جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 74
بررسی تفسیری «سراح جمیل» در آیات ۲۸ و ۴۹ أحزاب
نویسنده:
اسماعیل ملکوتی خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
طلاق و گسست خانواده در دین اسلام، امری نکوهیده و مورد غضب خداوند است ولی اگر تداوم زندگی مشترک به خاطر ناسازگاری شدید و پایدار، میسر نباشد، جدایی همسران موجه می نماید. تعبیر قرآنی «سراحا جمیلا» (احزاب/ 28، ۴۹)، بر ضرورت زیبا و اخلاق مدارانه بودن شیوه تعامل همسران با یکدیگر در فرایند طلاق دلالت دارد تا ضمن رهایی زن، کرامت وی نیز مخدوش نگردد. این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی سامان یافته، پس از بررسی مفهوم «سراح جمیل»، به بازخوانی و مستندسازی دیدگاه های مفسران در مورد این آموزه قرآنی پرداخته تا شاخصه های ایجابی و سلبی طلاق زیبا را ارائه نماید. یافته های پژوهش بیان گر آن است که واژه «جمیل» در قرآن کریم در مورد راهبرد شایسته و زیبای انسان ها در شرایط طاقت فرسا به کار رفته و انگیزه مثبت، رعایت مقررات طلاق، ایفای شایسته حقوق مادی و معنوی، یأس از اصلاح و آشتی، خوش گفتاری و خوش رفتاری، مشورت و توافق سازنده، پاسداشت حرمت یکدیگر و احترام به حق انتخاب همسر آینده، بخشی از شاخصه های ایجابی طلاق زیبا است و در مقابل، خشونت های گفتاری و رفتاری، ضرر رسانی و ستم بر یکدیگر، کتمان حقایق، بهتان و رفتارهای گناه آلود، بخشی از شاخصه های سلبی طلاق زیبا است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 48
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی دلالت آیات 7 و 8 احزاب بر عالم ذر در اندیشه تفسیری علامه طباطبایی و علامه فضل الله
نویسنده:
سید مهدی رضایی ، کاظم قاضی زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، در بحث از آیات 7 و 8 سوره احزاب، این دو آیه را از آیاتی به شمار می آورد که به تلویح به عالم ذر اشاره دارند. علامه فضل الله، این نظریه را غیر قابل قبول دانسته و دلالت آن آیات را بر عالم ذر نمی پذیرد. با در نظر گرفتن تحلیل هر دو مفسر از حقیقت عالم ذر و تبیین ویژگی های آن، و با توجه به صبغه مباحث فلسفی علامه طباطبایی در ارائه مباحث تفسیری و همچنین مبانی جهان شناسانه ایشان که در آثار متعددشان منعکس گردیده و با نظر به قرائن موجود در آیات مذکور که به اعتقاد نگارندگان برداشت علامه طباطبایی را تایید می نمایند، می توان چنین ادعا نمود که نظر علامه طباطبایی در دلالت این دو آیه بر عالم ذر که نظریه ای بدیع به شمار می آید، بیانی مستدل بوده و از درجه اتقان بالایی برخوردار است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 140
مشخصات اثر
بازخوانی تفسیر آیات 32 و33 احزاب با رویکرد انتقادی
نویسنده:
زهره نریمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
گاه شهرت تفسیری مانع بازخوانی آیات است. آیات 32و 33 احزاب همواره مورد اتفاق تفسیری بوده و آن­را در خطاب به امهات­المؤمنین و توصیه به حجاب، عفاف و حبس آنان در منزل تفسیر نموده­اند. به­نظر می­رسد این تفسیر در وجوهی، باشأن رسالتی پیامبر، شواهد تاریخی، سیاق و فضای سیاسی سوره در تعارض است. برون­رفت واکاوی نقادانه این آیات با بررسی واژگان کلیدی آن، نشان داد که می­توان در تفسیر آیات، احتمال داد که این آیات از محتوائی سیاسی برخوردار هستند و نمی­توان آن­را صرفاً در حد توصیه­ایی به حیا و عفت­ورزی امهات­المؤمنین تقلیل داد. بر اساس این احتمال و درنگ، فراز «فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ» درمعنای خوارننمودن، اطاعت نکردن و تأثیر نپذیرفتن از منافقان بوده و مراد از «قَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ» نیز آرامش برقرار کردن و خاموش نمودن آتش فتنه در خانه است. شواهد تاریخی حکایت از ورود این تفسیر به منابع تفسیری از قرون اولیه باهدف مستور ماندن نفوذ جریان نفاق در خانه­های زنان پیامبر، و کم­رنگ نمودن خطاهای امهات­المؤمنین و در پی آن سرزنش­های متعدد قرآن دارد.
صفحات :
از صفحه 133 تا 156
مشخصات اثر
بازخوانی انتقادی روایات ترتیب نزول (مطالعه موردی سه سوره منافقون، نور و احزاب)
نویسنده:
زهرا کلباسی، امیر احمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
برخی از علمای معاصر بر این باورند که عموم مسلمانان از صدر اسلام تاکنون در قرائت قرآن به یک قرائت واحد ملتزم بوده‌اند. آن قرائت، همان قرائتی است که از جانب خداوند متعال نازل شده و بر زبان مبارک رسول اعظم (ص) جاری گشته و مسلمانان سینه‌به‌سینه تا به امروز آن را حفظ نموده‌اند و فرمان حضرات معصومین (ع) مبنی بر قرائت قرآن مطابق «قرائة الناس»، اشاره به همان قرائت واحد دارد و حفص بن سلیمان نیز به همان قرائت واحد، ملتزم بوده است. لکن با بررسی متن، سند و دلالت روایات مربوط به «قرائة الناس» و همچنین اسناد و مدارک تاریخی و تفسیری، به‌روشنی می‌توان دریافت که اولاً منظور از «قرائةالناس»، یک قرائت منحصربه‌فرد در تمامی اعصار و امصار نیست و ثانیاً قرائت حفص از عاصم در زمان‌ها و مکان‌های مختلف اسلامی، از شیوع امروزی برخوردار نبوده و به گواهی علما و مفسران متقدم و متأخر، در موارد متعددی با قرائت رایج در میان مردم مطابقت نداشته است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 148
مشخصات اثر
کشف استدلالی ساختار و غرض سوره مبارکه احزاب
نویسنده:
حجت اله حکم آبادی، غلامرضا ریسیان، عباس اسماعیلی‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
نگرش ساختاری به سوره­های قرآن، رویکردی جدید در­ بین قرآن­پژوهان معاصر است. این رویکرد به دنبال کشف غرض و محور اصلی و­ ترسیم ساختار هندسی در سوره­هاست. از این رهگذر، اثبات انسجام و هماهنگی در سوره­ها، تأکید بر وحیانی بودن چینش آیات، اثبات معجزه بودن قرآن، حل اختلافات تفسیری و یافتن پاسخی مناسب به شبهات مستشرقان در خصوص پراکنده بودن قرآن نیز فراهم می‌شود.­ در بین روش‌های متعدد کشف غرض سوره­ها، روش جامع‌نگر که با تکیه بر عناصر درون‌متنی و برون‌متنی، غرض سوره را به‌طور مستدل ارائه می­دهد، از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. این پژوهش با رویکردی توصیفی و تحلیلی به بررسی و کشف استدلالی ساختار و غرض سوره احزاب پرداخته است. یافته­ها نشان می­دهد که سوره احزاب از ده سیاق تشکیل شده، گرچه هر سیاق برای خود دارای غرضی است، اما همه آن‌ها بر محور غرض اصلی سورهکه عبارت است از «نحوه اطاعت از خدا و پیامبر (ص) در موضوعات سیاسی، نظامی، اجتماعی و خانوادگی، جهت تحکیم پایه‌های رهبری و امت اسلامی» در حرکت‌اند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 38
مشخصات اثر
روش به کارگیری سیاق نخست، جهت کشف غرض سوره در گفتمان تدبر؛ مطالعه ی موردی سوره ی احزاب
نویسنده:
جواد سلمان زاده ، محسن نورایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
در مطالعات نوین تدبری، سیاق نخست به عنوان عاملی ویژه در کشف غرض سوره معرفی شده است. به گونه ­ای که این عامل می تواند فرآیند غرض ­شناسی را تدقیق و تسریع بخشد. اما تاکنون درباره ­ی روش به­ کارگیری سیاق نخست در کشف غرض، صحبتی به میان نیامده است و شیوه ­ی به­ کارگیری آن در فرآیند غرض ­شناسی بحث نشده است؛ از این رو، این پژوهش بر آن است تا با به ­کارگیری روش توصیفی – تحلیلی و استفاده از اسناد کتابخانه ­ای و الکترونیکی، روش به ­کارگیری سیاق نخست در فرآیند کشف غرض را رونمایی کند. در این روش، در اولین گام، محور سیاق نخست با استفاده از قواعدی چون «حذف»، «سبقت ذکری» و «کثرت ذکری» تعیین می­ شود و سپس با غرض به­ دست ­آمده از کل سوره مقایسه می ­شود تا درستی آن تأیید و تأکید شود یا نواقص احتمالی آن برطرف گردد. سوره ­ی احزاب، مطالعه موردی است که این روش روی آن پیاده ­سازی شده است. دستاورد مطالعه ­ی موردی نشان می ­دهد که سیاق نخست از جایگاه مهمی در کشف غرض برخوردار است و عناصر قابل ­توجهی از غرض سوره را به دست می­ دهد.
صفحات :
از صفحه 315 تا 337
مشخصات اثر
القرآن و العقل المجلد 3
نویسنده:
نور الدین حسینی عراقی (اراکی)
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: بنیاد فرهنگ اسلامی، حاج محمد حسین کوشان پور,
چکیده :
تفسیر «القرآن و العقل» اثر آیت الله السيد نور الدين العراقي می باشد. این تفسیر در سه جلد چاپ شده است. در این تفسیر مفسر سعی کرده است با رویکرد عقلی از ابتدای سوره بقره تا سوره احزاب را تفسیر کند. نگاه مفسر کاملا عقلانی بوده است و تلاش می‌کردند یک فهم عقلانی از قرآن را ارائه بدهد و در بحث‌ها و برداشت‌های عقلانی که از قرآن داشتند به امور یقینی تمسک می‌کردند و معمولا از مباحث عقلی بهره می‌گرفتند که یقینی باشد. پس باید بگویم تکیه گاه مولف بر محور عقل و تدبر بود وکوشیده است تا از حدس و گمان و تخمین‌هاى نابجا دورى کند و بریقین‌ها اکتفا کند. سراسراین تفسیر شامل نکته هاى جالب عرفانى و فلسفى است که تقریبا همه تازه ابتکاری‌اند و براى آشنایان به علوم عقلى بهره‌هاى فراوان دارد. مرحوم نورالدین اراکی سعی کردند در تفسیر خود به دفع شبهات توجه ویژه‌ای داشته باشند. و در واقع می‌توان گفت انگیزه مولف ازنوشتن این تفسیردفع شبهه‌هاى است که از جانب ملحدان پیرامون قرآن مطرح کرده بود. ایشان درباره انگیزه نگارش این تفسیر مى‌نویسد: «برخى از دوستانم و از جمله فاضل و دوست کامل، سید عبدالرسول یزدى - ساکن شهر کاظمیه - از من تقاضا کرد در ردّ برخى از شیاطین غربى که ادعا نموده‌اند: «قرآن بر خلاف برهان است»، چیزى بنویسم. لذا تصمیم گرفتم در قرآن نگریسته و مضمون آنچه را که از ظاهر آن به دست مى‌آید، به رشته تحریر در آورم که ملاحظه کردم تمام آیات مطابق انصاف بوده و بر استوانه‌هاى حکمت استوار است.» علامه‌ طباطبایی درباره این تفسیر گفتند : در میان تفسیرهاى مسلمان‌ها چه در بین شیعیان و اهل سنت بر چنین تفسیرى دست نیافتم که حقا براى دفع ایرادهاى خیالى زمان ما سودمنداست. البته قطعا منظور علامه رویکرد عقلی است که مرحوم اراکی نسبت به قرآن داشتند. جلد 3 در این جلد تفسیر و شرح آیاتی از سور ذیل می پردازد: رعد
مشخصات اثر
جایگاه تفسیری و فقهی آیه 59 سوره احزاب در مسئله حجاب با نگاهی به اقوال مفسران فریقین
نویسنده:
محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع تازه های تحقیق
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب , آیه جلباب
چکیده :
آیه 59 سوره احزاب به دلیل ویژگی بیان تشریعی، نقش کلیدی در استنباط حکم حجاب را دارد. در رابطه با این آیه شریف، این سوالات مطرح است که آیا آیه مذکور محدوده و قلمرو حجاب را مشخص کرده؟ و یا حکمتِ حکم و یا تعلیل آن را بیان کرده؟ آیا مفاد انحصاری دارد؟ آیا چیزی به عنوان عفت عمومی در فلسفه و علت حکم پیش ­بینی شده؟ و آیا کلمه «یُعرفن» برای تعیین مرز میان زنان آزاده و برده بوده؟ و یا مسئله عفت شخصی زن مسلمان و در محور حق انتخاب شخص مؤمن و برای رعایت شخصیت و کرامت زن مسلمان است؟. این مقاله، با روش تحلیل استنادی و وارسی دقیق منابع فریقین، چگونگی حجاب زنان را بررسی کرده و به این نتایج رسیده که عنوان رعایت عفت عمومی در اقوال مفسران و فقیهان نیامده و از آنجا که در جامعه مدینه آن روزگار که اهل کتاب، کنیزان و افراد غیرمقید هم بوده ­اند، به معنای همان توجه به حفظ حریم در قالب شناسایی و امنیت زنانِ ملتزم است و الزام به حجاب مطرح نیست.
صفحات :
از صفحه 9 تا 35
مشخصات اثر
بررسی اتهام ازدواج پیامبر(ص)با محصنه بر اساس آیات سوره احزاب
نویسنده:
محمدحسین محمدی ، محمد حسین اکرمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
برخی از مستشرقان همانند گوستاولوبون شبهه کرده‌اند که پیامبر اسلام(ص) به دلیل گرفتن زنان متعدد، آدمی شهوت‌ران بوده است. دکتر سها با تأثیرپذیری از آنان در کتاب «نقد قرآن»، با استناد به آیات 37 و 38 سوره مبارکه احزاب، رسول گرامی اسلام(ص) را متهم به تصاحب زن شوهردار (زینب بنت جحش) کرده و مدعی شده است این عملکرد او، هم باعث فروپاشیدن نظام خانواده شده و هم دستاویزی شده برای ولی‌فقیه در جهت طلاق‌دادن زنان بدون اجازه شوهرانشان. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی، این اتهام و ادعاهای سها را از سه منظر تفسیری، تاریخی و فقهی مورد نقد و بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که اولاً داستان عاشق شدن پیامبر(ص) به زن شوهردار، ساختگی است و با آیات و روایات سازگار نیست؛ ثانیاً فروپاشیدن خانواده زید بن حارثه، از پیامد‌های منفی ازدواج پیامبر(ص) با زینب بنت جحش نیست؛ زیرا این مدعا زمانی درست است که پیامبرa آن دو را مجبور به جداشدن از هم کرده باشد، درحالی‌که جدایی زینب به درخواست شوهرش زید بوده است، نه از طریق إعمال ولایت از سوی پیامبرa؛ ثالثاً آیات 37 و 38 سوره احزاب نمی‌تواند مستند إعمال ولایت از سوی ولی‌فقیه در مسئله طلاق‌دادن زنان در شرایط خاص باشد؛ زیرا موارد إعمال ولایت از سوی او، در کتب فقهی ثبت و ضبط شده که هیچ‌کدام از آن، بر مسئله طلاق زینب بنت حجش منطبق نیست و صیغه طلاق اگر از سوی پیامبر(ص) اجرا شده است و درواقع به درخواست و وکالت از زید بوده است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 82
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی دیدگاه های اطیب البیان و مفاتیح الغیب در سوره احزاب
نویسنده:
نویسنده:علی رضا عابدی؛ استاد راهنما:محسن برقی کار؛ استاد مشاور :محسن برقی کار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
کلیدواژه‌های اصلی :
سوره احزاب
چکیده :
سوره احزاب یکی از سوره های مدنی قرآن کریم است که به داستان جنگ احزاب می پردازد ، این سوره به پیروی نکردن از مشرکان و اطاعت از خداوند همچنین برخی از سنت های جاهلی و وظایف همسران نبی اکرم (ص) و داستان ازدواج آن حضرت با زینب بنت جحش و مسئله حجاب اشاره دارد و از طرفی برخی آیات آن ، آنقدر مورد توجه واقع شده که جزء آیات نامدار قرآن کریم بشمار می آید ، مانند : آیه اولو الارحام ، تأسی ، تطهیر ، خاتمیت ، صلوات ، امانت ، حجاب ، از اینرو دیدگاهها مختلفی در تفسیر برخی از آیات این سوره بین مفسران فریقین مشاهده می شود ، نویسنده قصد دارد در این مورد دیدگاه دو مفسر بزرگ جهان اسلام را مورد تحقیق قرار دهد . یکی از این مفسران سید عبدالحسین طیب صاحب تفسیر اطیب البیان است و دیگری امام فخر رازی مؤلف تفسیر مفاتیح الغیب می باشد. هر دو مفسر بیشتر با رویکردی کلامی به آیات قرآن پرداخته اند با این تفاوت که اطیب البیان از منظر شیعه به تفسیر آیات پرداخته است و مفاتیح الغیب از منظر عامه ، آنهم گرایش اشعری آیات قرآن را تفسیر نموده است ، از اینرو در آیات متعددی دارای اختلاف هستند برای نمونه آیه تطهیر که اطیب البیان از بخش دوم آیه به عصمت ائمه معصومین (ع) استدلال نموده و فخر رازی آن را در شأن همسران نبی اکرم (ص) می پندارد ، همچنین در مفهوم واژه هایی مثل رجس و تطهیر نیز اختلاف نموده اند ، اطیب رجس را بمعنای پلیدی و تطهیر را پاکی از نجاست می داند ولی تفسیر کبیر بر این باور است که رجس معانی همچون اعمال شیطان ، عمل سوء دارد و واژه تطهیر نیز در معانی گوناگون از جمله تقدیس آمده است .محقق سعی دارد با روش کتابخانه ای نقاط اشتراک و افتراق این دو تفسیر را به همراه تحلیل آن به رشته تحریر درآورده و از این منظر اشتراک و افتراق در مذاهب تفسیری را نیز نمایان سازد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 74