جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
>
عقلانیت دینی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 62
عنوان :
با توضیح عقلگرایی حداکثری، آن را نقد و ارزیابی نمایید.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
پاسخ تفصیلی:
در نظريه عقلگرايي حداكثري[1] تنها ميتوان قضيهاي را عقلاً پذيرفت كه صدق آن براي جميع عاقلان در جميع زمانها و جميع مكانها به اثبات رسد. مطابق اين نظريه، هر قضيه مورد پذيرش، يا آنچنان بداهتي دارد كه جميع عاقلان آن را ميپذيرند و يا به كمك مقدمات ب
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان دینی
,
عقلانیت دینی
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقل گرایی حد اکثری
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقلگرایی حداقلی ,
عقلگرایی ,
عقلانیت شیعی ,
عقلگرایی ,
عقل گرایی حداکثری ضعیف ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اندیشه شناخت؛ ملکیان
نویسنده:
هادی صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجدد
,
معنویت
,
دین شناسی
,
زندگی آرمانی
,
عقلانیت و معنویت
,
حکومت دینی
,
روشنفکری دینی
,
فلسفه حیات
,
حکومت دینی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت دینی
,
سنت
,
ملکیان
,
اندیشه شناخت؛ ملکیان: هادی صادقی
کلیدواژههای فرعی :
تعبد ,
اصالت فرد ,
عقلانیت عملی ,
واقعگرایی (رئالیسم) ,
عقلانیت نظری ,
تغییر جهان ,
خوبی ,
خوشی ,
مدرنیته (تجدد) ,
عقلانیت گفتاری ,
سنت گرایی عقلانی ,
چکیده :
جریان روشنفکری دینی یکی از جریان های فکری تاحدی تأثیرگذار معاصر میباشد و با وجود طیف های مختلف روشنفکری، میتوان جنبه های مشترکی نیز در این میان پیدا کرد. یکی از شخصیت های این جریان آقای مصطفی ملکیان است. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، درصدد بررسی دیدگاه های مصطفی ملکیان است. ابتدا تلاش شده است تا اجزای مختلف اندیشه وی با مراجعه همدلانه به آثار وی بازخوانی شود. سپس نویسنده، با اندکی تحلیل و بررسی، با نگاهی نقادانه دیدگاه خود را درباره اندیشه های ایشان بیان کرده است.اما از آنجا که در این نوشتار نمیتوان به همه ابعاد اندیشه ایشان اشاره کرد، به ناچار برخی وجوه مهم تر بررسی شده است. اصلیترین دیدگاه ایشان در نظریه عقلانیت و معنویت ارائه شده است. این نظریه نوعی وحدت گرایی تکثرخیز است که به صورتی حداقلی به مسائل معنوی نگریسته و عقلانیت مدرن را پایه اصلی کار خود قرار داده است. یک ویژگی این نظریه، نوعی معنویت گرایی است که وجوه مشترکی با دین دارد، دین نیست، مخالف آن هم نیست، اما همه وجوه آن را نمیپذیرد. این نظریه، مهم ترین وجه دین، یعنی تعبد، را انکار میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 35
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلانیت دینی
نویسنده:
قادر فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تدین
,
عقل کل
,
عقلانیت دینی
,
عقل(منطق)
کلیدواژههای فرعی :
عقل جزئی ,
فطرت حقیقت جویی ,
وجدان خیر و شر ,
عقل ایمانی ,
ورع ,
یقین ,
عقل محض ,
تکامل وجودی انسان ,
فطرت توحید ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
تأثیر عقل عملی در عقل نظری ,
اختلاف در ادراک حقیقت ,
عقل تفصیلی ,
عقل اجمالی ,
عقل شیطانی ,
عقل بهانه جو ,
ضدیت عقل و شهوت ,
عینیت نبی و عقل کل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مسائل مهم تاریخ بشری، مسئله عقلگرایی و دینگرایی است. عدهای به بهانه عقلگرایی به دین روی خوش نشان نداده و آن را در حاشیه زندگی قرار دادهاند. عدهای نیز به بهانه دینداری و مصون ماندن از خطرات عقلگرایی به دستاوردهای عقل بیمهری نشان دادهاند.گروهی نیز راه سوم را برگزیده، معتقد شدند که عقل و دین دو گوهر وزیناند که انسان به هر دو محتاج است. این مقاله ضمن توضیح انواع عقل، به بیان ویژگیهای دینی عقل کلی میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 152 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد نگاه تطبیقی محمد ارکون به عقل اسلامی و عقل غربی
نویسنده:
محمد عرب صالحی، سعید متقی فر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فلسفی
,
محمد ارکون
,
عقل مدرن
,
عقلانیت دینی
,
عقل غربی
,
عقل علمی
,
عقل پست مدرن
کلیدواژههای فرعی :
عقل و وحی ,
عقل گرایی انتقادی ,
انسان شناسی پست مدرن (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی) ,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی) ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل ابزاری ,
عقل تجربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
یکی از موضوعات مورد توجه اندیشـمندان اسـلامی، واکـاوی در علـت هـای انحطـاط جامعـه مسلمانان است که ضرورت و اهمیت پرداختن به آن، بر کسی پوشیده نیست. در ایـن واکـاوی برخی روشنفکران مسلمان عقل اسلامی را یکی از مهمترین علل انحطاط جهان اسلام می داننـد . محمد ارکون از دو روش آسیب شناختی و تطبیقی برای نقد عقل اسلامی بهره می گیرد. نوشتار حاضر، بررسی روش تطبیقی وی در نقد عقل اسلامی است. او در این روش با یکسان پنداشـتن عقل کلیسا و عقل اسلامی، می کوشد ناکارآمدی عقل دینی را اثبات کند. ارکون عقل دینی را با عقل های فلسفی،علمی، مدرن و پست مدرن مقایسه کرده و معتقد است، به حاشـیه رفـتن عقـل دینی در غرب توسط عقل های مذکور، علت آغاز پیشرفت های مادی غرب است. در اینجا سؤال اول این است که آیا یکسان پنداری عقل کلیسا و عقل اسلامی صحیح است؟ دوم اینکه نگاه تطبیقی ارکون بین عقل اسلامی و عقل های پیشگفتۀ غربی چه انـدازه اعتبـار دارد؟ مقالۀ حاضر بعد از مفهوم شناسی واژگان کلیدی، در چهار بخش به نقد و بررسی نگـاه تطبیقـی ارکون بین عقل اسلامی با عقل فلسفی، عقل علمی، عقل مدرن و در نهایت عقـل پسـت مـدرن می پردازد. نظر نویسندگان این است که بی توجهی به تفاوت های عقل کلیسا و عقل اسلام اصیل، باعث اشتباه ارکون در نگاه تطبیقی بین عقل اسلامی و عقل غربی شده است؛ بلکه فاصله گرفتن از ویژگی های عقلانیت اسلام اصیل که توسط مفسرین واقعی آن یعنی اهل بیت نبی مکرم اسلام تبیین می گردد، خود یکی از علل اصلی عقب ماندگی مسلمانان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در رابطه با ایمان و معرفت فلسفی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان، محمد مزیدی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
ایمان و عقل
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
عقل ( جوهر )
,
ایمان
کلیدواژههای فرعی :
ظن ,
علم حصولی ,
عقل گرایی حداکثری ,
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی) ,
رویت قلبی خداوند ,
معرفت فلسفی ,
عقلگرایی ,
علم حضوری ,
راه کشف و شهود ,
شناخت فطری (معرفت شناسی) ,
قرآن ,
معرفت فطری ,
یقین منطقی ,
اختیاری بودن فعل ایمان ,
رویکرد عاطفی ,
عقل گرایی انتقادی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت دینی ,
قرآن ,
یقین ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
معرفت جازم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
رابطه ایمان و معرفت، که گاه تحت عنوان هایی چون ایمان و عقل، علم و دین و حکمت و شریعت مورد بحث قرار می گیرد، در میان متفکران مسیحی و مسلمان، از بحث های مناقشه انگیز و دامنه دار بوده است. در این باره، میان متکلمان مسیحی، سه رویکرد مختلف به ایمان به وجود آمده است که عبارت اند از: عقل گرایی حداکثری، ایمان گرایی و عقل گرایی انتقادی. در میان متفکران مسلمان نیز نظریاتی کم و بیش مشابه با این رویکرد ها مطرح بوده است. هر چند رویکرد غالب در میان این متفکران، رویکرد عقلی بوده، ولی رویکرد عاطفی و ایمان گرایی نیز در میان آنان طرفدارانی داشته است. این نوشتار می کوشد تا چگونگی رابطه میان ایمان و معرفت فلسفی را از منظر متفکران مسلمان مورد نقد و بررسی قرار دهد و در تبیین ماهیت و نوع معرفت مرتبط با ایمان دینی، معرفت فطری را توصیه می کند تا رهیافتی به پژوهش های مفصل تر بعدی قرار گیرد. بر این پایه، ابتدا معرفت به دو قسم معرفت فلسفی (حصولی) و معرفت فطری (شهودی) تقسیم و برخی لوازم آن ها بیان شده و بر اساس آن، نظریات مطرح درباره ماهیت معرفت مرتبط با ایمان نیز به دو نظریه، یعنی نظریه فلسفی و نظریه فطری تقسیم گردیده است. در ادامه، نظریه فلسفی ایمان با رویکردی تحلیلی - انتقادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و اشکالاتی بر آن وارد شده است و در ضمن بحث و نیز در قسمت پایانی، نظریه فطری ایمان بر پایه آموزه های کتاب و سنت مطرح گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسان شناسی شناخت عقل در پرتو عقل و نقل
نویسنده:
علی الله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس ناطقه
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جوهر مجرد
,
عقل(منطق)
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
کلیدواژههای فرعی :
اولو الالباب ,
تفکر در خلقت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
فطرت(کلام) ,
علم نفس ,
ادراک کلیات ,
تجرد نفس ناطقه ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت دینی ,
تجرد عقل ,
بساطت نفس ناطقه ,
اوصاف عقل در روایات ,
مراتب طهارت باطن ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
عقل فطری ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل اکتسابی ,
نهیه ,
عقل نگهدارنده ,
هستی شناسی عقل ,
تأثیر عقل عملی در عقل نظری ,
علم النفس تجربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
گرچه اذعان به وجود عقل در آدمی از باورهای بدیهی و یا نزدیک به بداهت است، اما شناخت ذات و حقیقت آن و ارائه تعریف جامع و مانع از آن و کارکرد آن در شناخت معارف نظری و احکام عملی از مسائل مورد اختلاف و در خور تحقیق و بررسی است. در این مقاله، عقل از ابعاد گوناگون معناشناسی، هستیشناسی و معرفتشناسی از دیدگاهعلوم عقلی، تجربی و معارف نقلی کاوش شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رویکردهای اعتدالی در حوزه عقلانیت باورهای دینی از منظر اندیشمندان اسلامی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت اعتدالی
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت دینی
,
فلسفه دین
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقلانیت باور دینی
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
حجیت نقل ,
معرفت عقلانی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نبوت ,
اهل بیت(ع) ,
ضرورت نبوت ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
معرفت وحیانی ,
گزاره دینی ,
رویکرد کارکردگرایی ,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی) ,
ایمان گرایی افراطی ,
توجیه باور دینی ,
عقل و دین ,
شکاکیت دینی ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تعارض عقل و نقل ,
نقل معتبر ,
عقل گرایی افراطی ,
تأمین نیاز وجودی ,
کشش درونی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مساله عقلانیت باورهای دینی در بین اندیشمندان دینی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناکارآمدی رویکردهای افراطی در حوزه های ایمان گرایی و عقل گرایی، سبب ظهور نگرش های متعدل تری در تفسیر و توجیه عقلانیت باورها و گزاره های دینی شده است. در این پژوهش ضمن اشاره ای اجمالی به جریان های افراطی عقل گرایی و ایمان گرایی و نمایندگان فکری هر کدام، سایر نگرش های معتدلی که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان نیز به برخی از راه ها یا دلایلی که تبیین کننده پذیرش عقلانیت باورهای دینی است، اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قلمرو حسن و قبح عقلی در مسائل کلامی از دیدگاه علامه شعرانی
نویسنده:
محمدجواد حیدری کاشانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
ضرورت دین
,
تفاوت عقل و نقل
کلیدواژههای فرعی :
انتظار بشر از دین ,
هماهنگی عقل و نقل ,
محدوده عقل ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تقلید در اصول دین ,
تعریف دین (مسائل جدید کلامی) ,
حسن و قبح شرعی ,
عقلانیت دینی ,
عقل(منطق) ,
13. علم کلام ,
فطری بودن دین ,
فلسفه اصول ,
اضطرار بشر به دین ,
نقل (معرفت شناسی) ,
اثاره عقول ,
تفکر وحی محور ,
نقل ارشادی ,
انتظارات دین از بشر ,
کفایت عقل برای سعادت ,
منشأ اختلافات بشر ,
عقلانیت فقه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در این مقاله به نقش اساسی نظریه حسن و قبح عقلی در اثبات بسیاری از دعاوی الهیات و کلام از دیدگاه علامه شعرانی میپردازیم. پس از توضیح دلایل شعرانی در قبول نظریه حسن و قبح عقلی به موارد استفاده از آن در آثار ایشان اشاره شده است. چگونگی اثبات ضرورت دین، توضیح انواع نیازهای آدمی به دین و انتظار بشر از دین براساس نظریه حسن و قبح عقلی بیان شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 180 تا 198
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علوم انسانی اسلامی به مثابه کاشف عقلانیت اسلامی
نویسنده:
حسن سبحانی، عطاء الله رفیعی آتانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
عقلانیت دینی
,
عقلانیت عملی
,
عقلانیت دینی
,
عقلانیت اسلامی
,
علوم انسانی (سایر)
,
عقلانیت علمی
,
عقلانیت فازی
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه اخلاق (اِتیک) ,
ماهیت انسان ,
انسان شناسی ,
رسالت علوم انسانی ,
قرآن ,
سوژه ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
انسان شناسی اگزیستانسیالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه اخلاق اسلامی ,
قرآن ,
فلسفه اخلاق (عام) ,
اثباتگرایی (مکتب فلسفی) ,
موضوع شناسی سوره ,
رویکرد پوزیتیویستی علم ,
عقلانیت اسلامی عمل ,
اجتهاد فقهی ,
فلسفه اخلاق غربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در این مقاله با تفکیک «عقلانیت عملی» از «عقلانیت علمی و شناختی» نشان داده میشود که عقلانیت شناختی، مربوط به فاعل شناخت و عالم علوم انسانی است که اعتبار خود را از اعتبار عقلانیت پارادایمهای فلسفه علم میگیرد. اما عقلانیت عمل که به «موضوع شناخت» علوم انسانی مربوط است، اعتبار خود را وامدار فلسفه و نظام اخلاقی است. به علاوه وظیفه عقلانیت شناختی در قلمرو علوم انسانی، فهم روشمند رفتارها و کنشهای آدمی است و از آن جهت که انسانها رفتاری را به عمل میآورند که اخلاقاً درست میدانند، فرضیات در علوم انسانی ـ که روایتی اولیه درباره شناخت کنشها و رفتارهای آدمی است ـ دارای ماهیت اخلاقی است؛ چون نشانگر نظام عقلانیت در عمل انسانها است. اما اثبات فرضیات، با روشهای واقعنمایی علمی، امکانپذیر است. علوم متعارف انسانی عموماً حاوی نظریاتی است که در صدد شناساندن دستگاه عقلانیت در عمل مردمان جوامع غربی است. بر فرض تأیید چنین دستگاهی، درمییابیم که آنها به فلسفه اخلاق زندگی خود پایبندند. در این مقاله نشان داده میشود که عقلانیت اسلامی عمل، یک «عقلانیت فازی» است که میتواند رفتار همه انسانها را توضیح دهد. بنابراین، علوم انسانی اسلامی، جهانیتر از علوم متعارف انسانی است. یادآور میشود که اسلام در این مقاله، برای عقلانیت و علوم انسانی، قیدی شناختی ـ و نه قیدی جامعهشناختی و فرهنگی ـ است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی عقل عربی از منظر محمد عابد الجابری : سال 2، شماره 2 : حکمت إسراء
نویسنده:
سید محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت دینی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت جدید
,
عقلانیت دینی
,
عقل عربی
,
محمدعابد الجابری
,
تاریخ عقل اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
معرفت شناسی عرفانی ,
قبیله گرایی ,
عقل کلامی ,
علل انحطاط مسلمین ,
تحجر علمی ,
اهل بیت(ع) ,
عصمت نبی از جمیع معاصی ,
بحران های معاصر ,
معرفت شناسی اسلامی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
نقد عقل عربی ,
عقل برساخته ,
مکتب ائمه اطهار (ع) ,
معرفت شناسی عرفانی ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
عقل سیاسی ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
نظام معرفتی بیانی ,
نظام معرفتی عرفانی ,
انکار عقلانیت ,
عقل اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
سابقه ارائه الگوهای جدید از عقلانیت از سوی متفکران مسلمان، به بیش از صد سال پیش برمیگردد و هدف از آن بازگرداندان تواناییهای لازم به جامعه اسلامی برای جبران عقبماندگیها و ناکامیهای گذشته و نیز پیشرفت و خلاقیت در عرصههای علمی، فرهنگی، فناوری، اجتماعی و... بوده است. یکی از این نظریهپردازان محمد عابد الجابری متفکر مراکشی است که اگر برجستهترین آنها نباشد، به حتم یکی از آنها است. با توجه به این که عقل و عقلانیت در این الگوها اولا به معنایی مدرن و کاملا متفاوت از معنای متعارف آن درگذشته میباشد و ثانیا به عنوان ابزاری جهت حل بحرانهای معاصر و پیشرفت در نظر گرفته شده است، ضروری مینماید که چنین مباحثی در حوزه مطالعات اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در نوشتار حاضر دیدگاههای جابری در عرصه علل عقب ماندگی جوامع عرب مطرح شده، نقد و تحلیل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 62
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید