جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم » نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی(ع)» می پردازد. در این نوشتار که ششمین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، آیاتی از قرآن کریم به همراه روایاتی تفسیری در زمینه جهاد امام علی (ع)، عبادت آن امام، افضل بودن اعمال ایشان نسبت به سایر مردم، ایمان ایشان، اهمیت بیعت با آن امام و برخی دیگر از صفات امیرالمومنین علی (ع) و دلاوری‌ های ایشان در جنگ‌ های صدر اسلام و نقش آن امام در فتح خیبر و سایر غزوات پیامبر اسلام (ص)، دلایل امامت امام علی (ع) از طریق جنگ‌ های ایشان نقل و مورد تفسیر اجمالی قرار گرفته است.

کتاب «کلام النبی صلی الله علیه و آله لا من زیادة الناس (اللهم وال من والاه و عاد من عاداه)» نوشته محمدجعفر طبسی، تحقیقی پیرامون متن «روایت غدیر» است. نگارنده در این اثر در پی آن است تا این شبهه را از ذهن‌ ها كنار بزند كه عبارت «اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله» ادامه سخن رسول گرامی اسلام در صحرای غدیر است نه این‌ كه اضافه‌ ای باشد كه از سوی مردم و یا از سوی علمای دین در قرون گذشته وارد شده است. وی در همین راستا، در فصل اول راویانی كه این حدیث را روایت كرده‌ اند را نام برده است. در فصل دوم نیز علما و راویانی كه در طبقات مختلف حدیثی مقدار زیاده این حدیث را روایت كرده‌ اند را نام برده و ثقه بودن آنان را نیز متذكر شده است. در فصل پایانی نیز نمونه‌ های مختلف ثبت شده این روایت معرفی شده است.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد چهارم این کتاب به موضوع علي بن ابي طالب علیه السلام می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد چهارم شامل: النص علی امیر المومنین علی بن ابی طالب (ع)،لعبة السقیفه، تصریح فاطمه بنت محمد (ص)، تصریح ابوبکر و عمر، تصریح العباس (ع)، النصوص علی اهل البیت و غیره می باشد.

الفرقة الناجية، تأليف شيخ ابراهيم قطيفى، معروف به فاضل قطيفى از جمله آثارى است كه در خصوص تعيين فرقۀ ناجيه و اثبات نجات شيعۀ اماميه به نگارش درآمده است. از اين كتاب در منابع مختلف با عناوين ديگرى؛ همچون: اثبات الفرقة الناجية، بيان الفرقة الناجية، تحقيق الفرقة الناجية و الوافية في تعيين الفرقة الناجية ياد شده است. ظاهرا اين كتاب آخرين تأليف قطيفى و از كتاب‌هاى ديگرش معروف‌تر بوده است و نام مؤلف با اين كتاب تداعى مى‌شده است. مؤلف كتاب را بر يك مقدمه و سه فصل و يك خاتمه مرتب نموده است: مقدمه مشتمل بر دو بحث است: بحث اول در ذكر حديث افتراق و چگونگى جمع ميان نقل قول‌هاى متفاوت شيعه و اهل سنت از حديث افتراق است. بحث دوم در معناى اين حديث به همراه نقل و نقد كلمات محقق دوانى در شرح عقايد عضدى و نيز گفتارى دربارۀ معناى ايمان و شرايط آن مى‌باشد. فصل اول كه دربارۀ اميرالمؤمنين (علیه السلام) است، خود مشتمل بر سه مطلب است: مطلب اول در اين كه حضرت على (علیه السلام) وصى و جانشين پيغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب دوم در اينست كه آن حضرت باب مدينه علم النبى(صلی الله علیه و آله و سلم) است. مطلب سوم، در اين كه امامت آن حضرت منصوص عليه و متعين است و در آن به ذكر حديث غدير و اشكالات وارد بر آن و پاسخ بدان‌ها پرداخته است و آن را با يك تذنيب و تتمه به پايان برده است. فصل دوم، دربارۀ عترت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است و مشتمل بر دو مطلب: مطلب اول در تطهير آنان از پليدى و گناهان ظاهرى و باطنى. مطلب دوم در اين كه اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همانند قرآن واجب الاتباع هستند. فصل سوم، در بيان اين كه امامان دوازده تن هستند كه مشتمل است بر دو مطلب: مطلب اول در بيان اجمالى امامان دوازده‌گانه و مطلب دوم در بيان تفصيلى آنان. خاتمۀ كتاب نيز مشتمل بر دو تذنيب است: اول در ذكر اخبارى كه در خصوص نجات شيعه وارد شده است. دوم دربارۀ اعتقادات فرقۀ ناجيه. مؤلف سپس كتابش را با ذكر سه فايده خاتمه مى‌دهد و پس از آن مى‌گويد كه به دنبال مباحث قبلى دوست دارم احاديثى را نقل كنم كه علما به ندرت در يك مجموعه به آنها دسترسى مى‌يابند و آن گاه اين احاديث را كه تعدادشان هيجده تا است، نقل كرده و كتابش را به پايان مى‌برد. شيوۀ مؤلف در اين كتاب نقلى - كلامى است.

کتاب «فضائل أمیر المؤمنین علی بن أبي طالب (ع) فی القرآن الکریم » نوشته سعيد أبو معاش، به شرح و بررسی آیاتی از قرآن کریم در شان و «منزلت امام علی(ع)» می پردازد. در این نوشتار که هفتمین جلد از یک مجموعه ده جلدی است، برخی دیگر از آیاتی که مربوط به فضایل و کرامات امام علی (ع) است مورد تفسیر و تاویل قرار گرفته است. دلالت برخی از آیات در زمینه امامت امام علی (ع) صدیق بودن ایشان، عصمت آن امام، حقانیت و افضلیت امام علی (ع) در مساله امامت و خلافت و فاروق اعظم بودن ایشان و شرح روایاتی در این زمینه‌ ها از اصلی‌ ترین مندرجات این جلد از کتاب است.

«کتابُ سُلَیْم بْن قِیْس الکوفی» کتابی از شیخ ابو صادق سلیم بن قیس هلالی عامری کوفی است. كتاب حاضر اولین كتاب شیعه در زمان امیرالمومنین علیه‌ السلام بوده كه امام صادق علیه‌ السلام درباره آن می‌گوید: «هر كس از شیعیان و دوستان ما كتاب سلیم بن قیس را نداشته باشد، چیزی از مسائل ولایت ما نزد او نیست و از اسباب ما آگاهی ندارد. این كتاب الفبای شیعه و سرّی از اسرار آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم است». امام سجاد علیه‌ السلام نیز می‌ فرماید: سلیم راست گفته است، خدا او را رحمت كند همه این احادیث از ماست و از آن‌ ها خبر داریم و چندین حدیث دیگر كه همگی در تأیید وثاقت كتاب و سلیم بن قیس وارد شده است. سلیم این كتاب را در طول شصت سال از عمرش به رشته تحریر درآورده است. موضوع كتاب درباره فضائل اهل بیت از زبان پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و حوادث بعد از آن حضرت به نقل از شاهدان عینی مثل ماجرای سقیفه از زبان سلمان فارسی و افتخارات و امتیازات علی علیه‌ السلام و حوادث دوران خلافت آن حضرت و بسیاری از مباحث عقیدتی و تاریخی می‌ باشد.

لماذا اخترت مذهب الشيعه مذهب اهل البيت (علیهم السلام) درباره اثبات حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) و جانشينى ايشان بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه و مطالب در هشت فصل، تنظيم شده است. نويسنده در تمامى اين فصول، با استفاده از آيات و رواياتى كه در كتب اهل سنت منقول است، به اثبات حقانيت و ولايت اميرالمومنين علیه السلام و فرزندان معصومش علیهم السلام پرداخته و در دو فصل آخر، به ماجراى سقيفه اشاره نموده و مناظراتى را كه با افراد مختلف داشته، نقل كرده است. نويسنده در فصل اول، اشاره مى‌كند كه همه مذاهب چهارگانه اهل سنت، از شاگردان امام صادق (علیه السلام) بوده و از ايشان مطالب را گرفته و به چهار فرقه تبديل شده‌اند. از اين‌رو آنچه كه در كتب مذاهب اربعه، موافق مذهب جعفرى است، از «جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام)» و آنچه كه مخالف با گفتار ايشان است، اجتهاد خود اين چهار نفر مى‌باشد. وى در اين فصل، به شرح حال خويش پرداخته و در ادامه، به اختلافاتى كه بين اين مذاهب چهارگانه و اختلاف فتاوايى كه دارند، اشاره نموده است. مثلا مى‌گويد كه شافعى معتقد است اگر كسى دستش به زن اجنبيه‌اى بخورد، وضويش باطل مى‌شود و حنفى خلاف آن را گفته است. همچنين مالك با اين دو مخالف ورزيده و مى‌گويد اگر اين تماس از روى شهوت باشد يا از عمد، وضوء واجب مى‌شود و الا مشكلى ندارد. شافعى دخترى كه از زنا به دنيا آمده را براى ازدواج جائز مى‌داند، اما سه مذهب ديگر مخالفت كرده‌اند. حنفى مى‌گويد كه وضوء با خروج خون از بدن ولو كم باشد، باطل مى‌شود و سه گروه ديگر خلاف آن را گفته‌اند. نويسنده در ادامه، طائفه شيعه را طائفه‌اى حقه و محقه خوانده و بهترين خلق خدا حساب مى‌كند و جزء فرقه ناجيه مى‌شمارد .وى در فصل دوم، به اثبات ولايت و حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) توسط آيات ولايت، تطهير، مباهله، مودت، صلوات، تبليغ يا حديث غدير پرداخته و همچنين در عنوانى به نام شيعه و سنت نبوى، به بررسى دلالى احاديثى چون حديث دار انذار، ثقلين، سفينه، منزلت و مدينة العلم پرداخته است. در فصل سوم، به نصوصى كه از طرف پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره محصور بودن خلفاء در 12 امام اشاره شده، پرداخته شده است. نويسنده در فصل چهارم، از احاديثى كه در فضائل اميرالمومنين (علیه السلام) و ذريه‌ى ايشان سخن گفته شده، نام برده است. در فصل پنجم، احاديث و سخنانى از پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده كه به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيتش بر سايرين دلالت دارد. همچنين شهادت بعضى از علماء به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيت ايشان بيان شده است. فصل ششم، در مدح پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از شيعه على (علیه السلام) و اهل بيت اوست. در فصل هفتم به مصيبت سقيفه پرداخته شده و ماجراى سقيفه ذكر شده است. نويسنده در فصل آخر، مناظراتى كه با افراد مختلف و بزرگان علماى شافعى در زمينه ولايت و تشيع داشته اشاره كرده است.

كتاب «ترجمة الإمام علي بن أبي طالب (ع) من تاریخ مدینة دمشق» كه به اهتمام علی بن حسن بن هبه‌ الله شافعی ملقب به ابن عساكر ( 499ـ 571 ق) به رشته تحریر در آمده است. در این مجلد از قول علمای اهل سنت درباره فضایل و كرامات حضرت علی (ع) به چاپ رسیده است. احادیث كه با شرح مختصر نیز نشانی آن همراه است ذیل این عناوین تدوین شده است: حدیث الرایة، آیة التطهیر، حدیث سد الابواب، حدیث المنزلة، حدیث الولایة و قول رسول‌ الله: من آذی علیا فقد آذانی. كتاب به زبان عربی به طبع رسیده است.

" فى رحاب اهل البيت " مجموعه كتابچه‌هايى است كه در بیش از چهل مجلد موضوعات مختلف كلامى، فقهى و احياناً تاريخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سيد عبدالرحيم موسوى و يك گروه تحقيقى تدوين و تنظيم آن را به انجام رسانده‌اند. "انگيزه تأليف" پاسخگويى و ردّ شبهاتى كه در عصر جديد از طرق شبكه‌هاى اينترنتى و ارتباطى در مسائل اسلامى مطرح مى‌شود، سبب ايجاد گروه‌هاى بحث و پاسخگويى به شبهات در مجمع جهانى اهل بيت علیهم السلام گرديد كه اين مجموعه حاصل آن جلسات است. "ساختار كتاب" در هر جلد از اين مجموعه مهم‌ترين مباحث پيرامون آن موضوع اعتقادى يا فقهى و نيز نظرات و آراء اهل سنت و شبهات مرتبط به اختصار آمده است. در پايان نيز نتيجه و خلاصه بحث ديده مى‌شود. "جلد22" موضوع مورد بحث کتاب درباره فضایل و مناقب حضرت امیرالمومنین امام علی علیه السلام است که در هیچ یک از صحابه پیدا نمی شود.