جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این تحقیق پایانی، سیمای جبرئیل در قرآن و سنّت است. هدف اصلی از جمع آوری این اثر، شناسایی جبرئیل به عنوان برترین فرشته ی الهی است. اهمیّت موضوع در پیوند شناخت و اعتقاد به جبرئیل با اثبات بعثت انبیاء، وحیانیّت قرآن مجید و مقامات عرفانی و ملکوتی اولیای خداست. شناخت ملائکه اعم از جبرائیل و دیگران برای تکمیل ایمان به آنها ضروری است، چرا که ایمان به آنها از واجبات دین محسوب می شود و ثمره ی آن پذیرش عالم غیب است. ملائکه مجرّدند و قابل رؤیت نیستند، ولی گاهی برای انسان های وارسته و گاه دشمنان خداوند تمثّل یافته اند، امّا در قیامت همه ی انسان ها می توانند ملائکه را مشاهده نمایند. این موجودات نورانی ملکوتی، مختار و معصوم اند، چرا که از عقل محض و اختیار ترکیب یافته اند. امّا انسانِ کامل، مقامش از ملائکه نیز بالاتر است. هرکدام از فرشتگان به تبع صنفی که در آن قرار دارند، وظایف خاصّی را به عهده دارند و از نظر تقرّب به خداوند درجاتی دارند که نزدیک ترین آنها جبرئیل است. جبرئیل نام های متعدّدی دارد، مانند: جبرائیل، روح الامین، عقل اوّل، روح القدس و... . او رئیس کلّ ملائکه است و وجودش حیات بخش آنان، بلکه همه ی ادیان و ارواح انسان ها است، لذا دشمنی با او کُفر محسوب می شود. فرشته ی وحی نسبت به سایر ملائکه امتیازاتی دارد، مانند: امامت بر اهل آسمان، داشتن طولانی ترین عمر، خدمت به اهل بیت ( ع). وظیفه ی اصلی او به عنوان مقرّب ترین فرشته به خداوند، هدایت بشر است که با رساندن پیام الهی به انبیا در کمال امانت تحقّق می پذیرد. جبرئیل علاوه بر انبیا ( ع) با انسان ها وارسته ی غیر معصوم نیز ارتباط داشته است، مانند: هاجر(ع) ساره(ع) مریم ( ع) و... مطالب فوق را در قالب سه بخش؛ 1- کلّیاتی درباره ی فرشتگان 2- ویژگی های جبرئیل 3- ارتباط جبرئیل با انسان های برگزیده، در مجموع چهارده فصل گِردآوری نمودیم. روش کار، کتابخانه ای، تحلیلی، توصیفی، دینی، بنیادی و مسئله محور است. مهم ترین منابع مورد استفاده؛ تفسیر قرآن کریم و کتب حدیثی می باشد. از جمله ی تفاسیر: «المیزان» سیّد محمّدحسین طباطبایی ، « التبیان» شیخ طوسی، « مجمع البیان» فضل طبرسی ، « نمونه» ناصر مکارم شیرازی، « کبیر» فخر رازی و... کتب حدیثی: «بحارالانوار» محمّدباقر مجلسی ، « نهج البلاغه» سیّد رضی ، « روضه کافی» یعقوب کلینی رازی و « مسند» احمد حنبل از صحاح ستّه اهل سنّت است. نتیجه آن که:با توضیحات بالا افراد علاقه مند می توانند با چهره ی جبرئیل در آیینه معارف قرآن مجید و سنّت معصومین ( ع) آشنا شوند. برای ارتباط با این ملک مقرّب خداوند، باید به تقویت ایمان و استقامت در آن و تزکیه اخلاق و تصفیه روح پرداخت تا سنخیّت روحانی با این فرشته ی بزرگ ایجاد شود و پیوندی گرچه در عالم رؤیا، صورت گیرد. پیشنهاد می شود که علاقه مندان موضوعات قرآنی، پیرامون موضوع جبرئیل تحت این گونه عناوین پژوهش نمایند: 1- راهکارهای ترویج ایمان به ملائکه، به ویژه جبرئیل 2- نقش اختصاصی جبرئیل در هدایت بشر 3- بررسی آثار جبرئیل بر روی زمین، اعم از عمران و آبادانی زمین ( احداث نهرها و...) و تخریب شهرها

تبیین فلسفی «وحی» از دیدگاه موسس فلسفه اسلامی، ابونصر فارابی، فعالیتی عقلانی در جهت معقولیت بخشیدن و توجیه آموزه اصلی نبوت در دین مبین اسلام است که می کوشد سازگاری عناصر گوناگون آن را در نظام فلسفی هماهنگی به منصه ظهور برساند. بر این پایه، نگارنده این مقاله می کوشد با تحلیل ابعاد مختلف «وحی»، نگاه فارابی در مورد عناصر چهارگانه فرستنده وحی، گیرنده وحی، واسطه در ارسال وحی و ماهیت وحی را طی چهار بخش مستقل مورد بررسی قرار دهد که بر این اساس موجود اول در نظام صدوری موجودات، فرستنده وحی و مراتب متخیله و عاقله در نفس نبی گیرنده وحی به شمار می روند. در همین راستا عقل فعال در روند ارسال وحی نقش واسطه را بر عهده دارد که حقایق کلی را به نفس نبی انتقال می دهد. بدین ترتیب تبیین معقول فارابی از ماهیت وحی در نظام فلسفی وی روشن می شود.

درباره بسم الله الرّحمن الرّحیم عقاید گوناگون ابراز شده آیا آن را باید یک آیه کامل به شمار آورد ؟آیا عبارتی است که جنبه تقدس یافته و به قرآن افزوده شده است؟ آیا یک بار در قالب آیه نازل شده ودر جایهای دیگر قرآن اساساً آیه به شمار نمی آید آن را چگونه باید در نماز قرائت کرد واصولا این آیه چگونه نازل شده است در این گفتار خواسته ایم نشان دهیم که بسمله با دو کاربرد عاطفی – معنایی یک جا و کامل فرود آمده است در سوره حمد طلیعه هدایت است و در جایهای دیگر ضمن وفاق و هم آهنگی با اهداف و سیاق هر سوره پیوسته شانی از شئون الوهیت و رحمانیت و رحیمیت خدای سبحان را بیان می دارد و آن همه اختلاف نیز درباره آن زائیده برخی کج رفتاریهای بنی امیه به ویژه معاویه بوده است.