جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سید مرتضی(ره) عالم بنام امامیه در قرن‌های چهارم و پنجم و صاحب‌نظر در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی از قبیل فقه، اصول، کلام، حدیث و تفسیر قرآن، قائل به ترجیح وجوه عقلی در نقد و تبیین احادیث است. این مقاله ضمن بررسی جایگاه عقل و نقل نزد وی و تبیین اصول عقلانی مورد استناد او، به کشف رابطۀ عقل و نقل از دیدگاه این عالم عقلگرا پرداخته و نشان‌ داده است که او از عقل برای نقد درونی نقل یاری می‌جوید و آن روایاتی را که با احکام بدیهی عقل در تضاد است، یا تأویل می‌کند و یا در صورت عدم قبول تأویل، از پذیرش آن سر باز می‌زند. همچنین او در مواضعی برای هریک از دو منبع معتبر معرفت دینی، یعنی نقل و عقل، نقش استقلالی قائل است و در مواردی آن دو را مؤید یکدیگر می‌داند و در برخی موارد نیز به تعبّد در برابر نقل قطعی حتی با وجود غرابت ذهنی آن ملتزم است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 73 تا 97

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تأثیر مبانی کلامی اشعری بر تفکر عرفانی مولوی در دو مسأله عمومیت اراده خداوند و کسب : شماره 62 : مقالات و بررسی ها

نویسنده:

ناصر گذشته

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تأثیر اشعری بر مولوی در مورد خداوند

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر , جبر و اختیار , معتزله , اشاعره , نظریه کسب , مثنوی معنوی , کسب , اختیار , جبر و اختیار(کلام) , اختیار , اشاعره (اهل سنت) , جبر determinism , معتزله (اهل سنت) , عام بودن اراده الهی , عرفان مولوی ,

شاپا (issn):

1010-4968

چکیده :

مؤلف در این مقاله ضمن بررسی میزان تأثیر مکتب کلامی اشعری بر مبانی عرفانی مولوی و تبیین دو اصل مهم و پیچیده از اصول عقاید اشعریان نشان داده است که دریافت درست نکته های دقیق و ظرافتهای ادبیات عرفانی در اسلام بی آگاهی از زمینه های اندیشه های کلامی دشوار و گاه غیر ممکن است، نیز نشان داده که چگونه اندیشه های مکتبی کلامی می تواند شالوده مکتبی عرفانی را پی ریزی کند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 71 تا 85

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خوارق عادات (معجزات - کرامات) از نظر مولانا در مثنوی معنوی : دوره56، شماره 3 : مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

نویسنده:

علی محمد مؤذنی - محمد میر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

معجزه از نظر مولوی

کلیدواژه‌های فرعی :

معتزله , علیت , اشاعره , تنزیه , انبیا , اسرار التوحید , قوم عاد , صفات الهی , صوفیه (فرق کلامی) , اشاعره (اهل سنت) , معتزله (اهل سنت) , تنزیه الهی , صوفیه , رود نیل , صفات خدا , علیت , نظام طبیعت , نظام طبیعت , علل و اسباب طبیعی , قوم ثمود ,

شاپا (issn):

چکیده :

فوق عالم مریی و محسوس (ناسوت)، عالم نامریی و روحانی (لاهوت) است که دست عقل از دامان آن عالم کوتاه است و ارتباط و اتصال به آن عالم، مخصوص اصفیا و برگزیدگان حق است که انبیا و اولیا نام دارند. انبیا به واسطه عصمت و مقام وحی و رسالتی که دارند و اولیا نیز بنا به جایگاه قدسی و قربی که بر اثر موهبت الهی، تهذیب و ترویض نفس، موت ارادی و اتصال نفس ناطقه انسانی به مبادی اولیه و ارتسام از آنها در نفس انسانی برخوردارند و داشتن ایمان مستحکم و خالصانه، مصداق «الا ان اولیا الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون» هستند و از آنان به اذن و تایید الهی و ثبات مراتب قرب، اعمال خارق العاده و غیر معهودی - ورای علل و اسباب ظاهری - صادر می شود که معجزه و کرامت نام دارد. در این مقاله، خوارق عادات (معجزات انبیا و کرامات اولیا) از دیدگاه عنقای قاف معرفت - مولوی - در حماسه روحانی بشریت - مثنوی معنوی - مورد بررسی قرار می گیرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 39 تا 53

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقدی بر کتاب کلام شیعه،کلام معتزله:پژوهشی مقایسه ای بر مبنای متون قرن های چهارم و پنجم

نویسنده:

مهرداد میریان فر

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی , نقد و بررسی کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امامت , کلام اسلامی , شیعه امامیه , نقل , 18. مذاهب کلامی Islamic schools of theology , معتزله (اهل سنت) , شیعه , تاریخ کلام اسلامی , کلام معتزله , عقل(منطق) , کلام و عقاید شیعه , علم ک‍لام‌ , مطالعات دینی (دین‌شناسی)

چکیده :

مقاله حاضر، نقدی بر کتاب کلام شیعه، کلام معتزله: پژوهشی مقایسه ای بر مبنای متون قرن های چهارم و پنجم می باشد. این اثر دارای ارزش از نظر تاریخ کلام اسلامی و دین پژوهی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 113 تا 118

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

زیدیه و چالش حنابله و معتزله

نویسنده:

حسن انصاری قمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

حنابله (فرق کلامی) , معتزله (اهل سنت) , زیدیه , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , زیدیه Zaydism (فرق تشیع)

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فی علم الکلام المجلد 3 : دراسة فلسفية لآراء الفرق الاسلامية في اصول الدين - الزيدية

نویسنده:

احمد محمود صبحی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

بيروت: دار النهضة العربیة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

مذاهب اسلامی , قیام زید بن علی , 17. فرق کلامی , معتزله (اهل سنت) , زیدیه , فرقه های شیعه , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , شیعه شناسی , 13. علم کلام , تاریخ زیدیه , کتب کلام زیدی , کتب زیدیه

چکیده :

«فی علم الکلام» عنوان مجموعه سه جلدی از کتابی است که توسط آقای دکتر احمد محمود صبحی تالیف شده است و موضوع آن درباره شناخت عقايد مهم ترين فرقه هاي اسلامي چون معتزله، اشاعره و زيديه مي باشد. در جلد اول اين كتاب به معتزله و در جلد دوم به اشاعره و در جلد سوم آن به زیدیه می پردازد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

امامت پژوهی (بررسی دیدگاه امامیه، معتزله و اشاعره)

نویسنده:

احدفرامرز قراملکی، عبدالکریم رضایی، میرحسین ضیائی، محمداسحاق عارفی، محمد قربان‌ نیا، علی قربانی؛ ناظر: محمود یزدی مطلق؛ ویراستار: محمدربیع میرزایی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ضرورت وجود امام , 17. فرق کلامی , 19. مسایل کلامی , امام شناسی , شیعه (اعم، مذاهب کلامی) , ولایت , اشاعره (اهل سنت) , امامت , صفات امام (ع ) , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , معتزله (اهل سنت) , امامت خاصه , خلفای ثلاثه , دفع شبهات(افعال امام) , عقاید شیعه امامیه , خلافت امام علی(ع) , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , شیعه شناسی , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , 13. علم کلام , کتب کلام شیعه

شابک (isbn):

964-7673-02-7

چکیده :

کتاب «امامت پژوهی» به قلم جمعی از نویسندگان، زیر نظر دکتر محمود یزدی مطلق (فاضل) نگارش یافته است. مساله امامت، یکی از مهمترین مباحث کلامی است که متکلمان برجسته شیعه، ضمن تحلیل مسائل مربوط به آن، رساله های بسیاری در این باره نگاشته اند؛ از جمله می توان به رساله عصمت از سید مرتضی، فرق بین نبی و امام از شیخ مفید، الامامة و التبصرة من الحیرة از شیخ صدوق، رسالة الامامة از خواجه نصیر طوسی و ... اشاره کرد که همه اینها نشانگر بالندگی اندیشه شیعی و اهمیت مساله امامت است. کتاب حاضر، پژوهشی است جمعی، با نگاهی کارشناسانه به مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه دانشمندان مسلمان، بویژه شیعه و مقایسه آن با دیدگاه های دو فرقه بزرگ کلامی؛ یعنی معتزله و اشاعره، که توسط گروه پژوهشی فلسفه و کلام اسلامی سامان یافته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مسائل الامامة و مقتطفات من الکتاب الاوسط فی المقالات

نویسنده:

عبدالله بن محمد ناشی؛ مصحح: یوزف فون اشترنبرگ

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

بیروت: دارالنشر فرانتس شتاینر بقیسبادن,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

03. انسان شناسی Human nature , 01. خداشناسی (کلام) , 17. فرق کلامی , 19. مسایل کلامی , اصحاب حدیث (فرق کلامی) , خوارج (مذاهب کلامی) , صفات الهی , امامت , خلافت , عقاید معتزله , معاد(کلام) , معتزله (اهل سنت) , فرقه های شیعه , صفات خدا , علم نفس , 13. علم کلام , معرفت نفس(خودآگاهی) , کتب کلام شیعه

چکیده :

كتاب حاضر مشتمل بر دو اثر كلامی عقیدتی منسوب به ناشی اكبر از متكلمان قرن سوم هجری است و از معدود آثار مربوط به سده‏ های نخست شكل‏ گیری فرقه‏ ها و مذاهب اسلامی است كه چالش های فرقه ‏ای درباره مسئله امامت و دیگر مسائل كلامی را به تصویر می كشد. یكی از آثار قرن سوم كتاب اصل النحل است كه قسمت باقی مانده آن با عنوان «مسائل الامامة» به همراه گزیده‏ هایی از كتاب دیگر ناشی اكبر با نام الكتاب «الاوسط فی القالات» به وسیله جوزف فان اس آلمانی تصحیح و با متن عربی انتشار یافته است. رساله «مسائل الامامة» به طور مبسوط آراء مكاتب فكری معتزله، فرقه ‏های شیعه، اصحاب حدیث و فرقه ‏های خوارج در باب امامت و خلافت آمده و در كتاب «الاوسط فی القالات» مباحث كلامی گوناگونی مانند: اعتقاد ثنویان، مجوس، یهود، خدا و صفات او، افعال انسان، معاد، تعریف ایمان، حقیقت انسان و نفس، كون و فساد ماهیت افلاك و مباحثی در طب آمده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر