جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فیلسوف سه‌دقیقه‌ای کتابی است پرنشاط و خواندنی که می‌کوشد در برابر بی‌فکری و جزم‌اندیشی راه سومی در پیش بگیرد. نویسنده کتاب، فابریس میدال فیلسوف مبتکر فرانسوی، همچون سقراط ترغیب مان می‌کند پرسشگر باشیم. «متخصصان» مدعی و اربابان قدرت ما را به پیروی از خودشان می خوانند، اما فیلسوفان تشویق مان می‌کنند که خودمان فکر کنیم. فیلسوف سه‌دقیقه‌ای می‌تواند در متن زندگی روزمره کمک‌مان کند، چون از ما نمی‌خواهد مثل یک روبات یا الگوریتم عمل کنیم، بلکه تشویق‌مان می‌کند که انسان باشیم و در هر موقعیت زندگی درست فکر کنیم. خواندن هریک از فصل های چهل‌گانه کتاب - که با سخنی از چهل فیلسوف، اندیشمند، نویسنده و هنرمند آغاز می‌شود - فقط سه دقیقه طول می‌کشد، سه دقیقه برای پیوند دوباره با انسانیت‌مان و رهایی از فشار بی‌امانی که ما را به اجرای نقش‌های تکراری روزمره فرا می‌خواند. در دومین گفتار کتاب، از آلبر کامو می‌آموزیم که حتی در اعماق زمستان هم تابستانی استوار نهفته است، و در آخرین گفتار کتاب می بینیم که می‌توان مانند پیکاسو، که در نبود رنگ آبی از رنگ قرمز استفاده می‌کرد، به نیروی فکر و نوآوری با کاستی‌ها و مشکلات زندگی روبه‌رو شد. هر خواننده‌ای به کمک این دو گفتار و گفتارهای دیگر می‌تواند نقشی از فلسفه برای خود رقم بزند.

برنتانو در این اثر تلاش می‌کند تا شکاف میان عقل نظری و عقل عملی را، که در اجرای قواعد اخلاقی منتهی به حقوق عمومی انسان پدیدار می‌شوند، به میانجی معیاری فراگیر از میان بردارد. این معیار، اخلاقیت شناخت، یعنی دخیل بودن خوب و بد در درستی و نادرستی است. در قلمرو اخلاق، احکام بدیهی‌ای وجود دارند که معیار منطقی درستی نیز هستند. بر بنیاد این معیار بی‌واسطه، آگاهی ما واجد دقیقه‌ای است که می‌توانیم به‌ نحو معناداری از درستی احساس، درستی ترجیح، و درستی اراده، و هنجارهای الزام‌آور حقوقی سخن بگوییم. اگرچه اهمیت رساله برنتانو در این است که آغاز و انجام آن بحث از جامعه و روابط انسانی است اما در نهایت، این رساله به کار کسی می‌آید که اندیشه‌هایی که در آن بیان شده‌اند را خود شخصا یک بار تجربه کرده باشد.

«منطق یا فن اندیشیدن» توسط محققان به عنوان اثری مهم و فرهنگی انتخاب شده است. این کتاب بخشی از دانش تمدن به حساب می آید. این اثر در ایالات متحده آمریکا و احتمالا سایر کشورها در مالکیت عمومی است. در ایالات متحده ، شما می توانید این اثر را آزادانه کپی و توزیع کنید ، زیرا هیچ نهادی (شخصی یا شرکتی) حق چاپ بر روی بدنه اثر را ندارد. آنتوان آرنولد و پیر نیکول فیلسوفان و متکلمان مرتبط با ابی پورت-رویال ، مرکز جنبش کاتولیک یانسنیست در فرانسه قرن هفدهم بودند. منطق یا هنر تفکر بسیار تأثیرگذار آنها ، که در طول زندگی پنج نسخه داشته است ، موضوعاتی را در منطق ، زبان ، نظریه دانش و متافیزیک بیان می کند. و همچنین پاسخ "کاتولیک یانسنیست" بدعتگذار "به نظرات ارتدوکس کاتولیک و پروتستان در مورد لطف ، اراده آزاد را مورد واکاوی قرار می دهد. آنتوان آرناولد ، نماینده اصلی الهیات کاتولیک در جنبش اصلاحات آگوستین معروف به یانسنیسم ، یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین نویسندگان قرن هفدهم در زمینه متافیزیک و معرفت شناسی بود. وی در سال 1612 در پاریس در یک خانواده ثروتمند متولد شد و در سوربن تحصیل کرد ، و در آنجا وارد کشیش شد و در سال 164 دکترای الهیات گرفت. از وی دعوت شد تا با ایراداتی به دکارتس در مورد مراقبه های اولین فلسفه (1641) مشارکت کند. برای اولین بار مسئله "حلقه دکارتی" را مطرح کرد. اما آرناولد بسیار تحت تأثیر نظام دکارتی قرار گرفت و از موضع اساسا دکارتی در کارهای فلسفی خود و همچنین در جنجال های بعدی با مالبرانش و لایب نیتس دفاع کرد. مهمترین اثر فلسفی آرنولد ، هنر تفکر (1662) بود که با همکاری پیر نیکولت همکاری کرد. با تدوین نظریه دکارتی در مورد ایده های روشن و مشخص ، سعی در اصلاح نظریه منطق با استفاده از مبنای قاعده دکارت به جای تجزیه و تحلیل قبلی پیشین ارسطو بود. رساله آرنو در مورد ایده های درست و نادرست (1683) از نظریه نمایندگی ادراک در برابر دیدگاه مالبرانش مبنی بر اینکه اشیا immediate فوری افکار بشری ایده هایی در ذهن خدا هستند ، دفاع کرد. چندین سال بعد ، آرناولد در مکاتبات خود ، لایب نیتس را در مورد گفتمان دومی در مورد متافیزیک مورد استعلام قرار داد ، با این استدلال که تئوری کامل مفاهیم فردی لایب نیتسی به شکل قابل اعتراض جبرگرایی متعهد است. آرندودو در سال 1694 در تبعید در بروکسل درگذشت.

اخلاق نیکوماخوسی ارسطو، که حاوی درس‌گفتارهای او در آتن است، یکی از اصلی‌ترین آثار فلسفه اخلاق به‌شمار می‌رود. پرسشی که به نگارش اخلاق نیکوماخوسی می‌انجامد این است که «خبر اعلی یا بهترین خبر برای انسانها کدام است؟». ارسطو راه کسب سعادت انسانی را نه فضیلت‌مندی که عمل به فضایل تلقی می‌کند و با تبدیل اخلاق به دانشی عملی و وارد کردن روان‌شناسی به بحث از رفتار انسان، فلسفه اخلاق را عمیقا متحول می‌سازد. کتاب حاضر، پس از مروری بر زندگی، آثارو روش پژوهش ارسطو و ارائه نمایی کلی از محتوای اخلاق نیکوماخوسی، به بررسی بند‌به‌بند این اثر می‌پردازد. در انتها نیز فصلی درباره تأثیرها و تفسیرهای اخلاق نیکوماخوسی از زمان نگارش آن تا دوران معاصر آمده است.

کتاب "مبانی استدلال" مقدمه ای مختصر و ظریف بر عناصر اساسی نثر استدلالی و ابزارهای مفهومی لازم برای درک، تحلیل، نقد و ساختن یک استدلال معقول است. این کتاب نه تنها به‌عنوان یک متن، بلکه به‌عنوان یک کتاب راهنما مفید برای استدلال عمل می‌کند. دیوید کانویی و رونالد مانسون در این اثر که تحت عنوان "مبانی استدلال توسط نشر "ققنوس" منتشر شده است، یک کتاب راهنما برای نویسندگان و علاقه مندان به بحث های استدلالی ارائه می‌کنند. در حالی که کتاب ابزارهای رسمی استاندارد منطق مقدماتی را پوشش می دهد، تأکید آن بر کاربردهای عملی برای انواع استدلال هایی است که خوانندگان اغلب با آن مواجه می‌شوند.

کتاب «اگزیستانسیالیسم و اخلاق» نوشته‌ی مری وارناک، اثری عمیقی درباره‌ی ابعاد اخلاقی در فلسفه‌های اگزیستانسیالیستی است. در این کتاب، وارناک به بررسی آثار متفکران اصلی اگزیستانسیالیست پرداخته است تا چگونگی برخورد آن‌ها با مسائل اخلاقی و امکان اخلاق را در غیاب معیارهای عینی (ابژکتیو) بررسی کند. کتاب با مقدمه‌ای بر ریشه‌های اخلاقی اگزیستانسیالیسم آغاز می‌شود، به‌ویژه با تمرکز بر نظریات سورن کیرکگور و فردریش نیچه. وارناک بحث می‌کند که چگونه این متفکران پایه و اساس شکلی از اخلاق را ایجاد کردند که عمیقا شخصی است و ریشه در تجربه‌ی فردی دارد، نه در قوانین اخلاقی جهان‌شمول و کلی. وارناک سپس به بحث درباره‌ی آثار مارتین هایدگر می‌پردازد، که فلسفه‌اش، اگرچه به طور معمول به عنوان فلسفه‌ای اخلاقی بیان نمی‌شود، اما مفهوم «بودن در جهان» و پیامدهایی که این امر برای کنش و مسئولیت انسان دارد، آن را به اخلاق متصل می‌کند. نویسنده در این بخش، ایده‌ی هایدگر از انسان اصیل و چگونگی ارتباط آن با تصمیم‌گیری اخلاقی را بررسی می‌کند. اخلاق اگزیستانسیالیستی ژان پل سارتر نیز بخش قابل توجهی از کتاب را به خود اختصاص داده است. وارناک دیدگاه سارتر در مورد آزادی، انتخاب و مسئولیت ذاتی ناشی از موقعیت انسانی را توضیح و تفسیر می‌کند. او عقیده‌ی سارتر را توضیح می‌دهد که افراد محکوم به آزادی هستند و بنابراین باید اضطراب انتخاب و سنگینی اعمال خود را بدون توسل به هیچ چارچوب اخلاقی ازپیش‌تعیین‌شده بر دوش بکشند. این کتاب همچنین سایر متفکران اگزیستانسیالیست، مانند آلبر کامو و سیمون دوبووار و چگونگی تلاقی ایده‌های آن‌ها با نظریه‌ را نیز از نظر نینداخته است. وارناک چالش‌های زندگی واقعی مدرن در جهانی را که اغلب به نظر می‎رسد پوچ یا بی‌تفاوت به نگرانی‌های انسان است، با در نظر گرفتن مسائل اخلاقی مورد بررسی قرار داده است. همچنین در پایان می‌بایست تأکید کرد که در سرتاسر کتاب وارناک دیدگاه انتقادی خود را حفظ می‌کند و نقاط قوت و محدودیت‌های رویکردهای اگزیستانسیالیستی به اخلاق را تصدیق می‌کند.

رابطهٔ هایدگر با ناسیونال‌سوسیالیسم پیچیده و گاه متناقض بوده است. پوگلر در این کتاب بدون آنکه سعی کند این ارتباط را تطهیر کند، ضمن بررسی جهت‌گیری سیاسی هایدگر، به زوایای کمتردیده‌شدهٔ وی اشاره می‌کند. برای مثال، اعتقاد اصلی بسیاری از متفکران حامی نازیسم، به‌ویژه هایدگر، این بود که «اساساً انقلاب باید از دانشگاه نشئت بگیرد». بنابراین، روند آلمانی‌شدن دانشگاه‌ها برای تربیت استادان موردِ تأیید رژیم نازیسم، به‌ویژه تحت ریاست هایدگر، یکی از محورهای اصلی بخش یکم کتاب حاضر است.اما آیا مشارکت هایدگر مسئله‌ای درون‌کشوری است و به خودِ کشور آلمان مربوط می‌شود؟ آیا می‌توانیم ادعا کنیم که «ما» ی ایرانی نیز از مشارکت در جنبه‌های سیاست یا حتی ادبیات متأثیر شده‌ایم؟ بخش دوم کتابِ پیشارو، تلاش دارد کلیدی برای فهم این روابط از طریق یکی از خوانشگران مهم تفکر هایدگر در ایران – سید احمد فردید – پیدا کند.

در کتاب حاضر، هنری بابکاک ویچ، منطق‌دان ارسطویی-توماسی معاصر، مفاهیم و مسائل فراموش‌شده منطق قدیم را بار دیگر به صحنه می‌آورد و یادآوری می‌کند که روزگاری منطقدانان نگاه دیگری به مفهوم، گزاره، استدلال، حمل، هستی مندعقلی، صورت، ماده، قصدیت و ... داشتند، دیدن این دو نظام منطقی درآینه یکدیگر شناخت دقیق‌تر ویژگی‌های هریک را ممکن می‌کند.

شوپنهاور در این اثر، سی و هشت روش را برای پیروز شدن بر رقیب در مناظرات و گفت و گوهای گوناگون مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد. این اندیشمند آلمانی برجسته، کتاب هنر همیشه بر حق بودن را با این ایده آغاز می کند که فیلسوفان به شکلی گسترده بر نقش منطق در گفت و گوها تمرکز کرده اند اما توجهی به هنر تاریک تر دیالکتیک (به خصوص پس از امانوئل کانت)، یعنی مجادله نداشته اند. شوپنهاور در این کتاب به مخاطبین نشان می دهد که چگونه می توانید کاری کنید که در گفت و گوها، همیشه حق را به شما بدهند.

این کتاب سیر منطق، منطق رسمی را از منشأ آن در یونان باستان تا به امروز دنبال می کند. نویسندگان ابتدا درباره کار منطق‌دانان از ارسطو تا فرگه بحث می‌کنند و نشان می‌دهند که آنها چگونه تحت تأثیر ایده‌های فلسفی یا ریاضی زمان خود قرار گرفته‌اند. سپس تحولات قرن حاضر را بررسی می کنند. منطق با اصول استنتاج معتبر سر وکار دارد؛ و به یقین آدمیان دیرگاهی پیش از زمان ارسطو استنتاج می کرده اند و استنتاجهای دیگران را بر میـسنجیده اند. این به خودی خود بسنده نیست تا ما را موجه سازد که بگوییم سر آغاز منطق باید پیش از زمان ارسطو باشد؛ زیرا ممکن است آدمیان کارهای گوناگونی را به درستی انجام دهند مانند سخن گفتن به انگلیسی بی آن که به روشنی قواعدی را برای آن کارها صورت بندی کنند. اما از آنچه در افلاطون و ارسطو و منابع دیگر در می یابیم روشن است که فیلسوفان یونانی، پیش از آنکه ارسطو آن آثاری را که سرانجام با نام ارگانون شناخته شدند بنویسد بحث درباره ی اصول استنتاج معتبر را آغاز کرده بودند. هدف این کتاب آن است که اندیشه ی منطقی پیش از ارسطو را تا آنجا که شواهد اجازه میدهند پی جویی کند.