جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

انقلاب اسلامى ایران به سال 1357 شمسی (1979)، منشا تحولات و دگرگونى هاى عظیمى در عرصه هاى اجتماعى، سیاسى و فرهنگى بوده است. در واقع وقوع انقلاب اسلامی ایران، تقریبا اکثر تحلیل گران و نخبگان را که در چارچوب فضای مدرنیستی، تحولات سیاسی-اجتماعی را پیگیری می نمودند، به تفکر واداشت. تجربه غربی سیر تحولات سیاسی و اجتماعی پس از رنسانس، حاکی از افول نقش دین و مذهب در شکل دادن به تحولات داشت؛ اما آنچه در بروز تحولات در انقلاب اسلامی همواره مورد نظر اندیشمندان جامعه شناسی سیاسی بوده است، مساله نقش دین و جایگاه مذهب شیعه در تغییرات و کنش های اجتماعی - سیاسی است. در این میان تعامل روحانیت شیعی و قدرت سیاسی در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن، از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به خصوص جایگاهی که روحانیت شیعی در نظام سیاسی کشور احراز کرد و نقش برجسته ای که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی در ایران در قالب اصل ولایت فقیه، در جهت دهی و مدیریت کلان کشور برعهده گرفت. در این مقاله به راستی آزمایی ادعایی پرداختهایم که مدعی است، مرجعیت شیعی همواره دارای نقش اساسی در روند تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی - به ویژه بحران اجتماعی پس از انتخابات سال 1388 - می باشد و بدون شک مدیریت الهی و پیامبرگونه رهبر معظم انقلاب، پیروزی حماسی مردم در فتنه 88 را رقم زد.

از جمله حوزه های مورد مناقشه نرم بین جمهوری اسلامی و نظام سلطه، پدیده ای نوین و پیچیده به نام «جنگ نرم» و مفاهیم مرتبط با آن است. برخلاف میل کسانی که می پندارند جنگ نرم موضوعیت عینی ندارد، باور ما این است که انقلاب اسلامی با جنگ نرم همه جانبه و بس عمیق و فراگیری روبه روست که باید از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. واقعیت این است که نظام سلطه، همه یافته ها و بافته های خود را که طی قرن ها فراهم آورده است در برابر پدیده مقدس جمهوری اسلامی در معرض خطر می بیند و خود به وضوح می داند که تمام سحر و جادوهای انباشته و آشکار شده اش دیگر کارساز نخواهد بود؛ ولی با وجود این از تلاش دست نخواهد کشید و به صورتی مداوم و پیوسته در جنگ تمام عیار خود، چهره و شیوه های متفاوتی از خود بروز می دهد تا شاید بتواند همچنان سیطره خود را بر جهان کنونی حفظ نماید. در مقابل، انقلاب اسلامی نیز که نمود عینی و تجربه شده آن را در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران شاهد هستیم، دست بسته نخواهد بود و با پیام خود می تواند عقل و قلب انسان ها را به اقناع و نه اغوا با خود همراه سازد و راه را برای نظم و اداره نوین جهانی همسو با آموزه های اسلامی و فطرت الهی انسان ها هموار سازد. در این مقاله، نگارنده با مطالعه اسنادی، میدانی و همچنین تجزیه و تحلیل منابع کتابخانه ای و به بوته نقد گزاردن یافته های ارائه شده نزد تعدادی از صاحب نظران در قالب «مدل کارکردی قدرت نرم»، فرآیند شکل گیری جنگ نرم را با نگاهی متفاوت از قبل، ارائه و مفاهیم جدیدی نظیر «قدرت نرم مشروع و نامشروع» و «بازدارندگی نرم» را به گنجینه غنی ادبیات انقلاب اسلامی اضافه نموده است.

از میان همه خصوصیات و فضایل اعلای امیرالمومنین علی (ع)، شاید اعجاب آورترین آنها، عدالت ایشان را می توان بیان کرد که آن حضرت نه تنها در بیان و در بعد فردی، بلکه در عمل فردی و در جامعه و مسند حکومتی و مدیریتی نیز در هیچ شرایط و موقعیتی، از اعمال آن فرو نگذارده است. به این سبب، کنکاش در زوایای بیان نظری و سیره عملی آن بزرگوار در مساله عدالت برای جامعه ای که می خواهد پایه های حکومتی و مناسبات اجتماعی خود را بر مبنای دینی و دستورات الهی پایه گذاری کند، بسیار ضروری می نماید؛ چرا که آموزه های حکیمانه آن حضرت در این زمینه به همراه سیره عملی ایشان می تواند برای چنین جامعه ای الگوی عملی بسیار شایسته ای قرار گیرد. لذا در این مقاله تلاش شده است که به روش توصیفی - تحلیلی و تحلیل محتوا به این مساله پرداخته شود که برای این منظور بعد از بیان نظری این مساله در قران کریم و در دیدگاه پیامبر بزرگوار اسلام (ص)، ابعاد مختلف عدالت از منظر امیرالمومنین علی (ع) و در سیره آن حضرت مورد بحث و بررسی قرار گرفته و تلاش شده است که حتی المقدور برای عملی شدن آن پیشنهادهایی ارائه شود.

نقش مهم فرهنگ در جهت دهی به رفتارهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و اجتماعی باعث شده است که امروزه از قدرت فرهنگ به عنوان یک عامل مهم در تعاملات اجتماعی و پایداری و مانایی فرهنگ ها یاد شود؛ سپاه پاسداران نیز از این امر مستثنا نبوده و برای تداوم مانایی و پایایی، نیازمند حفظ فرهنگ پاسداری در بستر زمان می باشد. چرا که نهاد سپاه و فرهنگ پاسداری مترتب بر آن یکی از زایش های مبارک انقلاب اسلامی است که به فرمان رهبر کبیر انقلاب شکل گرفت. بی شک همان عامل ایجادی که باعث خیزش این روحیه و تحولات بزرگ شده است، عامل پایداری و مانایی این حرکت نیز خواهد بود. این مقاله با هدف پاسخ دهی به این سوال اساسی شکل گرفت که: قدرت فرهنگ از چه هویتی برخوردار است و چگونه می توان با جهت دهی عناصر قدرت فرهنگی، مانایی و پایایی فرهنگ پاسداری انقلاب اسلامی را حفظ نمود و پاسداران انقلاب را به سپر دفاع همه جانبه در عرصه های مختلف مجهز نمود؟ مطالعه و تحلیل داده بنیان و تبیین گویای این واقعیت گردید که با جهت دهی درست و صحیح عناصر فرهنگی فرهنگ پاسداری، می توان به این توانمندی دست یافت و با به کارگیری توان تکنولوژیکی روز و به روزسازی آموزه های فرهنگ پاسداری بتوان پاسخ گوی نیازها و تهدیدات در حوزه های مختلف گردید و سپر دفاع همه جانبه را برای دفاع از کیان اسلامی فراهم نمود.

امنیت اجتماعی یک مقوله بنیادین در حیات جامعه است که عوامل متعدد در تقویت یا تضعیف آن نقش دارند و از جمله این عوامل جنگ نرم است. امنیت اجتماعی با ارزش های جمعی انسان در زندگی اجتماعی ارتباط نزدیک دارد و جنگ نرم در صدد است تا افراد و اقشار جامعه هدف را با خود همسو کند. ارزش های جمعی، حلقه پیوند امنیت اجتماعی و جنگ نرم محسوب می گردد؛ زیرا ارزش های جمعی از یک سو عامل همبستگی و وفاق جامعه می باشد و از سوی دیگر چون ارزش های جمعی باعث هنجارمندی روابط افراد در عرصه های گوناگون حیات عمومی انسان می شود، عامل تقویت امنیت اجتماعی است. به طور کلی، استقرار ارزش های جمعی باعث افزایش استحکام هنجارها و کاهش هنجارشکنی در جامعه و نظام شده و ثبات، تعادل و امنیت اجتماعی از این طریق، تقویت می گردد و جنگ نرم با تضعیف مجموعه ارزشی و هنجاری جامعه باعث اختلال در سیستم امنیت جامعه می شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.