جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با موضوع « بررسی اوصاف پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم) در قرآن کریم» با هدف بررسی و شرح آیاتی که پیرامون اوصاف پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم) در حوزه های فردی و اجتماعی وسیاسی, نازل شده , صورت گرفته است. خداوند در قرآن, پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم) را « اسوه الحسنه » معرفی نموده و اطاعت از ایشان را بر همه واجب دانسته است. از این رو لزوم الگو گیری و تبعیت از ایشان نیاز به شناخت آن حضرت دارد. بهترین معرف شخصیت ایشان , آیات قرآن کریم است. زیرا قرآن سندی محکم و موثق و به دور از افراط و تفریط در بیان ویژگی های آن حضرت می باشد. در طول تاریخ بسیاری از نویسندگان , به بیان و شرح ویژگی های پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم) پرداخته اند. اما برخی از آنها بیانی تاریخی داشته و برخی دیگر , از روایات استفاده نموده و برخی مطالب را به صورت کلی بیان داشته و یا بنا بر اختصار داشته و شرح وتوضیح نداده اند و یا فقط به یک جنبه از ویژگی های آن حضرت پرداخته اند. اما پژوهش حاضر به شرح آیات که پیرامون اوصاف آن حضرت نازل شده, پرداخته است. از آنجا که موضوع این پژوهش دینی و وحیانی است, پژوهشگر از طریق بررسی منابع و متون تفسیری قرآن و استخراج آیات و روایاتی که به تو صیف پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلّم) پرداخته در جهت تحقق اهداف خویش کوشش نموده است. در حوزه اوصاف فردی, در قرآن برای پیامبر خاتم ( صلی الله علیه و آله و سلّم) و یک سلسله فضایل و مزایا ذکر شده است که برخی از آنان جزء فضایل عامه و خطوط کلی نبوت است که تمام انبیای الهی از آنها بر خوردارند . برخی دیگر فضایل خاصه آن حضرت می با شد که با عنایت الهی به خاطر افضلیت بر دیگران واجد آنهاست و پیامبران دیگر از آنها بی بهره اند . در حوزه اوصاف اجتماعی و سیاسی, نیز مسائلی مطرح است که دراین پژوهش تحت عنوان " حاکمیت سیاسی پیامبر در قرآن" مورد بررسی قرار گرفته است. آیاتی در قرآن به شئون پیامبر در حاکمیت بین مردم در امور اجتماعی و سیاسی اشاره دارد و آیاتی دیگربه روشهای ایشان در تبیین رسالت اشاره شده و سیر دعوت به اسلام را بیان می کند . در آیاتی دیگربه اقداماتی که در راستای تشکیل حکومت الهی انجام داده اند اشاره دارد. واژگان کلیدی این رساله عبارتند از : اخلاق, اوصاف, پیامبر, حاکمیت , خاتمیت, سیاست, شرح صدر, شفاعت, عبودیت, عصمت, فضائل.

معاد و جهان پس از مرگ یکی از اصول سه گانه شرایع آسمان است و اهمیت آن به اندازه ای است که بعد از موضوع خداشناسی از اصول سه گانه شرایع آسمانی آمده است. اولاً اعتقاد به معاد یکی از اصلی ترین اعتقادات در همه ادیان آسمانی است. هر انسانی در زندگی خود بر اساس فرهنگ و باورها و اعتقاداتی که داشته به روحیات و نفسانیاتی متخلق گردیده است، همچنین با رفتار و گفتاری که از او صادر شده، مسیری را انتخاب کرده در نتیجه همین انتخاب بهشت ، یا جهنم و عذاب ها و شکنجه های گوناگون آن را اقامت گاه دائمی خود ساخته است، پس نقطه نهایی این مسیر بهشت و یا جهنم است. اهداف این تحقیق ، آشنایی با چگونگی زندگی در سرای آخرت از بیان قرآن، ایجاد اثرات تربیتی، و رسیدن به تهذیب نفس و جلوگیری از قساوت قلب، آشنا کردن نسل جوان از موضوعاتی که در آینده بدون تردید با آن سر و کار خواهند داشت، دسته بندی کردن آیات و روایات در این موضوع یک جا و منسجم می باشد. یاد معاد باعث ارضای میل جاودانگی انسان، و تسلیم حق بودن و شوق به لقای الهی می شود. در جهان بینی اسلام و در نظام حکیمانه الهی همان طور که وجود بهشت در کل نظام هستی ضروری است، وجود دوزخ نیز لازم و سودمند است. آفرینش دوزخ و وجود آن و اشاره به عذاب های دردناک و عقوبتهای جانکاه دوزخ گروه فراوانی را از انحراف و کجروی باز می دارد و بهترین عامل بازدارنده از معاصی است. در پایان نتیجه نهایی این است که با مطالع? این پژوهش بتوانیم با استقامت و پایمردی در راه خدا و اهداف اسلام ، هم در دنیا موجب سرافرازی باشیم و هم در آخرت و به رحمت بی پایان خداوند نائل شویم و این را بدانیم که همان طور که در آیات قرآن کریم خداوند را با لفظ ارحم راحمین می خوانیم در آیات به لفظ ( اشد العقاب) نیز برخورد می کنیم پس می توانیم با خوف و خشیت از خداوند و امید به قبول توبه در راهی گام برداریم تا در آخرت جزو کسانی باشیم که در نزد خداوند و ائمه سرافکنده نباشیم ، زیرا دوزخ چیزی جز پاداش کردار انسان ها نیست و این کیفرهای تکوینی قهری از ناحی? خود انسان دامن گیر او می شود. و بهشت نتیج? ایمان و عمل صالح و تقوا و پیروی از خدا و رسول ( صلی الله علیه و آله و سلم) می باشد. کلیدواژه ها در این تحقیق ، قرآن ، جهنم، سنت می باشد.

مباحث این پایان نامه در دو بخش تنظیم شده است.در بخش اول آیات مربوط به حسنات و اعمال نیک وسپس انواع آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم آیات مربوط سیئات و گناهان بررسی شده اند. درشرح آیات علاوه بر کتب تفسیر از کتب حدیث نیزاستفاده شده است.

با توجه به اهمیت موضوع استفهام و گستردگی آن در قرآن کریم و توجه به تأثیر آن در فهم صحیح قرآن و جلوگیری از انحرافات تفسیری، تحقیقی همه جانبه در این مجموعه، صورت گرفته است. در این راستا، انواع استفهام و معانی مجازی آن، ویژگی و احکام، بلاغت، کاربرد، کارکرد و گونه های استفهامی قرآن مورد بررسی قرار گرفته و در پایان استفهامات هر سوره با ذکر تعداد و ادات آن مشخص شده است. با بررسی استفهامات قرآنی می توان گفت فقط در 18 سوره از 114 سوره، استفهام ذکر نشده است و از 1260 استفهام صریح و مقدر، 996 مورد در سوره های مکی و 264 مورد در سوره مدنی نمود بیشتری دارند. کاربرد استفهام در معنای حقیقی اندک است و بیشتر در معنای مجازی استعمال شده است. کثرت معانی مجازی به ترتیب عبارتند از:انکار، تقریر، تعجب، توبیخ، نفی، تعظیم، وعید، تشویق، تهکم، استبعاد، امر، تمنا، تذکر، عرض، تحضیض، تهویل، تحقیر، تنبیه و استهزاء. موارد دیگر استفهام مجازی در قرآن کمتر استعمال شده است. استفاده از اسلوب استفهام، به منظور طلب آگاهی و کسب خبر از چیزی که قبلاً معلوم نبوده و به سخن در آوردن مخاطب به دلیل اغراضی که سائل آگاه مد نظر دارد، با اداتی روان و ساده چون (همزه، هل، کیف، کم، متی، من، ما، ایّ، این، ایّان)، در قرآن مطرح شده است. این اسلوب گویای این حقیقت است که کلام الهی همواره از بلیغ ترین و فصیح ترین سخن استفاده نموده تا منظور خود را بدون هیچ غموضی و با ساده ترین الفاظ که عمیق ترین معنا را در بر دارد، به انسانها برساند. از شیوه های رایج استفهامات قرآنی این است که خداوند گفتمانی را در قالب پرسش و پاسخ بین افراد و گروه های مختلف نظیر خدا و پیامبران، پیامبران و مردم، ملائکه و خداوند، ابلیس و خداوند، بهشتیان و جهنمیان، .... و بالعکس به تصویر می کشد و با نشان دادن فرجام عملکرد آنان، شخصیت واقعی آنها را به مخاطب می نمایاند. این روش، علاوه بر اینکه به کلام خدا زیبایی خاص می بخشد، تأثیری شگرف بر روح و جان انسان می گذارد، عواطف و احساسات او را بر می انگیزد، حس کنجکاوی او را ارضا می کند و او را به فهم عمیق تر مسائل می رساند. این خود یکی از زیباترین هنرهای بلاغی و روش عالی تربیتی قرآن کریم در هدایت انسان ها به کمال، محسوب می شود. موضوع و محور اساسی استفهامات قرآنی در سور مکی بر پایه توحید، معاد و نبوت استوار شده و در سور مدنی، و احکام و اخلاق، نمود بیشتری داشته و تمامی آنها با سه مقولة مهم تعقل، اختیار، و شناخت پیوند ناگسستنی دارند. امید است با استفاده از درج مطلب ارایه شده در باب استفهام که مبتنی بر کتاب های علوم قرآنی، ادبیات عرب، بلاغت، تفاسیر مختلف و کتاب های روان شناسی می باشد و با کاربردی کردن اطلاعات این تحقیق، بستر مناسب را برای فهم صحیح استفهام در قرآن ایجاد نموده و هنر قرآن را در به کارگیری این اسلوب بلاغی بیشتر از گذشته آشکار نماییم.

این رساله به زبان عربی تدوین شده است. موضوع اصلی رساله تاریخ قرآن است که از مسائل مهم علوم قرآنی و معارف اسلامی به شمار می رود. اهمیت بحث از تاریخ جمع آوی قرآن در این است که ضمن تحقیق در این مساله مهم تارخی، اعتبار قرآن و مصونیت آن از تحریف نیز اثبات گردد. علت انتخاب موضوع این بوده است که با رجوع به منابع اولیه حدیثی و تاریخی و بدور از ذهنیتهای قبلی، بررسی جامعی انجام شود و تحقیقات ارزنده ای که تا کنون صورت پذیرفته کاملتر گردد. تحقیق با مراجعه به منابع اولیه از کتب حدیثی، تاریخی، قرآنی آغاز گردید و اطلاعات لازم گردآوری شد. محور اصلی در این باب مطالعه روایات منقول بود. که به دو دسته کلی تقسیم شده اند: گردآوری قرآن بین الدفتین در زمان خود پیامبر انجام گرفته است، جمع آوری قرآن در عهد خلفا انجام شده است. مساله مورد بحث این است که آیا جمع آوری قرآن بین الدفتین با همین ترتیب و سور در زمان خود رسول صورت پذیرفته است و یا آنکه بعد از رحلت پیامبر این کار توسط خلفا انجام شده است. هفت دلیل بر نظریه اول آورده شده است: یک - با در نظر گرفتن هدف رسالت پیامبر و اهتمام آن حضرت به تعلیم قرآن و امر به قراءات، حفظ و کتابت و مصون نگهداشتن آن از تحریف، داشتن کاتبان مخصوص تعهدات و دیون و صدقات و کاتبان وحی معقول نیست که آن حضرت قرآن را به صورت متفرق و پراکنده رها بگذارد و دار دنیا را وداع گوید دوم. صریح روایات متعددی بر این است که پیامبر چیزی جز مجموعه قرآن جلد شده بعد از خئد نگذاشت. سوم. در روایات زیادی آمده که پیامبر کلمه مصحف را به قرآن اطلاق کرده اند. چهارم . در روایات زیادی آمده که پیامبر افراد را به تدوین و جمع آوری قرآن تشویق می کردند و .... برای گردآوری قرآن در زمان خلفا هم دلایلی ذکر شده است اول. روایات زیادی که مدلول آنها این است ه قرآن در زمان خلفا جمع آوری گردیده است. دوم انتظار ورود نسخ سوم . عدم فرصت کافی برای جمع آوری قرآن در زمام پیامبر. و ... .در خاتمه به کار عثمان در رفع اختلاف قراءات پرداخته شده و ثابت شده است که وی قرآن را جمع آوری نکرده است، بلکه مردم راه بر همان قراءات پیامبر متحد ساخته است./

این پایان نامه درباره جنبه های اعجاز قرآن است ومباحث ذیل را در بردارد: حقیقت اعجاز، معجزات انبیاء، وجوه اعجاز قرآن و آراء و نظرات مفسران ودانشمندان اسلامی درباره آن .

حسد عبارت است از تمنای زوال نعمت از برادر مسلمان خود از نعمت هایی که صلاح او باشد اگر صلاح نباشد آن را غیرت گویند و اگر تمنای زوال نکند بلکه مثل آن را از برای خود نیز بخواهد غبطه گویند. حسود از نعمت حق بخیل و بنده بی گناه را دشمن می دارد حسود در مقام عناد و ضدیت و خداوند را العیاذ بالله جاهل یا خود را داناتر به مصالح و مفاسد می داند و این هر دو کفراست. و به این سبب آیات و اخبار بی نهایت در مذمت این صفت وارد شد و در ذکر اسباب حسد باید گفت که اسباب حسد 7 چیز است. 1- عداوت، کبر، حب ریاست، تعجب و آن چنان است که تعجب کند از این که این نعمت بزرگ را این شخص داراست، خوف و آن چنان است که بترسد از مزاحمت صاحب نعمت به واسطه آن با مقصد محبوبیه، خنث طینت و کسی را نتواند در نعمت ببیند. حسد گذشته از این که زیان های معنوی دارد و دین و ایمان را تباه می کند از نظر جسمی نیز بر روی اعصاب اثر می گذارد امیر مؤمنان فرمود : سلامتی بدن از کمی رشک بردن است. حسد مرضی است که از سرطان ضررش در درون و نفس آدمی بیشتر است و در بدن هم مؤثر است و موجب بیماری بدن می شود، حسد حتی باعث مخالفت ملت ها و دولت ها با یکدیگر می شود عده بسیار زیادی به خاطر حسادت و این که چشم دیدن جمهوری اسلامی را ندارند به مبارزه و ضدیت با نظام جمهوری اسلامی برمی خیزند. حسد از جمله بیماری های عظیم قلبی است بدیهی است که همواره اوقات بایستی امراض قلبی را با داروی علم و عمل بهبود داد و آن دانشی که به کار بهبود می آید و مرض حسد را از سرزمین ریشه کن می کند این است که بدان حسود در دنیا و آخرت به حال تو زیان آور است و ضرر دنیوی و دینی آن هم به شخص محسود وارد نمی آید بلکه محسود از حسد نفع دنیا و آخرت کسب می کند. در پرهیز از حسد باید بدانیم که از دین پیروی کنیم و در پیروی از دین در آداب آن به خدای عز و جل رجوع کنیم سپس نفس خویش را بر اخلاق نکوهیده غالب کنیم و آن را از طبیعت پستش برگردانیم، اگر چه برگرداندن طبیعت ها دشوار است لیکن بازیافت و به صورت تدریجی آن چه از طبیعت دشوار است آسان می شود و آن چه زحمت دارد مورد علاقه و محبت قرار گیرد. 2- دیگر از اموری که حسد را برطرف می کند، عقلی است که آن چه از نتایج حسد را نمی پسندد زشت می شمارد و به ننگ بدی های حسد تن در نمی دهد تا عزت نفس خود را از دست داده و آن را خوار بسازد و از روی غیرت نفس را پاک می کند و به مصلحت نفس پاسخ می دهد این حالت برای کسیکه نفس خود دار و همتی بلند داشته باشد استوار می شود اگر چه شخصی بلند همت بزرگوارتر از آن است که به پستی حسد گرفتار شود. 3- دیگر این که خود انسان اراده کند و بخواهد که ضرر حسد را از خود دفع کند و خود را از اثر آن نگاه دارد. 4- دیگر این که با پیش آمد بسازد و به آن چه برایش مقدر شده گردن نهند و با قضای الهی به ستیز برنخیزد و در کارها با خدا معارضه نکند تا نومید و دست خالی باز نگردد و آن هنگام که قضایا با همراهی نکرد ما با او همراهی کنیم. پس ما باید رشته اختیار خود را به نفس نسپاریم و با اراده و تمرین خود را از رذایل اخلاقی دور سازیم و لازمه این کار این است که از کرده های قبلی خود پشیمان شویم و سعی کنیم این رفتارها را از خود دور کنیم و به محض این که اراده خود را مصمم کردیم با توکل به خدا می توانیم رذایل اخلاقی را از خود دور کنیم و به جای ان اخلاق نیکو و پسندیده را در خود پروش دهیم تا خود و دیگران از وجود فضیلت هایی که در درون خود پرورش داده ایم سودمند شویم. ان شاء الله. کلید واژه ها : حسد –حسرت

تحقیق حاضر از سه فصل با این مباحث تشکیل یافته است: فصل اول، استدلال: تاریخچه ی استدلال، تاریخچه ی استدلال در حیات بشر، تاریخچه ی استدلال از دیدگاه قرآن، روش های استدلال، تمثیل در قرآن، استقرا در قرآن، قیاس منطقی در قرآن، روش های استدلال در قرآن، جایگاه شعر و مغالطه در قرآن؛ فصل دوم، جدل: جایگاه جدل در منطق، تعریف جدل، کاربرد جدل منطقی، معروف ترین اصلاحات جدل در منطق، مبادی جدل در منطق، فرق جدل و برهان جدل در قرآن، جدال حضرت ابراهیم(ع) با قوم خود، جدال ابراهیم(ع) با نمرود، جدال حضرت نوح(ع) با قومش، جدال قرآن با اهل کتاب، جدال قرآن با یهود در انکار وحی، جدال قرآن با یهود و نصاری در مورد بهشت اختصاصی، جدال قرآن با مشرکین درباره ی فرشتگان، جدال با مشرکین درباره ی رازق حقیقی؛ فصل سوم، برهان: برهان در منطق، تعریف برهان از دیدگاه علم منطق، مبادی برهان، برهان در قرآن، برهان های قرآن برضد اهل کتاب، عیسی(ع) خدا نیست، خلقت عیسی(ع) چون آدم است، ادعای ابن الله بی اساس است، احتجاج در ردّ تثلیث، برهان های قرآن در مقابل شرک و بت پرستی، بت ها هیچ گونه توان و مالکیتی ندارند، معبود باید خالق باشد، خالق باید هادی بالذات باشد، شریک الباری محال است، شرک جهان را به تباهی می کشد، برهان های قرآن در اثبات توحید، برهان تمانع، برهان اجنّه در ایمان به قرآن، برهان ابراهیم(ع) در اثبات توحید، حدّ وسط برهان حضرت ابراهیم(ع)، برهان های مشرکین(مغالطه)، شرک خواست خداست، بت پرستی خواست خداست، فقر فقرا خواست خداست.

عنوان این پایان نامه حدیث و حدیث شناسی در آثار شهید مطهری است . این تحقیق مشتمل بر شش فصل می باشد، فصل اول مربوط به واژه شناسی حدیث، شرط راوی حدیث و جرح راوی می باشد و همچنین در این فصل تعاریف شهید مطهری از چند اصطلاح حدیثی را نیز آورده ایم. در فصل دوم مطالبی پیرامون تاریخ حدیث، مهمترین کتب حدیثی سنی، شیعی، نقش ایرانیان در تاریخ حدیث، جعل حدیث و اخباریون از نظر استاد را نقل کرده ایم. فصل سوم در باره فقه الحدیث است و در آن نمونه هایی از احادیث بررسی شده توسط شهید مطهری را نیز ذکر کرده ایم. در فصل چهارم روشهای شرح حدیث توسط استاد را برشمرده ایم و نمونه هایی را برای این روشها از آثار ایشان ذکر کرده ایم. فصل پنجم مربوط به کاربرد حدیث توسط استاد در مباحث عقیدتی، فقهی، اخلاقی و تفسیر قرآن می باشد. در فصل ششم بیانات استاد در باره نقش حدیث در پیشرفت فلسفه، نظر اهل حدیث در باره مباحث فلسفی و عقلی، و پاسخ حکمای الهی به آنها آمده است، و پس از این مطالب سخنان استاد، پیرامون اندیشه های کلامی و فلسفی حضرت علی (ع) را آورده ایم و سپس نمونه هایی از حدیث در مباحث فلسفی ایشان را نیز ذکر کرده ایم./

این تحقیق در شش بخش با این عنوان ها نگارش شده است: بخش اول، کلیات: تبیین موضوع، پیشینه ی تحقیق، روش تحقیق،...؛ بخش دوم، نظریات و مباحث درباره ی جاذبه و تأثیر قرآن؛ بخش سوم، عرب و پدیده ی شگفت انگیز قرآن؛ بخش چهارم، عکس العمل های مختلف در برابر سحر قرآن؛ بخش پنجم، ریشه های جاذبیت قرآن؛ بخش ششم، روش قرآن در به تصویر کشیدن برخی از حقایق مثل قصص، احکام.