌الملل را کسب کرد. بارلاس سال ۱۹۹۱ وارد دپارتمان سیاست در کالج ایتاکا در نیوریوک شد و سال ۲۰۲۰ از این سمت بازنشسته شد. نیمی از این سال‌ها مدیریت مرکز مطالعات، فرهنگ و قومیت این موسسه را بر عهده داشت. در بهار ۲۰۰۸ بر کرسی فلسفه اسپینوزا در دانشگاه آمستردام هلند نشست. در کنار این مسئولیت‌ها، او به فعالیت‌هایی در زمینه‌های ادبی همچون شعر، داستان کوتاه، ستون نویسی در روزنامه‌ها مشغول بود. آثار و نوشته‌های او اغلب در مورد جنبه‌های مختلف خشونت، به ویژه استثمار، خشونت جنسی و مذهبی است. نخستین کتاب او دموکراسی، ناسیونالیسم و ​​کمونالیسم: میراث انگلیس در جنوب آسیا نام داشت و در سال ۱۹۹۵ به چاپ رسید. کتاب درباره نظامی‌گری نهادینه شده و قدیمی در پاکستان به حاکمیت انگلیس بود. بارلاس پس از آن به موضوعات حول محور زنان علاقه بیشتری نشان داد. تخصص بارلاس مطالعه تطبیقی و بین‌المللی سیاست، اسلام و هرمنوتیک قرآن، زنان و جنسیت است. آثار شناخته شده او درباره نظر اسلام وتفاسیر قرآن درباره زنان است. از جمله آن‌ها کتاب زنان معتقد به اسلام است که در سال ۲۰۰۵ در اندونزی منتشر شد واستقبال گسترده‌ای از آن شد. بخش‌هایی از این کتاب به زبان‌های دیگر مانند عربی، بنگالی، اسپانیایی، هلندی، پرتغالی، فرانسوی و آلمانی ترجمه شده است. علاوه بر این بارلاس در برخی سمینارها و جلسات سخنرانی ایراد می‌کند که برخی از سخنرانی‌های اون با استقبال خوبی مواجه شدند از جمله سلسله سخنرانی‌هایش در اندونزی و نیز در اسپانیا، ترکیه و روسیه. برخی دیدگاه‌ها و تفاسیر او از اسلام را فمینیست اسلامی خوانده‌اند، ولی خود بارلاس این لفظ را رد می‌کند. کتابشناسی Islam, Muslims, and the US: Essays on Religion and Politics (India, Global Media Publications, 2004) “Believing Women” in Islam: Unreading Patriarchal Interpretations of the Qur’an (University of Texas Press, 2002). Democracy, Nationalism, and Communalism: The Colonial Legacy in South Asia (Westview Press, 1995) Confronting Qur’anic Patriarchy (University of Texas Press, 2018) (forthcoming) (co-written with Raeburn Finn) ?? “Believing Women” in Islam: Unreading Patriarchal Interpretations of the Qur’an (Revised edition. University of Texas Press, February 2019) [10] مقالات “Reviving Islamic Universalism: East/s, West/s, and Coexistence,” in Abdul Aziz Said and Meena Sharify-Funk (eds.), Contemporary Islam: Dynamic, Not Static (Routledge, 2006). “Women’s and Feminist Readings of the Qur’an,” in Jane Dammen McAuliffe (ed.), Cambridge Companion to the Qur’an (Cambridge University Press, 2006). “Globalizing Equality: Muslim Women, Theology, and Feminisms,” in Fera Simone (ed.), On Shifting Ground: Muslim Women in the Global Era (NY: Feminist Press, 2005). “Amina Wadud’s Hermeneutics of the Qur’an: Women Rereading Sacred Texts,” in Suha Taji-Faruqi (ed.), Contemporary Muslim Intellectuals and the Quran: Modernist and Post Modernist Approaches (Oxford: Oxford University Press, 2004). ایمیل: abarlas@ithaca.edu
گوستاو فلوگل
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
گوستاو فلوگل[۱] شرق‌شناس آلمانی در ۱۸ فوریه ۱۸۰۲ در برواتزن آلمان متولد شد. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در زادگاه خود گذراند و سپس عازم دانشگاه لایپزیک شد و از ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۴ به تحصیل در الهیات، فلسفه و زبان‌شناسی پرداخت. به هزینه دربار به وین رفت و دو سال در آنجا اقامت گزید. در این مدت مرتبا به کتابخانه سلطنتی وین و مجموعه هامر-پورگشتال[۲] می‌رفت و به مطالعه و بررسی نسخ خطی شرقی مشغول بود  و البته ناچار به انجام سفرهای متعدد از آلمان به امپراطوری اتریش- مجارستان بود. در سال‌های ۱۸۲۹ و ۱۸۳۹ به پاریس رفت و با سلویستر دو ساسی[۳] ملاقات کرد. در طی این سفرها به پاریس، زمان نسبتا زیادی را هم در کتابخانه ملی پاریس می‌گذراند و در ۱۸۳۰ به درسدن بازگشت. سپس به سمت استادی دانشگده سنت آفر[۴] در ماینس[۵] منصوب شد اما به دلیل مزاج ناسالم و ضعف جسمانی در ۱۸۵۰ مجبور به بازنشستگی شد. درحالیکه دوران نقاهت را در وین سپری می‌کرد، از طرف مجموعه هامر- پورگشتال مامور به جمع‌آوری و مرتب‌سازی فهرستی از نسخ خطی شرقی شد. او این کار را در طی چهار تابستان از ۱۸۵۱ تا ۱۸۵۴ انجام داد. حاصل کار فهرست کاملی از نسخ خطی عربی، فارسی و ترکی بود. سپس به درسدن بازگشت و تا پیان عمر در آنجا ماند. فلوگل یکی از برجسته‌ترین قرآن پژوهان، اسلام‌شناسان و عرب‌شناسان آلمانی است که به غیر از آثار خرد و مقالات مختلفی که در این زمینه تهیه کرده ، دارای چند اثر عظیم و ماندگار درباره فلسفه، مذهب و تاریخ ادبیات است. نسخه تصحیحی قرآن شاخص‌ترین اثر اوست. این کتاب با نام “نجوم الفرقان فی أطراف القران” به زبان‌های مختلف و بارها تجدید چاپ شده است و تا آن زمان بهترین و کامل‌ترین اثر در نوع خود بود. مبنای کار فلوگل زبان شناس، نسخه ای از قرآن کریم است که وی همراه معجم خود در شهر لایپزیک چاپ کرده بود. فلوگل نخستین کسی ست که فهرست ابجدی کلمات قرآن را نگاشته ؛ آن هم به گونه ای که در آن به شماره آیه و شماره سوره و نیز شماره تک تک آیات قرآن اشاره شده است. شماره گذاری فلوگل در دیگر ترجمه هایی که پس از وی از قرآن شده، مورد پذیرش قرار گرفته است. نجوم الفرقان فى اطراف القرآن نخستین فهرست الفبایى واژگان قرآن کریم است. با اینکه تمام فهرست هایى که از آن پس, در کشورهاى عربى و اسلامى به نگارش درآمده اند, بر این فهرست تکیه کرده اند, ولى از نظر دقت و شمول به پاى آن نرسیده اند.  فؤاد عبدالباقى  از علمای مصر در نگارش  کتاب خود “المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم” کاملاً از فهرست فلوگل وام گرفته است. هر چند او سعی داشته اثرش کامل‌تر از فلوگل باشد و  مواردی را از فهرست حذف و یا اضافه کرده و برخی خطاها و اشکالات را اصلاح کرده است؛ اما در واقع معجم عبدالباقی تفاوت آنچنان چشم‌گیری با کتاب  فلوگل ندارد.  و شاید به نوعی جای تاسف است که  «معجم مفهرس قرآن» که اکنون در دست مسلمانان و مورد استفاده علماى اسلام است، حاصل تحقیق «فلوگل» آلمانى است. این کتاب بعدها با عنوان نجوم الفرقان فى اطراف القرآن یا کشف الآیات قرآن مجید براساس کشف الآیات گوستاو فلوگل در ایران به چاپ رسید. فلوگل علاوه بر این اثر ارزشمند، مقالات و آثار دیگری نیز دارد از جمله تحقیقاتی درباره الکندی، فرقه‌ حنفیه، تاریخ خلافت، تصحیح نسخه حاجی خلیفه کشف الظنون و فهرست ابن الندیم از دیگر پژوهش‌های برجسته فلوگل تاریخ کوتاهی از ادبیات فارسی و نیز پژوهش دیگر درباره بابک خرمدین و مانویت است. او تاثیر مانی و تعالیم و آموزه‌های او را در فهرست ابن الندیم  دریافته بود و با بررسی اثر روایی قیام بابک خرمدین درآذربایجان به برخی جنبه‌های تاریخی آن دست یافت. فلوگل جوایز و افتخارات بسیاری را هم به جهت پژوهش‌هایش بدست آورده است. نشان افتخار آلبرت ساکسونی[۶]، درجه لیسانس افتخاری الهیات از دانشگاه ینا[۷]، عضویت در جامعه علمی آلمان شرقی، عضویت در انجمن باستانی پادشاهی ساکسونی، عضویت در آکادمی وین و تورین، عضویت در انجمن آسیایی لندن و موارد دیگری از این دست، از جمله افتخارات اوست. گوستاو فلوگل در پنجم جولای ۱۸۷۰ در درسدن آلمان درگذشت. برخی از مهم‌ترین آثاروی پس از مرگش به چاپ رسید. کتاب‌شناسی منتخب: Corani textus arabicus. Tauchnitz, Leipzig 1834 (Digitalisat in der Google-Buchsuche) Concordantiae Corani arabicae. Leipzig 1842 und erneut 1898 (Digitalisat) Mani, seine Lehren und seine Schriften. Leipzig 1862 Die grammatischen Schulen der Araber. Leipzig 1862 Ibn Kutlulbugas Krone der Lebensbeschreibungen. Leipzig 1862 (Digitalisat bei der bayerischen Staatsbibliothek) Kitab-al-Fihrist, posthum erschiene _____________________________________________ [۱] – Gustav Leberecht Flügel [۲] – Hammer-Purgstall [۳] – Sylvestre de Sacy [۴] – Saint-Afra [۵] – Meissen [۶] – Albert Decoration in Saxony [۷] – Jena سیدموسوی
یوری روبین
عنوان :
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
یوری روبین[۱] در سال ۱۹۴۴ در کریات اونو[۲] از توابع تل آویو در اسرائیل بدنیا آمد. پس از پایان دوره کارشناسی وارد مرکز زبان و ادبیات عربی دانشگاه تل آویو شد و تا مقطع دکترا ادامه داد. رساله پایان نامه دکتری خود را در سال ۱۹۷۵ درباره زندگی‌نامه و سنت پیامبر در صدر اسلام و زیر نظر جیکوب کیستر[۳] ارائه داد. پس از اتمام دوره دکترا به تدریس در دانشکده زبان عربی دانشگاه تل آویو مشغول شد و پس از مدتی به سمت استاد تمامی منصوب شد. روبین از اعضای موسسه مطالعات پیشرفته دانشگاه عبری اورشلیم نیز بود. حوزه‌های پژوهشی روبین پیرامون اسلام آغازین با تاکید ویژه بر قرآن، تفسیر قرآن و سیره و حدیث اسلامی است. روبین در تحقیقاتش به وقایع و تاریخ پیش از ظهور اسلام  نیز توجه دارد چرا که آن را بستری برای پیدایش اسلام می‌داند و از نظر او آثار و فرهنگ آن دوران در اسلام نمود دارد. وی با مطالعه منابع مختلف چه منابع اسلامی و چه منابع غیر اسلامی مربوط به یهودیان و مسیحیان در صدد یافتن تاریخ حقیقی و جریانات واقعی مربوط به دوران پیامبر اسلام است. از کتاب‌های مهم روبین می‌توان به کتاب چشم ناظر (دیده مجنون)[۴] اشاره کرد. در این کتاب روبین به بررسی زندگی پیامبر اسلام از دیدگاه مسلمانان صدر اسلام می‌پردازد و با بازگویی داستان‌هایی از زبان مسلمانان و ایمان آوردگان اولیه در تلاش برای جستجوی حقایق تاریخی و قابل استناد است که لزوما با آنچه تا به حال از زندگی‌نامه پیامبر اسلام توسط مسلمانان بیان شده است؛ یکسان نمی‌باشد. کتاب بخش‌های مختلفی از زندگی پیامبر از جمله فعالیت‌های پیامبر در مکه و قبل از هجرت، آزار و اذیت پیامبر از طرف قریش و در نهایت هجرت به مدینه را در بر می‌گیرد. روبین سعی کرده است در کتاب خود از توصیف و توضیحات قرآن درباره محمد (ص) بهره بگیرد. یکی دیگر از آثار شاخص روبین کتابی است که به بررسی وضعیت یهودیان و مسیحیان در زمان پیامبر اسلام می‌پردازد. عنوان کتاب اصطلاح “بنی اسرائیل” یا فرزندان اسرائیل را در خود جای داده است که از قرآن وام گرفته شده است و به نحوه خطاب یهودیان توسط قرآن اشاره دارد و داستان‌ها و مضامین مربوط به کتاب مقدس که در قرآن آمده است را مورد مطالعه قرار می‌دهد. روبین همچنین مقالاتی مفصلی درباره ارتباط پیامبر اسلام با یهودیان، علاقه محمد(ص) به سنت‌های ابراهیمی ودلایل و چگونگی تغییر قبله مسلمانان از مسجد الاقصی به کعبه نوشته و به تشریح نقطه نظر خود پرداخته است. یوری روبین پس از چهل و یکسال تدریس از سمت خود در دانشکده مطالعات عربی و اسلامی دانشگاه تل آویو بازنشسته شد. روبین از اعضای هیئت مشورتی دایره المعارف قرآنی لیدن (انتشارات بریل)[۵] است که برخی از مداخل آن توسط او نوشته شده است. تحقیقات روبین در حال حاضر حول محور کتاب مقدس، موضوعات مطرح شده از کتاب مقدس و پس از آن در قرآن و نیز تفسیرهای آن‌ها با تاکید بر جریانات مربوط به ابراهیم، موسی و بنی اسرائیل است. کتابشناسی: The Eye of the Beholder: The Life of Muhammad as Viewed by the Early Muslims (A Textual Analysis). Princeton, New Jersey: The Darwin Press, 1995. Between Bible and Qur’an: The Children of Israel and the Islamic Self-Image. Princeton, New Jersey: The Darwin Press, 1999.[2] Muhammad the Prophet and Arabia. Variorum Collected Studies Series, Ashgate, 2011 ______________________________________________________ [۱] – Uri Rubin [۲] – Kiryat Ono [۳] – Kister M.J [۴] – The Eye of the Beholder [۵] -encyclopaedia of islam leiden brill سیدموسوی
کریستف لوگزنبرگ
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
کریستف لوگزنبرگ[۱] نام مستعار نویسنده کتاب جنجالی ” قرائت سریانی-آرامی قرآن تلاشی بر رمزگشایی زبان قرآن:”[۲] است. این کتاب نخستین بار در سال ۲۰۰۰ به آلمانی و سپس در ۲۰۰۷  ترجمه انگلیسی آن منتشر شد و به مطالعه قرآن بر محور فرم و معنا می‌پردازد. در صدر اسلام زبان عربی داری رسم الخط مدون و مشخصی نبوده و رسم الخط عربی حجازی (چیزی همانند خط کوفی) نقطه، همزه و الف میان کلمات را نداشته و بسیار ابتدایی بوده است؛ در واقع قرآن جزو اولین مکتوبات این زبان محسوب می‌شود. نویسنده بخش‌هایی از قرآن را دارای ابهامات و محتوای گنگ و نامعلوم می‌داند که حتی فهم آن برای عرب زبان هم ممکن نیست و همین امر موجب تفسیرها و برداشت‌های مختلف از قرآن شده است. نویسنده آلمانی با اشاره به اینکه موارد این چنینی در قرآن عملا مانع ترجمه صحیح آن به زبان‌های دیگر می‌شود نظریه جدیدی در باب منابع اصلی و اولیه قرآن ارائه می‌دهد که البته می‌توان آن را به نوعی ادامه راه گرد پوین [۳]( محقق مسئول در پروژه قرآن صنعا) دانست. به عقیده لوگزنبرگ قرآن اولیه ترکیبی از چندین زبان مختلف بوده است و نه منحصرا زبان عربی و ریشه اولیه بخشی ازآیات آن را زبان سریانی می‌داند. زبان سریانی زبانی از زبان‌های کهن اقوام سامی در منطقه خاورمیانه و سوریه قدیم است. از دیدگاه او داد و ستد و مراودات قبیله قریش در قرن هفتم میلادی با این اقوام که عمدتا مسیحی بودند در شکل‌گیری قرآن موثر بوده است و همین مساله موجب انتقال عقاید وفرهنگ مسیحیت به کتاب مسلمانان شده است. نویسنده با آوردن مثال‌های مختلف تلاش دارد تا این امر را به اثبات برساند که با بررسی آیات قرآن به زبان و دستور زبان سریانی بسیاری از ابهامات رفع می‌شود چرا که این آیات در اصل به این زبان گفته شده است و نه عربی و برگردان و ترجمه بعدی از سریانی به عربی است که کنایات و پیچیدگی‌های موجود را پدید آورده است. او با رجوع به تفسیر طبری و انتخاب موارد اختلافی تفسیر آیات در بین فقها، به سبک خود و با کمک از زبان سریانی به ترجمه و تفسیر آیات مورد نظر می‌پردازد. یکی از این مثال‌ها را در مورد آیات ۲۲ سوره واقعه، ۵۴ سوره دخان، ۲۰ سوره طور، ۷۲ سوره الرحمن و کلمات “حور” یا “حورالعین” می بینیم. “حور” در دایره المعارف سریانی کلمه‌ ای مونث و به معنای انگور سفید و “عین” جمع “عینا” به معنای تلالو و درخشش مروارید است و درنهایت “حورالعین” را به انگورهای درشت و بلوری معنی می‌کند و توصیف قرآن از بهشت را نه حوریان سپید روی و چشم درشت بلکه غذا و نوشیدنی (انگورهای درشت و درخشان) می‌داند. او در ادامه فراتر رفته و به تفسیر آیات نیز می‌پردازد.از جمله آیه ۳۱ سوره نور و عبارت” وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُیُوبِهِنَّ” را باز هم با توجه به معنی کلمات  همنام در ریشه سریانی به عبارت ” به زنان بگو کمربندهای  خود را محکم به کمر ببندند” می‌رسد و تعبیر کمربند بستن را نشانه‌ای از عفت در فرهنگ مسیحیت می‌یابد. این روش و نوع برداشت در کل کتاب گسترش می‌یابد و با بازی با کلمات و تغییر اعراب و نقطه‌گذاری و خواندن عربی با نظام زبان سریانی به معانی جدیدی از آیات قرآن می‌رسد که  در نظر خودش با مفهوم تر جلوه می‌کند و برای کلمات و عبارات بسیار دیگری از جمله “خاتم” و حتی خود “قرآن” معنای نو می‌آفریند تا در نهایت به این نتیجه برسد که قرآن مغلطه‌ای ازنوشته‌های دیگر و بخصوص ترجمه‌ای ازنوشته‌های  سریانی-آرامی است. انتشار این کتاب در میان اسلام‌شناسان بازتاب گسترده‌ای داشت و بخش عمده آنان و از جمله اسلام‌شناسان غربی به انتقاد از آن پرداختند. آنجلیکا نیوورت[۴]، ریچارد کروس[۵]، فرانسیس د بلویس[۶] و چند تن دیگر با انتشار مقاله انتقادات بسیاری را به این نظریه وارد دانستند ازجمله اینکه برای این مدعا باید به زبان‌ و رسم الخط و دستور زبان عربی قدیم و جدید، آرامی- سریانی و چندین زبان دیگر مسلط بود به علاوه داشتن اطلاعات کافی از تاریخ و فرهنگ خاورمیانه و البته تسلط بر زبان‌شناسی مدرن. پاتریشیا کرونه[۷]، استاد دانشگاه پرینستون  آن را “بسیار مبتدیانه و دارای ضعف و اشکالات اساسی” دانست. دکتر ولید صالح[۸] استاد مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه تورنتو روش لگزنبورگ در تفسیر قرآن را “منحصر به فرد، متناقض و بدون داشتن جهت مشخص” توصیف می‌کند و می‌گوید نظریه او تمامی تلاش‌های صورت گرفته دو قرن اخیر اسلام‌شناسان غربی را باطل و نادرست و درک قرآن را تنها منوط به دانستن زبان سریانی-آرامی آن هم با شیوه مخصوص به خود می‌داند. صالح با اظهار اینکه سریانی دانستن قرآن ساده‌ترین راه برای رد شواهد زبانی است، آن  را نمی‌پذیرد و حتی سریانی را وامدار زبان عربی ‌می‌داند و سپس با تشریح موقعیت جغرافیایی سرزمین‎‌های حجاز و منطقه ادسای[۹] سریانی زبان ( جنوب ترکیه امروزی) و پرسش درباره اصل چیستی نوشته‌های ادعا شده سریانی  و چرایی تبدیل آن به عربی و کیستی ترجمه‌کنندگان و با توجه به ناهمگونی زمانی این نظریه را به طور کامل رد می‌کند. برخی عقیده دارند کریستوفر لوگزنبرگ یک محقق آلمانی و استاد زبان‌های سامی است. هانس جانسن[۱۰] او را یک مسیحی لبنانی می‌داند. در حال حاضر“قرائت سریانی- آرامی قرآن” در بیشتر کشورهای اسلامی جزو کتب ممنوعه است. کتاب شناسی Luxenberg, Christoph (2000) – Die Syro-Aramäische Lesart des Koran: Ein Beitrag zur Entschlüsselung der Koransprache. Berlin: Verlag Hans Schiler. ISBN 3-89930-028-9. Luxenberg, Christoph (2004) – Weihnachten im Koran. in Streit um den Koran, Die Luxenberg Debatte: Standpunkte und Hintergründe Berlin: Verlag Hans Schiler. 2004. ISBN 3-89930-067-X. Luxenberg, Christoph (2004) – Der Koran zum Islamischen Kopftuch: in: imprimatur, issue 2/2004, Luxenberg, Christoph (2005) – Neudeutung der arabischen Inschrift im Felsendom zu Jerusalem. in Die dunklen Anfänge, neue Forschungen zur Entstehung und frühen Geschichte des Islam Berlin: Verlag Hans Schiler. 2005. ISBN 3-89930-128-5. Luxenberg, Christoph (2007) – Relikte syro-aramäischer Buchstaben in frühen Korankodizes im hejazi- und kufi- Duktus. in Der frühe Islam Berlin: Verlag Hans Schiler. 2007. ISBN 3-89930-090-4. Luxenberg, Christoph (2007) – The Syro-Aramaic Reading of the Koran – A Contribution to the Decoding of the Koran. Berlin: Verlag Hans Schiler. 2007 ISBN 3-89930-088-2. Luxenberg, Christoph (2008) – “Die syrische Liturgie und die geheimnisvollen Buchstaben im Koran” in: Markus Groß / Karl-Heinz Ohlig (Hg.) Schlaglichter: Die beiden ersten islamischen Jahrhunderte Berlin 2008, Verlag Hans Schiler, ISBN 978-3-89930-224-0, pp. 411–۴۵۶   [۱] -Christoph Luxenberg [۲] –The Syro-Aramaic Reading of the Koran: A Contribution to the Decoding of the Language of the Qur’an [۳] -Gerd Puin [۴] -Angelika Neuwirth [۵] -Richard Kroes [۶] -François de Blois [۷] -Patricia Crone [۸] -Dr. Walid Saleh [۹] – Edessa [۱۰] -Hans Jansen سیدموسوی
جرارد هاوتینگ
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
چکیده :
جرارد هاوتینگ[۱] اسلام‌شناس و شرق‌شناس انگلیسی در سال ۱۹۴۴ متولد شد.او در دانشگاه لندن تحصیل کرده است و درجه دکتری را زیر نظر برنارد لویس[۲] و جان وزبرو[۳] در ۱۹۷۸ کسب کرد. زمینه‌های مطالعاتی وی عبارتند از: رشد اسلام در خاورمیانه، شرح زندگی پیامبر اسلام، تاریخ اسلام قبل از مدرن و تاریخ خاورمیانه. از آثار مشهور هاوتینگ می‌توان به مقاله ” جان وزبرو، اسلام و توحید” اشاره کرد که جزء مقالات گردآوری شده در کتاب جنجالی ” در جستجوی محمد تاریخی” اثر ابن وارق[۴] اشاره کرد. ” رشد آیین‌های اسلامی” از دیگر کتاب‌های اوست که در آن به ارکان و اوصول دین و آیین‌های عبادی چون نماز، روزه و غیره پرداخت شده است. جرارد هاوتینگ هم‌اینک استاد بازنشسته تاریخ خاورمیانه و خاور نزدیک مرکز مطالعات شرق‌شناسی و آفریقای دانشگاه لندن است. کتاب‌شناسی: The First Dynasty of Islam (1986), translated two volumes in the Tabari Translation Project (vols. 17, 20), edited together with Abdul Kader Shereef, Approaches to the Quran, ed. (1993) The Idea of Idolatry and the Rise of Islam: From Polemic to History., 1999 Cambridge University Press “John Wansbrough, Islam, and monotheism”. in Quest for the Historical Muhammad edited by Ibn Warraq. The Development of Islamic Ritual, ed. (Aldershot: Ashgate, 2006) (The Formation of the Classical Islamic World, 26). [۱] -Gerald R. Hawting [۲] -Bernard Lewis [۳] – John Wansbrough [۴] -Ibn Warraq سیدموسوی
  • تعداد رکورد ها : 336014