جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
اصالت ماهیت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
تعداد رکورد ها : 75
عنوان :
واکاوی تحلیل خواجه طوسی از چگونگی استکمال انسان: اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض؟ (از چالش تا ارمغان درخشش جوهری)
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
استکمال نفس
,
حرکت اشتدادی نفس
,
کمال علمی و عملی
,
حرکت در اعراض
,
03. انسان شناسی Human nature
,
عرفان اسلامی
,
علم نفس
,
حرکت جوهری
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
عالم کون و فساد ,
اتحاد عاقل و معقول ,
مراتب کمال انسانی ,
مراحل سلوک ,
سلوک عرفانی ,
استکمال قبل از روح ,
حرکت بالعرض نفس ,
کمال اول ,
کمال ثانی ,
کمالات نظری نفس ,
تشبه به خدا ,
استکمال بالذات ,
مرتبه توحید ,
دیدگاه فلاسفه درباره حرکت نفس ,
نوافلاطونیان ,
نگاه عرفانی به کمال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئله این جستار، واکاوی تحلیل خواجه از کیفیت حرکت و استکمال نفس (اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض) است. دیدگاه خواجه طوسی را می توان در دو مرحله بررسید: 1. قبل از تکون نفس: بیان خواجه برخلاف کون و فسادِ مشائی، ملتزم اثبات حرکت اشتدادی برای صورت نوعیه نفس است. 2. در طول حیات آدمی: اگرچه طوسی در مواضعی به زعم مشاء، حرکت جوهری نفس را ابطال می کند، اما در تحلیل سیستمی از آرای وی به ویژه در بررسی استکمال، تحقق وجودی آن در ابعاد، مراتب و مراحل آن، سرانجام وی، همگام با رأی نو افلاطونیان، اشراقیون و عرفا، ارمغان درخشش در اثبات نوعی اشتداد وجودی برای نفس است. درخشش طوسی به سبب در دست نداشتن مبانی سازگار در مسئله حرکت و علم النفس، جلوه گر نوعی ناسازگاری در نظریه پردازی اوست که این ناسازگاری با این حقیقت که وی در مراحل آغازین سیر اندیشه حرکت جوهری نفس است، توجیه می یابد؛ سیری که توسط صدرا به نهایت می رسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رویکرد حکمای طبقه بعد از ملاصدرا به مساله اصالت وجود (با محوریت آرای حکیم لاهیجی و رجبعلی تبریزی)
نویسنده:
غلامحسین خدری، محمدهادی توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت ماهیت
,
ملا عبدالرزاق بن علی لاهیجی
,
عینیت وجود
,
رجبعلی تبریزی
,
حکمت متعالیه
,
اصالت وجود
,
درباره لاهیجی
کلیدواژههای فرعی :
اختلاف تشکیکی ,
شوارق الالهام ,
کتاب گوهر مراد ,
تعلق جعل به ماهیت ,
مکتب فلسفه اصفهان ,
مشاعر ,
ارتباط وجود و ماهیت ,
مجعول بالذات ,
معتزله (اهل سنت) ,
جعل وجود ,
جعل بسیط ماهیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
کثرت حقیقی(احکام اعیان عرفان نظری) ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
وجودات خاص ,
مجعول بالتبع ,
الکلمات الطیبه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
قول به اصالت وجود در میان معاصران صدرا، لااقل در میان شاگردان میرداماد، با اقبال چندانی مواجه نشد، اما پس از ملاصدرا شاگردان وی اصالت وجود را پذیرفتند و حتی حکیم لاهیجی، که برخی او را اصالت ماهوی می دانند، به اصالت وجود قائل بوده است؛ رجبعلی تبریزی و شاگردانش، که به جریان فرعی اصفهان موسوم شده اند، نیز گویا، تحت تاثیر ملاصدرا، البته با تقریری که با اصول حکمت متعالیه سازگار نیست، به عینیت وجود قائل شدند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجود شناسی عرفانی
نویسنده:
زکریا بهارنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هرم هستی
,
وجود مطلق
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه الهی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
ذوق تأله ,
اصالت ماهیت ,
اشتراک معنوی وجود ,
وحدت شخصی وجود ,
طبیعت وجود ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
احکام کثرت ,
احکام کلی وجود ,
اصالت وجود ,
وحدت عددی ,
وحدت وجود ,
خیر محض ,
عرفان نظری ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
حضرت غیب مطلق ,
ظهور وجود عام(مقابل ظهور تعینات) ,
صفات ذاتی وجود ,
تقدم عالم بر انسان ,
تطابق سلسله معرفت و وجود ,
سلسله وجود دکارتی ,
مراحل معرفت در عرفان ,
عروض وحدت بر ماهیت ,
جوهریت وجود ,
ضد وجود ,
مثل هستی ,
عرضیت وجود ,
تصویر عرفانی وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
وجودشناسی از موضوعات و مسایل با اهمیت در حوزه فلسفه و عرفان است، به طوری که محور اساسی این دو دانش به شمار میرود. هم فلاسفه و هم عرفا مدعیاند موضوع دانش آنها «وجود مطلق» است. این اشتراک در لفظ موجب پیدایش برخی از لغزشها در حوزه فلسفه و عرفان به ویژه برای پیروان فلفه صدرایی شده است «چه آنها به هنگام بحث از اصالت وجود و مسایل مربوط به وجودشناسی برای تایید نظرات خود به دیدگاههای عرفا استشهاد میکنند در صورتی که هیچ اشتراکی – جز اشتراک در لفظ – میان وجودشناسی صدرایی و وجودشناسی عرفانی وجود ندارد، زیرا اصالت وجود صدرایی در قلمرو وجود امکانی مطرح گردیده است، بدین معنا که وجود در قیاس با ماهیت که هر دو مربوط به عالم امکان میباشند (کل ممکن زوج ترکیبی له ماهیه و وجود) دارای اصالت است. لیکن مقصود عرفا از وجود مطلق وجود واجبی است و عارف هرگاه و هرکجا از وجود یا اصالت آن سخن میگوید مرادش وجود خداست و نه چیز دیگر. در این مقاله تلاش تا تفاوت این دو دیدگاه تبیین گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت ماهیت و عینیت وجود از دیدگاه ملارجبعلی تبریزی
نویسنده:
جبار امینی؛ محمد سعیدیمهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت ماهیت
,
ملا رجبعلی تبریزی
,
عینیت وجود
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
مکتب فلسفه اصفهان ,
حد وجود ,
جعل وجود ,
اعتبار ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
زبان و وجود ,
فرعیت وجود بر ماهیت ,
ذهنی بودن ماهیت ,
ملزوم و لازم ,
ادله اصالت ماهیت ,
زبان و ماهیت ,
حمل وجود بر ماهیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
ملارجبعلی تبریزی از فیلسوفان دوره صفوی و معاصر صدرالمتألهین فیلسوف بزرگ جهان اسلام است. با وجود اینکه تبریزی معاصر ملاصدرا است بهشدت با اصالت وجود مخالفت میکند و به اثبات اصالت ماهیت میپردازد. او در عین حال وجود را امری خارجی و فرع بر ماهیت میداند. بهنظر میرسد این دیدگاه متأثر از تعریف وی از ماهیت و وجود و رابطه آن دو در خارج است. در مقاله حاضر به تشریح تعریف تبریزی از ماهیت و وجود و نسبت آن دو در خارج و همچنین ادله وی بر اصالت ماهیت میپردازیم. در پایان نیز بررسیای انتقادی از ادله تبریزی بر اصالت ماهیت ارائه میدهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل «وجود» کانتی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
روحالله کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی غربی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجودشناسی کانت
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
اصالت ماهیت ,
اعتباری بودن وجود ,
برهان وجودی ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
نسبت های بین تصورات ,
مقولات فاهمه ,
دیالکتیک استعلایی ,
فلسفه کانت ,
احکام مواد ثلاث ,
اصالت وجود ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
مقولات محض فاهمه ,
ایده آلیسم جزمی ,
ایده آلیسم شکاکانه ,
داده شدگی وجود ,
وجود در دیالکتیک استعلایی ,
ایده وجود ,
وجود در تحلیل استعلایی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش تحلیل «وجود» نزد کانت با کمکگرفتن از دیدگاه ولف، هیوم، و فلاسفۀ اسلامی دربارۀ وجود است. با توجه به اینکه کانت در نقد عقل محض در دو موضع به تحلیل «وجود» میپردازد، ابتدا در بخش تحلیل استعلایی در مبحث «مقولات محض فاهمه»، بهمنزلۀ یکی از مقولاتِ وجههنظر «جهت»، و دیگربار در بخش دیالکتیک استعلایی در نقد برهان وجودی. این مقاله با هدف ارائۀ تبیینی جامع و منسجم از این دو موضع نشان میدهد که کانت در دیالکتیک استعلایی، برای اجتناب از ایدئالیسم جزمی و ایدئالیسم شکاکانه، دادهشدگی وجود را متأثر از هیوم برای نقد برهان وجودی بهکار میگیرد، اما در تحلیل استعلایی که بر فهم ما از وجود متمرکز است، متأثر از ولف که برای او وجود امری فرعی و مجهول است، وجود را از مراتب علم ما به گزارهها میداند. همچنین با برقراری نوعی همارزی ابتدایی میان «اصالت وجود در حکمت متعالیه» و «دادهشدگی وجود نزد هیوم»، و «اصالت ماهیت و اعتباریبودن مفهوم وجود نزد سهروردی» و «متمم بودن آن نزد ولف» از ابزارهای مفهومی برای تحلیل وجود در حکمت متعالیه و حکمت اشراق، همچون «معقولات ثانیۀ فلسفی»، «زیادت وجود بر ماهیت»، و «جهات ثلاث» برای تبیین وجود نزد کانت کمک گرفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی احکام نور و وجود در حکمت اشراق و حکمت
نویسنده:
جمیله فاطمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الوجود
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اشراقی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
نور (حکمت اشراق)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اصالت ماهیت ,
ظهور ,
اعتباری بودن وجود ,
حکمت خسروانی ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
تشکیک نوری ,
نورالانوار ,
بساطت انوار ,
هستی شناسی اسلامی ,
عقول طولیه ,
عقول عالیه ,
عقول عرضیه ,
اعتباریت ماهیت ,
اصالت وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
نور مجرد ,
ظلمت (حکمت اشراق) ,
جوهر غاسق(حکمت اشراق) ,
هیئت ظلمانی ,
هستی شناسی سهروردی ,
تقابل نور و ظلمت ,
ادراک حقیقت نور ,
مصادیق نور و ظلمت ,
موجود جسمانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
در این مقاله ضمن مقایسه دو اصطلاح نور و وجود در فلسفه اشراق به مسایل ذیل پرداخته شده است: 1- مساوقت یا عدم مساوقت نور و وجود در فلسفه اشراق 2- تبیین استدلالهای سهروردی درباره بساطت نور و غنای آن از تعریف و بیان تحلیل ملاصدرا در باب استدلالهای شیخ اشراق. 3- بیان توجیه سهروردی در باب تشکیک انوار و تحلیل تناقض بین اعتبارات وجود و تشکیک انوار. 4- ارائه دو نوع تقسیم بندی انوار در مکتب اشراق و بیان اشکالات این دو نوع تقسیم بندی از دیدگاه ملاصدرا. 5- تقابل نور و ظلمت در حکمت الاشراق. 6- نحوه ادراک حقیقت نور.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تقریر حکیم میرداماد از نظریۀ اختیار انسان
نویسنده:
سید محمدعلی دیباجی,محسن طاهری صحنه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
میرداماد
,
أمر بین الأمرین
,
جعل
,
اختیار
,
جبر determinism
,
تفویض
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
اراده الهی ,
علم ازلی الهی ,
محرک مباشر ,
معاد(فلسفه) ,
افعال ارادی ,
تحلیل هستی شناختی اختیار ,
عقوبات اخروی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
چکیده :
حکیم میرداماد در تبیین فاعلیت الهی و چگونگی انتساب فعل به انسان میان فاعل مختار و جاعل که به فاعل و فعل، وجود بخشیده، تمایز قائل می شود و فاعل را در طول جاعل تام فعل می داند. درواقع اختیار فاعل مباشر فعل، موجب تمام شدن سلسلۀ علل می شود و درنتیجه از نظر عرفی، لغوی و اصطلاحی، فعل بدو استناد می یابد؛ با وجود این، فاعل مباشر، جاعل فعل خود نیست؛ همان گونه که جاعل خودش نیست. قدرت، شوق، اراده و تمام هستی انسان که از علل ظهور فعل اند، در نظام طولی تحت قدرت و سیطرۀ جاعل و علت کل (خدا) هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحث ماهیت و وجود در ابن سینا و ابن رشد و نقد آن
نویسنده:
احمد احمدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
زیادت وجود بر ماهیت
,
قضیه وجودی
,
هستی شناسی اسلامی
,
امور عامه
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت
,
علیت
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
نسبت وجود و ماهیت
,
وجود حسی
,
وجود فراحسی
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
اختصاص جعل به ماهیت ,
قضیه وجودی ,
جعل وجود ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
شی ء ممکن ,
اصالت وجود ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
مفاد کان تامه ,
وجود ذهنی ,
ثبوت ماهیت در خارج ,
اتصاف عقلی ماهیت به وجود ,
فقر وجودی ماهیت ,
هستی شناسی ماهیت ,
علم حضوری به خارج ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مهمترین مسائل فلسفی ـ و شاید مهمترین آنها ـ بحث ماهیت و وجود و رابطه آنها با یکدیگر است. ابن سینا پس از فارابی، ماهیت و چگونگی تعلق وجود به آن را در آثار خویش به تفصیل آورده است. بعدها نصیرالدین طوسی در تأیید دیدگاه شیخ، اعتراضات فخر رازی نسبت به نظرات بوعلی را پاسخ میدهد. در این میان ابن رشد انتقاداتی بر دیدگاههای ابن سینا و غزالی داشته است. به نظر میرسد طرح بحث ماهیت و وجود، مولود خلط معرفت شناسی و هستیشناسی است. تبیین چگونگی پیدایش صور ذهنی از راه علیت و تأثیر میان اشیاء خارجی ـ خواه حسی و خواه فراحسی ـ و اندام های حسی و قوای ادراکی نفس، به خوبی نشان میدهد که فقط «خارج» هست و صورت های ذهنی پدید آمده از آن، در ذهن. به این ترتیب برای طرح بحث ماهیت مصطلح و رابطه آن با وجود و اتصاف آن به وجود و مسائل فراوان برخاسته از این بحث، دیگر جایی باقی نمیماند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 21
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه بحث تمایز وجود و ماهیت از منظر ابن سینا و سهروردی
نویسنده:
فاطمه شهیدی، نصرت الله حکمت
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
کلیدواژههای اصلی :
زیادت وجود بر ماهیت
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
احکام مواد ثلاث
,
ماهیت
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
خالق ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
براهین توحید(حکمت نظری) ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
صفت بودن وجود ,
ترادف موجود و جوهر ,
نسبت مفهومی وجود و ماهیت ,
عروض مفهومی وجود بر ماهیت ,
وحدت مصداقی وجود و ماهیت ,
وجود در فلسفه سهروردی ,
ماهیت در فلسفه سهروردی ,
انتقاد شیخ اشراق از تمایز وجود از ماهیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در تاریخ فلسفه اسلامی فارابی و ابن سینا ر ا مبدع بحث تمایز وجود از ماهیت دانستهاند.در فلسفه این دو فیلسوف تمایز وجود و ماهیت به عنوان مبنایی در اثبات واجب که غایت فلسفه اولی است به کار میرود.از نظر ابن سینا این تمایز به لحاظ اثباتی مبتنی بر تمایز امکان بالذات و وجوب بالغیر و آن نیز مبتنی بر تقسیم موجود به واجب الوجود و ممکن الوجود است و بنابراین در واجب الوجود چنین تمایزی یافت نمیشود.از همینجا نقطهنظرست که بحث عروض وجود بر ماهیت در ممکنات طرح میشود. شیخ با پیشبینی آنچه بعدها منتقدینش از جمله ابن رشد طرح کردهاند گاه این عروض را به لحاظ مفهومی در مقابل ذاتی در باب ایساغوجی دانسته است و گاه نیز رابطه وجود و ماهیت را از سنخ اضافه دانسته است.اما شیخ به لحاظ مصداقی(در خارج)وجود و ماهیت را متحد با هم دانسته است.تمایز وجود و ماهیت در حکمت اشراق مرتبط با تمایز واجب و ممکن و مؤثر در اثبات واجب تعالی طرح نشده است.سهروردی به تصریح خود مشائیان را قائل به تمایز خارجی وجود و ماهیت دانسته و به آنها بدین دلیل اعتراض کرده است ولی آنچه از وجود مورد نظر اوست برخلاف آنچه مد نظر حکمای مشاء است مفهوم وجود است نه حقیقت وجود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 112 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه معرفتی ابن سینا و بررسی آن در پرتو اصالت وجود و اصالت ماهیت
نویسنده:
رضا قاسمیان مزار، هادی یساقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
تجرید
,
ادراک
,
انطباع
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
اصالت وجود
,
تجرید
,
ادراک
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا و پیروان او بر این باورند که نفس هنگام ادراک خارج مادی، از طریق قوا و آلات خود با خارج ارتباط برقرار کرده و در سایه این ارتباط و ملاقات کیفیتی مشابه کیفیت شیء خارجی ابتدا در آلت ادراکی و سپس در قوا و فضای نفس منطبع و مرتسم می شود؛ این صورت از آن جهت که حاکی از خارج است مناط علم نفس به عالم ماده می شود. این نظریه معرفتی هم در تطبیق با اصالت وجود مشکل دارد و هم در تبیین با اصالت ماهیت: رویکرد اصاله الوجودی به این نظریه معرفتی مستلزم عدم امکان اتحاد ماهیت وجود خارجی با وجود ذهنی است زیرا ماهیت وجود خارجی از حدّ همان وجود انتزاع شده و متناسب با مرتبه همان وجود است لذا امکان اتحاد آن با مرتبه ای دیگر از هستی، ممکن نخواهد بود؛ رویکرد اصاله الماهوی به آن نیز مستلزم انتقال امر اصیل (ماهیت) به ذهن می شود که محال است زیرا امور اصیل متقوم به مرتبه خاص خویش اند و قابل انتقال نیستند؛ حتی در صورت انتقال، در فرض همراهی آثار خارجی با آن مستلزم انقلاب ماهیت و در فرض عدم همراهی آثار خارجی، مستلزم انفکاک لوازم ذات از ذات خواهد بود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
تعداد رکورد ها : 75
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید