جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
حوزه معنایی ربّ در نهج البلاغه و تطبیق آن با قرآن
نویسنده:
احمد فعال اصفهانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اسماء و صفات الهی همواره مورد بحث و نظر توسط اندیشمندان در حوزه دین قرار گرفته است و بر همین اساس مکاتب مختلف فکری شکل گرفته است. در این میان برخی از صفات و اسماء الهی هم تنها ترجمه‌ای ساده شده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است .«ربّ» از جمله همین اسماء و صفات الهی است که کمتر در قرون گذشته مورد بحث واقع شده است. در حیطه لغت نیز این واژه به گونه‌های مختلف ترجمه شده است. همچنین در تفاسیرنیز کمتر به آن پرداخته شده است. در این میان علمای علم کلام در حیطه اسماء و صفات الهی بحثهای زیادی کرده‌اند اما بصورت مصداقی کمتر به ربوبیت الهی به معنای صاحب اختیار مطلق پرداخته‌اند. کشف معنای واژه از استعمالات به کار رفته در متون کهن و خصوصاً متون دینی همچون قرآن ما را در رسیدن به محدوده معنایی واژه و روابط معنایی آن با دیگر اسماء و صفات الهی یاری می‌رساند. هم از این رو با رجوع به قرآن درمی‌یابیم این واژه نقشی کلیدی در تثبیت معنای «الله» و اثبات اختیارات نامحدود و مطلق او در عالم وجود، دارد. از طرفی با مراجعه به تاریخ درمی‌یابیم مخالفان اسلام ناب اساساً همین اختیار مطلق الهی را هدف گرفته‌اند و برخی از آنها همچون حق حاکمیت اجتماعی و سیاسی را از خداوند سلب نموده‌اند و آن را در حوزه اختیارات انسانها قرار داده‌اندوتحت عنوان اهل حلّ و عقد و یا خرد جمعیحاکمیت انسان را جایگزین حاکمیت الله در تشریع قوانین اجتماعی و سیاسی نموده اند . لذا بزرگان دینی ما سعی در احیاء تراث وحیانی پیامبر اسلام نموده و قرآن را محور عقاید اسلامی و تنها معیار حقانیت این اعتقادات معرفی نموده‌اند .دراین میان حضرت امام علی علیه السلام به دلیل حضور در هنگامه انزال وحی و پس از آن که دوره شکل گیری و نهادینه شدن انحراف است دارای جایگاه ویژه ای است .هم از این رو رجوع به منابع اصیل اسلامی همچون قرآن و نهج البلاغه مارا به کشف حقیقت و اثبات حوزه اختیارات مطلق الهی نزدیک تر می سازد.این تحقیق انکشاف حوزه معنایی «ربّ» در قرآن و نهج‌‌البلاغهو اثبات وحدت ادبیات دینی در این دو حوزه را در ضمن اثبات اختیارات مطلق برای خدا به عهده خواهد داشت.
مشخصات اثر
کارکردهای اجتماعی دین از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
زهرا اکبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر به بررسی کارکردهای اجتماعی دین از منظر قرآن و روایات می‌پردازد. بحث بر سر حوزه نفوذ و حضور دین در حیات بشر از جمله مباحث مهم و چالش‌برانگیز بین اندیشمندان دینی و روشنفکران سکولار طی چند قرن گذشته بوده است. اجمالاً دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد؛ دیدگاهی که نقش دین را در جامعه کم رنگ جلوه می دهد و بر تفکیک دین از دنیا و سیاست از دیانت گرایش دارد و دیدگاهی که بر نقش مثبت و تأثیرگذار دین در جامعه پافشاری می‌کند و با طرح مسأله جامعیّت دین الاهی و آسمانی اسلام، معتقد است این شریعت، به همه ساحت‌های حیات انسان اعم از فردی و اجتماعی، مادّی و معنوی، دنیوی و اخروی نظر داشته و در حقیقت تنها دین است که می تواند نیاز انسان اجتماعی نیازمند قانون را تأمین کند و جز در سایه دین داری نمی توان زندگی اجتماعی سعادتمندانه ای را تجربه کرد. هدف نویسنده آن است‌که با روش درون دینی، به بررسی نقش و کارکردهای اجتماعی دین بپردازد و نسبت دین را با پدیده های مرتبط با جامعه بشری به داوری بنشیند. لذا در این جستار پس از بررسی مفاهیم کاربردی و اشاره ای گذرا به برخی پیش فرض های موضوع، چهار نوع از انواع کارکردهای اجتماعی دین بررسی شده که شامل تمدّن‌سازی، امنیّت اجتماعی، شادی اجتماعی، نظم و انظباط اجتماعی می شود.یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که دین کارکردهای فراوان و نقش‌های بی‌شماری در حیات پیروان خود ایفا می‌کند. برای نمونه مطالعه در سیر تمدن بشری نشان می‌دهد که دین نقش هدایت و رهبری اجتماعی را به‌صورت یک جریان هدف‌مند بر عهده گرفته و تعالیمش را مطابق ساحت‌های اندیشه‌ای بشر تدوین نموده‌است. همچنین امنیّت اجتماعی از دیگر کارکردهای اجتماعی دین، بسیار مورد توجه اسلام بوده است. آیین مقدس اسلام، از همان ابتدا موضع خود را نسبت به مقوله امنیّت فرد و جامعه روشن ساخت و آن را بر بستر ناآرامی‌ها و درگیری‌های شبه جزیره عربستان نشاند و در بدترین شرایط، بهترین اصول و روش را برای حفظ امنیّت و رسیدن به آرامش برای بشر به ارمغان آورد. از دیگر کارکردهای دین، شادی اجتماعی است که به عنوان یکی از ابزارهای مهم رساندن انسان به کمال مطرح است؛ اگر چه از آن غفلت زیادی شده است. نظم و انضباط اجتماعی، از دیگر مباحثی بود که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفت. از نظر اسلام، نظم اجتماعی با توجّه به نیاز طبیعی انسان به زندگی جمعی، شکل می‌گیرد و تداوم آن منوط به ساز و کارهایی است‌که ادیان و قوانین بشری توان ارائه آن را ندارند. از نظر اسلام، جامعه زمانی که با قانون الاهی اداره شود و حاکمیّت دینی در آن برقرار باشد، روی نظم را به خود خواهد دید.
مشخصات اثر
بررسى تطبیقی نحوه مواجهه با فحشاءدر عهدین، جاهلیت و قرآن
نویسنده:
فیصل جلالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فحشاء و مصادیق آن از پلید ترین و زشت ترین گناهان است و از عوامل مهم فساد اخلاقی و تباهی اجتماع و از هم پاشیدگی نظام خانه و خانواده است به همین علت در تمامی ادیان و حتی در اکثر اقوام و ملل برای مرتکبان فحشاء مجازات تعیین کرده اند . مجازات در دوره جاهلیت برای زانی تبعید از محل سکونت و برای زانیه زندان در منزل بود.کیفر در عهدین برای زنا کار قتل وبرای زانیه سنگسار بود. قرآن کریم در آیات مکی برای مرتکبان اعمال منافی عفت عذاب اخروی و در آیات مدنی عذاب دنیوی معیین کرده است،مفهوم واژه فحشاء ، فاحشه معنای آن مطلق زشتی است که طواف برهنه حول خانه خدا ، زنای آشکار و پنهان ، ازدواج فرزندان با همسران پدران ، ازدواج با دو خواهر در یک زمان ، لواط و مساحقه از مصادیق بارز آن هستند .
مشخصات اثر
نقد و بررسی روایات اسباب النزول پنج جزپنجم قرآن
نویسنده:
مصطفی نیک نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
برای تفسیر قرآن و فهم بهتر آیات، دانستن وقایع زمان نزول آیات یک ضرورت می‌باشد، که باید با تتبع و جستجوی دقیق در روایات رسیده در این زمینه به این واقعیت‌ها پی برد؛ اما گاه در بین این روایات تضاد و تناقض‌هایی وجود دارد که ما را در این پایان‌نامه بر آن داشت که به بررسی راویان آنها بپردازیم. در این پایان‌نامه ابتدا آیاتی که دارای سبب نزول بوده‌اند ذکر و تفسیر آنها بیان می‌شود سپس روایاتی که درباره آن آیه یا آیات بیان شد را آورده‌ایم و با مراجعه به کتب علم الرجال و حدیث راویان آنها را بررسی کردیم و چون بیشتر روایات بدست آمده درباره‌ی اسباب النزول از دوره تابعین می‌باشند به نظر می‌رسد که خیلی از آنها نتیجه استنباط شخصی آنها می‌باشد و همچنین ملاحظه شد در بین روایات، روایات غلط و گاه متعارض و نیز بدون سند یا با سند ضعیف نیز وجود دارد؛ که در این پایان نامه آنها را مشخص کردیم. این پایان‌نامه درشش فصل نوشته شد که در فصل اول کلیات ذکر شد و در پنج فصل دیگرهر فصل روایات اسباب النزول یک جزء را بررسی کرده است.
مشخصات اثر
بررسی طباق (تضاد) بلاغی در آیات انفاق
نویسنده:
ناهید مرادنژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
طباق بررسی شده در این تحقیقیکی از زیبایی های بدیعی و معنوی کلاماست که جایگاهی ویژه در ادبیات و علم تفسیر و فقه و زبان شناسی دارد. اهل لغت و زبان شناسانبرای بیان اندیشه ها و توضیح معانی و شاعران برای تعبیر احساسات و اوضاع سیاسی و اجتماعی خود از فن طباق یاریطلبیده اند. و از سویی دیگر بلاغی ها برای کشف حقایق و معانی متضاد در آیات قرآن و فقیهان برای تبیین احکام شرعی و فقهی به این صنعت ادبی تمسّک جسته اند. در این مجال برآنیم تا طباق قرآنی را در لفظ انفاق و مشتقات آن بررسی کنیم و با روشی نوین به بررسی طباق و انواع مختلف آن مانند طباق ایجابی، طباق سلبی، طباق خفی و طباق معنوی و... بپردازیم. بنابراین پس از بررسی لغوی و بلاغی واژه های متضادهمراه با تحلیلی کوتاه و ذکر فایده ی آنبا استعانت از تفاسیر و فرهنگ لغت های مختلف معنای مختصر و روشنی از آیه ها نیز ارائه می گردد . واز آنجا که در بسیاری از آیات انفاقی قرآن انواع مختلفی از طباق و مقابله وجود دارد در ضمن متن به آنها اشاره می نماییم.
مشخصات اثر
بازتاب قرآن وحدیث در شعر شاعران معاصر مصر
نویسنده:
یدالله متقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اگر با دیدی ژرف و کند وکاوی در خور به علوم ادبی توجه کنیم ، بدون شک به این مسأله می رسیم که قرآن مجید پایه و اساس بسیاری از علوم ادبی بوده است و مسلمانان برای دریافت معانی و زیبایی های ظاهری و باطنی ، این کتاب را مورد دقت و توجه قرار داده اند و هر کس به اندازه فهم و درک خود از این دریای مواج و بحر فیاض الهی ، مروارید هایی گرانبها صید کرده است .از آنجا که میزان و معیارسخن فصیح و بلیغ، قرآن کریم بوده و هست، شعرا و نویسندگان می کوشیدند تا الفاظ و ترکیبات قرآن را در نوشته ها و سروده های خود بکار برند و نیزاز مضامین ومفاهیم آن اقتباس کنند . وشاعران معاصر مصرهمچون شوقی ،حافظ إبراهیم ، مطران و...نیز از این خوان گسترده ی الهی به بهترین وجه بهره جسته اند واشعار خویش رابه زینت وحی وحدیث شریف آراسته ومتبرک نموده اند
مشخصات اثر
بررسی مبانی و موانع گسترش فرهنگ ایثار و شهادت در قرآن و حدیث
نویسنده:
روح اله عباسیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:شهادت به معنای جانبازی در راه خدا و ایثار به معنای خودگذشتگی دو شاخصه‌ی مهم در دین اسلام هستند. تبیین و شناسایی فرهنگ ایثار و شهادت از مکانیزم‌های دفاعی اسلام برای تسلیح جامعه در برابر هجوم فرهنگ غیر خودی است، ایثار‌گری و شهادت‌طلبی نقش بسزایی در حفظ دین، ارزش‌های آن و استقلال کشور ایفا می‌کند به طوری که احیا، تثبیت و تحقق گسترش فرهنگ ایثار و شهادت لازمه‌ی لاینفک زنده بودن دین اسلام است و به همین جهت در بسیاری از آیات و روایات به این امر مهم پرداخته شده است از این رو پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از تبیین موضوعات بر اساس مفاهیم قرآنی و احادیث با فن کتابخانه‌ای انجام گرفته تلاش کرده است که با شناخت صحیح از شهادت و ایثار، مبانی و موانع گسترش فرهنگ ایثار و شهادت و آثار این گسترش فرهنگی را با تأمل و تتبع در آموزه‌های اسلامی مورد بررسی و تبیین نماید. آنچه که پیرامون این مسئله در آموزه‌های وحیانی دین اسلام آمده است گویای این است که عواملی همچون ایمان به‌خدا، توحید، جهاد با انگیزه الهی، یاد مرگ، عشق به‌خدا، ادای پیمان مومنان، پاسداشت فرهنگ عاشورا، تبلیغات، زدودن روح نفاق و ... باعث گسترش فرهنگ ایثار و شهادت است که آثاری مانند تقویت ایمان، عبودیت، تقویت قدرت دفاعی جامعه، تضمین عزت، احیای فریضه امر به معروف و نهی از منکر و ... را به دنبال دارد از سوی دیگر موانعی همچون عدم ایمان به خدا، دنیاگرایی، وسوسه‌های شیطانی، عُجب، تکبر، تهاجم فرهنگی، فقر، بی‌نیازی و ... باعث عدم گسترش فرهنگ شهید و شهادت می‌شود.
مشخصات اثر
بررسی صنعت التفات درقرآن کریم براساس منابع تفسیری
نویسنده:
هادی باقری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
التفات از زیباترین صنایع بلاغی درحوزه علم معانی است که انواع متعدد آن به فراوانی درقرآن کریم به کار رفته و باعث زیبایی و حلاوت کلام وحی گردیده است، اکثر علمای بلاغت آن را تحت عنوان خروج کلام از مقتضای ظاهر و انتقال از یکی از صیغه‌های تکلّم، خطاب و غیبت به دیگری تعریف کرده‌اند.‌ بر این اساس برای آن شش وجه برشمرده‌اند، به نظر می‌رسد این شگرد ادبی منحصر به انتقال از ضمیری به ضمیر دیگر نباشد و گونه‌های دیگری نیز برای آن می‌توان پیدا کرد، در این پژوهش ضمن ارائه تقسیم بندی جدیدی از التفات، به پیگیری اغراض و نکته‌های لطیف آن از منظر زیبایی‌شناسی، در تفاسیر مختلف شیعه و سنّی پرداخته‌ شده‌است. پس در فصل اوّل؛ کلیّات و مفاهیم و در فصل دوّم و سوّم؛ التفات در ساختارهای اسمی و فعلی، التفات در ادوات والتفات در ساختار نحوی و لغوی، با تحلیل معانی ثانویه‌ی هر مورد بیان شده‌است
مشخصات اثر
تاثیر روایات امام صادق علیه‌السلام بر اندیشه‌های شهرستانی در تفسیر مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار
نویسنده:
اسما ایرانمنش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امام صادق علیه السلام به عنوان صاحب مکتب جعفری احادیث بسیاری را از خود بر جای نهاده‌اند که در میان روایات تفسیری مفسران اهل سنت نمودی خاص یافته است. این احادیث به اشکال مختلفی در آثار آنان دیده می‌شوند. یکی از بزرگترین مفسرین اهل سنت شهرستانی است که در تفسیر خود از روایات اهل بیت علیهم‌السلام به ویژه امام صادق علیه‌السلام استفاده نموده و تاثیر زیادی از روایات ایشان گرفته است؛ و این موضوع اهمیت بررسی روایات ایشان را در تفسیر شهرستانی دو چندان می‌کند.نوشته حاضر به روش تحلیلیبا تتبع در تفسیر مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرارِ شهرستانی به بررسی اصول و مبانی شهرستانی در مباحث فهم‌پذیری، تفسیر و علوم قرآنی می‌پردازد و استخراج و گونه‌شناسی روایات امام صادق علیه‌السلام را در پی دارد. از جمله مباحثی که ذیل این عناوین پرداخته می‌شود: امکان فهم و جواز تفسیر قرآن، حجیت سیره اهل بیت علیهم‌السلام، چند سطحی بودن، تحریف ناپذیری قرآن و بررسی علم تفسیر و تأویل و ممنوعیت تفسیر به رأی می‌باشد و از میان زوج های زبانی که پایه های تفسیر و تأویل شهرستانی هستند سه زوج مفروغ و مستانف، تضاد و ترتب و خلق و امر را معرفی می‌کند و نظر او را در مورد کیفیت جمع قرآن، مباحث ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه و عام و خاص می‌آورد. همچنین به شیوه‌های بهره‌وری شهرستانی از روایات امام صادق علیه‌السلام می‌پردازد و نتیجه می‌گیرد شهرستانی علم قرآن را مختص به اهل بیت علیهم‌السلام می‌داند، آنان را حافظ و نگهبان واقعی قرآن می‌شناسد و در مبانی و اصول از امام صادق علیه‌السلام و روایات ایشان بسیار تاثیر پذیرفته است، و به شیوه‌های متفاوتی از این روایات بهره‌وری کرده که گاهی این بهره‌وری ترجیحی است، در آن سخن معصوم بر سایر اقوال ترجیح داده می شود و زمانی بهره‌وری تاییدی است که یا تایید صحت کلام امام است با روایات دیگر یا تایید کلام خود و دیگران است با روایت امام، در پاره‌ای موارد این بهره‌وری ضمنی، و زمانی مبنایی و عرفانی است که نوشته حاضر به آن می‌پردازد.
مشخصات اثر
آسیب شناسی زندگی متکاثرانه در قرآن و حدیث با رویکردی بر نظرات مقام معظم رهبری
نویسنده:
طیبه ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهبسیاری از انسان‌ها هویت حقیقی‌شان را فراموش کرده و به خودبیگانگی دچار شده‌اند، طبیعی است که چنین حالتی، انسان‌ مسلمان را دچار بحران خواهد کرد. هر انسانی در طول زندگی با شرایطی مواجه می‌شود که اگر فریادرسی نداشته باشد، ممکن است غرق شود. تکاثر یکی از بارزترین این شرایط است، که سبب خروج فرد از حد و مرز الهی و چهارچوب انسانی می‌گردد. تکاثر یا زیاده طلبی در صورتی اتفاق می‌افتد که شخص بیش از آن‌چه نیاز دارد، طلب، و برای به دست آوردن آن تلاش نماید. این موضوع از همان سال‌های نخست ظهور اسلام، مورد توجه شارع دین بوده تا جایی که یک سوره از قرآن به آن اختصاص داده شده است .بر این اساس پژوهش حاضردر پی آن است که با تکیه بر آموزه‌های سعادت بخش ثقلین و مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری، نخست به ارائه تعریف صحیح و همه‌جانبه از زندگی متکاثرانه، و سپس به بررسی عوامل پیدایش این نوع از زندگی پرداخته، در مرحله بعد نیز به واکاوی آسیب‌های ناشی از این نوع زندگی که باعث غرق شدن در ورطه هولناک و مسیر انحرافی می‌گردد، اختصاص دهد. در نهایت نیز،با کنکاش در آموزه‌های اصیل دینی و رهنمودهای مقام معظم رهبری راهکارهایی برای مقابله با این نوع از زندگی به خوانندگان عرضه نماید. این پژوهش با شیوه کتابخانه‌ای به استخراج مطالب و با تکیه بر روش کیفی، به توصیف و تحلیل این آموزه‌ها پرداخته است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2474